Бекітемін

Жасерекшеліктер педагогикасы мен психологиясы кафедрасы

БЕКІТЕМІН

Ұйымдастыру, оқу жұмыстары және

студенттік мәселелер жөніндегі проректоры,

п. ғ. д., профессор

Мальтекбасов М.Ж________________

«_____»________________2015ж.

Қарым-қатынас гармониясы және дисгармониясы пәнінің

ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

Мамандық: 5В010500 педагогика және психология

Оқу формасы: күндізгі

Талдықорған 2015ж.

Оқу - әдістемелік кешен оқу жоспарына сәйкес және МЖМБС негізінде

5В010500 педагогика және психология мамандығына арнап п.ғ.к., доцент А.А.Капенова кұрастырған

(оқытушының аты-жөні, тегі) ____________________

(оқытушының қолы)

Жас ерекшеліктер педагогикасы мен психологиясы кафедрасының отырысындақарастырылды.

«» 2015ж. № хаттама

Кафедра меңгерушісі п.ғ.к., доцент Бақтыбаев Ж.Ш

«_____»____________2015. №______хаттама

Педагогика-психология факультетінің әдістемелік бюросы мақұлдаған.

Әдістемелік бюроның төрайымы К.Н.Ахмедиева__________

	І.Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университеті	СМЖ ЖМУ Е/ОӘК.09-2015 3 басылым
САПА МЕНЕДЖМЕНТ ЖҮЙЕСІ
Оқу-жұмыс бағдарламасы	Ф.4.09-27
28.05.2015 ж.

БЕКІТЕМІН

Ұйымдастыру, оқу жұмыстары және

студенттік мәселелер жөніндегі проректоры,

п. ғ. д., профессор

Мальтекбасов М.Ж________________

«_____»________________2015ж.

Қарым-қатынас гармониясы және дисгармониясы пәнінің

ОҚУ- ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Мамандық: 5В010500 педагогика және психология

Оқу формасы: күндізгі

Талдықорған 2015 ж.

Оқу - жұмыс бағдарлама оқу жоспарына сәйкес және МЖМБС негізінде

5В010500 педагогика және психология мамандығына арнап п.ғ.к., доцент А.А.Капенова кұрастырған______________________

(оқытушының аты-жөні, тегі) (оқытушының қолы)

Жас ерекшеліктер педагогикасы мен психологиясы кафедрасының отырысында қарастырылды.

«___»__________ 2015 ж №____хаттама

Кафедра меңгерушісі п.ғ.к., доцент Бақтыбаев Ж.Ш____________

«_____»____________2015 ж №______ хаттама

Педагогика-психология факультетінің әдістемелік бюросы мақұлдаған.

Әдістемелік бюроның төрайымы К.Н.Ахмедиева___________

	І.Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университеті	СМЖ ЖМУ И/ПОБҚ.09-2015 3 басылым
САПА МЕНЕДЖМЕНТ ЖҮЙЕСІ
Оқу бағдарламасы	Ф.4.09-36
28.05.2015 ж.

БЕКІТЕМІН

І.Жансүгіров атындағы ЖМУ ғылыми кеңесінің

төрағасы заң ғылымдарының докторы,

профессор__________А.Е. Бектұрғанов

«_____»_______________2015ж.

5В010500 педагогика және психология мамандығы бойынша

Қарым-қатынас гармониясы және дисгармониясыпәнінің

ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ

3 кредит

Талдықорған 2015 ж.

Құрастырған: Капенова А А п.ғ.к., доцент _

(а.ж.т., ғылыми дәрежесі, атағы, қызметі)

Рецензенттер: Сыдыкова Б. Т., п.ғ.к., доцент., Ахмедиева К.Н. аға оқытушы

(а.ж.т., ғылыми дәрежесі, атағы, қызметі)

Оқу бағдарламасы жас ерекшеліктер педагогикасы мен психология кафедрасының отырысында қарастырылды және 5В010500 педагогика және психология мамандығы бойынша оқу үрдісіне енгізілуіне ұсынылды

Хаттама № «___»__________ 2015ж

Кафедра меңгерушісі п.ғ.к., доцент Бақтыбаев Ж.Ш_____________

Оқу бағдарламасы педагогика және психология факультеті әдістемелік бюросында қарастырылды және бекітілуге ұсынылды

Хаттама №«_____»____________2015 жыл.

Әдістемелік бюроның төрайымы К.Н.Ахмедиева_________

Факультет деканы Сочин С.А___________

Оқу бағдарламасы оқу-әдістемелік кеңесінде қарастырылды және бекітілуіне ұсынылды

Хаттама № ___ ____________2015ж

ОӘК төрағасы Мальтекбасов М.Ж ________________

Түсінік хат

«Қарым-қатынас гармониясы және дисгармониясы» Жоғары оқу орнында студенттерді болашақ педагог-тәрбиешілерді кәсіби даярлау жүйесінде оларда қарым-қатынас мәдениетін дұрыс ұйымдастыру білігін қалыптастыру аса маңызды іс. Осыған байланысты білім беру жүйесі оның әр саласын жаңартуды талап етеді. Өмір талабы әрбір тәрбиеші, қоғамдық тәрбие мекемесі жетекшісі, ата-ананың алдына күнделікті білімін көтеру, педагогикалық білім, ғылым жетістіктерін меңгеру, озық тәжірибені зерттеу, тәрбиеде шығармашылықты жетілдіру міндетін қойып отыр.

Адам тіршілік ету барысында белгілі бір топта, сол жердің талаптарына сай өз ойын, тәртібін өзгертіп, қарым-қатынасқа түсу, үрейлену, қуану, т.б. сезімдерін басынан өткізеді. Бұл тұрғыда қарым-қатынас ерекше құбылыс. Себебі, бұл үрдіссіз, біз, әжелер ертегісін, ата-аналардың тәрбиесін, ұстаздардың тәлімдік ой-пікірін түсінбес едік. Тек қарым-қатынас үрдісі барысында ғана жеке тұлға қалыптасуы жүзеге асады. Курстың обьектісі-болашақ педагог-психологтарды кәсіби даярлау жүйесінде оларда қарым-қатынас мәдениеті жөніндегі білім, білігі

Курсты оқытудың мақсаты: болашақ мамандықтарына сәйкес мектепке дейінгі тәрбие мекемелерінде баланың қарым-қатынас мәдениетін қалыптастырудың мазмұны мен өзіндік ерекшеліктерін терең түсініп, өз іс тәжірибелерінде пайдалануға мүмкіндік алады.

