Тэмы кантрольных работ

 

ТЭМА 1. ФАРМІРАВАННЕ БЕЛАРУСКАГА ЭТНАСУ

План

1. Засяленне беларускіх зямель. Фарміраванне этнічных супольнасцей.
2. Асноўныя перыяды этнічнай гісторыі Беларусі.
3. Усходнія славяне – асноўнае насельніцтва Беларусі.

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч. 1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 17 – 42.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 10 – 28.

Ермаловіч, М. І. Старажытная Беларусь: Полацкі і Новагародскі перыяды / М. І. Ермаловіч. – Мінск, 1990. – С. 10 – 46.

Загарульскі, Э. М. Заходняя Русь. IX – XIIІ стст. / Э. М. Загарульскі. – Мінск, 1998. – С. 5 – 37.

Нарысы гісторыі Беларусі.: У 2 ч. Ч. 1. – Мінск, 1994. – С. 9 – 91. Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 2. СТАРАЖЫТНАРУСКАЯ ДЗЯРЖАВА (КІЕЎСКАЯ РУСЬ) –

АГУЛЬНАЯ ФЕАДАЛЬНАЯ ДЗЯРЖАВА ЎСХОДНІХ СЛАВЯН

План

1. Прычыны і працэс утварэння Кіеўскай Русі.
2. Становішча беларускіх зямель у складзе Старажытнарускай дзяржавы.
3. Раннефеадальныя княствы на тэрыторыі Беларусі – Полацкае, Тураўскае і інш.

 

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч. 1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 42 – 60.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 28 – 49.

Ермаловіч, М. І. Старажытная Беларусь: Полацкі і Новагародскі перыяды / М. І. Ермаловіч. – Мінск, 1990. – С. 54 – 84.

Загарульскі, Э. М. Заходняя Русь. IX – XIIІ стст. / Э. М. Загарульскі. – Мінск, 1998. – С. 37 – 119.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 3. КУЛЬТУРА БЕЛАРУСКІХ ЗЯМЕЛЬ У IX ст. – ПЕРШАЙ ПАЛОВЕ ХШ ст.

План

1. Увядзенне хрысціянства на беларускіх землях.
2. Культура. Вядомыя дзеячы асветы Е. Полацкая, К. Тураўскі, К. Смаляціч.

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч. 1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 60 – 70.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 49 – 58.

Арлоў, У. А. Еўфрасіння Полацкая / У. А. Арлоў. – Мінск, 1992.

Загарульскі, Э. М. Заходняя Русь. IX – XIIІ стст. / Э. М. Загарульскі. – Мінск, 1998. – С. 180 – 218.

Тарасаў, К. Памяць пра легенды: Постаці беларускай мінуўшчыны / К. Тарасаў. – Мінск, 1990. – С. 9 – 40.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 4. ПРЫЧЫНЫ І ПРАЦЭС УТВАРЭННЯ ВЯЛІКАГА КНЯСТВА ЛІТОЎСКАГА: РОЗНЫЯ ТЭАРЭТЫЧНЫЯ ПАДЫХОДЫ

План

1. Традыцыйная (літоўская) канцэпцыя ўтварэння Вялікага княства Літоўскага ў дарэвалюцыйнай расійскай і савецкай гістарыяграфіі.
2. Новая (беларуская) канцэпцыя ўтварэння Вялікага княства Літоўскага ў кнізе М. І. Ермаловіча «Па слядах аднаго міфа».
3. Цэнтрысцкая канцэпцыя ўтварэння Вялікага княства Літоўскага ў працах беларускіх гісторыкаў.

 

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 72 – 96.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 58 – 68.

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. Т. 1 – 3 / Рэдкал.: Г.П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск, 2005, 2006, 2010.

Ермаловіч, М. І. Па слядах аднаго міфа / М. І. Ермаловіч. – Мінск, 1989. – С. 21 – 35, 57 – 85.

Насевіч, В. Л. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: Падзеі і асобы / В. Л. Насевіч. – Мінск, 1993 – С. 27 – 66.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 5. КРЭЎСКАЯ УНІЯ. ГРАМАДЗЯНСКАЯ ВАЙНА 1386 – 1392 гг. У ВЯЛІКІМ КНЯСТВЕ ЛІТОЎСКІМ

План

1. Дынастычная барацьба ў Вялікім княстве Літоўскім у канцы 70 – пачатку 80-х гг. ХІV ст. Падрыхтоўка, заключэнне, змест і вынікі Крэўскай уніі.
2. Грамадзянская вайна 1386 – 1392 гг. у Вялікім княстве Літоўскім. Востраўскае пагадненне.
3. Гарадзельская унія 1413 г.

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 96 – 107.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 68 – 75.

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. Т. 1 – 3 / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск, 2005, 2006, 2010.

Насевіч, В. Л. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: Падзеі і асобы / В. Л. Насевіч. – Мінск, 1993 – С. 27 – 66.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 74 – 82.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

Юхо, Я. А. Кароткі нарыс гісторыі дзяржавы і права Беларусі / Я. А. Юхо. – Мінск, 1992. – С. 79 – 93.

 

ТЭМА 6. ЗНЕШНЯЯ ПАЛІТЫКА ВЯЛІКАГА КНЯСТВА ЛІТОЎСКАГА

План

1. Стасункі з татара-манголамі. Бітвы на р. Сінія Воды і на р. Ворскла.
2. Змаганне з крыжацкімі ордэнамі. Гістарычнае значэнне разгрому крыжакоў пад Грунвальдам.
3. Войны паміж Вялікім княствам Літоўскім і Маскоўскай дзяржавай у канцы XV – першай палове XVI ст.

 

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 107 – 114.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш.шк., 2009. – С. 85 – 91.

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. Т. 1 – 3 / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск, 2005, 2006, 2010.

Насевіч, В. Л. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: Падзеі і асобы / В. Л. Насевіч. – Мінск, 1993 – С. 89 – 107.

Нарысы гісторыі Беларусі: У 2 ч. Ч. 1. – Мінск, 1994. – С. 116 – 132.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 83 – 102.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 7. АСАБЛІВАСЦІ ДЗЯРЖАЎНАГА ЛАДУ ВЯЛІКАГА КНЯСТВА ЛІТОЎСКАГА. ТРЫ СТАТУТЫ ВКЛ

План

1. Адрозненне дзяржаўнага ладу ВКЛ ад дзяржаўнага ладу Вялікага княства Маскоўскага.
2. Рада паноў і вальны сейм (сойм), іх склад і функцыі. Органы мясцовага кіравання.
3. Развіццё прававой сістэмы ВКЛ. Судзебнік Казіміра 1468 г. і Статуты ВКЛ 1529, 1566 і 1588 гг.

Літаратура

Статут Великого княжества Литовского 1529 г.: Текст, перевод, словарь-комментарий / Под ред. акад. К. И. Яблонскиса. – Минск, 1960.

Статут Вялікага княства Літоўскага 1588. Тэксты. Даведнік. Каментарыі. – Мінск, 1989.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 114 – 119.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 78 – 85.

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. Т. 1 – 3 / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск, 2005, 2006, 2010.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 107 – 116.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

Юхо, Я. А. Кароткі нарыс гісторыі дзяржавы і права Беларусі / Я. А. Юхо. – Мінск, 1992. – С. 94 – 114, 161 – 174.

 

ТЭМА 8. АГРАРНАЯ РЭФОРМА ЖЫГІМОНТА ІІ АЎГУСТА Ў ВЯЛІКІМ КНЯСТВЕ ЛІТОЎСКІМ (1557 г.). СТАНАЎЛЕННЕ ФАЛЬВАРАЧНА-ПАНШЧЫННАЙ ГАСПАДАРКІ І МАСАВАЕ ЗАПРЫГОНЬВАННЕ СЯЛЯН

План

1. Аграрная рэформа 1557 г. у Вялікім княстве Літоўскім («валочная памера»), яе прычыны і сутнасць.
2. Станаўленне фальварачна-паншчыннай гаспадаркі. Завяршэнне працэсу запрыгоньвання сялян.

