Вопрос №1
| V2 | Астрометрияның негізгі міндеттерін көрсетініз? |
| A)Аспан денелерінің орналасу мен жыдламдық векторларын бақылаудан анықтау | |
| B) Аспан денелерінің ішкі құрылысын зерттеу | |
| C)Аспан денелерінің уакытты | |
| D)Аспан денелерінің пайда болуы мен эволюциясын зерттеу | |
| E) Күн жүйесінің пайда болуы мен эволюциясын зерттеу | |
| F) Ресми келісімдер негізінде аспан сфералық координат жүйелерін анықтау | |
| G) Әлемнің құрылысын, пайда болуы мен эволюциясын зерттеу | |
| H) Күн жүйесінің пайда болуын анықтау |
Вопрос №2
| V2 | Соңғы онжылдықтардағы позициялық бақылаулар дәлдігінің күрт өсуі келесімен байланысты |
| A) астрограф, меридиандық дөңгелек, астролябия сияқты классикалық астрометриялық аспаптардың жетілдіруімен | |
| B) жерден тыс өркениеттерді іздестірумен | |
| C) фотографиялық астрометрияның қарқынды дамуымен | |
| D) жұлдыздардың ішкі құрылысы теориясының жетілдіруымен | |
| E) астрометриялық бақылауды жүргізуге арналған серіктерді жасаумен | |
| F) бірдей дөңгелектер әдісін қолданатын классикалық астрометриялық аспаптарды жетілдірумен | |
| G) астрономиялық рефракцияның астрометриялық бақылау дәлдігіне әсерін алып тастауға мүмкіндік беретін әдістерді жасаумен | |
| H) уаттык өлшемдері |
Вопрос №3
| V2 | Астрометрия нәтижелерін көрсетіңіз |
| .A) Мұхиттар динамикасын зерттегенде қолданылмайды | |
| B) деңелерінің геометриялық, кинематикалық және динамикалық қасиеттерін зертеу үшін қолданылмайды | |
| C) жұлдыздық астрофизикада қолданыла алады | |
| D) Әлемдегі заттың үлестірілуін зерттеуге әсер етпейді | |
| E) Күн дамуын зерттеу | |
| F) Әлем дамуының ерте кезеңдерін зерттеуге әсер етпейді | |
| G) жаһандық позициялау жүйелерінің дамуына әсер етпейді | |
| H) Күн жүйесінің динамикасын зерттегенде қолданылмайды |
Вопрос №4
| V3 | Соңғы үш онжылдықтағы астрометрияның негізгі нәтижелерін көрсетініз |
| A) Hyparcos пен Tycho каталогтарын әзірлеу | |
| B) Жұлдыздық уақыт шкаласын жасау | |
| C) Жердің айналыс теориясын жасау | |
| D) Галактикадағы көздерінің координаттары негізінде анықтау | |
| E) Шың және орташа кун уақытының шкалаларын жасау | |
| F) Жұлдыздардың орналасуы | |
| G) Жер полюстерінің Жер беті бойымен қозғалысын табу | |
| H) Жер айналысының бірқалыпсыздығын ашу |
Вопрос №5
| V2 | Кинематикалық әдістермен аспан координат жүйесін анықтау |
| A) оны координаттары белгілі және тұрақтысыз болып табылатын таңдап алынған денелермен байланыстыруда тұрады | |
| B) оны координаттары кориолис мүшелерін кіргізбейтін қозғалыс теңдеулері негізінде анықталатын Күн жүйесінің денелерімен байланыстыруда тұрады | |
| C) қазіргі таңда инерциялық координат жүйесіне ең жақсы жуықтау болып HIPPARCOS каталогы табылады | |
| D) Координаттары ең жақсы дәлдікпен анықталмайтын жүйені іздеуде тұрады | |
| E) оны координаттары кориолис мүшелерін кіргізетін қозғалыс теңдеулері негізінде анықталатын Күн жүйесінің денелерімен байланыстыруда тұрады | |
| F) ең қарапайым жағдайда оны Күн жүйесінің кейбір денесінің орбита жазықтығымен беруде тұрады | |
| G) қазіргі таңда инерциялық координат жүйесіне ең жақсы жуықтау болып Галактикадан тыс радиокөздер координаттарымен анықталатын жүйе табылады | |
| H) оны эфемеридалармен – Күн, Ай және үлкен планеталардың орналасулар кестелерімен беруде тұрады |
Вопрос №6
| V2 | Динамикалық әдістермен аспан координат жүйесін анықтау |
| A) оны координаттары белгілі және тұрақты болып табылатын таңдап алынған денелермен байланыстыруда тұрады | |
| B) оны координаттары кориолис мүшелерін кіргізбейтін қозғалыс теңдеулері негізінде анықталатын Күн жүйесінің денелерімен байланыстыруда тұрады | |
| C) қазіргі таңда инерциялық координат жүйесіне ең жақсы жуықтау болып HIPPARCOS каталогы табылады | |
| D) іс жүзінде координаттары ең жақсы дәлдікпен белгілі және тек кездейсоқ қателермен бұрмаланған денелермен анықталатын жүйені іздеуде тұрады | |
| E) оны координаттары кориолис мүшелерін кіргізетін қозғалыс теңдеулері негізінде анықталатын Күн жүйесінің денелерімен байланыстыруда тұрады | |
