Паразитизм дегеніміз не?

Симбиоз дегеніміз не?

Екі түрге жататын организмдердің кеңістікте бір-біріне ешбірзиянын тигізбей керісінше, селбісіп пайдалы тіршілік етуі.

91. Бейорганикалықзаттарданорганикалықзаттарсинтездейтінағзалар:

Продуценттер.

92. Атмосфералық ауаның химиялық құрамына не кіреді?

78,08% азот, 20,94% оттегі, 0,93% аргон.

93.Пайдалы қазбалардың қазіргі технологиялық мүмкіндіктерге байланысты тиімді пайдалануға болатын бөлігі.

Баланстық қоры.

94. Су ресурстарын реттеу мынадай жолдармен іске асырылады:

Тікелей және жанама.

95. Адамзат тіршілігіне қажетті табиғи қорлар:

Азық-түлік.

96. Тұрақты даму дегеніміз-бұл:

Келешек ұрпақтың қажеттіліктерін шектеместен, бүгінгі ұрпақтың қажеттіліктерін қанағаттандыру.

97. Биосфералық қорықтың туралы халықаралық конференцияда Севилья стратегиясы қай жылы қабылданды:

1995ж.

98. Жаратылыстану ғылымында экологиялық көзқарастың қалыптасу кезеңдері:

XVIII-XIXғ.

99. Минимум заңының авторы кім?

Либих.

100. Экожүйе-бұл:

Зат және энергия айналымы өз ішінде де, сыртпен де үздіксіз орын алатын, өлшемсіз, жанды және жансыз бөліктерден құралған тұрақты жүйелер.

101.Экологиялық қауіпсіздікті, қоршаған ортаға тигізетін зиянды зардаптарын болжау және бағалау мен қоршаған орта мониторингін қамтамасыз ету міндетін сипаттайтын сала:

Колданбалы экология.

102. Периодсызықпалететінфакторлар:

Стихиялық құбылыстар, өнеркәсіп сарқынды суларының құрамы.

103. Біріншілік периодты түрде ықпал ететін экологиялық факторлар келесілер жатады:

Жердің айналуы, жыл мезгілдерінің ауысуы.

104. Ылғал қажет ететін өсімдіктер:

Гигрофитті.

105. Биосфера-бұл:

Жер планетасында тіршілік тараған орта.

106. Құрлықтың биомассасының негігі бөлігі (99,2%)

Өсімдіктер.

107. Қалпына келетін ресурстар

Топырақтың құнарлылығы.

108. Агрегаттық күйіне қарай атмосфераны ластаушы заттар келесідей жіктеледі:

Сұйық, қатты, газды.

109. Әлемдегі ең үлкен көл (1620м)

Байкал.

110. Қышқылдық жауынның пайда болуында қандай зат айтарлықтай рөл атқарады?

Күкірт диоксиді.

111. Өндірістік қалдықтар тазалануына байланысты қалай бөлінеді?

Қыздырылған және суытылған, тазаланатын және тазаланбайтын.

112. Каспий зонасындағы экологиялық баланстың бұзылуы себебі:

Қышқыл жаңбырлар, коррозия.

113. ҚР-да тұрақты даму тұжырымдамасы қай жылы қабылданды

114. ҚР-ның 2004-2015 жылдарға арналған экологиялық қауіпсіздік тұжырымдамасын жүзеге асыру қанша кезеңді қамтиды?

115. Ағзаға тікелей немесе жанама әсер етуші өлі табиғаттың компоненттері мен құрылыстары қалай аталады?

Абиотикалық факторлар.

116. Қоршаған ортадағы қолданушы (тұтынушы) организмдер:

Консументтер.

117. Эрозия – бұл:

Топырақтың беткі құнарлы қабатының жойылуы.

118. Атмосфераны ластаушы көздер былай бөлінеді:

Жасанды және табиғи.

119. Табиғи судың сапасы келесі көрсеткіштермен бағаланады:

Физикалық, химиялық, санитарлы-биологиялық

120. Биосфераның абиотикалық бөлігі – бұл:

Топырақ, су, ауа ортасы.