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 119 – 128.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш.шк., 2009. – С. 91 – 95.

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. Т. 1 – 3 / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск, 2005, 2006, 2010.

Спиридонов, М. Ф. Закрепощение крестьянства Беларуси (XV – XVІ вв.) / М. Ф. Спиридонов. – Минск, 1993.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 116 – 124.

Эканамічная гісторыя Беларусі: Вуч. дапам. 3-е выд., дап. і перапрац. / Пад рэд. В. І. Галубовіча. – Мінск, 1999. – С. 96 – 102.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 9. ФАРМІРАВАННЕ БЕЛАРУСКАЙ НАРОДНАСЦІ

План

1. Палітычныя, эканамічныя, сацыяльныя і канфесійныя фактары ўтварэння беларускай народнасці.
2. Гістарычны працэс фарміравання беларускай народнасці. Асноўныя прыкметы народнасці.

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 128 – 133.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 97 – 100.

Беларусы. Т. 4: Вытокі і этнічнае развіццё/ В.К. Бандарчык, В.М. Бялявіна, Г.І. Каспяровіч і інш. – Мінск, 2001.

Белы, А. Хроніка Белай Русі. Нарыс гісторыі адной геаграфічнай назвы / А. Белы. – Мінск, 2000.

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. Т. 1 – 3 / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск, 2005, 2006, 2010.

Нарысы гісторыі Беларусі: У 2 ч. Ч. 1. – Мінск, 1994. – С. 192 – 200.

Пилипенко, М. Ф. Возникновение Белоруссии: новая концепция / М. Ф. Пилипенко. – Минск, 1991. – С. 83 – 112.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 10. ЛЮБЛІНСКАЯ УНІЯ. УТВАРЭННЕ РЭЧЫ ПАСПАЛІТАЙ

План

1. Перадумовы уніі.
2. Люблінскі сейм (сойм) і яго рашэнні.

Літаратура

Постановление Люблинского сейма об унии Великого княжества Литовского с Короной Польской – о государственном устройстве Речи Посполитой // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Минск, 2000. – С. 60 – 70.

1569 г. июля 1. – Из постановления Люблинского сейма об унии Великого княжества Литовского с Короной Польской// Уния в документах: Сб. документов и материалов / Сост. В. А. Теплова, З. И. Зуева. – Минск, 1997. – С. 81 – 88.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 158 – 165.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 104 – 108.

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. Т. 1 – 3 / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск, 2005, 2006, 2010.

Чаропка, В. «Братэрская любоў»: Да гісторыі Люблінскай уніі / В. Чаропка // Беларуская мінуўшчына. – 1995 – №1. – С. 7 – 10.

Чаропка, В. Люблінская унія / В. Чаропка // Беларуская мінуўшчына. – 1995 – №2. – С. 31 – 34.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 102 – 107.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 11. ДЗЯРЖАЎНА-ПРАВАВОЕ СТАНОВІШЧА ВКЛ У СКЛАДЗЕ РЭЧЫ ПАСПАЛІТАЙ

План

1. Грамадска-палітычны лад Рэчы Паспалітай. Органы ўлады і кіравання.
2. Статус Вялікага княства Літоўскага ў складзе Рэчы Паспалітай.

Літаратура

Протест сенаторов, городских и земских должностных лиц и шляхты против присоединения к Польше части территории Брестского воеводства // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Минск, 2000. – С. 87 – 88.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 166 – 172.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 108 – 113.

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. Т. 1 – 3 / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск, 2005, 2006, 2010.

Люйка, Л. Рэспубліка і яе эпоха / Л. Лойка // Беларуская мінуўшчына. – 1995 – №6. – С. 4 – 6; 1996 – №1. – С. 8 – 11.

Лойка, П. Незалежнасць пасля Любліна, або магнацка-шляхецкая «беларусізацыя» / П. Лойка // Беларусазнаўства: Навуч. дапам./ Пад рэд. П. Брыгадзіна. – Мінск, 1997. – С. 54 – 63.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 137 – 140.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

Юхо, Я. А. Кароткі нарыс гісторыі дзяржавы і права Беларусі/ Я. А. Юхо. – Мінск, 1992. – С. 209 – 234.

 

ТЭМА 12. Канфесійнае становішча ў Вялікім кнЯстве Літоўскім у XVI – першай палове XVII ст. Берасцейская царкоўная унія

план

1. Рэфармацыйны рух.
2. Пачатак Контррэфармацыі ў Вялікім княстве Літоўскім. Дзейнасць ордэна езуітаў.
3. Берасцейскі сабор 1596 г. і яго значэнне. Барацьба вакол уніяцкага пытання ў канцы ХVІ – першай палове ХVІІ ст.

Літаратура

Брестская церковная уния. Предыстория, причины и следствия // Уния в документах: Сб. документов и материалов / Сост. В. А. Теплова, З. И. Зуева. – Минск, 1997. – С. 26 – 60.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 172 – 187.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 113 – 122.

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. Т. 1 – 3 / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск, 2005, 2006, 2010.

Дмитриев, М. В. Православие и реформация. Реформационные движения в восточнославянских землях Речи Посполитой во второй половине XVI в. / М. В. Дмитриев. – М., 1990.

Іванова, Л. Рэфармацыйны рух на Беларусі (другая палова XVI ст. – першая палова XVII ст.) / Л. Іванова // Беларускі гістарычны часопіс. – 1997. – №2. – С. 54 – 72.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 175 – 184.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 13. САЦЫЯЛЬНА-ЭКАНАМІЧНАЕ СТАНОВІШЧА БЕЛАРУСІ (другая палова XVI – канец XVIІІ ст.)

План

1. Асноўныя вынікі аграрнай рэформы 1557 г. і яе ўплыў на далейшае развіццё сельскай гаспадаркі беларускіх зямель у складзе Рэчы Паспалітай.
2. Развіццё рамяства і гандлю ў другой палове XVI – канцы XVIІІ ст.

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 202 – 210.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 122 – 129.

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. Т. 1 – 3 / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск, 2005, 2006, 2010.

Голубеў, В. Ф. Сялянскае землеўладанне і землекарыстанне на Беларусі XVI – XVIІІ стст. / В. Ф. Голубеў. – Мінск, 1992.

Грицкевич, А. П. Частновладельческие города Белоруссии в XVI – XVIІІ вв. / А. П. Грицкевич. – Минск, 1975.

Лойка, П. А. Прыватнаўласніцкія сяляне Беларусі: Эвалюцыя феадальнай рэнты ў другой палове XVI – XVIІІ ст. / П. А. Лойка. – Мінск, 1992.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 166 – 175.

Эканамічная гісторыя Беларусі: Вуч. дапам. 3-е выд., дап. і перапрац. / Пад рэд. В. І. Галубовіча. – Мінск, 1999. – С. 89 – 112.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 14. Грамадска-палітычны крызіс Рэчы Паспалітай І ЯГО ВЫНІКІ

План

1. Прычыны, сутнасць і праявы грамадска-палітычнага крызісу Рэчы Паспалітай.
2. Спробы ажыццяўлення рэформ дзяржаўнага ладу краіны. Першы і другі падзелы Рэчы Паспалітай.
3. Паўстанне пад кіраўніцтвам Т. Касцюшкі. Трэці падзел Рэчы Паспалітай.

Літаратура

Баркулабаўская хроніка; Дэмаграфічны спад на Беларусі й Ліцьве ў сярэдзіне XVIІ стагоддзя; Андрусовский договор о перемирии; Конвенция между Австрией и Россией о первом разделе Речи Посполитой; Конституция Речи Посполитой; Манифест о втором разделе Речи Посполитой; Конвенция между Россией, Пруссией и Австрией о третьем разделе Речи Посполитой // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Минск, 2000. – С. 75 – 78, 95 – 98, 103 – 108, 110 – 116.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 210 – 217.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 139 – 144.