| F) Қарапайым жағдайда оны Күн жүйесінің кейбір денесінің орбита жазықтығымен бермеуінде тұрады | |
| G) қазіргі таңда инерциялық координат жүйесіне ең жақсы жуықтау болып Галактикадан тыс радиокөздер координаттарымен анықталатын жүйе табылады | |
| H) Ай және үлкен планеталардың орналасулар кестелерімен беруде тұрады |
Вопрос №7
| V2 | Халықаралық аспан координаттар жүйесін көрсетіңіңіз |
| A) оның остері квазарларға қатысты емес бекітілген және FK5 жүйе остерінің бағытымен келісілген | |
| B) Біздің Галактика ішіндегі 112тірек радиокөз координаттарымен жүзеге асырылады | |
| C) Галактикадан тыс 121 тірек радиокөз координаттарымен жүзеге асырылады | |
| D) Біздің Галактика ішіндегі 112тірек оптикалық көз координаттарымен жүзеге асырылады | |
| E) динамикалық принципінде негізделген | |
| F) HIPPARCOS каталогы негізінде жүзеге асырылады | |
| G) кинематикалық принципінде негізделген | |
| H) Галактикадан тыс 212тірек оптикалық көз координаттарымен жүзеге асырылады |
Вопрос №8
| V2 | Астрометриядағы дәуірлер |
| A) Қазіргі кезде стандарт дәуір болып B1900.0 табылады | |
| B) Қазіргі кезде стандарт дәуір болып B1850.0 табылады | |
| C) Қазіргі кезде стандарт дәуір болып B1950.0 табылады | |
| D) Каталог дәуірі деп каталог жұлдыздарын бақылау басталуына сәйкес келетін дәуірді айтады | |
| E) Күн мен түннің теңелу дәуірі - ол аспан экваторы мен эклиптиканың орналасуы бекітілетін дәуір | |
| F) Каталог дәуірі деп каталог жұлдыздарын бақылау аяқталуына сәйкес келетін дәуірді айтады | |
| G) Қазіргі кезде стандарт дәуір болып J5000.0 табылады | |
| H) HIPPARCOS каталогының дәуірі - J2000.0 |
Вопрос №9
| V2 | Атомдық уақыт шкалаларын көрсетіңіз |
| A) атомдырдың бір энергиялық деңгейден басқасына резонанстық өтуе алмауына негізделеген | |
| B) жиіліктің бір атомдық стандартқа ие | |
| C) Жердің өз осі бойымен айналуымен байланысты | |
| D) Жердің Күн бойымен айналуының периодымен байланысты | |
| E) Жердің өз осі бойымен айналуымен байланысты емес | |
| F) жоғары дәлдікпен қайталанатын радиоактивті атомдырдың ыдырау процесінде негізделеген | |
| G) бірқалыпты емес уақыт шкалалларына жатады | |
| H) бірқалыпсыз уақыт шкалалларына жатады |
Вопрос №10
| V2 | Динамикалық уақыт шкалалары қатарын көрсетіңіз |
| A) Жердің және Күн жүйесінің басқа денелерінің қозғалыс теориясы негізінде анықталады | |
| B) күндік және жұлдыздық уақыт шкалаларына тәуелді | |
| C) эфемеридалық уақыт шкалаларына тәуелсіз | |
| D) барицентрлік және жерлік уақыт шкалаларына тәуелсіз | |
| E) атомдық уақыт шкалаларына тәуелді | |
| F) атомдық, күндік уақыт шкалаларына тәуелсіз | |
| G) бірқалыпты уақыт шкалалларына жатпайады | |
| H) барицентрлік және жерлік уақыт шкалаларын кіргізбейді |
Вопрос №11
| V2 | Атомдық және эфемеридалық уақыт арасындағы байланысты анықтаңыз |
А)
| |
B)
| |
C)
| |
D)
| |
| E)TAI+ET=0 | |
F)
| |
G)
| |
| H)ET + TAI = 32s , 184 |
Вопрос №12
| V2 | Эфемеридалық уақытты көрсетіңіз |
| A) Жердің және Күн жүйесінің басқа денелерінің Ньютон механикасы шеңберігдегі қозғалыс теориясы негізінде анықталады | |
| B) Жердің өз осі бойымен айналуын зерттеуде негізделеді | |
| C) Жердің және Күн жүйесінің басқа денелерінің қозғалысын Эйнштейннің салыстырмалылық теориясы шеңберігде зерттеу негізінде анықталады | |
| D) көктемгі күн мен түннің теңелу нүктесінің сағаттық бұрышын өлшеуде негізделеді | |
| E) Жер айналуының жылдамдығы ортасымен алғанда азаятынына байланысты бүкіл әлмедік уақыттан «қалып» барады | |
| F) орташа экваторлық Күннің сағаттық бұрышын өлшеуде негізделеді | |
| G) Жер айналуының жылдамдығы артуына байланысты бүкіл әлмедік уақыттан «қалып» барады | |
| H) Бүкіл әлмедік уақыт арасындағы дәл мәнін тек өткен уақыт мезеттері үшін алуға болады |
Вопрос №13
| V2 | Эфемеридалық секундты анықтаңыз |
| A) бұл Жердің Күн бойымен айналысының 1900.0 дәуіріндегі периодының 1/31 556 925,9747 бөлігі | |
