2017-12-16
647
№1-билет «Қазақ тілін зерттеген ғалымдар» тақырыбына диалог құрастыру.
-Қазак тілін зертгеген ғалымдарды ата.
-Қазақ тілін зертгеген ғалымдар В.В.Радлов, В.В. Бартольд, Нығмет Сауранбаев, Ғұбайдолла Айдаров.
-Олар нені зерттеді?
-Олар Орта Азия халықарының тілі мен әдебиетін зерттеді.
-В.В.Радлов туралы не білесің?
-В.В.Радлов Берлинде туған, кейін Ресейге келіп, осы жакта қалып қойған.
-Ол қандай еңбек жазды?
-Төрт томдық «Түрік тілінің сөздігін» құрастырды.
-В.В.Радлов өзінің саналы өмірін неге арнаған?
-Ғалым өзінің санала өмірін Орта Азия халықтарының тілі мен әдебиетін зерттеуге арнаған.
-Ол кімнің өлеңдерін жазып алған?
-Ол Жиренше шешеннің әңгімелерін, Доспамбет сияқты ақындардың өлеңдерін жазып алған.
-Ғалым қандай тілдерді зерттеген?
-В.В.Радлов қазақ, өзбек, қыпшақ, қырғыз, қарақалпақ тілдерін зертгеген.
|
|
|
-Қандай ескерткіштерді зертгеген?
-Ол Енисей мен Орхон өзендерінің бойындағы ескерткіштерді зерттеп, Орхон-көне түрік жазуының сырын ашады.
№2-билет «Әйгілі ғалымдар» тақырыбына диалог құрастыру.
-Қазақ тілін зерттеген әйгілі ғалымдарды ата.
-Қазақ тілін зерттеген әйгілі ғалымдар В.В.Радлов, В.В. Бартольд, Нығмет Сауранбаев, Ғұбайдолла Айдаров, Ахмет Байтұрсынов, т.б…
-Олар нені зерттеді?
-Олар Орта Азия халықтарының тілі мен әдебиетін зерттеді.
-В.В.Радлов туралы не білесің?
-В.В.Радлов Берлинде туған, кейін Ресейге келіп, осы жақта қалып қойған.
-Ол қандай еңбек жазды?
-Төрт томдық «Түрік тілінің сөздігін» кұрастырды.
-В.В.Бартольд кім?
-В.В.Бартольд-академик, шығыстану ғылымының аса көрнекті өкілі.
-Ол нені зерттеді?
-Ол Орталық Азия мен Орта Азия тарихын зерттеді.
-Ахмет Байтұрсынов кім?
-Ахмет Байтұрсынов - көрнекті тілші ғалым, әдебиет зерттеушісі, дарынды аудармашы және оқу кұралдарының авторы.
№3-билет «Менің Отаным-Қазақстан» тақырыбына диалог құрастыру.
-Қазақстан сенің неменең?
-Қазакстан менің-Отаным.
-Отан дегеніміз не?
-Отан дегеніміз-адамның туып-өскен жері.
-Сен Отаныңды сүйесің бе?
-Мен Отанымды сүйемін.
-Адамның жақсы өмір сүруі неге байланысты?
-Адамның жақсы өмір сүруі Отанға деген сүйіспеншілігіне байланысты.
-Қазақстан қандай мемлекет?
-Қазақстан тәуелсіз мемлекет.
|
|
|
-Қазақстан Республикасы қай жылы тәуелсіз мемелекет болды?
-Қазақстан Республикасы 1991 жылы тәуелсіз мемелекет болды.
-Қазақстан Республкасының мемлекеттік рэміздерін атаңыз?
-Қазақстан Республикасының мемлекетгік рәміздері: әнұран, елтаңба, ту.
-Қазақстан Республикасы қай жылы мемлекетік рәміздерді бекітті?
-Қазақстан Республнкасы 1992 жылы мемлекетік рәміздерді бекітті.
-Қазақстан Республикасының әнұранының авторларын атаңыз?
-ҚР-ның әнұранының авторлары Жұмекен Нәжімеденов, Нұрсұлтан Назарбаев. Шэмші Қалдаяқов.
-Қазакстан Республикасының мемлекеттік туының түсі (түрі) қандай?
-Қазақстан Республикасының мемлекеттік туының түсі көгілдір.
-Қазақстан Республикасының мемлекеттік туының авторларын атаңыз?
-Қазақстан Республикасының мемлекеттік туының авторы Шәкен Ниязбеков.
-Қазақстан Республикасының мемлекеттік елтаңбасынын авторларын атаңыз?
-ҚР мемлекеттік елтаңбасының авторлары Шотаман Уәлиханов, Жандарбек Мәлібеков.
-ҚР мемлекеттік елтаңбасында нелер бейнеленген?
-КР мемлекеттік елтаңбасында шаңырақ, қанатты пырақтар, жұлдыз бейнеленген.
-Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі қай тіл?
-Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі қазақ тілі.
-Қазақстан Республикасы қандай мемлекеттермен шектеседі?
-Қазақстан Республикасы Ресеймен, Өзбекстанмен, Қыргызстанмен, Түркіменстанмен, Қытаймен, Монғол халық республикасымен, Әзірбайжанмен шектеседі.
-Қазақстан Республикасының астанасын ата -Қазақстан Республикасының астанасы-Астана каласы.
4-билет «Қазақстан Республикасындағы тілдер туралы» тақырыбына диалог кұрастыру.