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. Т. 1 – 3 / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск, 2005, 2006, 2010.

Емельянчык, У. Паланез для касінераў: З падзей паўстання 1794 г. пад кіраўніцтвам Т. Касцюшкі на Беларусі / У. Емельянчык. – Мінск, 1994.

Філатава, А. Тры падзелы Рэчы Паспалітай / А. Філатава // Крыжовы шлях: Дапаможнік для вывучаючых гісторыю Беларусі. – Мінск, 1993. – С. 96 – 117.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 141 – 157.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 15. КУЛЬТУРНАЕ РАЗВІЦЦЁ БЕЛАРУСКІХ ЗЯМЕЛЬ У XVI – XVIІІ стст.

План

1. Асаблівасці эпохі Адраджэння ў Беларусі.
2. Уплыў ідэй Асветніцтва на развіццё беларускай культуры.
3. Развіццё асноўных галін беларускай культуры:

а) асвета і адукацыя;

б) грамадска-палітычная думка і літаратура,

в) тэатр і музыка;

г) архітэктура, выяўленчае мастацтва.

Літаратура

Стихотворение Яна Казимира Пашкевича, славящее «русский», т.е. белорусский, язык // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Минск, 2000. – С. 82.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 218 – 240.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 144 – 158.

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. Т. 1 – 3 / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск, 2005, 2006, 2010.

Гісторыя культуры Беларусі. – Мінск, 1997. – С. 106 – 126.

Содержание понятия «эпоха Просвещения» в Белоруссии // Философская и общественно-политическая мысль Белоруссии и Литвы. – Минск, 1987. – С. 257 – 283.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 184 – 190.

Шчакаціхін, М. Нарысы з гісторыі беларускага мастацтва / М. Шчакаціхін. – Мінск, 1993. – С. 139 – 215.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 16. ЗМЕНЫ Ў ДЗЯРЖАЎНА-ПАЛІТЫЧНЬІМ ЛАДЗЕ БЕЛАРУСІ

ПАСЛЯ ЎВАХОДЖАННЯ ЯЕ Ў СКЛАД РАСІЙСКАЙ ІМПЕРЫІ (КАНЕЦ XVIII ст. – 50-я гг. ХІХ ст.)

План

1. Вызначце асаблівасці палітыкі расійскага ўрада ў галіне адміністрацыйнага кіравання, судаводства і заканадаўства ў Беларусі на працягу вызначанага перыяду.
2. Прааналізуйце канфесійную палітыку расійскага ўрада ў Беларусі. Чым яна была выклікана?
3. Ахарактарызуйце палітычнае становішча Бсларусі напярэдадні і падчас вайны 1812 г. Якія наступствы мела гэтая вайна для насельніцтва Беларусі?

Літаратура

Записка могилёвского предводителя дворянства о реквизициях наполеоновской армии и крестьянском движении в губернии. 1812 г.; Положение секретного комитета о мероприятиях по ликвидации униатской церкви. (Извлечение). 1839 г.; Указ царя о введении в Белоруссии русского законодательства. (Извлечение). 1840 г. // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Мн., 2000. – С.146 – 147, 161 – 162, 171 – 172.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 246 – 262.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 159 – 177.

Гісторыя Беларусі: з 1795 г. да вясны 1917 г.: Вуч. дапам. / I. І. Коўкель, І. П. Крэнь, Л. У. Бярэйшык і інш. – Мінск, 2001. – С. 53 – 58, 63 – 84.

Доўнар-Запольскі, М. В. Гісторыя Беларусі / М. В. Доўнар-Запольскі. – Мінск, 1994. – С. 246 – 252, 267 – 273.

Канфесіі на Беларусі (канец ХVШ – ХХ ст.) / Навук. рэд. У. І. Навіцкі. – Мінск, 1998. – С. 5 – 55.

Корнейчик, Е. И. Белорусский народ в Отечественной войне 1812 г. / Е. И. Корнейчик. – Минск, 1962.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 191 – 197, 205 – 208, 224 – 227.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

Юхо, Я. А. Кароткі нарыс гісторыі дзяржавы і права Беларусі / Я. А. Юхо. – Мінск, 1992. – С. 235 – 248.

 

ТЭМА 17. ГРАМАДСКА-ПАЛІТЬІЧНЬІ РУХ БЕЛАРУСІ Ў ПЕРШАЙ ПАЛОВЕ XIX ст.

План

1. Асаблівасці нацыянальна-вызваленчага руху на беларускіх землях. Дзейнасць філаматаў і філарэтаў.
2. Дзекабрысты і Беларусь.
3. Уплыў паўстання 1830–1831 гг., еўрапейскіх рэвалюцый 1848–1849 гг. на грамадска-палітычны рух і іх уздзеянне на ўрадавую палітыку ў Беларусі.

Літаратура

Сведения о студенческом и ученическом движении в Белоруссии и Литве (Извлеченне). 1824 г. // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Минск, 2000. – С.149.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 262 – 266.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 177 – 189.

Гісторыя Беларусі: з 1795 г. да вясны 1917 г.: Вуч. дапам. / I. І. Коўкель, І. П. Крэнь, Л. У. Бярэйшык і інш. – Мінск, 2001. – С. 109 – 124.

Доўнар-Запольскі, М. В. Гісторыя Беларусі / М. В. Доўнар-Запольскі. – Мінск, 1994. – С. 256 – 273.

Мохнач, Н. Н. Идейная борьба в Белоруссии в 30 – 40-е годы ХІХ в. / Н. Н. Мохнач. – Минск, 1971.

Філаматы і філарэты: Зб.-Мінск, 1998.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 197 – 208.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 18. САЦЬІЯЛЬНА-ЭКАНАМІЧНАЕ РАЗВІЦЦЁ БЕЛАРУСІ Ў КАНЦЫ XVIII ст. – 50-я гг. ХІХ ст. КРЫЗІС ПРЫГОННАГА ЛАДУ

План

1. Чым вызначаліся асаблівасці развіцця дваранскай зямельнай уласнасці і сялянскай гаспадаркі ў Беларусі з канца ХУІІІ ст. і да сярэдзіны ХІХ ст.?
2. Прааналізуйце спробы рэфармавання сельскай гаспадаркі Беларусі ў 30–50-я гг. ХІХ ст.
3. Ахарактарызуйце эканамічнае і сацыяльнае становішча гарадоў Беларусі ў першай палове XIX ст.

Літаратура

Сведения о городах Белоруссии. 1825 г.; Положение о люстрации казённых имений в Белоруссии. (Извлечение). 1839; Отчёт могилёвского губернатора о состоянии помешичьих хозяйств губернии – низком уровне земледелия, крепостных отношениях, необходимости увеличения числа ветеринаров. (Извлечение). 1858 г. // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Минск, 2000. – С. 150 – 153, 166 – 170, 178 – 179.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 266 – 276.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 189 – 195.

Гісторыя Беларусі: з 1795 г. да вясны 1917 г.: Вуч. дапам. / I. І. Коўкель, І. П. Крэнь, Л. У. Бярэйшык і інш. – Мінск, 2001. – С. 59 – 62, 84 – 108.

Доўнар-Запольскі, М. В. Гісторыя Беларусі / М.В. Доўнар-Запольскі. – Мінск, 1994. – С. 267 – 273, 299 – 335.

Козловский, П. Г. Землевладение и землепользование в Белоруссии в конце ХVIII – первой половине ХIХ в. / П. Г. Козловский. – Минск, 1982.

Лютый, А. М. Социально-экономическое развитие городов Белоруссии в конце ХVIIІ – первой половине ХIХ века / А. М. Лютый. – Минск, 1987.

Чепко, В. В. Сельское хозяйство в Белоруссии в первой половине ХIХ в. / В. В. Чепко. – Минск, 1966.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 215 – 224.