| B) бұл шың күн тәуілігінің 1/86 400 бөлігі | |
| C) бұл Күн центрінің көктемгі күн мен түннің теңелу нүктесі арқылы бірінен соң бірі болатын өтулері арасындағы 1900.0 дәуірі үшін уақыт аралығының 1/31 556 925,9747 бөлігі | |
| D) бұл Жердің өз осі бойымен айналу периодының 1/86 400 бөлігі | |
| E) бұл 2900.0 дәуіріндегі тропикалық жылдың 1/31 556 925,9747 бөлігі | |
| F) оның тұрақтылығы орташа күн тәуілігімен анықталатын секундынан төмен, бірақ оны өлшеп, сағат көмегімен жүзеге асыру әлдеқайда оңай | |
| G) бұл орташа күн тәуілігінің 1/86 400 бөлігі | |
| H) тұрақтылығы орташа күн тәуілігімен анықталатын секундынан төмен, бірақ оны өлшеп, сағат көмегімен жүзеге асыру әлдеқайда оңай |
Вопрос №14
| V2 | TAI атомдық секундты қатардан анықтаңыз |
| A) оның ұзақтығы эфемеридалық секундының 1000 жылдағы ұзақтығына сәйкес болатындай етіп таңдап алынған | |
| В) | |
| C) сыртқы магнит өрістері жоқ болғандағы теңіз деңгейіндегі рубидий-85 атомының екі асажұқа қабаты арасындағы резонанстық өту жиілігіне сәйкес келетін сәулеленудің 9192631770 тербеліс ұзақтығы | |
| D) оның ұзақтығы орташа күн уақыт секундының 1900 жылдағы ұзақтығына сәйкес болатындай етіп таңдап алынған | |
| E) тұрақтылығы эфемеридалық секундынан төмен | |
| F) сыртқы магнит өрістері жоқ болғандағы теңіз деңгейіндегі цезий-133 атомының екі асажұқа қабаты арасындағы резонанстық өту жиілігіне сәйкес келетін сәулеленудің 9192631770 тербеліс ұзақтығы | |
| G) оның ұзақтығы шың күн уақыт секундының 1900 жылдағы ұзақтығына сәйкес болатындай етіп таңдап алынған | |
| H) бір айдан бір жылға дейінгі уақыт аралығындағы тұрақсыздығы 10-20 тең |
Вопрос №15
| V2 | Эфемеридалықтан басқа Динамикалық уақыт шкалаларына жататын қатарды көрсетіңіз |
| A) барицентрлік динамикалық уақыт шкаласы | |
| B) шкала среднего солнечного времени | |
| C) барицентрлік және геоцентрлік координаттық.жұлдыздық уақыт шкалалары | |
| D) шын күн уақыт шкаласы | |
| E) атомдық және жұлдыздық уақыт шкалалары | |
| F) жұлдыздық уақыт шкаласы | |
| G) атомдық уақыт шкалалары | |
| H) пульсарлық уақыт шкаласы |
Вопрос №16
| V2 | Барицентрлік және геоцентрлік координаттық уақыт шкалалары |
| A) Сәйкесінше Жер мен Күн жүйесінің гравитациялық құдықтанда нөл нүктеге қатысты тыныштықтағы сағатқа СЖТ сай түзетілген уақыт қарқынын көрсетеді | |
| B) СЖТ жағынан TAI геоцентрлік координат жүйесінде анықталған Жердің масса центріндегі координаттық уақыт болып табылады | |
| C) бұл шкалалардағы уақыт жүрісінің қарқыны Жер бетіндегі атомдық сағат жүрісінің жылдамдығынан сәл жоғары болады | |
| D) бұл шкалалардағы уақыт жүрісінің қарқыны Жер бетіндегі атомдық сағат жүрісінің жылдамдығы мен бірдей болады | |
| E) Жердің өз осі бойымен айналуын зерттеуде негізділген | |
| F) TAI геоцентрлік координат жүйесінде анықталған күннің бетіндегі координаттық уақыт болып табылады | |
| G) жүйесі барицентрінің Галактика центрі бойымен айналуын зерттеуде негізділген | |
| H) бұл шкалалардағы уақыт жүрісінің қарқыны Жер бетіндегі атомдық сағат жүрісінің жылдамдығынан сәл төмен болады |
Вопрос №17
| V2 | Астрономиялық рефракция деп |
| A) явление преломления световых лучей небесного объекта при прохождении ими солнечной атмосферы | |
| B) явление увеличения видимого зенитного расстояния светила вследствие преломления его световых лучей в атмосфере Земли | |
| C) явление поглощения светового излучения небесного объекта при прохождении ими земной атмосферы | |
| D) явление смещения светила по небесной сфере относительно его истинного положения вследствие преломления его света в атмосфере Земли | |
| E) явление рассеяния светового излучения небесного объекта при прохождении ими земной атмосферы | |
| F) явление уменьшения высоты светила над горизонтом вследствие преломления его световых лучей в атмосфере солнце | |
| G) явление уменьшения блеска светила вследствие рассеяния его световых лучей в атмосфере Солнца | |
| H) явление уменьшения блеска светила вследствие рассеяния его световых лучей в атмосфере Земли |