Курстың міндеттері: педагогикалық мамандықтардағы студенттерді болашақ тәрбиешілерді кәсіби даярлау жүйесінде оларда қарым-қатынас мәдениеті жөніндегі білім, білігін қалыптастыру.Осы ретте, мәселенің өзегі ретінде әр баланың бес-жеті жасқа дейінгі, яғни, мектепке барған кезеңіндегі тіл ұстартуы, тең құрбыларымен жасаған қарым-қатынас ерекшеліктері алынып отыр. Елдегі соңғы жылдардағы өзгерістер білім беру міндеттерінің аясын едәуір кеңейтіп, сапалы білім беру талаптарын қойып отыр.

Курстың мазмұны

Адам тіршілік ету барысында белгілі бір топта, сол жердің талаптарына сай өз ойын, тәртібін өзгертіп, қарым-қатынасқа түсіп, әбіржу, үрейлену, қуану, т.б. сезімдерін басынан өткізеді. Бұл тұрғыда қарым-қатынас ерекше құбылыс. Себебі, бұл үрдіссіз, біз, әжелер ертегісін, ата-аналардың тәрбиесін, ұстаздардың тәлімдік ой-пікірін түсінбес едік. Тек қарым-қатынас үрдісі барысында ғана жеке тұлға қалыптасуы жүзеге асады. Әркім тұлғалық сапаларды белгілі ортада – отбасы, балабақша, мектеп, ауладағы қатынаста меңгереді. Қарым-қатынасқа қажеттілік жеке тұлғаның әлеуметтік қажеттіліктерінің ішінде жетекші іс-әрекеттік қасиетке ие. Қарым-қатынас және сөйлеу әрекеті. Қарым-қатынас – баланың психикалық дамуының негiзгi факторы, әрi шарты.

Кеңестік психология мен педагогика қарым-қатынасқа бiрнеше анықтама бередi. Бiреулер, қарым-қатынасты ақпарат алмасу деп түсiнсе, келесi бiреулер, қарым-қатынасты – адамзат дамуының құрамдас бiр бөлiгi деп қарастырады.

Л.С.Выготскийдің көрсетуінше, баланың жоғарғы мінез-құлық формаларының социогенезі, ол – баланың мәдени дамуының тарихы. «Әлеуметтік» сөзінің мәні, бұл жағдайда, аса кең ұғымда, мәдениеттіліктің бәрі - әлеуметті дегенді көрсетеді. Мәдениеттің өзі адамның әлеуметтік өмірі мен іс-әрекетінің өнімі, сондықтан да мәденилік даму мәселесі бірден бізді әлеуметтік даму жағдайына енгізеді.

Педагогика мен психология, мектепке дейінгі педагогикада қарым-қатынастың бірнеше аспектілері қарастырылады. Педагогика тарихындағы қарым-қатынас проблемасы (А.С.Макаренко, Р.Х.Шакуров, А.В.Мудрик); Қарым-қатынас механизмдерi мен құралдары (А.А.Бодалев, Б.Ф.Ломов, А.Н.Леонтьев, В.А.Кан-Калик, Ш.А.Амонашвили); Қарым-қатынас іс-әрекет белгісі ретінде және іс-әрекеттің әр түрінің қарым-қатынас жасауға қажетті мүмкіндіктері (Г.И.Щукина, Т.Е.Конникова); Қарым-қатынастың баланың жеке тұлғасын қалыптастырудағы рөлі (Л.И.Новикова, А.Т.Куракин, Г.М.Андреева). В.А.Кан-Калик өзінің және басқалардың педагогикалық тәжірибесіне сүйене отырып, мұғалім мен оқушы, мұғалім мен сынып арасындағы қатынастарда кездесетін қиындықтардың себебі, мұғалімнің педагогикалық қатынасының қыр-сырын әлі де болса бойына сіңірмегені туралы, әр мұғалім коммуникативті іскерліктерді меңгеріп, оны оқу және тәрбие үрдісінде қолдануы қажет екенін айтады. В.А.Кан-Калик мұғалімнің коммуникативті іскерліктеріне: көпшілік алдында сөз сөйлей білу; қарым-қатынасқа түсе білу; әр түрлі жағдайлар туғыза отырып шығармашылық іс-әрекетті ұйымдастыру, оқу және тәрбие үрдісінде дұрыс қарым-қатынас құрып, оны басқара білу іскерліктерін жатқызады. А.В.Мудрик қарым-қатынасты педагогикалық категория ретінде көрсетіп, оқушыларда бір мақсатты бағыттағы коммуникативті жағдайдан шығу жолдарында жаңа тәсілдерді қолдана білу іскерліктерін жатқызады.

Педагогика мен психологияда қарым-қатынастың бірнеше аспектілері қарастырылады. Педагогика тарихындағы қарым-қатынас проблемасы (А.С.Макаренко, Р.Х.Шакуров, А.В.Мудрик); Қарым-қатынас механизмдерi мен құралдары (А.А.Бодалев, Б.Ф.Ломов, А.Н.Леонтьев, В.А.Кан-Калик, Ш.А.Амонашвили); Қарым-қатынас іс-әрекет белгісі ретінде және іс-әрекеттің әр түрінің қарым-қатынас жасауға қажетті мүмкіндіктері (Г.И.Щукина, Т.Е.Конникова).

Практикалық сабақтың тақырыптары

1. Қарым-қатынастың гармониясы және дисгармониясы

2. Кинесика-оптикалық-кинестетикалық жүйе ретінде.

3. Коммуникациялық кедергі туралы түсінік.

4. Қарым-қатынас түрлері. Вербальды және вербальды емес коммуникация.

5. Түсініспеушілік кедергілері туралы түсінік.

6. Қарым–қатынаста барысында ақпарат алмасу деңгейлері.

7. Қарым-қатынастың тұлға қалыптасуындағы рөлі мен орны.

8. Әлеуметтік стереотип туралы түсінік.

9. Қарым-қатынастағы кері байланыс.

10. Сәтті қарым-қатынас жасау сапалары.

11. Қарым-қатынас психологиясы.

12. Қарым-қатынас механизмдерi мен құралдары.

13. Коммуникативті кедергі (барьер) туралы түсінік.

14. Қарым-қатынастың эмоционалды қызметтері.

15. Қарым-қатынас тәсілінің баланың таным әрекетіне ықпалы

16. Қарым-қатынас және оның қызметтері.

17. Әлеуметтік әрекеттестік пен қарым-қатынас мәселесі.

Оқытушы мен білімгердің бірлесе өткізетін жұмыс тақырыптары:

1. Дау-дамайдың әлеуметтік-психологиялық сипаттамасы туралы материалдар конспектілеу.

2. Дау-дамайдың құрылымы мен дамуын талдау.

3. Дау-дамайдың даму сатыларын анықтау.

4. Педагогикалық қарым-қатынас тәсілдеріне сипаттама

5. Дау-дамайдың шешілу сипаттамасы..