Эканамічная гісторыя Беларусі: Вуч. дапам. 3-е выд., дап. і перапрац. / Пад рэд. В. І. Галубовіча. – Мінск, 1999. – С. 131 – 150.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 19. КУЛЬТУРА БЕЛАРУСІ КАНЦА ХVIII ст. – ПЕРШАЙ ПАЛОВЫ XIX ст.

План

1. Вызначце асаблівасці культурнага развіцця Беларусі ў канцы ХVIII –першай палове XIX ст.
2. Ахарактарызуйце развіццё адукацыі, навукі і літаратуры Беларусі ў вьгзначаны перыяд.
3. Прааналізуйце асноўныя тэндэнцыі ў развіцці музычна-тэатральнай культуры, выяўленчага мастацтва і архітэктуры Беларусі ў гэты час.

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 276 – 293.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 195 – 201.

Асвета і педагагічная думка ў Беларусі: Са старажытных часоў да 1917 года. – Мінск, 1985.

Гісторыя Беларусі: з 1795 г. да вясны 1917 г.: Вуч. дапам. / I. І. Коўкель, І. П. Крэнь, Л. У. Бярэйшык і інш. – Мінск, 2001. – С. 59 – 62, 124 – 146.

Гісторыя беларускага мастацтва. Канец ХVIII ст. – пачатак XX ст.: У 6т. – Мінск, 1989. – Т. 3.

Доўнар-Запольскі, М. В. Гісторыя Беларусі / М. В. Доўнар-Запольскі. – Мінск, 1994. – С. 341 – 365.

Лойка, А. А. Гісторыя беларускай літаратуры: Дакастрычніцкі перыяд / А. А. Лойка. – Мінск, 1989.

Музыкальный театр Белоруссии: Дооктябрьский период. – Минск, 1990.

Чантурия, В. А. История архитектуры Белоруссии: Дооктябрьский период: В 2 т. / В. А. Чантурия. – Минск, 1985. – Т. 1.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 227 – 236.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 20. АСАБЛІВАСЦІ ПРАВЯДЗЕННЯ АГРАРНАЙ РЭФОРМЫ Ў БЕЛАРУСІ Ў 60 – 70 гг. XIX ст.

План

1. Адмена прыгоннага права і сутнасць аграрнай рэформы ў Расіі.
2. Адрозненні ў правядзенні рэформы ва ўсходніх і заходніх губернях Беларусі.
3. Уплыў паўстання 1863 – 1864 гт. на правядзенне рэформы.

Літаратура

Манифест 19 февраля 1861 года; Указ царя сенату об отмене временно обязанных отношений н уменьшении размера выкупных платежей в Виленской, Гродненской, Ковенской, Минской и четырёх уездах Витебской губ. 1863 г. // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Минск, 2000. С. 187 – 193, 196 – 198.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 297 – 305.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 201 – 214.

Гісторыя Беларусі: з 1795 г. да вясны 1917 г.: Вуч. дапам. / I. І. Коўкель, І. П. Крэнь, Л. У. Бярэйшык і інш. – Мінск, 2001. – С. 147 – 157.

Панютич, В. П. Социально-экономическое развитие белорусской деревни в 1861 – 1900 гг. / В. П. Панютич. – Минск, 1990.

Эканамічная гісторыя Беларусі: Вуч. дапам. 3-е выд., дап. і перапрац. / Пад рэд. В. І. Галубовіча. – Мінск, 1999. – С. 151 – 167.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 21. ЗНАЧЭННЕ СТАЛЫПІНСКІХ РЭФОРМ ДЛЯ РАЗВІЦЦЯ БЕЛАРУСКІХ ГУБЕРНЯЎ

План

1. Сутнасць сталыпінскай аграрнай рэформы і яе вынікі на Беларусі.
2. Земская рэформа ў Віленскай, Мінскай і Магілёўскай губернях, яе значэнне.

Літаратура

Именной указ Николая П о Положении, о губернских и уездных земских учреждениях – распространении действия Положения на губернии Витебскую, Минскую и Могилёвскую. (Извлечение). 1911 г. // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Минск, 2000. – С. 243 – 244.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 317 – 323.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 241 – 246.

Гісторыя Беларусі: з 1795 г. да вясны 1917 г.: Вуч. дапам. / I. І. Коўкель, І. П. Крэнь, Л. У. Бярэйшык і інш. – Мінск, 2001. – С. 295 – 309.

Сталыпінская аграрная рэформа і яе ажыццяўленне на Беларусі // 3 гісторыі эканамічных рэформаў на Беларусі: Метад. зб. – Мінск, 1994. – Вып. 1.

Эканамічная гісторыя Беларусі: Вуч. дапам. 3-е выд., дап. і перапрац. / Пад рэд. В. І. Галубовіча. – Мінск, 1999. – С. 196 – 205.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 22. САЦЫЯЛЬНА-ЭКАНАМІЧНАЕ РАЗВІЦЦЁ БЕЛАРУСКІХ ГУБЕРНЯЎ У ПАРЭФОРМЕННЬІ ПЕРЫЯД I НА РУБЯЖЫ ХІХ – ХХ стст.

План

1. Пакажыце вынікі буржуазных рэформ 60 – 70-х гг ХІХ ст., іх уплыў на эканамічнае жыццё Беларусі.
2. Праяўленні імперыялістычнай стадыі капіталізму ў эканоміцы беларускіх губерняў.
3. Асноўныя галіны прамысловай вытворчасці і спецыялізацыя сельскай гаспадаркі. Гандаль і транспарт.

Літаратура.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 309 – 317.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 215 – 236.

Гісторыя Беларусі: з 1795 г. да вясны 1917 г.: Вуч. дапам. / I. І. Коўкель, І. П. Крэнь, Л. У. Бярэйшык і інш. – Мінск, 2001. – С. 198 – 202, 250 – 258.

История рабочего класса Белорусской ССР: В 4 т. – Минск, 1984. – Т.1.

Эканамічная гісторыя Беларусі: Вуч. дапам. 3-е выд., дап. і перапрац. / Пад рэд. В. І. Галубовіча. – Мінск, 1999. – С. 168 – 196.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 23. СЯЛЯНСКІ I РАБОЧЫ РУХ У БЕЛАРУСІ Ў 60 – 90 гг. XIX ст.

ІІлан

1. Ахарактарызуйце сялянскі рух, яго прычыны, узровень і асаблівасці.
2. Народніцтва. Дзейнасць народніцкіх арганізацый на тэрыторыі Беларусі.
3. Рабочы рух. Першыя марксісцкія гурткі ў Беларусі. Стварэнне першых сацыял-дэмакратычных арганізацый.

Літаратура

Сообщение газеты «Народная воля» о преследовании распространителей народнической литературы – разгроме народовольческого кружка в Минске. (Извлечение). 1880 г.; Донесение старшего фабричного инспектора Могилёвской губернии о забастовках рабочих и кризисном состоянии промышленности губернии. (Извлечение). 1899 г. // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Минск, 2000. – С.216, 219.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 329 – 333.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 237 – 241.

Гісторыя Беларусі: з 1795 г. да вясны 1917 г.: Вуч. дапам. / I. І. Коўкель, І. П. Крэнь, Л. У. Бярэйшык і інш. – Мінск, 2001. – С. 188 – 190, 202 – 231.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 24. ФАРМІРАВАННЕ АСНОЎНЫХ АГУЛЬНАРАСІЙСКІХ

ПАЛІТЫЧНЫХ ПАРТЫЙ У КАНЦЫ 90-х ГАДОЎ XIX ст. – ПАЧАТКУ XX ст.

План

1. Пакажыце працэс утварэння сацыялістычных партый, іх праграмныя патрабаванні (РСДРП, эсэры, Бунд).
2. Ліберальна-дэмакратычныя, буржуазныя партыі (кадэты і інш.) і партыі кансерватыўна-манархічныя («Саюз рускага народа»).