121. Қай жылы «мониторинг» термині пайда болды?

122. Саналы адамдық қызметтер дамудың басты факторы ретінде анықталатын табиғат пен қоғамның өзара қарым-қатынасының саласы:

Ноосфера.

Паразитизм дегеніміз не?

Бір түрдің өкілінің екінші бір түр өкілін қорек немесе тіршілік ортасы ретінде пайдалану арқылы тіршілік етуі.

124. Таралымның экспоненциалдың өсуі қандай теңдеумен көрсетіледі?

N_t = N₀ exp (rt)

125. Бір кеңістікте өмір сүретін, қажеттілігі бірдей, жақын түрлердің ара қатынасы қалай аталады?

Бәсекелестік.

126. Тіршіліктің жалпы даму заңдылықтарын зерттейтін экологияның саласы:

Теориялық экология.

127. Абиотикалық факторларға жататындар:

Климатты, эдафогенді, орографиялық, химиялық.

128. Міндетті особьтардың тіршілік ету шегін белгілеу болып табылатын экология саласы:

Аутэкология.

129. Популяция динамикалық саны қандай факторларға тәуелді?

Туылымы, өлімі-жітімі, орын ауыстыруы.

130. Тірі және өлі табиғат элементтері арасындағы өзара тұрақты қарым-қатынас негізіндебіріңғай тұтастық құрайтын тірі ағзалар мен олардың мекендеу ортасының қауымдастығы:

Экожүйе.

131. Организмдермен олардың тікелей ортасы арасындағы биогенді заттардың айтарлықтай аз, бірақ белсенді тікелей алмасуы қандай қорға жатады?

Алмасу қоры.

132. Табиғаттағы заттардың кіші айналымы:

Биогеохимиялық.

133. Алмастыруға болмайтын ресурстар

Ауыз су.

134. Табиғатты пайдалану түрлері

Жалпы және арнайы.

134. Литосфера түсінігі:

Жердің жоғарғы қатты қабаты.

135. Парниктік эффект негізінен қандай заттың атмосфераға шығарылуынан болады?

Көмірқышқыл газы.

137. Қоршаған табиғи ортаны қорғаудың халықаралық обьектілері:

Әлемдік мұхит, антарктида, космос, атмосфералық ауа, жануарлардың миграцияланатын түрі.

138. Арал экологиялық мәселелерінің негізгі себебі:

Суармалыжерлергеағынды су көздерінен су алу.

139. ҚР-да алғашқы ұлттық парк қайжылы, қандайоблыстаұйымдастырылды?

1985 ж, Павлодар.

140. Экологиялық ортаның биотикалық факторлары мынадай болып бөлінеді:

Фитогендік, микробиогендік, зоогендік, антропогендік.

141. Бір тіршілік иесінің екінші тіршілік иесін жоюға бағытталған әрекеті қарым-қатынастың қай түріне жатады?

Жыртқыштық.

142. Тропосфераның жоғарғы шетінен жоғары қарай 50 км дейінгі орналасқан атмосфера аймағы:

Стратосфера.

143. Табиғатресурстарына не жатады?

Пайдаланылатынтабиғизаттар мен табиғикүштер.

144. Ландшафттың антропогендік өзгерілуі:

Адам әрекетінің әсерінен ландшафтық өзгеруі.

145. Радиацияық, жылулық, жарықтық, электромагниттік, шулық ластанулар, ластаудың қай түріне жатады?

Физикалық.

146. Биосфералық мониторингке мыналар жатады:

Глобальді.

147. Қызыл Кітап туралы пікірді қалыптастырған алғашқы ағылшын табиғат зерттеушісі:

Скотт.

148. Өзі үшін қолайлы экологиялық факторлар шамасының ауытқуына ағзаның төзу қабілеті қалай аталады?

Толеранттық заңы.

149. Паразит пен жыртқыштық арасындағы принципиалды айырмашылық

Жыртқыш бірден өлтіреді, ал паразит тірі иесімен ұзақ уақыт қоректенеді.

150. Қышқыл жауындарды – терминнін енгізген инженер

Роберт Смит.