Білімгердің өздік жұмысының тақырыптары:

1. Дау-дамайдың алдын -алу турала баяндама дайындау.

2. Вербальды қарым-қатынас ерекшеліктерін диагностикалау.

3. Дау-дамайдың шешілу ережелері.

4. Тұлғааралық өзара қарым-қатынас құрылымы.

5. Қарым-қатынас деңгейлері (Б.Ф.Ломов бойынша) макро, мезо, микро.

Реферат тақырыптары:

1. Қарым-қатынастың эмоционалды қызметтері.

2. Қарым-қатынас тұлғаның коммуникативті потенциалының белгісі.

3. Қарым-қатынас және танымдық процесстердің дамуы.

4. Қазіргі қарым-қатынас этикеті.

5. Қарым-қатынастағы қиындықтар.

6. Сөйлеу мәдениеті.

7. Сәтті қарым-қатынас жасау сапалары.

8. Қарым-қатынас арқылы жағымды эмоционалды ахуал тудыру.

9. Оқушының әдептілік міндеттері.

10. Вербальды емес коммуникация құралдары (Н.И.Шевандрин бойынша).

11. Визуальді қарым-қатынас ерекшеліктері.

12. Қарым-қатынастағы педагогикалық шеберлік.

13. Паралингвистика туралы түсінік.

14. Рөлдік әрекеттестік мәселесі.

15. Қарым-қатынас іскерлігін дамыту жолдары.

16. Педагогикалық әдептілік пен сөйлеу мәдениеті.

17. Адамдардағы эмпатия деңгейі.

Әдебиеттер тізімі

Негізгі әдебиеттер

1. Головин Б.Н. Основы культуры речи. – М., 1990

2. Буева Л.П., Человек: деятельность и общение. М., 1987. С.113

3. Эрик Берн. Игры в которые играют люди. Люди которые играют в игры. Перевод с английского. - М.: Прогресс, 1988, 400 с.

4. Спиваковская А.С. Популярная психология для родителей. - Союз, Санкт–Петербург, 1997, 304 с.

5. Тихеева Е.И. Развитие речи детей (раннего и дошкольного возраста): Под. ред. Ф.А.Сохина., 5 изд.- М.: Просвещение, 1981, 159 с.

6. Меңжанова А. Мектепке дейінгі педагогика, Алматы: Рауан, 1992, 206 б.

7. «Балбөбек» бағдарламасы. Ы.Алтынсарин атындағы Қазақ білім академиясының республикалық баспа кабинеті. 2000, 237 б.

8. Муталиева Д.Р. Влияние взаимоотношений старшего и среднего поколения в семье на воспитание дошкольников гуманного отношение к людям. Дисс… канд. наук., М., 1993,150 с.

9. Шерьязданова Х.Т. Учите детей общению, Алматы: Рауан, 1992, 108с.

10. Құдиярова А.М. Ортақтасу (қарым-қатынас) психологиясы (оқу құралы) – Алматы, 2002, 40 б.

11. Баланың жас ерекшеліктері және кемтар бала психологиясы туралы таңдамалы еңбектер, (Л.С.Выготскийден аударма) құрастырған Алдамұрат Ә.Ж. - Алматы., 1999, 169б.

12. Мухина В.С. Детская психология. - М., 1985, 272с.

13. Макаренко А.С. Книга для родителей. - Москва: Просвещение, 1983, 358 с.

14. Сухомлинский В.А. Потребность человека в человеке. - Москва: Советская Россия, 1981.

15. Алексеева М.М., Яшина В.И. Методика развития речи и обучение родному языку дошкольников.: Уч. пособие для студ.высш.и ср.пед.уч.зав.-2 изд. - М.: Академия, 1998, 400 с.

16. Жұмабаев М. Педагогика. - Алматы: Рауан, 1993, 154 б.

17.Петровский А.В. Психология о каждом из нас.- М.,1992, С.72-79.

18. Фромм А. Азбука для родителей. Лениздат. - 1991, 319 с.

19. Захаров А.И. Как предупредить отклонения в поведении у детей. - Алматы: Жазушы, 1988, 256 с.

20. Матейчек З. Психическая депривация в детском возрасте. - Прага, 1984, 71 с.

Қосымша әдебиеттер

1. Алексеева М.М., Яшина В.И. Методика развития речи и обучение родному языку дошкольников.: Уч. пособие для студ.высш.и ср.пед.уч.зав.-2 изд. - М.: Академия, 1998, 400 с.

2. Жұмабаев М. Педагогика. - Алматы: Рауан, 1993, 154 б.

3.Петровский А.В. Психология о каждом из нас.- М.,1992, С.72-79.

4. Фромм А. Азбука для родителей. Лениздат. - 1991, 319 с.

5. Захаров А.И. Как предупредить отклонения в поведении у детей. - Алматы: Жазушы, 1988, 256 с.

6. Варга А.Я. Психологический контакт между ребенком и матерью в книге «Популярная психология для родителей». Под редакцией Спиваковской А.С., Союз. - Санкт-Петербург, 1997, С. 63-67.

7. Люблинская А.А. Детская психология. - Москва: Просвещение, 1971, 415 с.

8. Баймұратова Б. Балабақшадағы даярлық топ балаларының тiлiн дамыту. - Алматы: Мектеп, 1984, 63б.

9. Ғаббасов С. Ізгілік әліппесі. - Алматы: Обл. пед. қоғам, 1991, 200 б.

	І.Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университеті	СМЖ ЖМУ Е/ОӘК.09-2015 3 басылым
САПА МЕНЕДЖМЕНТ ЖҮЙЕСІ
Силлабус	Ф.4.09-28
28.05.2015 ж.

Педагогика және психология факультеті

Жас ерекшеліктер педагогикасы және психологиясы кафедрасы

С И Л Л А Б У С

Пән: Қарым-қатынас гармониясы және дисгармониясы

Мамандық: 5В010300 педагогика және психология

Оқыту түрі: күндізгі

Курс: 3

Семестр: 5

Кредиттер саны: 3

Барлық сағат саны: 135

Барлық аудиториялық сағат саны: 90

соның ішінде:

лекциялар: 30

Іс-тәжірибелік сабақ: 15

СОӨЖ: 45

СӨЖ: 45

Аралық бақылау 2

Емтихан 5 семестр

Талдықорған 2015ж

Оқытушы туралы мәлімет

Капенова А.А

Жас ерекшеліктер педагогикасы мен психологиясы кафедрасының доценті, п.ғ.к

103 кабинет 1 қабат

Пәннің пререквизиттері: бұл пәнді оқу үшін студенттердің «Мамандыққа кіріспе», «Педагогика», «Психология және адам дамуы» пәндерінен білімі болу керек.

