Майлы радиаторды есептеу

Майлы радиатор қозғалтқыш жүйесінде айналатын майды салқындатуға арналған жылу алмасу аппараты болып келеді. Радиатордың екі түрін ажыратады: ауамен салқындатқыш ауа-май және сумен салқындатқыш су-май. Төменде су-май радиаторының есебі көрсетілген.

 

13. Судың радиатордан алып кететін жылу мөлшері:

мұндағы: К_М- майдан суға жылуды беру коэффиценті, Вт/(м²·К);

Ғ_М – су-май радиаторының салқындатқыш беті, м²;

Т_М.СР – радиатордағы майдың орташа температурасы, К;

Т_ВОД.СР – радиатордағы судың орташа температурасы, К.

14. Майдан суға жылуды беру коэффиценті, [Вт/(м²·К)]

мұндағы: α₁ – майдан радиатор қабырғасына жылуды беру коэффиценті, Вт/(м²·К);

δ – радиатор қабырғасының қалыңдығы, м;

λ_теп – қабырғаның жылуөткізгіштік коэффиценті, Вт/(м·К);

α₂ – радиатор қабырғасынан суға жылуды беру коэффиценті, Вт/(м²·К);

α₁, λ_теп, α₂ көбеюі мен δ азаюы салдарынан К_М шамасы артады. α₁, λ_теп және α₂ мәндерін аналитикалық анықтаудың күрделілігі салдарынан, мәндердін сынақ мәліметтерінен қабылдайды.

α₁ шамасы негізінен майдың қозғалыс жылдамдығына тәуелді. Тіке тегіс түтіктер үшін ω_м=0,1 – 0,5 м/с, ал коэффицент α₁=100 – 500 Вт/(м²·К); түтікте құйын болғанда w_M=0,5 — 1,0 м/с, ал коэффициент α₁ = 800 — 1400 Кт/(м² · К).

λ_теп, шамасы Вт/(м - К), радиатор материалына тәуелді:

Алюминий құймасындағы жез үшін............80 —123

Даттанбайтын болат үшін............................10 — 20

α₂ шамасы2300 — 4100 Вт/(м² К) аралықта өзгереді. К_м жылуды берудің толық коэффиценті:

Тіке тегіс түтік үшін.........................................115 —350

Құйыны бар түтік үшін...................................815 — 1160

15. Майдың қозғалтқыштан алып кететін жылу мөлшері (Дж/с):

мұндағы: с_м — майдың орташа жылусыйымдылығы, кДж/(кг · К);

р_ы — майдың тығыздылығы, кг/м³;

V_ц — майдың айналмалы шығыны, м³/с;

Т _м.вх.және Т _м.вых. — майдың радиаторға кірген және шыққан мезетіндегі температурасы, К.

16. Май радиаторға кіргенде және шыққан мезетіндегі температурасы, К:

17. Сумен жуылатын майлы радиатордың салқындатқыш беті

К— радиатордағы майдың орташа температурасы; К — радиатордағы судың орташа температурасы

Майлы радиаторды есептеу мысалы.
Карбюратор қозғалтқышының су-май радиаторының салқындатқыш бетін анықтау. Майдың қозғалтқыштан алып кететін жылу мөлшері Q_M =4670 Дж/с.

Майдың радиатор қабырғасына жылуды беру коэффиценті α₁ = 250 Вт/(м²К).

Радиатор қбырғасының қалыңдығы δ = 0,2 мм = 0,0002 м.

Қабырғаның жылуөткізгіштік коэффиценті λ_теп = 100Вт/(мК).

Радиатор қабырғасынан суға жылуды беру коэффиценті α₂= 3200Вт/(м²К).

Майдан суға жылуды беру коэффиценті

Радиатордағы майдың орташа температурасы =358 К.

Радиатордағы судың орташа температурасы =348 К.

Сумен жуылатын майлы радиатордың салқындатқыш беті

м²

№15 практикалық жұмыс.

Салқындату жүйесінің элементтерін есептеу.

Мақсаты: су радиаторы мен оның салқындатқыш бетінің негізгі конструкторлық өлшемдерін анықтау.

 

Қозғалтқышты салқындату қозғалтқыштың оңтайлы жылулық күйі мен қалыпты жұмысын қамтамасыз ету үшін қызған бөлшектерден жылуды мәжбүрлеп алып кету мақсатында қолданылады. Алып кетілетін жылудың көп бөлігі салқындату жүйесіне, аз бөлігі майлау жүйесі мен қоршаған ортаға беріледі.

Салқындату жүйесі негізгі конструктивті элементтерін қозғалтқыштан уақыт бірлігінде алып кетілетін жылу мөлшеріне байланысты есептейді.

 

1. Сұйықпен салқындатқанда алып кетілетін жылудың мөлшері (Дж/с)

мұндағы: G_Ж— жүйеде айналып тұрған сұйықтық мөлшері, кг/с;

с_ж=4187 — сұйықтың жылусыйымдылығы, Дж/(кг · К);

Т _ж.вх.және Т _ж.вых — қозғалтқышқа кіретін және шығатын сұйықтың, К.

2. Ауамен салқындататын жүйенің қозғалтқыштан алып кететін жылу мөлшерді (Дж/с) келесі теңдеуден анықтайды

мұндағы: G_возд— салқындатқыш ауаның шығыны, кг/с

c_возд= 1000 — ауаның орташа жылусыйымдылығы, Дж/(кг · К);

Т_{возд.вх} және Т_{возд.вых.}— қабырғааралық кеңістікке кіретін және шығатын ауаның температурасы, К.

Есепте цилиндр қабырғасынан жалпы жылу мөлшерінің 25 — 40%, қалғаны қозғалтқыш басынан алып кетіледі.