-Қазақстанда қанша ұлт өкілдері тұрады?
-Қазақстанда 130-дан астам ұлт екілдері тұрады.
-Мемлекеттік тіл қай тіл?
-Мемлекеттік тіл қазақ тілі.
-Тіл мерекесі тойлана ма?
-Иә. Тіл мерекесі-22қыркүйек.
-Тағы қандай тілдер бар?
-Орыс, корей, ұйғыр, татар, өзбек, қыргыз, еврей, неміс, агылшын тілдері бар.
-Осы тіддерде газет, журналдар шы ғ а ма?
-Осы тілдерде 11 газет- журнал шы ғады. ҚР барлык ұлт т ар тату тұрады, бір-бірінің тід д ерін құрметтейді. Тілге құрмет-елге құрмет.
5-билет «Қазақ хаидары» тақырыбына диалог құрастыру.
-Хан деп кімді-айтады?
-Хан деп ең жоғарғы билеушіні айтады.
-Ханнын қолында не болды?
-Қолбасшылық та, сот билігі де, шетелдермен қарым-қатынас жасау да, соғыс ашу немесе бітім жасау да ханның қолында болды.
-Қандай қазак хандарын білесің?
-Тәуке хан, Есім хан, Жәңгір хан, Қасым хан, Абылай хан.
-Тәуке хан қазақ елі үшін не істеді?
-Тәуке хан "Жеті жарғы" заңдар жинағын жасады.
-Қасым хан не істеді?
-Қасым хан Қазақ хандыгын күшті мемлекетке айналдырды.
-Абылай хан не істеді?
-Абылай хан қазак жерін жоңғар шапқыншыларынан азат етті.
-Ханнан кейінгі билік кімде болған?
-Ханнан кейінгі билік сұлтандарда болған.
-Сұлтандар деп кімдерді атаған?
-Шьщгысханнан тараған ер адамдарды атаған.
-Олар қандай құқықты пайдаланған?
-Біріншіден, олар хан тағына сайланатын болған; екіншіден билер оларды соттай алмайтын еді; үшіншіден, әрбір сұлтан бір-бір ұлысты басқарған.
6-билет «Тарихи қайраткерлер» тақырыбына диалог кұрастыру.
|
|
|
-Тарихи қайраткерлер кімдер?
-Тарихи қайраткерлер хандар, билер, сұлтандар,ғалымдар, ақындар т.б.
-Ең жоғарғы билік кімде болған?
-Ең жоғарғы билік ханда болған.
-Ханнан кейінгі билік кімде болған?
-Ханнан кейінгі билік сұлтандарда болған.
-Сұлтандар деп кімдерді атаған?
-Шыңгысханнан тараған ер адамдарды атаған.
-Олар қандай құқықты пайдаланған?
-Біріншіден, олар хан тағына сайланатын болған; екіншіден билер оларды соттай алмайтын еді; үшіншіден, эрбір сұлтан бір-бір ұлысты басқарған.
7-билет «Ежелгі қалалар» тақырыбына диалог құрастыру.
-Қазақ жерінде ежелгі нелер көп?
-Қазақ жерінде ежелгі қалалар көп.
-Олар қалай пайда болған?
-Шағын елді мекендерде тұрған халықтың саны көбейіп, қалаларға айналган.
-Қалалардың көбі қандай жерлерге салынған?
-Қалалардың көбі өзендердің жағасына, ауа райы жылы жерлерге салынған.
-Қазақстанда ең алғашқы қалалар қашан пайда болған?
-Ең алғашқы қалалар осыдан екі жарым мың жылдай бұрын пайда бола бастаған.
-Ертедегі қалалардың сыр-сипатын кімдер ашып берді?
-Біздің тарихшы ғалымдарымыз бен қазба жұмысын жүргізетін археологтеріміз ашып берді.
-Ежелгі қалаларымыз қазір бар ма?
-Көбі жоқ... Сақталган қалалар: Түркістан және Тараз.
8-билет «Болашақтағы қала» тақырыбына диалог кұрастыру.
-Болашақ қала қай жерде орналасады?
-Болашақ қала Сарыарқада орналасады.
-Болашақ қалада нелер болады?
-Бұл қалада жаңа типті мектептер, әсем гимараттар, зауыттар, фабрикалар, дүкендер, т.б. болады.
-Бұл қалада гимараттар қалай орналасады?
-Бұл қалада гимараттар ықшам аудандарда орналасады.
-Олардың түрі, көрінісі қандай?
-Олардың түрі, көрінісі адамнын ойына келмеген, түсіне кірмеген таңгажайып болады.
|
|
|
-Балабақшалар мен спорт алаңдары қайда орналасады?
-Әрбір ықшам ауданда өзінің балабақшасы мен спорт аландары болады.
-Көлік және жаяу жүргіншілер жолдары қандай болмақ?
-Көлік және жаяу жүргіншілер жолдары кең, тап-таза, екі жағында гүлдер мен агаштар болмақ.
-Көліктің кандай түрлері болғаны жөн?
-Көлік электр энергиясымен жүреді, ауаны ластамайды.
-Өнеркәсіп орындары қайда орналасады?
-Өнеркэсіп орындары қаланың сыртьшда орналасады.
-Болашақ қаланьщ тұргьшдары қандай болады?
-Болашақ қаланың тұргындары өте мәдениетті, мейірімді, білімді болады.