151.Қоршаған табиғи орта мен тірі ағзалардың арасындағы қарым – қатынасты зерттейтін ғылым

Экология.

152. Экология -... зерттейтін ғылым

Тірі организмдердің бір-бірімен және қоршаған ортамен қарым-қатынасын.

153. Қайсысы климаттық факторға жатады?

Атмосфералық қысым.

154. Планета тұрғындарының санының көбеюі неге байланысты?

Бірқалыпты туылу, өлудің азаюы және өмір сүрудің жалғасуы.

155. «Экологиялыққуыс» терминін ұсынған:

Гриннель.

156. Продуценттерге келесі жатады:

Өсімдіктер жиынтығы.

157. Биосфера ғылымының авторы:

Вернадский.

158. Жеке заттардың айналымын В.И.Вернадский қалай атады?

Биохимиялық цикл.

159. Атмосфералық бос оттегінің салмағы

20,95

160. Су ресурстарынажатады:

Құрамында су бар барлық ресурстар.

161. Сарқылатын ресурстарға жатады:

Қазба байлықтары.

162. Құнарсызданған жерлердің түпкілікті жақсартылуы қалай аталады?

Мелиорация.

163. Уланова және Пинигин бойынша қауіптілікті жақсартылуы қалай аталады?

Ерекше қауіпті, жоғарығы орта және аз қауіпті.

164. ҚР-ның экологиялық жағдайдың төмендеуі, табиғи ортаның деградациялау үрдісі келесі әлеуметтік мәселенің пайда болуына алып келді:

Халықтың ауруы мен өлімнің жоғарылауы.

165. Ағза бейімдеушілік реакциялар, не адаптациялар арқылы жауап беретін қоршаған ортаның кез келген элементі немесе жағдайы.

Экологиялық фактор.

166. Редуценттер немесе қайта қалпына келтірушілерге жатады:

Микроағзалар.

167. Продуценттер немесе өндірушілерге жатады:

Жасыл өсімдіктер.

168. В.И.Вернадскийдің бөліп қарастырған бірінші функциясы қалай аталады?

Адамдар іс-әрекеттері.

169. Атмосфераның метрологиялық факторлары арқылы ластануы

Метрологиялыққұбылыстарменпроцестердіңәсеретуіненластануы.

170. Көмірқышқыл газы басқагаздардыңәсеріненжылулықбалансыныңөзгеруінәтижесіндемүмкінболатынжер шары температурасыныңғаламдықартуы:

Парниктік эффект.

171. Экологиялық мониторинг деңгейлері келесілер:

Глобальді, ұлттық және жергілікті.

172. Табиғатты қорғау дегеніміз:

Қоршаған ортаны ластанудан қорғауға арналған жұмыстар жиынтығы.

173. Экожүйедегі продуценттер, редуценттер арасындағы олардың массасымен өрнектелген арақатынас:

Экологиялық кеңістік.

174. “Home sapiens” деген пікір нені көрсетеді:

Синантроп.

175. Биосфералық қорықтардың рөлі мен дамуы қай жылы қандай стратегияда қарастырылды

2002ж.,Тұрақты даму.

176. Бейорганикалық заттарды органикалық затқа айналдыра алатын автотрофты организмдер:

Продуценттер.

177. Өте жарыққа төзбейтін, тек суықта өсетін өсімдіктер:

Мезофиттер.

178. Планета тұрғындарының санының көбеюі неге байланысты?

Бірқалыпты туылу, өлудің азаюы және өмір сүрудің жалғасуы.

179. Продуценттерге келесілер жатады:

Өсімдіктер жиынтығы.

180. Организмдермен олардың тікелей ортасы арасындағы белсенді заттардың айтарлықтай аз, бірақ белсенді тікелей алмасуы қандай қорға жатады?

Алмасу қоры.

181. Биосфера ғылымының авторы:

В. И. Вернадский

182. Айсберг қандай ресурсқа жатады?

Сарқылатын.

183.Атмосфералық ауаның құрамындағы N мөлшері:

78,08

184. Дербес ғылым ретінде экология шамамен қаншасыншы жылы қалыптасты?

1990ж.