Вопрос №18
| V2 | ρ рефракция бұрышы, z шын зениттік қашықтығы және z’ көрінетін зениттік қашықтығы арасындағы қатынастарды көрсетіңіз |
A)
| |
B)
| |
C)
| |
D)
| |
E)
| |
| F) z=z | |
G)
| |
H)
|
Вопрос №19
| V2 | Шырақтың аспан сферасындағы орналасуына астрономиялық рефракция қандай әсер етеді? |
| A) оның көрінбейтін зениттік қашықтығын азайтады | |
| B) оны зенитке қарай ығыстырады | |
| C) оның көрінетін зениттік қашықтығын үлкейтеді | |
| D) оны көкжиекке қарай ығыстырады | |
| E) оның көкжиек үстіндегі биіктігің үлкейтеді | |
| F) оның азимутын үлкейтеді | |
| G) оның көкжиек үстіндегі биіктігің азайтады | |
| H) оның азимут азайтады |
Вопрос №20
| V2 | Қай кезде шырақтың аспан сферасындағы орналасуына астрономиялық рефракция әсер етпейді? |
| A) Оның көкжиек үстіндегі шын биіктігі 00 тең болғанда | |
| B) Оның шын зениттік қашықтығы 900 тең болғанда | |
| C) Оның көрінетін зениттік қашықтығы 900 тең болғанда | |
| D) Ол зенитте орналасқанда | |
| E) Оның көрінетін зениттік қашықтығы 00 тең болғанда | |
| F) Оның көкжиек үстіндегі шын биіктігі 1800 тең болғанда | |
| G) Оның шын зениттік қашықтығы 900 тең болғанда | |
| H) Ол көкхией астында орналасқанда |
Вопрос №21
| V2 | Шырақтың аспан сферасы бойымен астрономиялық рефракция қалай ығыстырады? |
| A) Шырақтың вертикаль дөңгелегі бойымен көкжиектен қарай | |
| B) Зенит, шырақ және надир арқылы өтетін үлкен дөңгелек бойымен надирге қарай | |
| C) Шырақтың вертикаль дөңгелегі бойымен зентике қарай | |
| D) Шырақтың сағаттық дөңгелегі бойымен зентике қарай | |
| E) Шырақтың вертикаль дөңгелегі бойымен зенитке | |
| F) Шырақтың сағаттық дөңгелегі бойымен әлемнің оңтүстік полюсіне қарай | |
| G) Шырақтың сағаттық дөңгелегі бойымен надирге қарай | |
| H) Шырақтың сағаттық дөңгелегі бойымен әлемнің солтүстік полюсіне қарай |
Вопрос №22
| V2 | Астрономиялық рефракция дегеніміз |
| A) оптикалық аралықта Жер бетінен жүргізілетін позициялық бақылаудың дәлдігін шектейтін негізгі факторторлары көп | |
| B) оптикалық аралықта ғарыштық астрометрияның дәлдігін шектейтін негізгі факторторларының бірі | |
| C) атмосфера параметрлері шырақтың жарық сәулесі бойымен қалай өзгеретінің дәл білуіне байланысты дәл есептелей алады | |
| D) Жер бетінен жүргізілетін позициялық бақылаудың дәлдігін көп әсер тигізбейді | |
| E) оптикалық аралықта Жердің жасанды серіктерінен жүргізілетін позициялық бақылаудың дәлдігін шектейтін негізгі факторторларының бірі | |
| F) қалыпты шарттарда дәл есептеле алады | |
| G) аспан шырағы жарығының атмосферадағы жолы түзу сызық болып табылатынына әкеледі | |
| H) аспан шырағы жарығының атмосферадағы жолы қисық сызық болып табылатынына әкеледі |
Вопрос №23
| V2 | Жер атмосферасының жазық-параллель моделінде қалай болады? |
| A) астрономиялық рефракция көрінетін зениттік қашықтығының косинусына пропорционал | |
| B) рефракция бұрышын есептеу үшін тек аспан сферасында қасындағы ауа қабатының сыну көрсеткіші мен шырақтың көрінетін зениттік қашықтығын білу керек | |
| C) сыну көрсеткішінің шырақтың жарық сәулесі бойымен қалай өзгеретініне тәуелді | |
| D) шырақтың жарық сәулесі бойымен атмосфера параметрлеріне тәуелді | |
| E) астрономиялық рефракция көрінетін зениттік қашықтығының синусына пропорционал | |
| F) астрономиялық рефракция көрінетін зениттік қашықтығының тангенсіне пропорционал | |
| G) шырақтың жарық сәулесі бойымен атмосфера параметрлеріне тәуелсіз | |
| H) астрономиялық рефракция жер беті қасындағы ауа қабатының температурасына, қысымына, құрамына және жарықтың толқын ұзындығына тәуелсіз |
Вопрос №24
| V2 | Рефракцияның шырақтың тік шарықтауы мен еңкеюіне әсері |
A)
| |
B)
| |
C)
| |
D)
| |
E)
| |
F)
| |
G)
| |
H) аспан сферасында бақылауларда
|
Вопрос №25
| V2 | Аберрация ұғымына дұрыс түсінікті көрсетіңіз |
| A) бақылаушының санақ жүйесінің қозғалыс салдарынан болатын аспан шырақтарының жер бетіндегі орналасуының өзгеруі | |