Літаратура

Программа Партии Социалистов-Революционеров; ІІрограмма Конституционно-Демократической партии // Октябрь 1917 и судьбы политической оппозиции: В 3 ч. Ч. 1. Политические партии России. – Гомель, 1993. – С. 83 – 90, 104 – 120.

Программа РСДРП // КПСС в резолюциях и решениях съездов, конференций и пленумов ЦК: В 14 т. – М., 1983. – Т. 1. – С. 59 – 65.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 333 – 340.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 251 – 257.

Брыгадзін, П. 3 гісторыі партыі сацыялістаў-рэвалюцыянераў (эсэраў) / П. Брыгадзін // Беларускі гістарычны часопіс. – 1994. – № 3.

3 гісторыі палітычных партый: Вуч. дапам. для студэнтаў. – Мінск, 1993.

Октябрь 1917 и судьбы политической оппозиции: В 3 ч. Ч. 1. Политические партии России. – Гомель, 1993; Ч. 2. У истоков политического противостояния. – Гомель, 1993.

Сіманюкоў, С. Утварэнне РСДРП / С. Сіманюкоў // Беларускі гістарычны часопіс. – 1997. – № 3.

Сташкевіч, М. Перадумовы і працэс стварэння палітычных партый на Беларусі (канец XIX ст. – люты 1917 г.) / М. Сташкевіч // Беларускі гістарычны часопіс. – 1999. – №3 – 4.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 25. БЕЛАРУСКІ НАЦЬІЯНАЛЬНЬІ РУХ У ПАЧАТКУ XX ст.

План

1. Пачатак новага перыяду беларускага нацыянальнага руху. Першыя беларускія арганізацыі.
2. Утварэнне Беларускай сацыялістычнай грамады, яе асноўныя праграмныя патрабаванні.

 

Літаратура

Программа Белорусской социалистической громады // Октябрь 1917 и судьбы политической оппозиции: В 3 ч. Ч. 2. У истоков политического противостояния. – Гомель, 1993. – С. 14 –16.

Луцкевіч, А. За дваццать пяць гадоў (1903 –1928): Успаміны аб працы першых палітычных арганізацый / А. Луцкевіч. – Мінск, 1991.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 336 – 337, 345 – 350.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 251 – 256.

3 гісторыі палітычных партый: Вуч. дапам. для студэнтаў. – Мінск, 1993.

Сташкевіч, М. Перадумовы і працэс стварэння палітычных партый на Беларусі (канец XIX ст. – люты 1917 г.) / М. Сташкевіч // Беларускі гістарычны часопіс. – 1999. – №3 – 4.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 26. ФАРМІРАВАННЕ БЕЛАРУСКАЙ НАЦЫІ. КУЛЬТУРА

БЕЛАРУСІ ДРУГОЙ ПАЛОВЫ ХІХ ст. – ПАЧАТКУ XX ст.

План

1. Асноўныя прыкметы беларускай нацыі, працэс іх станаўлення. Роля ў гэтым навуковага беларусазнаўства, літаратуры, выдавецкай дзейнасці.
2. Мастацтва і тэатр.

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч.1. Ад старажытных часоў – па люты 1917 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 369 – 390.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 271 – 280.

Гісторыя Беларусі: з 1795 г. да вясны 1917 г.: Вуч. дапам. / I. І. Коўкель, І. П. Крэнь, Л. У. Бярэйшык і інш. – Мінск, 2001. – С. 231 – 250.

Гісторыя беларускага мастацтва. Канец ХVIII ст. – пачатак XX ст.: У 6т. – Мінск, 1989. – Т. 3.

Гісторыя беларускага тэатра: У 3 т. – Мінск, 1983. – Т. 1.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

 

ТЭМА 27. БЕЛАРУСЬ ПАСЛЯ ЛЮТАЎСКАЙ (1917 г.) БУРЖУАЗНА-ДЭМАКРАТЫЧНАЙ РЭВАЛЮЦЫІ

План

1. Альтэрнатывы грамадска-палітычнага развіцця Расіі пасля Лютаўскай рэвалюцыі.
2. Дзейнасць асноўных палітычных партый на тэрыторыі Беларусі ў лютым – верасні 1917 г.
3. Беларускі нацыянальны рух.

Літаратура

Стенограмма съезда делегатов белорусских партийных и общественных организаций. (Извлечение). 1917 г.; Статут Цэнтральнай Рады Беларускіх Арганізацый. 1917 г. // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Минск, 2000. – С. 266 – 275, 280 – 281.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч. 2. Люты 1917 – 2006 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 7 – 17.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 281 – 283.

Гісторыя Беларускай ССР: У 5 т. – Мінск, 1973. – Т. 3. – С. 13 – 87.

Октябрь 1917 и судьбы политической оппозиции: В 3 ч. / Под ред. Э. М. Энтина. – Гомель, 1993. – С. 7 – 65, 91 – 193.

Сташкевич, Н. С. Приговор революции: крупнейшие акты советского движения в Белоруссии (1917 – 1925) / Н. С. Сташкевич. – Минск, 1985. – С. 127 – 136.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 28. ПАДЗЕІ КАСТРЫЧНІЦКАЙ (1917 г.) РЭВАЛЮЦЫІ Ў БЕЛАРУСІ

План

1. Узброенае паўстанне ў Петраградзе. Перамога рэвалюцыі ў Беларусі і на Заходнім фронце.
2. Першыя рэвалюцыйныя пераўтварэнні ў Беларусі.

Літаратура

Приказ № 1 Исполнительного комитета Минского Совета рабочих и солдатских депутатов. 1917 г. // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Мн., 2000. – С.289.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч. 2. Люты 1917 – 2006 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 17 – 26.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 283 – 296.

Гісторыя Беларускай ССР: У 5 т. – Мінск, 1973. – Т. З. – С. 13 – 87.

Круталевич, В. А. История Беларуси: становление национальной державности (1917 – 1922)/ В. А. Круталевич. – Минск, 2003.

Октябрь 1917 и судьбы политической оппозиции: В 3 ч. / Под ред. Э. М. Энтина. – Гомель, 1993. – С.7 – 65, 91 – 193.

Сташкевич, Н. С. Приговор революции: крушение антасоветского движения в Белоруссии (1917 – 1925) / Н. С. Сташкевич. – Минск, 1985. – С. 127 – 136.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 29. РАЗМЕЖАВАННЕ ПАЛІТЬІЧНЫХ СІЛ У БЕЛАРУСІ ПАСЛЯ КАСТРЫЧНІЦКАЙ РЭВАЛЮЦЫІ 1917 г.

План

1. Адносіны да Кастрычніцкай рэвалюцыі беларускіх нацыянальных партый і арганізацый.
2. I Усебеларускі з’езд (снежань 1917 г.) і яго значэнне.
3. Мяцеж польскага корпуса генерала Ю. Доўбар-Мусніцкага.

Літаратура

Пратакол Усебеларускага з’езда (Вытрымка). 1917 г.; Постановление Совета I Всебелорусского съезда. 1917 г. // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Минск, 2000. – С. 299, 300.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч. 2. Люты 1917 – 2006 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 27 – 35.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 294 – 296.

Гісторыя Беларускай ССР: У 5 т. – Мінск, 1973. – Т. З. – С. 13 – 87.

Круталевич, В. А. История Беларуси: становление национальной державности (1917 – 1922) / В. А. Круталевич. – Минск, 2003.

Октябрь 1917 и судьбы политической оппозиции: В 3 ч. / Под ред. Э. М. Энтина. – Гомель, 1993. – С.7 – 65, 91 – 193.

Сташкевич, Н. С. Приговор революции: крушение антасоветского движения в Белоруссии (1917 – 1925) / Н. С. Сташкевич. – Минск, 1985. – С. 127 – 136.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 30. ЭКАНАМІЧНАЕ РАЗВІЦЦЁ БЕЛАРУСІ Ў 20-я ГАДЫ XX ст.