Пәннің постреквизиттері: студенттердің бұл курс бойынша меңгерген білім-іскерліктері психологиялық-педагогикалық пәндерді оқу мен курстық, бітіру жұмыстарын жазу үшін қажет.

Курсқа жалпы сипаттама Жоғары оқу орнында студенттерді болашақ педагог-тәрбиешілерді кәсіби даярлау жүйесінде оларда қарым-қатынас мәдениетін дұрыс ұйымдастыру білігін қалыптастыру аса маңызды іс. Осыған байланысты білім беру жүйесі оның әр саласын жаңартуды талап етеді. Өмір талабы әрбір тәрбиеші, қоғамдық тәрбие мекемесі жетекшісі, ата-ананың алдына күнделікті білімін көтеру, педагогикалық білім, ғылым жетістіктерін меңгеру, озық тәжірибені зерттеу, тәрбиеде шығармашылықты жетілдіру міндетін қойып отыр.

Курстың обьектісі- болашақ педагог-психологтарды кәсіби даярлау жүйесінде оларда қарым-қатынас мәдениеті жөніндегі білім, білігі

Курс пәні – ҚР мемлекеттік стандарты талаптарына сәйкес болашақ педагог-психологтарды бойында қарым-қатынас мәдениетінің теориялық, практикалық білім, білік және дағдыларын кеңейту әрі тереңдету.

Курс мақсаты: болашақ мамандықтарына сәйкес қарым-қатынас психологиясы мәселелерін, коммуникативті құзыреттілікті меңгеру, топ және социумдағы өзара әрекеттестікте рөлдерді психологиялық орындау әскерлігі.

Курс міндеттері:

- әр түрлі индивид, топаралық қарым-қатынаста психологиялық процестер, қасиеттерді талдау іскерлігін қалыптастыру;

- педагогикалық мамандықтардағы студенттерді болашақ тәрбиешілерді кәсіби даярлау жүйесінде оларда қарым-қатынас мәдениеті жөніндегі білім, білігін қалыптастыру.

- кәсіби әрекетте нәтижелі қарым-қатынас орнату техникасы мен әдіс, тәілдерін меңгеру іскерлігі.

Курсты тыңдау нәтижесінде студент:

-Қарым-қатынастың онтегенезде дамуын;

-курстың даму тарихын;

-алынған білімді тәжірибеде дұрыс қолдануды білуі тиіс.

Бұл пәнді оқыту келесі құзыреттіліктерді қалыптастыруға бағытталады:

а) түйінді құзыреттер(ТҚ):

- ойынның педагогикалық психологиялық негіздері, оның сипаты, ойынның түрлері, оларға қойылатын педагогикалық психологиялық талаптар мен ұйымдастыру ерекшеліктерін білу, және практика жүзінде оларды қолдана алу дағдыларын қалыптастыру

б) пәндік құзыреттер(ПҚ):

- қазақ, орыс, шетел тілдері, қарым-қатынас технологиясы, коммуникативті стратегия саласындағы білімдерлі меңгеру;

- педагогикалық, психологиялық тезнология саласындағы білімдерді меңгеру, осы салада іздену, бағалау, саралау, қолдану біліктері мен дағдыларын меңгеру;

- педагогикалық менеджмент саласындағы білімдерді меңгеру, мониторингті іске асыру, алынған нәтижелерді түсіндіріп беру біліктері мен дағдыларын меңгеру, өзән өзә бағалау мен бақылауға ұмтылу, әділдікке, ақиқатқа ұмтылу;

в) арнайы құзыреттер(АҚ):

- болашақ мектепке дейінгі мекеме тәрбиеші маманы үшін қажет теориялық білім, білік, дағды меңгеру;

- сын тұрғысынан ойлауға қабілетті, түрлі альтернативті шешімдер қабылдауға бейім болу;

- білім берудің нормативті құжаттарымен(стандарт, бағдарлама) таныс болу.

Студенттердің білімін бағалау жүйесі

Әріппен белгіленген баға	Бағаның цифрлік эквиваленті	Пайыздық мөлшері	Дәстүрлі түрде бағалау
A	4.0	95-100	Өте жақсы
A-	3.67	90-94
B+	3.33	85-89	Жақсы
B	3.0	80-84
B-	2.67	75-79
C+	2.33	70-74	Қанағаттанарлық
C	2.0	65-69
C-	1.67	60-64
D+	1.33	55-59
D		50-54
F		0-49	Қанағаттанарлықсыз

Курстың білімін бағалаудың жалпы балдық жүйесі

Бағаланатын бағдар (позиция)	1-8 аптадағы бағалау мөлшері	9-15 аптадағы бағалау мөлшері	Баллдың максималдық (жоғары) мөлшері	Электронды журналға балл қоюдың кезеңі
Арнайы дағды			100 балл	8,15
ӨЖ			Әрбір ӨЖ –ге 100 баллдан	4,7,11,14 апталарда
Аралық бақылау			Әр аралық бақылауға 100 баллдан	8 және 15 аптада
1 кіру рейтенгісі	R 1		8 апта
2 кіру рейтенгісі	R2		15 апта
Академиялық кезеңдегі кіру рұқсатының рейтенгісі	R= (R1 + R2)/2		15 апта
Емтихан	Е		16-17 апта
Қорытынды баға	I = R*0.6+E*0.4

Баға қоюдын критерилері

Бақылау түрі	Максималь дық баға	Оқытушының журналына балл қойылатын мерзімі
Ағымды бақылау: Сабаққа қатысуы: 1 сағат – 5 балл Берілген тапсырманы уақытында орындау, ауызша жауаптар, дәріс арысындағы белсенділігі; ОСӨЖ орындауы		Апта сайын
СӨЖ 1 Тапсырма 1 Тапсырма 2 Тапсырма 3		4 апта
СӨЖ 2 Тапсырма 1 Тапсырма 2 Тапсырма 3		7 апта
СӨЖ 3 Тапсырма 1 Тапсырма 2 Тапсырма 3		11 апта
СӨЖ 4 Тапсырма 1 Тапсырма 2 Тапсырма 3		14 апта
Аралық бақылау 1: Реферат, баяндама бойынша жұмыс Тақырып мазмұнына сай тест тапсырмаларын дайындау (50)		8 апта
Аралық бақылау 2: Тест сұрақтары		15 апта

Курс саясаты:

Студенттің оқу жетістіктерінің деңгейі білімді бағалаудың балдық-рейтингтік жүйесіндегі қорытынды баға (60% қорытынды баға) және емтихан бағасымен (40%)анықталады. Білімді бағалаудың балдық-рейтингтік жүйесі ағымды, аралық бақылау ретінде жинақталады(15 апта).

Семестр бойынша ағымды, аралық және қорытынды бақылау жүргізіледі.

Ағымды бақылау -әр дәріс, сабақ барысында оқытушының жүйелі түрде студент білімін бағалауы.