| B) бақылаушының санақ жүйесінің кеңістіктегі бір нүктеден басқаға орын ауыстыру салдарынан болатын аспан шырақтарының аспан сферасындағы орналасуының өзгеруі | |
| C) объекттің қашықтағы фонға қатысты көрінетін орналасуының бақылаушы орналасуына тәуелді өзгерісі | |
| D) объекттің қашықтағы фонға қатысты көріетін орналасуының бақылаушы орналасуына тәуелсіз өзгерісі | |
| E) бақылаушы шырақты кеңістіктің әртүрлі нүктелерінен әртүрлі бағыттардан көретінінде тұратын құбылыс | |
| F) шыраққа дейінгі бақыланатын (қозғалыстағы бақылаушы көретін) және шын бағыттары арасындағы бұрыш | |
| G) кеңістіктің әртүрлі нүктелерінен бір шыраққа бағыттардың айырмашылығы | |
| H) шырақтың орын ауыстыру векторының сурет жазықтығына проекциясы |
Вопрос №26
| V2 | Аберрацияның түрлерін көрсетіңіз |
| A) тәуіліктік | |
| B) минуттік | |
| C)ғасырлық | |
| D) секундтық | |
| E) жартыжылдық | |
| F) сағаттық | |
| G) айлық | |
| H) айлық және сағаттық |
Вопрос №27
| V2 | Аберрация шырақты аспан сферасы бойынша қалай ығыстыатынын келесіден ажыратыңыз |
| A) Үлкен дөңгелек бойымен берілген мезетте бақылаушы жылдамдығы бағытталған аспан сферасының нүктесіне қарай | |
| B) Шырақ пен бақылаушының апексі арқылы өтетін үлкен дөңгелек бойымен солтүстікке қарай | |
| C) Шырақтың сағаттық дөңгелегі бойымен әлемнің оңтүстік полюсіне қарай | |
| D) Шырақ пен бақылаушының апексі арқылы өтетін үлкен дөңгелек бойымен апекстен қарай | |
| E) Аберрациялық ығысу тангенсі шырақ пен бақылаушының қозғалыс апексіне бағыт арасындағы бұрыштын косинусіне пропорционал болатындай | |
| F) Аберрациялық ығысу косинусі шырақ пен бақылаушының қозғалыс апексіне бағыт арасындағы бұрыштын тангенсіне пропорционал болатындай | |
| G) Шырақтың сағаттық дөңгелегі бойымен әлемнің оңтүстік және солтүстік қарай | |
| H) Шырақтың сағаттық дөңгелегі бойымен әлемнің солтүстік полюсіне қарай |
Вопрос №28
| V2 | Ғасырлық аберрацияны келесіден анықтаңыз |
| A) Жердің өз осі бойымен қозғалысымен себептеледі | |
| B) 100 жылға жуық периодқа ие | |
| C) Күн жүйесінің Галактика центрі бойымен айналысымен себептеледі | |
| D) бір ғасырға тең периодқа ие | |
| E) іс жүзінде әдетте еске алынбайды, өйткені аспан сферасына дейінгі қашықтықтың анықтылмағандығы жоғары | |
| F) Жердің Күн бойымен қозғалысымен себептеледі | |
| G) жұлдыздардың аспан сферасындағы уақыттың ұзақ аралықтарында өзгеретін ығысуына әкеледі | |
| H) жұлдыздардың аспан сферасындағы уақыттың қысқа аралықтарында өзгеретін ығысуына әкеледі |
Вопрос №29
| V2 | Жер бетіндегі астрометрияның ғарыштық астрометриядан артықшылықтарын көрсетіңіз? |
| A) атмосфералық рефракция мен турбуленттіктің бар болуы | |
| B) серік бағдарлануының тұрақтылығы | |
| C) аспаптың кеңістіктегі қозғалысын алдын-ала болжау оңайлығы | |
| D) бар аспанды бір құралмен бақылау мүмкіндігі | |
| E) механикалық деформациялардың толығымен дерлік болуы | |
| F) техникалық қызмет көрсетудің оңайлығы | |
| G) жоғары емес құны | |
| H) бақылауды жоспарлаудың оңайлығы |
Вопрос №30
| V2 | Қандай мәселелер Хаббл атындағы ғарыштық телескопты қайта жаңартуға мәжбүр еткен және оны орбитаға шығарудан кейін айқындалды? |
| A) айтарлықтай қалтырауға әкелген жер панелдерінің жылулық деформациялары | |
| B) спектроскопияның өрескел қателеріне әкелген қосымша айнаның сфералық аберрациясы | |
| C) қосымша айнаның көлбеуі мен децентрлеуі | |
| D) жарық ағынының айтарлықтай жоғалтуына әкелген қосымша айнаның сфералық аберрациясы | |
| E) спектроскопияның өрескел қателеріне әкелген бас айнаның сфералық аберрациясы | |
| F) берілген орбитадан ауытқуына әкелген күн панелдерінің жылулық деформациялары | |
| G) бас айнаның көлбеуі мен децентрлеуі | |
| H) жарық ағынының айтарлықтай жоғалтуына әкелген бас айнаның сфералық деформациялары |
Вопрос №31
| V2 | Қандай Хаббл атындағы ғарыштық телескоптағы астрометриялық зерттеулерді білесіндер |
| A) Олар дәл бағыттау жүйесі көмегімен табыстау функция режимінде жүргізіле алады | |
| B) Кеңбұрышты планеталық камераны астрометриялық бақылаулар үшін қодану калибрлеуді талап етпейді | |
