Рэализацыя бел.мадэли сац-эканам. развицця. Экономика на совр этапе

Гарбачоуская Перестройка. Ее сущность и особенности проведени

Процесс начался в 1985-1991гг. Главной целью было раскрытие потенциала социализма. Прошла 2 этапа:

1 1985-1987 (Больше социализма)

2 1987-1988 (Больше демократии) Реформация политич системы. Введение альтернатив выборов, передача части полномочий от партии советам

3 1989-1990 раскол в лагере перестройки. В 1989 начали создаваться народные фронты. Нар фр Прибалтики поручена задача выхода из союза. В конце 89 – бархатные революции в странах Вост Европы. В 90 – выборы в верховные советы (в Прибалтике объявление гос независимости). Отменен артикул в Конституции об главенствующей роли КПСС. Развивается многопартийная система.

4 нач 1991-август1991 период открытой борьбы в лагере перестройки, который закончился переходом к власти радикальных реформаторских групп. В Бел перестройка шла менее активно чем в других регионах (более стабильная соц-экономич ситуация, компартия бел держала под контролем развитие гласности, низкий уровень развития самосознания). В процессе развития самосознания главную роль играли народные суполки.

Бел суполки принимали активное участие в общ-политич жизни. В январе 89 в Вильне прошел вольный сойм бел суполок, который принял курс на обновление суверенитета Бел. Весной 90 прошли первые альтернативные выборы в Верх совет Бел. 27 июля 90г Верх Совет БССР принял решение о независимости БССР. Весной 91 проведен референдум(быть или не быть союзу). После августовских событий КПБ отстранена от власти и были приняты пакет решений на усиление гос суверенитета Бел.

Супярэчнасцьжыццяусярэдзiне 80-ыхгадоуасаблiвавострапраявiласяуэканомiцы.Адзiнаясiстэмауласнасцi,цэнтралiзаванаекiраунiцтва,уладапартнаменклатурыпрывялi дапоунагаадмауленняуласцiвыхэканомiцызаконауяеразвiцця.

Палітыка перабудовы, яе сутнасць і вынікі. У сярэдзіне 80-х гг. Савецкі Саюз апынуўся ў складаным становішчы. Запавольваліся тэмпы сацыяльна-эканамічнага развіцця, не заўсёды дасягненні навукі і тэхнікі ўкараняліся ў вытворчасць, нізкай была якасць многіх відаў 49..прадукцыі, не хапала высака-якасных тавараў на рынку, па некаторых паказчыках прыпы-ніўся рост жыццёвага ўзроўню народа. Патрабавалася рэфар-маванне палітыка-эканамічнай сістэмы, якая ў аснове сваёй сфарміравалася ў СССР у 20-30-я гг.

У другой палове 80-х гг. быў удакладнены палітычны курс і вызначана палітыка перабудовы, абнаўлення ўсіх сфер жыцця савецкага грамадства. Ініцыятарам гэтай па-літыкі з'яўляўся генеральны сакратар ЦК КПСС М. С. Гарбачоў.

У ходзе ажыццяўлення палітыкі перабудовы значна пашы-рылася самастойнасць прадпрыемстваў і аб'яднанняў у выніку іх пераходу на поўны гаспадарчы разлік і самафінансаванне. Павысілася роля працоўных калектываў. Развівалася самакіра-ванне. Укараняліся прагрэсіўныя формы арганізацыі працы -арэндныя калектывы, гаспадарчыя разліковыя брыгады. Дэмакратычнай станавілася выбарчая сістэма, развівалі-ся галоснасць і плюралізм думкі, фарміравалася шматпартый-ная сістэма. Болын магчымасцей стала для ажыццяўлення дэмакратычных правоў і свабод грамадзян, для творчай дзей-насці.

Аднак жыццё паказала, што ў КПСС - КПБ адсутнічала канкрэтная, навукова абгрунтаваная праграма абнаўлення са-вецкага грамадства. Не былі дакладна вызначаны канчатковыя вынікі, на дасягненне якіх накіроўваліся намаганні партыі і народа. У грамадстве з'явіліся капіталістычныя тэндэнцыі, узбагачэнне любымі сродкамі, некампетэнтнасць і безадказ-насць. Гублялася кіраўніцтва краінай. Бачачы гэтыя негатыў-ныя з'явы, частка народа стала абвінавачваць КПСС-КПБ, усіх тых, па чыёй ініцыятыве пачалася перабудова. Сацыялістчныя ідэалы ў вачах мільёнаў абясцэньваліся, аўтарытэт КПСС - КПБ катастрафічна падаў я

.

Нашляхупераходуадпланвайсацыялiстычнайгаспадаркi дакапiталiстычнайрыначнайэканомiкi зробленыкрокi пастварэннюнарматыўна-прававойбазы, рэфармаваннi адносiнуласнасцi, перабудовеграшова-фiнансавайсiстэмы, рэарганiзацыi дзейнасцi суб`ектаўгаспадарання.Пачатакгэтыхрэформнабеларусi звязанызадабрэннемВярхоўнымСаветамрэспублiкi ўканцы 1990 г. праграмыпераходударыначнайэканомiкi.Рэалiзацыяпраграмыправодзiласяваўмовахадмiнiстрацыйнагапавышэння i вызваленняцэн, iнфляцыi, стратырычагоўцэнтралiзаванагакiравання, бурнымi дэзынтэграцыйнымi працэсамi натэрыторыi СССР. Пасля развалу СССР у 1991 г. змянiлiся i падыходы да правядзення пераўтварэнняў – у аснову былi прыняты метады так званай «шокавай тэрапii». К 1994 г. правяддзенне рэформ дазволiла стварыць на Беларусi неабходны мiнiмум асноўных рыначных iнстытутаў, нарматыўна-прававых дакументаў, зрабiць новую сiстэму эканомiкi, якая ў асноўным абапiраецца на рыначныя рэгулятары.

Разам з тым, беларускi рынак пацярпеў значна большыя страты, чым меў здабыткаў: разбурэнне былых эканамiчных сувязей прывяло да абвальнага спаду вытворчасцi амаль на 50 % (у параўнаннi з канцом 80-х гг.), рэзкаму падзенню курса беларускага рубля, крытычнаму стану ў забеспячэннi энергарэсурсамi. Усе гэта вызвала панiжэнне жыццевага ўзроўня большасцi насельнiцтва, рост беспрацоўя, нарастанне iншых сацыяльных праблем.

Мадэль рыначных рэформ метадам «шокавай тэрапii» пацярпела правал летам 1994 г. у час выбараў першага прэзiдэнта РБ. Для пераадолення крызiсных з`яў i недахопаў, а таксама для вызначэння перспектыўных задач у правядзеннi рыначных рэформ новым кiраўнiцтвам рэспублiкi былi распрацаваны «Асноўныя напрамкi сацыяльна-эканамiчнага развiцця РБ на 1996—2000 гады».

Сення ў рэспублiцы прыпынена далейшае падзенне вытворчасцi i забяспечаны некаторы рост прамысловай i сельскай гаспадаркi.