185. Жануарлардың мінез-құлығын зерттейтін ғылым қалай аталады?

Этология.

186.Экология ғылымының зерттеу нысаны:

Организмдердің бір-бірімен және қоршаған ортамен қарым-қатынасы.

187. Абиотикалық фаторды тап:

Орографиялық.

188. Энергия пирамидасы нені анықтайды?

Энергия ағымының уақытын немесе жылу энергиясын.

189. Тазалаудың электрохимиялық әдісі нені қолдануға негізделген?

Электр тоғын.

190. Консуметтер бұл

Жануарлар.

191. Химиялық ластаушы заттар:

Азотты қалдықтар.

192. Бөлек мемлекет ішіндегі мониторинг:

Ұлттық.

193. Биосфералық қорықтар туралы халықаралық конференцияда Севилья стратегиясы қай

жылы қабылданды?

1995ж.

194. Табиғатты қорғау дегеніміз:

Қоршаған ортаны ластанудан қорғауға арналған жұмыстар жиынтығы.

195. Су түбіндегі пассивті жүзетін ұсақ ағзалар қандай топқа жатады?

Бентос.

196. Жер шарындағы атмосфераның салмағы:

5,9*10¹⁵тн.

197. Қышқыл жауын-шашынның пайда болуының негізгі себебі:

Күкірттің қос тотығымен ластануы.

198. Қалдық суларды физика-химиялық тазарту процестері:

Флотация, экстракция.

199. Экология дегеніміз:

Тірі организмдердің өзара және қоршаған ортамен қарым-қатынасы.

200. «Экология» термині бірінші рет қай жылы енгізілген?

201. Антропогендік ластаушылар былай бөлінеді:

Адам қызметінің араласуы арқылы.

202.Белгілі территорияны қамтитын және жалпы генофонды иеленетін бір түр особьтарының жиынтығы:

Популяция.

203.Тірі және өлі табиғат элементтері арасындағы өзара тұрақты қарым-қатынас негізінде

бірыңғай тұтастық құрайтын тірі ағзалар мен олардың мекендеу ортасының қауымдастығы:

Экожүйе.

204. Барсакелмес қорығы қайда орналасқан?

Арал теңізі.

205. Құламасу, үнгірлер, ғасыр ағаштары неге жатады?

Табиғат ескерткіштеріне.

206. Жарық сүйгіш өсімдіктердің түрлері қалай аталады?

Гелиофиттер.

207. Экологиялық ортаның биотикалық факторлары мынадай болып бөлінеді:

Фитогендік, микробиогендік, зоогендік.

208. Ағзаның табиғаттағы орнына және оның бүкіл тіршілік ету жағдайларына, қоректену

түріне, уақыты мен әдісіне, көбейетін орнына, баспанасына т.б. қатынасының жиынтығын қалай атайды?

Экологиялық қуыс.

209. Зат және энергия айналымы жүретін, барлық организмдер бірге қызмет ететін, бір

бірімен және қоршаған ортамен әрекеттесетін орта келесідей аталады:

Экологиялық жүйе.

210. Бірге тіршілік ететін және бір-бірімен байланысқан түрлердің комплексі:

Биоценоз.

211. Ақыл-ой сферасы:

Ноосфера.

212. Табиғи судың сапасы келесі көрсеткіштерімен бағаланады:

Физикалық, химиялық, санитарлық-биологиялық.

213.Нейтрализация су тазалаудың келесі әдісіне жатады:

Химиялық.

214.Фитоценоз бұл

Өсімдіктер қауымдастығы.

215.Радиациялық, жылулық, жарықтық, электромагниттік, шулық ластанулар ластанудың

қай түріне жатады?

Физикалық.

216.Көмірқышқыл газы және басқа газдардың әсерінен жылулық балансының өзгеруі

нәтижесінде мүмкін болатын жер шары температурасының ғаламдық артуы:

Парниктік эффект.

217.Тазарту белгісі бойынша өндірістік қалдықтар келесілерге бөлінеді:

Тазартуға жіберілмейтін, тазартуға жіберілетін.

218.Пестицидтер мен минералды тыңайтқыштар қай ластануға жатады?

Химиялық.