| C) Олар үлкен өрістің астрометриясы болып табылады | |
| D) Олар кең өрістің астрометриясы болып табылады | |
| E) Әлсіз объекттерді астрометриялық бақылау үшін калибрлеуді талап етпейді | |
| F) Кеңбұрышты планеталық камера аспан бөліктерінің бұрмаланған бейнелерін алуға мүмкіндік береді | |
| G) Олар дәл бағыттау жүйесі көмегімен тек астрометриялық режимде жүргізіле алады | |
| H) Олар тек дәл бағыттау жүйесі көмегімен жүргізіле алады |
Вопрос №32
| V2 | Хаббл атындағы ғарыштық телескоп |
| A) Кассегрен жүйесіндегі телескоп-рефлектор болып табылады | |
| B) орнатылған құралдар арасында тіркеуіш – спектрограф жоқ | |
| C) апертурасы 4,4 м айнадан тұрады және Ричи-Кретьена сұлбасы бойынша жиналған | |
| D) дәл гидтеудің үш барабар жуйесі бар, олардың біреуі құралда нысанаға дәлдеу үшін, ал екеуі – астрометриялық мақсатта қолданылады | |
| E) орнатылған құралдар арасында шолу камера бар | |
| F) апертурасы 2,4 м айнадан тұрады және Ньютон сұлбасы бойынша жиналған | |
| G) инфрақызыл аралықта спектрометрияны жүргізбейді | |
| H) дәл гидтеудің екі барабар жуйесі бар, олардың біреуі құралда нысанаға дәлдеу үшін, ал біреу – астрометриялық мақсатта қолданылады |
Вопрос №33
| V2 | Астрометрия есептерін шешудегі HIPPARCOS экспериментінің маңызыдылығы |
| A) HIPPARCOS экспериментін АҚШ тық ғарыштық агенттік 1989-1997 жж. орындаған | |
| B) HIPPARCOS жобасында кіші өрістің астрометриясының идеялары ұсынылып, алғаш рет жүзеге асырылған | |
| C) HIPPARCOS экспериментін NASA 1989-1997 жж. орындаған | |
| D) HIPPARCOS каталог жұлдыздарының аспандағы жоғары тығыздығы мен әлсіз жалтырауы каталогты қазіргі заманғы телескоптарда бақылау жүргізгенде тікелей қолдануға мүмкіндік береді және галактикадан тыс санақ жүйесіне қосымша байланыстыруды талап етпейді | |
| E) Эксперимент J2991.25 дәуірі үшін барлық астрометриялық параметрлерінің дәлдігі доғаның 1 мс жуық орташа жұлдыздық шамасы V = 8.5 118 218 жұлдыздың каталогының құрастыруына әкелді | |
| F) HIPPARCOS экспериментінде кіші бұрыштарды өлшеу жүргізілмеді | |
| G) HIPPARCOS жобасында глобальды астрометриясының идеялары ұсынылып, алғаш рет жүзеге асырылған | |
| H) Эксперимент J1991.25 дәуірі үшін барлық астрометриялық параметрлерінің дәлдігі доғаның 10 мс жуық орташа жұлдыздық шамасы V = 10.5 118 218 жұлдыздың каталогының құрастыруына әкелді |
Вопрос №34
| V2 | HIPPARCOS экспериментінің негізгі сипаттамаларын атап көрсетіңіз |
| A) Бақылау аралығы - J1989.85–J1997.21 | |
| B) Ғарыштық аппарат орбитасы – линзалы | |
| C) Бас айна диаметрі - 190 мм | |
| D) Шмидт жүйессіндегі телескоп | |
| E) Ғарыштық аппарат орбитасы – геостационар | |
| F) Кассегрен жүйессіндегі телескоп | |
| G) Бас айна диаметрі - 260 мм | |
| H) Ричи-Кретьен жүйессіндегі телескоп |
Вопрос №35
| V2 | HIPPARCOS жобасының негізгі нәтижелерін көрсетіңіз |
| A) 8 324 жұлдыздың дәлдігі жер бетінен бақылаулардан 10есе жоғары бес астрометриялық параметрі (оның ішінде, абсолютті параллакстар) анықталды | |
| B) саны миллионға жуық жұлдыздың дәлдігі жер бетінен бақылаулардан 50 есе жоғары орналасулары анықталды | |
| C) саны миллионға жуық жұлдыздың біртекті фотометриялық жүйедегі фотометриялық сипаттамалары (екі түстегі жұлдыздық шамалар) анықталды | |
| D) 118 324 жұлдыздың дәлдігі жер бетінен бақылаулардан 100 есе жоғары бес астрометриялық параметрі (оның ішінде, салыстырмалы параллакстар) анықталды | |
| E) саны миллионға жуық жұлдыздың дәлдігі жер бетіндегі бақылаулардан әлдеқайда жоғары фотометриялық сипаттамалары (екі түстегі жұлдыздық шамалар) анықталды | |
| F) саны миллионға жуық жұлдыздың дәлдігі жер бетінен бақылаулардан 5-30 есе жоғары орналасулары (екі астрометриялық параметр) анықталды | |
| G) саны 200 жуық галактикадан тыс радиокөздің орналасулары (екі астрометриялық параметр) анықталды | |
| H) 20000 астам айнымалы мен 6000 жуық қос жұлдыз ашылды |
Вопрос №36
| V2 | GAIA жобасының негізгі сипаттамалары мен міндеттерін анықтаңыз |