План

1. Пакажыце асаблівасці аднаўлення і развіцця гаспадаркі рэспублікі пасля грамадзянскай вайны.
2. Раскрыйце сутнасць і вынікі новай эканамічнай палітыкі.

Літаратура

Резолюция V Речицкого уездного съезда Советов об одобрении перехода от продразвёрстки к продналогу и мероприятиях в области кооперации. 1921 г. // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Минск, 2000. – С. 398 – 399.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч. 2. Люты 1917 – 2006 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 99 – 107.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 321 – 326.

Ковкель, И. И. История Беларуси с древнейших времён до нашего времени / И. И. Ковкель, Э. С. Ярмусик. – Минск, 2001. – С. 392 – 414.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 339 – 346.

Эканамічная гісторыя Беларусі: Вуч. дапам. 3-е выд., дап. і перапрац. / Пад рэд. В. І. Галубовіча. – Мінск, 1999. – С. 232 – 237.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. – Мінск, 1999. – Т. 5. – С. 330 – 331.

 

ТЭМА 31. САЦЫЯЛІСТЫЧНАЯ ІНДУСТРЫЯЛІЗАЦЫЯ Ў 20 – 30-я ГАДЫ XX ст. У БЕЛАРУСІ

План

1. Ахарактарызуйце асноўныя этапы, шляхі і метады ў ажыццяўленні палітыкі індустрыялізацыі.
2. Прааналізуйце развіццё прамысловасці ў другой і трэцяй пяцігодках.

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч. 2. Люты 1917 – 2006 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 108 – 120.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 326 – 332.

Гісторыя Беларускай ССР: У 5 т. – Мінск, 1973. – Т. 3. – С. 353 – 365, 382 – 407, 509 – 545.

Страницы истории Компартии Белоруссии: суждения, аргументы, факты. – Минск, 1990. –С. 101 – 122.

Эканамічная гісторыя Беларусі: Вуч. дапам. 3-е выд., дап. і перапрац. / Пад рэд. В. І. Галубовіча. – Мінск, 1999. – С. 256 – 273.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. – Мінск, 1996. – Т. 3. – С. 486 – 488.

 

ТЭМА 32. КАЛЕКТЫВІЗАЦЬІЯ СЕЛЬСКАЙ ГАСПАДАРКІ БССР У 20 – 30-я ГАДЫ XX ст.

План

1. Абгрунтуйце неабходнасць і пакажыце працэс радыкальнага пераўладкавання сельскай гаспадаркі.
2. Якія падыходы партыйнае і дзяржаўнае кіраўніцтва выкарыстоўвала для ажыццяўлення масавай калектывізацыі на Беларусі? Памылкі, пралікі ў гэтым працэсе.

Літаратура

О мероприятиях но укреплению социалистического переустройства сельского хозяйства в районах сплошной коллективизации и по борьбе с кулачеством. Постановление ЦИК и СНК СССР. 1930 г.; Укрепление колхозов за счёт раскулачивания. 1930 г.; Директивы Центрального Комитета. 1930 г.; Обложение кулацких хозяйств. Положение о едином сельскохозяйственном налоге на 1931 г. (Извлечение) // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Минск, 2000. – С. 431, 440, 451, 455.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч. 2. Люты 1917 – 2006 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 120 – 127.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 332 – 338.

Бяспалая, М. Стварэнне калектыўных гаспадарак на Беларусі ў першыя гады НЭПа / М. Бяспалая // Беларускі гістарычны часопіс. – 1999. – № 2. – С. 37 – 40.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 346 – 352.

Ходзін, С. М. Беларуская веска: ад Дэкрэта аб зямлі да суцэльнай калектывізацыі / С. М. Ходзін // Актуальныя пытанні гісторыі БССР. Савецкі перыяд. – Мінск, 1991. – С. 117 – 128.

Эканамічная гісторыя Беларусі: Вуч. дапам. 3-е выд., дап. і перапрац. / Пад рэд. В. І. Галубовіча. – Мінск, 1999. – С. 273 – 286.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. – Мінск, 1997. – Т. 4. – С. 17 – 22.

 

ТЭМА 33. ГРАМАДСКА-ПАЛІТЫЧНАЕ ЖЫЦЦЁ БЕЛАРУСІ Ў 20 –30-я ГАДЫ XX ст.

План

1. У чым сутнасць нацыянальна-культурнага адраджэння? На што была накіравана палітыка беларусізацыі?
2. Растлумачце прычыны палітычных рэпрэсій.

Літаратура

Справа № 233771: «Беларускі нацыянальны цэнтр». (Извлечение). 1933 // История Беларуси в документах и материалах / Авт.-сост. И. Н. Кузнецов, В. Г. Мазец. – Минск, 2000. – С. 477 – 489.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч. 2. Люты 1917 – 2006 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 128 – 144.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 338 – 349.

Адамушка, У. І. Палітычныя рэпрэсіі 20 – 50-х гадоў на Беларусі / У. І. Адамушка. – Мінск, 1994.

Мяснікоў, А. Нацдэмы / А. Мянікоў. – Мінск, 1993.

Смирнов, Ю. К., Сташкевич, Н. С. Об одном из аспектов идейно-политической борьбы на Белоруссии в 20 – 30 гг. / Ю. К. Смирнов, Н. С. Сташкевич // Страницы истории Компартии Белоруссии: суждения, аргументы, факты. – Минск, 1990. – С. 156 – 177.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 352 – 354.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. – Мінск, 1993. – Т. 1. – С. 348 –350; Мінск, 2000. – Т. 5. – С. 304 – 305.

 

ТЭМА 34. КУЛЬТУРНАЕ БУДАЎНІЦТВА Ў БССР У 20 – 30-я ГАДЫ XX ст.

План

1. Вызначце асноўныя напрамкі і асаблівасці развіцця беларускай літаратуры.
2. Як адбываўся працэс станаўлення тэатральнага і музычнага мастацтва?
3. Ахарактарызуйце развіццё нацыянальнага беларускага мастацтва.

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч. 2. Люты 1917 – 2006 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 159 – 179.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 352 – 355.

Гісторыя беларускага мастацтва. Канец ХVIII ст. – пачатак XX ст.: У 6т. – Мінск, 1990. – Т. 4.

Ковкель, И. И. История Беларуси с древнейших времён до нашего времени / И. И. Ковкель, Э. С. Ярмусик. – Минск, 2001. – С. 467 – 474.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 357 – 361.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 35. РАЗВІЦЦЁ АСВЕТЫ Ў БЕЛАРУСІ Ў 20 –30-я ГАДЫ XX ст.

План

1. Пакажыце працэс увядзення ўсеагульнага абавязковага навучання на базе пачатковай школы.
2. Якім чынам адбывалася станаўленне вышэйшай школы Савецкай Беларусі?

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч. 2. Люты 1917 – 2006 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 144 – 159.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 349 – 352.

История Беларуси: Словарь-справочник / Под ред. С.Ф. Дубенецкого. –Минск, 2000.

Красовский, Н. И. Высшая школа Советской Белоруссии / Н. И. Красовский. – Минск, 1972.

Куракевіч, Н. І. Асаблівасці развіцця агульнаадукацыйнай школы на Беларусі ў 20-я гады: Метадыч. дапам. для выкл. і студэнтаў / Н. І. Куракевіч. – Мінск, 2000.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000. – С. 354 – 357.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. – Мінск, 1993. – Т. 1. – С. 429 –431.

 

ТЭМА 36. СТАНОВІШЧА БЕЛАРУСІ НАПЯРЭДАДНІ ВЯЛІКАЙ

АЙЧЫННАЙ ВАЙНЫ (ВЕРАСЕНЬ 1939 г. – ЧЭРВЕНЬ 1941 г.)

