Кантрольныя пытанні

1.Назавіце галоўную ўласцівасць вершаванай мовы.

2.На чым заснаваны беларускі класічны верш?

3.Як называецца самая дробная рытмічная адзінка верша?

4.Назавіце двух- і трохскладовыя памеры сілаба-танічнай сістэмы вершаскладання.

5.Што вы ведаеце пра такія паняцці сярод вершаваных памераў як “пірыхій” і “спандэй”?

6.Што такое рыфма?

7.Якія вы ведаеце спосабы рыфмоўкі вершаваных твораў?

8.Што такое страфа? Якія яе разнавіднасці вы ведаеце?

9.Што такое “перанос” у вершаваных тэкстах?

10. Што трэба ведаць пра верлібр (свабодны верш)?

11. У чым спецыфіка моўнага дзеяння пры выкананні вершаваных твораў?

Практычныя заданні для самастойнай працы студэнтаў па тэме.

1.Атабраць рэжысёрска-выканаўчы матэрыял класічнай і сучаснай паэзіі: адзін верш для работы з выкладчыкам, другі для рэжысёрскай работы з сакурснікам-выканаўцам.

2.Азнаёміцца з жанравымі асаблівасцямі вершаў (вызначыць памеры вершаў, характар рыфм, міжрадковыя паўзы, пераносы, выявіць наяўнасць “пірыхіяў” і “спандэяў”).

3.У мэтах авалодання рытмічнай структурай вершаў

а) выкарыстайце эфектыўны прыём “татаіравання”- (падкрэсліванне паэтычных памераў без слоў),

та-та, та-та, та-та - ямб

та-та-та, та-та-та, та-та-та -дактыль

б) зарыфмуйце не менш пяці радкоў на ўсе пяць памераў сілаба-танічнай састэмы вершаскладання (гульня ў “вершаскладанне”) альбо перавядзіце слова ў пяць памераў (напрыклад слова “вада”

Літаратура.

1. Вербовая, Надежда Петровна.Искусство речи: учебное пособие для театральных вузов / Н. П. Вербовая, О. М. Головина, В. В. Урнова. - 2-е изд., доп. и испр. - Москва: Искусство, 1977. - 302, [1] с.: ил. - Библиогр.: с. 300-301 и в подстроч. примеч.

2. Грынчык, Мікалай Міхайлавіч. Шляхі беларускага вершаскладання. – Мінск, 1973. – 264.

3. Катышева, Д. Н. Литературный театр / Д. Н. Катышева. – Москва, 1982. – 144 с.

4. Рагойша, Вячаслаў Пятровіч. Гутаркі пра верш / В. П. Рагойша. – Мінск.: Народная асвета, 1979. – 126 с.

5. Савкова, Зинаида Васильевна.Поэзия на самодеятельной сцене: методические материалы / З. В. Савкова. - Ленинград, 1990. - 81, [2] c. - Библиогр.: С. 81-82.

Тэма. 6. Літаратурная кампазіцыя і мантаж.

Пытанні:

1. Кампазіцыя па аднаму твору:

а) скразная кампазіція.

б) кампазіцыя па адной лініі.

в) выдзяленне урыўка.

г)манціраванне тэксту

д) звядзенне тэкста.

2. Кампазіція і мантаж па некалькіх творах.

3. Этапы стварэння кампазіцыі.

4. Прынцыпы лагічнай пабудовы кампазіцыі і мантажу.

Мэта: раскрыццё заканамернасцей складання і прынцыпаў лагічнай пабудовы літаратурнай кампазіцыі і мантажу.

Ключавыя паняцці: кампазіцыя і мантаж, заканамернасці складання кампазіцыі, прынцыпы лагічнай пабудовы кампазіцыі, этапы стварэння кампазіцыі і мантажу.