Аралық бақылау -әр семестрдің 8-ші және 15-ші аптасында студенттердің білім деңгейін (үлгерімін) тексері. Ол бекітілген академиялық күнтізбе бойынша жүргізіледі.

Қорытынды бақылау -пәнді оқыту аяқталғанда студенттің білім деңгейін тексеру үшін жүргізіледі. Қорытынды бақылаудың түрлері: жазбаша немесе ауызша емтиханды өткізу түрі, тестілеу. Пән білімінің жалпы баллдық бағасының бөлінуі.

- Өздік тапсырмаларды уақытында дайындау, өткізу;

- Міндетті және уақытылы үй тапсырмасы мен өздік жұмыстарды орындау;

- Сабаққа жауапкершілікпен қарау. Студенттің оқу үлгерімі мен сабаққа қатысу бағасын оқытушы әр апта соңында университеттің локальды жүйесі арқылы электронды журналға қоып отырады.

Күнтізбелі тақырыпты жоспар

№	Мазмұны	Сағат саны	Апта
	1-дәріс. Қарым-қатынас ақпарат алмасу құралы ретінде Психологиядағы қарым-қатынас мәселесі. Қарым-қатынас психологиясы пәні. Қарым-қатынастың психологиялық құрылымы.		1-2апта
1-практикалық сабақ 1. Педагогика мен психологиядағы қарым-қатынас теориялары. Қарым-қатынас мәселесін экспериментті және теориялық тұрғыда зерттелінуі (М.И. Лисина, А.Н. Леонтьев). 2. Қарым-қатынастың онтогенезде дамуы 3. Қарым-қатынастың түрлерi және стратегиясы. Қарым-қатынастың эмоционалды қызметтері.
ОСӨЖ 1. 1. Кеңестік психология мен педагогика қарым-қатынасқа берген анықтамаларға салыстырмалы талдау, М.И.Лисина, Х.Т.Шерьязданова зерттеулеріне шолу.
	2-дәріс. Қарым-қатынас түрлері.Қарым-қатынас іс-әрекеттің бір түрі ретінде.		2-3 апта
2-практикалық сабақ 1. Қарым-қатынас түрлері, оларға талдау. 2. Адамдардың бiрiн-бiрi қабылдауы мен түсiнуi 3. Қарым-қатынас барысындағы адамдардың өзара әрекеттестігі. 4. Сөйлеу әдебі: түрлері мен қазіргі сипаты
ОСӨЖ 2. 1. Психологиядағы «қарым-қатынас», «іс-әрекет» категориялары 2.Онтогенездегі қарым-қатынас мәселесін экспериментті және теориялық тұрғыда зерттелінуі. 3. Қарым-қатынас психологиясы. Екінші сигнал жүйесі. Қарым-қатынас түрлері мен қызметтері.
	3-дәріс. Жеке тұлға арасындағы қарым - қатынасты сипаттайтын теориялар 1. Э.Гофманның әсерлерді басқару теориясы (1922-1982) 2. Эрик Эриксон (1902-1994). Тұлға дамуының психоәлеуметтік кезеңдері. 3. А.Маслоу (1908-1970). Өзіндік өзектіленуші тұлға тұжырымдамасы		3 апта
3-практикалық сабақ 1. Тiлдесу - ақпарат алмасу құралы. Қарым-қатынасты: ақпараттық, өзара әрекеттестік, әсер ету, ықпалдастық қызметтері. 3. Вербалды қатынас. Сөйлеу түрлері.
ОСӨЖ 3. 1. Вербальды коммуникация, оның ерекшелігі мен түрлері. 2.Қарым-қатынастағы коммуникативті кедергілер (барьер) туралы түсінік.
	4-дәріс. Вербальді емес коммуникация. Адамды адам қабылдау қабілеті.		4 апта
4-практикалық сабақ. 1. Вербальды емес коммуникация оның түрлері. 2. Қарым-қатынастың вербальді емес түрін зерттейтін ғылымдар.
ОСӨЖ 4. 1. Қарым-қатынастың вербальды және вербальды емес түрлері 2. Визуалды қарым-қатынас ерекшеліктері.
1-СӨЖ. Қарым-қатынас арқылы баланың жан-жақты, әрі үйлесімді дамуына қажет-түйсік, қабылдау, ойлау, ес, зейін сияқты негізгі танымдық процесстерін дамыту. Қарым-қатынас-балның жетекші әрекеті ретінде. Бала дамуындағы іс-әрекет түрлерін(ойын, қарым-қатынас, оқу) қарастыру. Тұлғааралық қарым-қатынастың құрылымы.
	5-дәріс. Қарым-қатынас өзара әрекеттестік ретінде. Әлеуметтік перцепция механизмдері.		5-6 апта
5-практикалық сабақ. 1. Әлеуметтік перцепция туралы түсінік. Қарым-қатынастың перцептивтіжағы. 2. Рөлдік әрекеттестік.
ОСӨЖ 5. 1.Трансактылы талдау концепциясы. 2. Қарым-қатынас деңгейлері (Б.Ф.Ломов).
	6-дәріс.Қарым-қатынас адамдардың бiрiн-бiрi қабылдау және түсiну құралы ретінде. «Қарым-қатынас этикасы», «қарым-қатынас мәдениеті» түсініктер.		7-8апта
	6-практикалық сабақ. 1.Ұнамды қарым-қатынас жасай білу ерекшеліктері 2. Э.Берннің эго-күйлері (трансакция)
	ОСӨЖ 3. Адамаралық және көпшіліктік қарым-қатынас
	2-СӨЖ. 1. Қарым-қатынастың перцепциялық жағына сипаттама. 2. Қарым-қатынас адамдардың өзара тануы мен түсінуі ретінде.		7-апта
	7-дәріс.Дау-дамайдың әлеуметтік-психологиялық сипаттамасы.		9-10 апта
7-практикалық сабақ. 1. Дау-дамайдың табиғаты мен психологиялық ерекшелігі. 2. Дау-дамайдың құрылымы және дамуы. Коммуникативті кедергі туралы түсінік. 3. Эмпатияның қарым-қатынастағы рөлі.
	ОСӨЖ 7. 1. Дау-дамайдың алдын алу. 2.Дау-дамай жағдайында ұйымдастырылатын ойын- жаттығулар(К.Томас сауалнамасы)
	8-дәріс.Әр жас шамасындағы баланың қарым-қатынасы.		11-12 апта
8-практикалық сабақ. 1. Нәрестелік шақтағы баланың тілінің дамуы 2. Баласөзінің алғаш қалыптасуы. 3. Мектеп жасына дейінгі баланың сөйлеуі.
ОСӨЖ 8.Сөйлеу түрлері: автономды сөйлеу, эгоцентрлі сөйлеу, байланыстра сөйлеу, контексті сөйлеу.
3-СӨЖ 1.Тәрбиенің дұрыс емес стратегиясымен байланысты пайда болатын дау-дамайлар проблемасы бойынша жүргізілген ғылыми-зерттеу жұмыстарымен танысу. 2. Конфликтті жағдаяттарда сүйеу болатын 4 тәсіл проблемалардан кету (таза іскерлік қарым-қатынастар), қандай жолмен болса да бейбітшілік (ересек адамдарға баламен қарым-қатынас бәрінен де қымбат).		11-апта
	9-дәріс.Сөйлеу әдебі: түрлері мен қазіргі сипаты.		13 апта
9 - практикалық сабақ. 1. Адам-әдебімен көрікті. 2. Сөйлеу әдебі (этикеті), нормалары мен ерекшеліктері. 3. Адамдар арасындаңы қарым-қатынас әдебі.
ОСӨЖ 9. Сөйлеу әдебі (этикеті), нормалары мен ерекшеліктері.
1- аралық бақылау (колоквиум)
	10-дәріс.Ұжымдық қарым-қатынас. Әлеуметтік қатынас психологиясы.		14-апта
10-практикалық сабақ. 1.Әлеуметтік-психологиядағы қарым-қатынас механизмі, типологиясы, мазмұны. 2. Тілдік қарым-қатынастың әлеуметтік-психологиялық заңдылықтары.
ОСӨЖ 10. 3.Тұлғаның әлеуметтік-психологиялық теориялары(Э.Эриксон, Ж.Пиаже, Л.С.Выготский, В.Штерн, М.И.Лисина және басқа).
	11-дәріс.Мұғалім мен оқушының қарым-қатынас проблемасы.		15 апта
11-практикалық сабақ. 1.Мұғалім мен оқушының қарым-қатынасы және педагогикалық шеберлік. 2. Педагогикалық үдерістегі қарым-қатынас тәсілдері.
ОСӨЖ 11.Дидактикалық ойындардың-оқыту құралы ретіндегі мазмұнын ашу.
	4-СӨЖ Қарым-қатынастағы эмоция мен сезімнің орны.		15-апта
	2- аралық бақылау (презентация)
	Емтихан
	Барлығы: дәріс- тәжірибелі сабақ. СӨЖ (ОСӨЖ)