План

1. Раскрыць сутнасць перадваеннага палітычнага крызісу ў Еўропе, прычыны, характар, асаблівасці Другой сусветнай вайны.
2. Якія змяненні адбыліся на этнічнай тэрыторыі Беларусі напярэдадні Вялікай Айчыннай вайны і іх гістарычнае значэнне?

Літаратура

Из соглашения между Германией, Соединённым Королевством, Францией и Италией, заключённого в Мюнхене 29 сентября 1938 г. // Хрестоматия по отечественной истории (1914 – 1945 гг.). – М., 1996. – С. 478.

Советско-германский договор о ненападении, подписанный в Москве 23 августа 1939 г. // История Второй мировой войны 1939 – 1945 гг.: В 12 т. Т. 2. Накануне войны. – М., 1974. – С. 283.

Закон Верховного Совета Союза ССР «О включении Западной Белоруссии в состав Союза Советских Социалистических Республик с воссоединением её с Белорусской Советской Социалистической Республикой» 2 ноября 1939 г. // Хрестоматия по истории БССР (1917 – 1983). – Минск, 1984. – С. 259.

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч. 2. Люты 1917 – 2006 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 199 – 207.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 370 – 381.

Беларусь у Вялікай Айчыннай вайне 1941 – 1945: Энцыклапедыя. – Мінск, 1960. – С. 6 – 10.

Гісторыя Беларускай ССР: У 5 т. – Мінск, 1975. – Т. 4. – С. 117 – 144.

Нарысы гісторыі Беларусі: У 2 ч. Ч. 2. – Мінск, 1995. – С. 254 – 265.

Мацко, А., Кобяк, С. Уз’яднанне Заходняй Беларусі з БССР – акт гістарычны і справядлівы / А. Мацко, С. Кобяк. – Мінск, 1989.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 37. Пачатак Вялікай Айчыннай вайны

План

1. Нападзенне фашысцкай Германіі на СССР. Мэты Германіі ў вайне супраць Савецкага Саюза.

2. Дзейнасць савецкіх і партыйных органаў СССР і БССР па мабілізацыі сіл і сродкаў для барацьбы з агрэсарам.

Літаратура

Великая Отечественная война советского народа (в контексте Второй мировой войны) / под ред. Ковалени А. А., Сташкевича Н. С. – Минск, 2004. – С. 69 – 78, 97 –103.

Новік, Я. К. Вялікая Айчынная вайна савецкага народа (у кантэксце Другой сусветнай вайны): Курс лекцый / Я.К. Новік, Н.Я. Новік. – Мінск, 2006. – С. 63 – 68, 71 – 78.

Гісторыя Беларусі: Падручнік. У 2 ч. Ч.2. Люты 1917 г. – 2006 г. / Я. К. Новік [і інш.]; пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – 3-е выд. – Мінск, 2007.– С. 208 – 211.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам./ Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск, 2009. – С. 381 – 389.

Великая Отечественная война советского народа (в контексте Второй мировой войны). Справочник /под ред. А. А. Ковалени. – Минск, 2007.

Иринархов, Р. С. Западный Особый…/ Р. С. Иринархов. – Минск, 2002.

История Великой Отечественной войны Советского Союза. 1941 – 1945. В 6 т. Т. 1 – 6 /под ред. П. Н. Поспелова и др. – М., 1960 – 1965.

Нарысы гісторыі Беларусі: У 2 ч. – Мінск, 1994. – Ч. 2. – С. 116 – 132.

Советский Союз в годы Великой Отечественной войны. 1941 – 1945 / В. А. Анфилов, Ю. В. Арутюнян, А. В. Басов и др. – Изд. 2-е, испр. – М., 1985.

Чигринов, П. Г. Очерки истории Беларуси / П. Г. Чигринов. – Минск, 2000.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991 – 2003.

 

ТЭМА 38. АБАРОНЧЫЯ БАІ НА ТЭРЫТОРЫІ БЕЛАРУСІ Ў 1941 г.

План

1. Гераічнае супраціўленне абаронцаў Брэсцкай крэпасці, Мінска, Магілёва, Віцебска, Гомеля і іншых гарадоў і населеных пунктаў.

2. Эвакуацыя насельніцтва, прадпрыемстваў, маёмасці ў савецкі тыл летам 1941 г.

Літаратура

Великая Отечественная война советского народа (в контексте Второй мировой войны) / под ред. Ковалени А. А., Сташкевича Н. С. – Минск, 2004. – С. 91 – 97, 103 –106.

Новік Я. К. Вялікая Айчынная вайна савецкага народа (у кантэксце Другой сусветнай вайны): Курс лекцый / Я.К. Новік, Н.Я. Новік. – Мінск, 2006. – С. 78 – 83.

Гісторыя Беларусі: Падручнік. У 2 ч. Ч.2. Люты 1917 г. – 2006 г. / Я. К. Новік [і інш.]; пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – 3-е выд. – Мінск, 2007. – С. 209 – 212.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск, 2009. – С. 389 – 393.

Баграмян, И. Х. Так начиналась война / И. Х. Баграмян. – М., 2000.

Басюк, І. А. Навагрудскі “кацёл”/ І. А. Басюк. – Гродна, 1998.

Борисенко, Н. Днепровский рубеж: трагическое лето 1941 г. / Н. Борисенко. – Мн., 2005.

Иринархов, Р. С. Западный Особый…/ Р. С. Иринархов. – Минск, 2002.

Кузьменко, В. И. В суровые сороковые: Интеллигенция Беларуси в Великой Отечественной войне (1941 – 1945) / В. И. Кузьменко. – Минск, 2006.

Макеева, И. Е. Эхо июня 41-го: страницы истории / И. Е. Макеева. – Гродно, 2005.

Олехнович, Г. И. Экономика Белоруссии в условиях Великой Отечественной войны (1941 – 1945) / Г. И. Олехнович. – Минск, 1982. – С. 3 – 54.

Павлов, Я. С. В суровом сорок первом / Я. С. Павлов. – Минск, 1985.

Скрытая правда войны: 1941 год. Неизвестные документы / П. Н. Кнышевский, О. Ю. Васильева, В. В. Высоцкий, С. А. Соломатин. – М., 1992.

Советский тыл в первый период Великой Отечественной войны /Ответ. ред. Г. А. Куманев. – М., 1988. – С. 159 – 299.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 1 – 6. – Мінск, 1991. – 2003.

 

ТЭМА 39. УСТАНАЎЛЕННЕ Ў БЕЛАРУСІ НЯМЕЦКА-ФАШЫСЦКАГА АКУПАЦЫЙНАГА РЭЖЫМУ

План

1. Генеральны план “Ост” – праграма каланізацыі тэрыторыі, германізацыі, высялення і знішчэння народаў Усходняй Еўропы.

2. Ваенна-эканамічнае і палітычнае становішча на акупіраванай тэрыторыі Беларусі.

3. Калабарацыянізм і яго праявы ў Беларусі.

Літаратура

Вялікая Айчынная вайна савецкага народа (у кантэксце Другой сусветнай вайны): Вучэб. дапам. для студэнтаў устаноў, якія забяспечваюць атрыманне вышэйш. адукацыі / А. А. Каваленя, У. І. Лемяшонак, Б. Дз. Далгатовіч і інш.; Пад рэд. А. А. Кавалені, М. С. Сташкевіча. – Мінск, 2004. – С. 118 – 131.

Новік, Я. К. Вялікая Айчынная вайна савецкага народа (у кантэксце Другой сусветнай вайны): Курс лекцый / Я. К. Новік, Н. Я. Новік. – Мінск, 2006. – С. 99 – 117.

Гісторыя Беларусі: Падручнік. У 2 ч. Ч.2. Люты 1917 г. – 2006 г. / Я. К. Новік [і інш.]; пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – 3-е выд. – Мінск, 2007.– С. 213 – 224.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі: Ад старажытных часоў – па 2008 г. /Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск, 2009. – С. 400 – 409.