| A) Ғарыштық аппарат орбитасы – геостационар | |
| B) Жарық (15 m дейін) объекттер үшін параллакс пен орналасуды өлшеу дәлдігі 0,5 mas жоғары, ал әлсіз (20 m жуық) объекттер үшін - 1 mas дейін болады | |
| C) Ғарыштық аппарат орбитасы – Жер – Күн жүйесінің 3-ші Лагранж нүктесі маңайындағы Лиссажу орбитасы | |
| D) Оптикалық сұлба бас айналарының өлшемі 1,46х0,51 метр төрт айналық телескоптан тұрады | |
| E) Негізгі міндеті - миллиардқа жуық жұлдыздың координатын, Галактика бөлігінің алты өлшемді картаны құрастыру | |
| F) Аспан сферасын үздіксіз сканирлеу тек телескоптың өз осі бойымен айналу арқылы жүзеге асырылады | |
| G) Негізгі міндеті - миллиардқа жуық галактиканың координатын, қозғалыс бағытын және түсін көрсетіп, Әлем бөлігінің үшөлшемді картаны құрастыру | |
| H) Жарық (15 m дейін) объекттер үшін параллакс пен орналасуды өлшеу дәлдігі 25 µas жоғары, ал әлсіз (20 m жуық) объекттер үшін - 300 µas дейін болады |
Вопрос №37
| V2 | БАҰР жұмыс істеу принциптерін анықтаңыз |
| A) бір бірінен жакын орналасақан интерферометрдің қабылдағыш элементтері (радиотелескоптар), бірмезгілде бір радиокөзді бақылайды | |
| B) радиокөзді интерферометр телескоптарымен бірмезгілде бақылау міндетті емес | |
| C) қабыллданатын радиосигналдар күшейтіледі, цифрленеді, уақыттың дәл белгілерімен бірге тасымалдағыштарға жазылады | |
| D) қабыллданатын радиосигналдар ешбір өндеусіз орталық компьютерге коаксиалды желілері бойынша беріледі | |
| E) интерферометр радиотелескоптары бір бірінен бірнеше жүз километрге дейін қашықтықта орналасады | |
| F) барлық үлкен радиотелескоптар БАҰР бақылауларына тек кей кезде қатысады, өйткені олар басқа есептерді де шешеді | |
| G) интерферометр радиотелескоптары бір бірінен бірнеше километрге дейін қашықтықта орналасады а | |
| H) өндеу центрінде сигналдардың корреляциялық талдауы жасалады, үақыттық кідіруі, оның өзгерісі, т.б. есептеледі, бұл, мысалы, көздердің координаттарын анықтауға мүмкіндік береді |
Вопрос №38
| V2 | БАҰР базасы қандай |
| A) бұл интерферометр телескоптары арасындағы қашықтық | |
| B) оның мәні Жер өлшемімен шектелмейді | |
| C) ее оның мәні Күн бетіндегі әртүрлі нүктелер үшін ортақ көру өрісімен шектеледі | |
| D) оның мәні еш н әрсемен шектелмейді | |
| E) бұл интерферометр телескоптары мен бақыланып отырған объект арасындағы қашықтық | |
| F) оның мәні бірнеше жүз километрмен шектеледі | |
| G) оның мәні бірнеше жүз километрге дейін жете алады | |
| H) бұл интерферометр телескоптары мен өндеу центрі арасындағы қашықтық |
Вопрос №39
| V2 | VLBA желісін көрсетіңіз |
| A) максимал базасы 5000 км | |
| B) АҚШ-та орналасақан дәлдігі жоғары 25 метрлік он антеннадан тұрады | |
| C) әр алуан астрономиялық есептерді шешу үшін, оның ішінде астрометриялық және геодезиялық зерттеулерді жүргізу үшін бейімделген көпфункционалды интерферометр болып табылады | |
| D) 20 антеннаға арналған корреляторы бар, сол үшін басқа радиотелескоптарды қосып БАҰР бақылауларын жүргізе алмайды | |
| E) Европада орналасақан дәлдігі төмен 3 метрлік он антеннадан тұрады | |
| F) 20 антеннаға арналған корреляторы бар, сол үшін басқа радиотелескоптарды да қосып БАҰР бақылауларын жүргізе алады | |
| G) тек астрометриялық және геодезиялық зерттеулерді жүргізу үшін бейімделген арнайы интерферометр болып табылады | |
| H) Қытайда орналасақан дәлдігі жоғары 305 метрлік жиырма антеннадан тұрады |
Вопрос №40
| V2 | БАҰР әдісінде өлшенетін шамалар, олардың сипаттамалары мен геометриялық интерпретациясын анықтаныз |
| A) Уақыттық кідіруді есептеу экватор жазықтығында орналасқан базаға перпендикуляр мен радиокөзге бағыт арасындағы бұрышты анықтайды | |
| B) Интерференция жиілігі эклиптика жазықтығында орналасқан базаға перпендикуляр мен радиокөзге бағыт арасындағы бұрышты анықтайды | |
| C) Интерференция жиілігі базы бағыты мен радиокөзге бағыт арасындағы бұрышты анықтайды | |
| D) Уақыттық кідіру базаға перпендикуляр мен радиокөзге бағыт арасындағы бұрышты анықтайды | |