Студенттердің өздік жұмыстар орындауға арналған әдістемелік нұсқау

« Қарым-қатынас гармониясы және дисгармониясы » студенттерге жеке тұлғаның психикалық дамуының заңдылықтары мен факторларын жан-жақты қарастыруға мүмкіндік береді. Курс барысында студенттер жүйке жүйесінің дамуын, когнитивті даму, дамудың психофизиологиялық ерекшеліктерімен танысады, онтогенездегі психикалық дамудың негізгі теориялық концепцияларын талдайды. « Қарым-қатынас гармониясы және дисгармониясы » білімгерлерді дайындау, олардың білім деңгейін көтеру жүйесіндегі негізгі пәндердің бірі.Студенттердің өздігінен жұмыс жасауының мақсаты –білім деңгейін көтеру. Жоғары оқу орнында студенттердің өз бетімен жұмыс жасауы олардың аналитикалық және шығармашылық ойлауын, педагогикалық, психологиялық білімін меңгерудің негізгі тәсілдерінің бірі болып табылады. Студенттің өздік жұмысы (СӨЖ) –оқу материалын тереңдетіп, жаңа материалды игеру мақсатын көздейді.

№1, №2 тақырыптарды өткен соң студент оқытушыға №1, 2 өздік жұмысты орындап жіберуі тиіс.

№3, №4 тақырыптарды өткен соң студент оқытушыға №3 өздік жұмысты орындап жіберуі тиіс.

№5, №6 тақырыптарды өткен соң студент оқытушыға № 4,5,6 өздік жұмыстарды орындап жіберуі тиіс.

Студенттің өздік жұмыстары оқу процесінің бір формасы ретінде оқытушының әдістемелік жетекшілігі мен берген тапсырмасы бойынша, оның тікелей қатысуын қажет етпейтін студенттің жоспарлы түрде орындайтын жұмысы болып табылады. Бұл ретте оқытушы студенттің берліген тапсырманы орындауға деген қызығушылығын оятып, осы жұмыс барысында алған білік-іскерліктерін орынды қолдана білуін қамтамасыз етуге міндетті. Студенттің өздік жұмысы оның қабілет, нышандарын толық байқата білуге, оларды тұлғалық жетілуі барысында дұрыс қолдана білуге көмектеседі. Студенттің өздік жұмысы барысында плагиаттың болуына жол бермеу керек. Плагиат-білімсіздікпен күресудің бір жолы ретінде, оқытушы тарапынан (бағаны жою) жазалануы тиіс.

Студенттің өздік жұмыстарына тән белгілер:

Өздік жұмыстың мақсаты

Нақты тапсырманың болуы

Өздік жұмыстың нәтижесін көрсетудегі нақты форма

Өздік жұмыстың нәтижесін тексеру формасын анықтау

Тапсырманы орындаудың қажеттігі

Студенттің өздік жұмыстарын ұйымдастыру белгілі талаптарға байланысты:

-студенттің өздігінен дербес атқаратын жұмысының мақсатын айқын, саналы түсінуі;

-жұмысты нәтижелі аяқталуына сеніп, қызығуы;

-жұмысты студенттің өз еркімен орындауы;

-жұмыс көлемін шамадан асырмай, сапасын арттыруға назар аудару;

-еңбек ету дағдысы мен өздігінен жұмыс істеу қабілетін дамыту.

СӨЖ календерлы тақырыптық жоспары

сөж№	Тапсырма мазмұны	сағат саны	орындалу мерзімі	бақылау формасы
1.	1. Қарым-қатынас арқылы баланың жан-жақты, әрі үйлесімді дамуына қажет-түйсік, қабылдау, ойлау, ес, зейін сияқты негізгі танымдық процесстерін дамыту.		4 -апта	конспект
2. Қарым-қатынас - жетекші әрекет ретінде.	реферат
3. Бала дамуындағы іс-әрекет түрлерін(ойын, қарым-қатынас, оқу) қарастыру. 4. Қарым–қатынастың интерактивті жағының сипаттамасы. 5.Тұлғааралық қарым-қатынастың құрылымы.	жазбаша жұмыс, глассарй, сызба
2.	1. Қарым-қатынастың перцепциялық жағына сипаттама.		7-апта	презентация
2. Қарым-қатынас адамдардың өзара тануы мен түсінуі ретінде.	конспект
конспект
	1.Тәрбиенің дұрыс емес стратегиясымен байланысты пайда болатын дау-дамайлар проблемасы бойынша жүргізілген ғылыми-зерттеу жұмыстарымен танысу. 2. Дау-дамайдың әлеуметтік-психологиялық сипаттамасы. 3. Дау-дамайдың құрылымы және дамуы. Дау-дамайдың алдын алу.		11-апта	презентация
конспект
презентация
	1. Қарым-қатынастағы эмоция мен сезімнің орны. 2. Жалғыздық феномені. 3. Сәтті әңгіме орнату техникасы мен ережелерін құру.		14-15 апта	баяндама
реферат
сызба
	Барлық СӨЖ саны:

Дәрістер конспекті

№ 1. Қарым-қатынас ақпарат алмасу құралы ретінде

1. Педагогика мен психологиядағы қарым-қатынас теориялары. Қарым-қатынас мәселесін экспериментті және теориялық тұрғыда зерттелінуі (М.И. Лисина, А.Н. Леонтьев).