Акупацыя: Злачынныя мэты – злачынныя сродкі // На скрыжаванні думак: Вучоныя аб “белых плямах” гісторыі Беларусі / склад. Я. І. Бараноўскі. – Мінск, 1990.

Беларусь у Вялікай Айчыннай вайне 1941 – 1945: Энцыклапедыя. – Мінск, 1990.

Вторая мировая война // Новейшая история стран Европы и Америки, ХХ век. Учеб. для студентов высш. учеб. зав. В 3 ч. – М., 2001. – Ч. 1. – С. 97 – 126.

Долготович, Б. Д. Республика Беларусь в годы Великой Отечественной войны: Учебно-методическое пособие для студентов всех специальностей / Б. Д. Долготович. – Минск, 1993.

Літвін, А. М. Акупацыя Беларусі (1941 – 1944): Пытанні супраціву і калабарацыі / А. М. Літвін. – Мінск, 2000.

Нямецка-фашысцкі генацыд на Беларусі (1941 – 1944): Зб. / Пад агул. рэд. У. М. Міхнюка. – Мінск, 1995.

Соловьев, А. К. Белорусская Центральная Рада: создание, деятельность, крах / А. К. Соловьев. – Минск, 1995.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. – Т.2. – Мінск, 1994. – С. 423 – 435.

 

ТЭМА 40. БАЯВЫЯ ДЗЕЯННІ ПАРТЫЗАН І ПАДПОЛЬШЧЫКАЎ БЕЛАРУСІ СУПРАЦЬ НЯМЕЦКА-ФАШЫСЦКІХ АКУПАНТАЎ

План

1. Станаўленне і разгортванне ўсенароднага партызанскага руху на тэрыторыі Беларусі. Утварэнне і функцыяніраванне партызанскіх зон.

2. Партыйнае, камсамольскае антыфашысцкае падполле на тэрыторыі Беларусі. Арганізацыйная структура і склад.

Лтаратура

Великая Отечественная война советского народа (в контексте Второй мировой войны): Учебное пособие для студентов высших учебных заведений Республики Беларусь / под редакцией профессора А. А. Ковалени и профессора Н. С. Сташкевича. – Минск, 2004. – С. 134 – 153.

Новік, Я. К. Вялікая Айчынная вайна савецкага народа (у кантэксце Другой сусветнай вайны): Курс лекцый / Я. К. Новік, Н. Я. Новік. – Мінск, 2006. – С. 117 – 134.

Гісторыя Беларусі: Падручнік. У 2 ч. Ч.2. Люты 1917 г. – 2006 г. / Я. К. Новік [і інш.]; пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – 3-е выд. – Мінск, 2007. – С. 224 – 232.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі: Ад старажытных часоў – па 2008 г./Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск, 2009. – С. 400 – 415.

Беларусь в годы Великой Отечественной войны 1941 – 1945 / А. А. Коваленя (руководитель авторского коллектива), А. М. Литвин, В. И. Кузьменко и др. – Минск, 2005.

Беларусь у Вялікай Айчыннай вайне, 1941 – 1945: Энцыклапедыя – Мінск, 1990.

Всенародное партизанское движение в Белоруссии в годы Великой Отечественной войны (июнь 1941 – июль 1944): Док. и материалы: В 3 т. – Минск, 1967 – 1982.

В непокорённом Минске: Док. и материалы о подпольной борьбе советских патриотов в годы Великой Отечественной войны (июнь 1941 – июль 1944). – Минск, 1987.

В тылу врага: Листовки партийных организаций и партизан периода Великой Отечественной войны 1941 – 1945 гг. – Минск, 1962.

Всенародное партизанское движение в Белоруссии в годы Великой Отечественной войны (июнь 1941 – июль 1944): Док. и материалы: В 3 т. – Минск, 1967 – 1982.

Гісторыя Беларускай ССР: У 5 т. – Т. 4. Беларусь напярэдадні і ў гады Вялікай Айчыннай вайны Савецкага Саюза (1938 – 1945 гг.). – Мінск, 1975.

Каваленя, А. А. Беларусь у выпрабаваннях (1939 –1945). Вучэбна-метадычны дапаможнік / А. А. Каваленя – Мінск, 2001.

Пономаренко, П. К. Всенародная борьба в тылу немецко-фашистских захватчиков. 1941 – 1944 / П. К. Пономаренко. – Минск, 1986.

 

ТЭМА 41. БЕЛАРУСКАЯ НАСТУПАЛЬНАЯ АПЕРАЦЫЯ “БАГРАЦІЁН”

План

1. Падрыхтоўка Беларускай наступальнай аперацыі.

2. Этапы аперацыі “Баграціён”. Вызваленне Мінска ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.

3. Поўнае вызваленне Беларусі. Вынікі і значэнне аперацыі “Баграціён”.

Літаратура

Великая Отечественная война советского народа (в контексте Второй мировой войны): Учебное пособие для студентов высших учебных заведений Республики Беларусь / под редакцией профессора А. А. Ковалени и профессора Н. С. Сташкевича. – Минск, 2004. – С. 190 – 200.

Новік, Я. К. Вялікая Айчынная вайна савецкага народа (у кантэксце Другой сусветнай вайны): Курс лекцый / Я. К. Новік, Н. Я. Новік. – Мінск, 2006. – С. 157 – 161.

Гісторыя Беларусі: Падручнік. У 2 ч. Ч.2. Люты 1917 г. – 2006 г. / Я. К. Новік [і інш.]; пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – 3-е выд. – Мінск, 2007.– С. 243 – 250.

Беларусь у Вялікай Айчыннай вайне 1941 – 1945: Энцыклапедыя. Мн., 1990.

Великая Отечественная война Советского Союза 1941 – 1945 гг. – М., 1985.

Великая Отечественная война советского народа (в контексте Второй мировой войны). Справочник / под ред. А.А. Ковалени. – Минск, 2007.

Лемяшонак, У. Вызваленне Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў (верасень 1943 – ліпень 1944г.) / У. Лемяшонак // Беларускі гістарычны часопіс. – 2004. – № 6. – С. 3 – 21.

Лемяшонак, У. Беларуская наступальная аперацыя ў ацэнцы нямецкіх генералаў і афіцэраў / У. Лемяшонак // Беларускі гістарычны часопіс. – 2004. – № 7. – С. 18 – 23.

Лемяшонак, У. І. Вызваленне – без грыфа “сакрэтна!”/ У. І. Лемяшонак. – Мінск, 1996.

 

ТЭМА 42. АДНАЎЛЕННЕ НАРОДНАЙ ГАСПАДАРКІ БССР ПАСЛЯ ВЯЛІКАЙ АЙЧЫННАЙ ВАЙНЫ

План

1. Становішча рэспублікі пасля вызвалення ад нямецка-фашысцкіх акупантаў.
2. Асноўныя этапы аднаўлення эканомікі. Выкананне чацвёртага пяцігадовага плана.
3. Пакажыце змяненні, якія адбыліся ў структуры эканомікі, і вынікі аднаўлення. Завяршэнне сацыяльна-эканамічных пераўтварэнняў у Заходняй Беларусі.

Літаратура

Гісторыя Беларусі: падручнік: У 2 ч. Ч. 2. Люты 1917 – 2006 г. / Пад рэд. Я. К. Новіка, Г. С. Марцуля. – Мінск: Выш. шк., 2007. – С. 257 – 267.

Новік, Я. К. Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я. К. Новік, І. Л. Качалаў, Н. Я. Новік. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 427 – 434.

Гісторыя Беларускай ССР: У 5 т. – Мінск, 1975. – Т. 5. – С. 11 – 101.

Нарысы гісторыі Беларусі: У 2 ч. Ч. 2. – Мінск, 1995. – С. 324 – 372.

Эканамічная гісторыя Беларусі: Вуч. дапам. 3-е выд., дап. і перапрац. /Пад рэд. В