| E) Уақыттық кідіру – ол радиосәулеленудің бірінші антеннадан екіншіге дейін жетуіне кететін уақыт | |
| F) Уақыттық кідіру Жер бетінде орналасқан радиоинтерферометр үшін 1 с дейін жете алады | |
| G) Интерференция жиілігі Жер бетінде орналасқан радиоинтерферометр үшін 15 ГГц дейін жете алады | |
| H) Уақыттық кідіру – ол толқын фронтының бірінші мен екінші антеннадан өтуі арасындағы уақыт |
Вопрос №41
| V2 | Параллакстық ығысу ұғымына дұрыс келетін анықтаманы көрсетіңіз |
| A) бақылаушының санақ жүйесінің қозғалыс салдарынан болатын аспан шырақтарының аспан сферасындағы орналасуының өзгеруі | |
| B) бақылаушының санақ жүйесінің кеңістіктегі бір нүктеден басқаға орын ауыстыру салдарынан болатын аспан шырақтарының аспан сферасындағы орналасуының өзгеруі | |
| C) кеңістіктің әртүрлі нүктелерінен бірнеше шыраққа бағыттардың айырмашылығы | |
| D) қозғалыстағы бақылаушы ол сол мезетте тыныштықта болғандағыдан көрі шырақты басқа бағыттан көретінінде тұратын құбылыс | |
| E) бақылаушы шырақты кеңістіктің әртүрлі нүктелерінен бірдей бағыттардан көретінінде тұратын құбылыс | |
| F) шыраққа дейінгі бақыланатын (қозғалыстағы бақылаушы көретін) және шын бағыттары арасындағы бұрыш | |
| G) кеңістіктің әртүрлі нүктелерінен бір шыраққа бағыттардың айырмашылығы | |
| H) шырақтың орын ауыстыру векторының сурет жазықтығына проекциясы |
Вопрос №42
| V2 | Астрономияда параллакстың түрлерін көрсетіңіз |
| A) тәуіліктік | |
| B) минуттік | |
| C) ғасырлық | |
| D) секундтық | |
| E) жартыжылдық | |
| F) сағаттық | |
| G) айлық | |
| H) секундтық және сағаттық |
Вопрос №43
| V2 | Бақылаушы орның оған ауыстыратын нүктені апекс деп атасақ, онда жұлдыздың параллакстық ығысуы турал тұжырымдаманы анықтаңыз |
| A) Ол жұлдыз бен апекске бағыттар арасындағы бұрыштық тангенсіне пропорционал | |
| B) Ол шырақ пен бақылаушының апексі арқылы өтетін кіші түзу бойымен болады | |
| C) Ол жұлдыздың апекске қарай көрінетін қозғалысына әкеледі | |
| D) Ол жұлдыз бен апекске бағыттар арасындағы бұрыштық косинусіне пропорционал | |
| E) Ол жұлдыз бен апекске бағыттар арасындағы бұрышқа тура пропорционал | |
| F) Ол әлемнің солтүстік полюсі мен бақылаушының апексі арқылы өтетін үлкен дөңгелек бойымен болады | |
| G) Ол жұлдыз бен апекске бағыттар арасындағы бұрыштық синусіне пропорционал | |
| H) Ол жұлдыздың бақылаушыға қарай көрінетін қозғалысына әкеледі |
Вопрос №44
| V2 | Тәуіліктік параллакс дегеніміз |
| A) шырақ Жер центрінен және оның бетіндегі кейбір нүктеден көрінетін бағыттар арсындағы бұрыш | |
| B) парсек деп аталатын астрономиядағы қашықтықтарды өлшем бірлігінің неізінде жатыр | |
| C) тәуіліктік параллакстын минимал мәні горизонталь параллаксқа тең | |
| D) параллакстың шырақ биіктігіне әсері оның зениттік қашықтықтығының косинусіне пропорционал | |
| E) шырақ көкжиекте бақыланса, онда оның тәуіліктік параллаксы вертикаль параллакс деп аталады | |
| F) оның салдарынан шырақ оны Жер центрінен бақылағандағыдан көкжиек үстінде жоғарылау болып көрінеді | |
| G) параллакстың шырақ биіктігіне әсері оның зениттік қашықтықтығының синусына пропорционал | |
| H) шырақ Жер мен Күн центрлерінен көрінетін бағыттар арсындағы бұрыш |
Вопрос №45
| V2 | USNO B1.0 каталогының сипаттамаларын көрсетіңіз |
| A) Жұлдыз саны: миллионнан астам | |
| B) Орналасулар дәлдігі: 50 – 100 mas | |
| C) Параллакстар бар | |
| D) Параллакстар: каталогтың барлық жұлдыздары үшін | |
| E) Фотометрия: 513 – 648 нм | |
| F) Жұлдыз саны: 59 мынға жуық | |
| G) Фотометрия: 579 – 642 нм | |
| H) Жұлдыз саны: 118 тыс. жуық |
Вопрос №46
| V2 | UCAC каталогының сипаттамаларын анықтныз | |
| A) Жұлдыз саны: миллионнан астам | ||
| B) Орналасулар дәлдігі: 500 – 100 mas | ||
| C) Параллакстар: каталогтың барлық жұлдыздары үшін | ||
| D) Параллакстар: 50 мын жұлдыз үшін | ||
| E) Орналасулар дәлдігі: 200 – 400 mas | ||
| F) Жұлдыз саны: 59 мынға жуық | ||
| G) Параллакстар жоқ | ||
|
Сейчас читают про:
|