2. Қарым-қатынастың онтогенезде дамуы

3. Қарым-қатынастың түрлерi және стратегиясы. Қарым-қатынастың эмоционалды қызметтері.

Әдебиеттер:

1. Елеусізова С. Қарым-қатынас психологиясы А., 1995., 89б

2. Буева Л.П. Человек: деятельность и общение. -М.,1998.-с.113.

3. Буева Л.П. Социальная среда и сознание личности. -М., 1967., 280с

1. Адам көп нәрселерсіз өмір сүре алады, адам тек адамсыз өмір сүре алмайды Л.Берне айтқандай, адамдар арасындағы қарым-қатынас жақсы болса, көрер күндері де қызықты болады. Біріккен іс-әрекет қажеттілігін туғызатын, адамдар арасындағы байланыстың дамуын орнататын күрделі көп жоспарлы үрдіс қарым-қатынасты береді.

Әлеметтік-психологиялық феномен ретінде коммуникация нақтырақ сөзбен белгілеу үшін контакт, яғни жанасу сөзін алуға болады. Адамдар арасындағы контакт тіл мен сөйлеу арқылы жүзеге асады. Сөйлеу коммуникациясының негізгі тәсілі болып табылады. Коммуникативтiк процесте қолданылатын бiрнеше белгiлер жүйесi бар, соған сәйкес қылып коммуникативтiк процестiң классификциясын құруға болады. Сөйлеу пайда болушы сананың көріну формаларының бірі ретінде пайда болады және адамның жоғары психикалық қызметтерінің бірі ретінде филогенетикалық және онтогенетикалық деңгейлерде дамудың күрделі кезеңдерінен өтті. Сөйлеу мәнері адамның дүниетану жөніндегі түсінігін, оның мәдениетін анықтайды. Сөйлеу сапасы мазмұн, қатынас және әсер үндестігіне тәуелді.

Бақылау сұрақтары:

1. Психологиядағы қарым-қатынас теориялары түсінік.

2. Онтогенездегі қарым-қатынас проблемасына талдау жасаңыз.

3. Қарым-қатынас мәселесінің экспериментті және теориялық тұрғыда зерттелінуі туралы не білесіз?

4. Қарым-қатынастың ақпараттық-коммуникативтік қызметіне талдау жасаңыз.

5. Адамаралық қатынастардың пайда болу жəне даму себептерi неде?

6. Адамдар арасындағы қатынастардың түрi қандай?

7. Қатынастардың эмоционалдығын қалай түсiнесiз?

№ 2. Қарым-қатынас түрлері

1. Қарым-қатынас түрлері

2. Адамдардың бiрiн-бiрi қабылдауы мен түсiнуi

3. Қарым-қатынас барысындағы адамдардың өзара әрекеттестігі.

4. Сөйлеу әдебі: түрлері мен қазіргі сипаты

Әдебиеттер:

1. Шерьязданова Х.Т., Суркова Т.И. Педагогу о стиле общения с детьми. -А., 1996., 89с

2. Шерьязданова Х.Т. Учите детей общению, А: Рауан, 1992., 89с

3. Капенова А.А.Мектеп жасына дейінгі баланың қарым-қатынас мәдениетін қалыптастыру: Оқу құралы. –Талдықорған, «Принтланд», 2009. - 95б

4. Елеусізова С. Қарым-қатынас психологиясы А., 1995., 89б

1. Қарым-қатынас табиғаты оның индивидуалды және жастық ерекшеліктерін өту және өзгеру механизімдері философтар мен социологтардың (Б.Д.Парыгин, И.С.Кон), психолингвистердің (А.А.Леонтьев), әлеуметтік психология мамандарының (Б.Ф. Прошнев, Г.М. Андреева), балалар және жасерекшелік (В.С.Мухина, Я.Л.Коломинский). М.Н. Щелованов, Н.М. Аксарина қарым-қатынас деп үлкендердің балаларға бағытталған мейірімді сөйлеуін атайды.

Қарым-қатынас адамдар арасында тұлғааралық және іскерлік қатынастар, сондай-ақ әлеуметтік қатынастардың жүйесін құрайды. Қарым-қатынас психологиясы–психология ғылымының бір саласы. Қарым-қатынас психологиясы адамдардың өзара қарым-қатынас заңдылықтарын зерттейді.

Бақылау сұрақтары:

1. Адамның өзiн-өзi сезiнуi неге байланысты?

2. Адамдар қауымдастығының түзiлу себебi нелiктен?

3. Адамаралық қатынастардың орнығуы мен түзiлу себептерi қандай?

4. Адамдардың бiрiн-бiрi қабылдауы мен түсiнiсуiне себепшi факторлар қандай?

5. Адам үшiн өзiн-өзi танудың қандай маңызы бар жəне ол қалай жүзеге асады?

6. Адам образын жасау тəсiлдерi қандай?

7. Таным мен түсiнiсудегi қателiктер нелiктен туындайды?

№ 3 Тiлдесу - ақпарат алмасу құралы.

1. Тiлдесу - ақпарат алмасу құралы

2. Сөйлеу қарым-қатынас құралы ретінде. Сөз (сөйлеу) қызметтерi.

3. Вербалды қатынас. Сөйлеу түрлері.

Әдебиеттер:

1. Кови Стивен Р. Семь навыков высокоэффективных людей: Мощные инструменты развития личности. -М.: Альпина Бизнес Букс, 2006. -375 с

2. Гиппенрейтер Ю.Б. Общаться с ребенком. Как. - М.,. 2005.

3. Құдиярова А.М. Ортақтасу (қарым-қатынас) психологиясы (оқу құралы) -А, 2002, 40б.

1. Iс-əрекет пен қылықты бағыттап, реттеуде бiрiншi сигналдық жүйе адам өмiрiнде де үлкен маңызға ие. Бiрақ адамның жануарлардан ерекшелiгi, онда бiрiншi сигналдық жүйе мен қатар екiншi сигналдық жүйеболады. Екiншi сигналдық жүйенiң болмысы, «сигналдар сигналы», - деген сөз.

Қазiргi кезде жалпы психология мəселелерiнiң көптеген шешiмi осы тiлдестiк қатынастарды зерттеуге байланысты болып отыр. Себебi психологиялық бейненiң бiр формадан екiншiсiне өтуi (мыс.: түйсiктiң сезiмге, сезiмнiң ойға, ойдың сөзге т.с.с.), адам психикасындағы ашық сана аймағы мен бейсана байланысы, адам көңiл шарпуларының ерекшелiктерi, жеке адам заңдылықтары т.б. осы тiлдестiк қатынастың негiзiнде жасалады.

Тура қарым –қатынас қатынас кезіндегі бір – бірімен сөйлесіп отырған адамдардың жеке байланысты қабылдауы, мысалы: дене байланыстары, адамдардың бір-бірінің әрекеттеріне жауап қайтару. Жанама қарым-қатынас басқа адамдар арқылы жүзеге асады. Мысалы, мемлекет арқылы, топтық, отбасылық деңгейлер арасындағы әңгіме.

Бақылау сұрақтары:

1. Тiлдесудiң адам өмiрiндегi маңызы қандай?

2. Тiлдесудiң мəнi неде?

3. Тiлдесу процесiнiң қай бағыттарын бiлесiз?

4. Тiлдесу жəне жалпы iс-əрекет арақатынастары қандай?

5. Тiлдесу əрекетiнiң сипаты немен анықталады?

6. Тiлдесу қызметтерi қандай жəне олардың əр-қайсысы қандай ерекшелiктермен сипатталады?

7. Коммуникативтi процесс белгiлерi қандай?

8. Тiлдесудегi ақпарат жүйесiн таңбалау дегендi қалай түсiнесiз?

9. Тiл мен сөйлеудiң айырмашылығы неде?

10. Сигнификативтiк қызмет дегендi қалай түсiнесiз?

11. Сөйлесу қызметiн атқаруға ықпал жасаушы факторлар қандай?

12. Сөйлеу түрлерi жəне олардың жеке сипаттары немен ажыралады?

№ 4. Вербальді емес коммуникация

1. Вербальды емес коммуникация оның түрлері.

2. Қарым-қатынастың вербальді емес түрін зерттейтін ғылымдар.

Әдебиеттер:

1. Лисина М.И. Общение, личность и психика ребенка. -М., 1997

2. Лисина М.И. Общение и речь. Развитие речи у детей в общение со взрослым 2007. М., 78с

3. Шерьязданова Х.Т., Суркова Т.И. Педагогу о стиле общения с детьми. -А., 1996., 89с

1. Коммуникацияның вербалды және вербалды емес деген екi түрi болатыны алдағы тақырыптарда айтылды. Вербалды коммуникация адам өмір қызметтiң кез келген аласында басшылық ететiн сипатын алады. Сөз дұрыс қолдану әр бір мамандықта жетiстiкке жетуінің айырылмас бір бөлігі. Вербалды емес сөйлесу, дене күйі және дене қимылы тілі болып саналады, өзіне сөздерге тіреспейтін адамның өздік айту белгілерін қосады. Психологтар ауызша емес сигналдардың оқуы тиiмдi қарым-қатынастың ең маңызды шарты болып табылғанын санайды. Адам 70% мәлiметтерді (визуалды) көру каналы бойынша қабылдайды.

Бақылау сұрақтары:

1. Вербальды емес коммуникация оның түрлері.

2. Қарым-қатынастағы коммуникативті кедергілер (барьер).

3. Қарым-қатынастың вербальді емес түрін зерттейтін ғылымдар.

№5. Қарым-қатынас өзара әрекеттестік ретінде

1. Әлеуметтік перцепция туралы түсінік. Қарым-қатынастың перцептивтіжағы.

2. Рөлдік әрекеттестік.

3. Трансактылы талдау концепциясы.

4. Қарым-қатынас деңгейлері (Б.Ф.Ломов).

Әдебиеттер:

1. Лисина М.И. Общение, личность и психика ребенка. -М., 1997

2. Лисина М.И. Общение и речь. Развитие речи у детей в общение со взрослым 2007. М., 78с

3. Шерьязданова Х.Т., Суркова Т.И. Педагогу о стиле общения с детьми. -А., 1996., 89с

1. Қарым-қатынастың пайда болуы мен нәтижелі дамуы оған қатысушылардың бірін бірі түсінуіне байланысты. Адамдар бірін-бірі қалай, қай деңгейде қабылдап, түсінеді, сезімдерін қалай білдіреді, өзге арқылы өзін қалай таниды, қарым-қатынас барысы да соған байланысты.Бір адама екінші адам қабылдауы қарым-қатынасының перцепциялы жағы болып табылады. Адамдар бір-бірін қабылдау процесі қарым-қатынасының міндетті құрамды бөлігі ретінде танылып, перцепция деп аталады. Әлеуметтік перцепция-қарым-қатынас үрдісінде бірін-бірі тану, түсіну. Қарым-қатынастың п ерцептивті жағы –қарым-қатынасқа түсушілердің бір-бірін қабылдауы, тануы (түсінуі), соның негізінде өзара түсіністіктің пайда болып қалыптасуы.

Бақылау сұрақтары:

1. Әлеуметтік перцепция туралы түсінік. Қарым-қатынастың перцептивтіжағы.

2. Рөлдік әрекеттестік.

3. Трансактылы талдау концепциясы.

4. Қарым-қатынас деңгейлері.

№ 6. Қарым- қатынас адамдардың бiрiн-бiрi қабылдау және түсiну құралы ретінде

1.Қарым- қатынас мәдениеті.

2.Ұнамды қарым-қатынас жасай білу ерекшеліктері

3. Адамаралық және көпшіліктік қарым-қатынас

Әдебиеттер:

1. Варга А.Я. Психологический контакт между ребенком и матерью в книге «Популярная психология для родителей». Под редакцией Спиваковской А.С., Союз. - СПб, 1997

2. Люблинская А.А. Детская психология. - М: Просвещение, 1971, 415 с.

3. Баймұратова Б. Балабақшадағы даярлық топ балаларының тiлiн дамыту. - А: Мектеп, 1999, 63б.

4. Ғаббасов С. Ізгілік әліппесі. - А: Обл. пед. қоғам, 2001, 200 б.

1. Психология ғылымындағы негізгі ұғымдардың бірі – қарым-қатынас. Қарым-қатынассыз жеке адамды түсіну, оның дамып-жетілуін талдау мүмкін емес. Қарым-қатынаста адамдар өзін кө