Спецыялізацыя «рацыянальнае прыродакарыстанне і ахова прыроды»

1. Узнікненне і развіццё паняцця «геаэкалогія». Сучасныя навуковыя ўяўленні аб геаэкалогіі. Тэорыя геаэкалогіі.

2. Множнасць метадаў даследаванняў геаэкалогіі і прынцыпы іх класіфікацыі. Геаэкалагічныя інфармацыйныя сістэмы.

3. Глабальная экалагічная праблема. Глабальная экалагічная палітыка. Сучасныя канцэпцыі ўзаемадзеяння чалавека, грамадства і прыроды.

4. Геаэкалагічныя праблемы атмасферы і гідрасферы.

5. Геаэкалагічныя праблемы літасферы, педасферы і біясферы.

6. Прыродны радыяцыйны фон Зямлі і яго склад. Асноўныя крыніцы фарміравання прыроднага радыяцыйнага фону Зямлі.

7. Антрапагенны радыяцыйны фон. Віды антрапагеннага ўмяшання ў склад прыроднага радыяцыйнага фону. Паводзіны доўгажывучых радыёнуклідаў прыроднага і антрапагеннага паходжання ў экасістэмах.

8. Экалагічныя аспекты катастрофы на Чарнобыльскай АЭС. Прычыны аварыі на Чарнобыльскай АЭС. Уплыў наступстваў Чарнобыльскай катастрофы на тэрыторыю Рэспублікі Беларусь.

9. Антрапаэкасістэма. Месца чалавека ў біясферы. Дэмаграфічныя паводзіны насельніцтва. Гістарычныя тыпы ўзнаўлення насельніцтва.

10. Адаптацыі чалавека і геаграфічныя заканамернасці адаптацыягенеза. Індывідуальнае і грамадскае (папуляцыйнае) здароўе. Эколага-гігіенічныя праблемы Рэспублікі Беларусь і Брэсцкай вобласці.

11. Паводзіны чалавека ў прыродным і сацыяльным асяроддзі. Узроўні рэгуляцыі паводзін. Асноўныя стадыі эвалюцыі псіхікі. Актыўнасць і рэактыўнасць як фундаментальныя складнікі паводзін. Запатрабаванні як крыніца актыўнасці асобы. Класіфікацыі запатрабаванняў чалавека. Характарыстыка экалагічных запатрабаванняў чалавека.

12. Прасторавы і часавы аспекты паводзін чалавека ў прыродным асяроддзі. Арганізацыйныя паводзіны. Паводзіны чалавека ў крытычных і экстрэмальных сітуацыях. Асноўныя віды крытычных сітуацый: стрэс, фрустрацыя, канфлікт і крызіс.

13. Фарміраванне экалагічных сітуацый у межах тэрыторыі Беларусі. Рэгіянальныя адрозненні экалагічных сітуацый Беларусі. Экалагічна неспрыяльныя тэрыторыі ў Беларусі.

14. Рацыянальнае выкарыстанне і ахова рэсурсаў літасферы, атмасферы, гідрасферы, біясферы, зямельных рэсурсаў і глеб Беларусі.

15. Захаванне ландшафтнай і біялагічнай разнастайнасці Беларусі. Асабліва ахоўныя прыродныя тэрыторыі Беларусі. Чырвоная кніга Беларусі.

16. Крыніцы экалагічнага права. Закон Рэспублікі Беларусь “Аб ахове навакольнага асяроддзя”.

17. Права ўласнасці на прыродныя рэсурсы і прыродныя аб'екты. Права прыродакарыстання.

18. Кіраванне прыродакарыстаннем і аховай навакольнага асяроддзя. Паняцце арганізацыйна-прававога механізму кіравання навакольным асяроддзем. Метады кіравання навакольным асяроддзем. Формы і функцыі кіравання навакольным асяроддзем. Сістэма і кампетэнцыя органаў кіравання навакольным асяроддзем.

19. Прыродакарыстанне як аб'ект кіравання і планавання. Прыродныя сістэмы і прыродныя працэсы як сферы прыродакарыстання. Сутнасць тэрытарыяльнага кіравання прыродакарыстаннем. Замежны вопыт кіравання прыродакарыстаннем.

20. Сутнасць тэрытарыяльнага планавання прыродакарыстання. Тэрытарыяльнае планаванне і кіраванне земле-, нетра-, паветра-, вода- і лесакарыстання, карыстання раслінным і жывёльным светам.

21. Комплексная арганізацыя тэррыторыі: геаграфічны падыход да прыродакарыстання. Прыродныя комплексы як аб’екты тэрытарыяльнага планавання.

22. Метадалогія і метады эканомікі прыродакарыстання. Дыялектыка ўзаемаадносінаў чалавека і прыроды ў працэсе развіцця прадукцыйных сіл. Прыродныя ўмовы і рэсурсы як фактар эканамічнага развіцця.

23. Гаспадарчы механізм прыродакарыстання. Асаблівасці структуры гаспадарчага механізму прыродакарыстання ў тым ліку ва ўмовах станаўлення рынкавай эканомікі. Дзяржаўнае кіраванне прыродакарыстаннем: сутнасць, функцыі, метады. Элементы мікра- і макраэканамічнага аналізу ў прыродакарыстанні.

24. Асноўныя мэты і задачы дзяржаўнай экалагічнай экспертызы ў Рэспубліцы Беларусь. Закон Рэспублікі Беларусь «Аб дзяржаўнай экалагічнай экспертызе». Грамадская экалагічная экспертыза.

25. Парадак правядзення дзяржаўнай экалагічнай экспертызы ў Рэспубліцы Беларусь. Ахова навакольнага асяроддзя ў складзе праектнай дакументацыі.

26. Тэарэтычныя асновы геаграфічнага прагназавання. Сутнасць і вызначэнне геаграфічнага прагназавання. Задачы геаграфічнага прагназавання. Прынцыпы геаграфічнага прагназавання.

27. Сутнасць і прынцыпы экалагічнага маніторынгу і ацэнкі ўздзеяння на навакольнае асяроддзе. Прынцыпы экалагічнага маніторынгу.

28. Класіфікацыя экалагічнага маніторынгу. Узроўні экалагічнага маніторынгу. Віды маніторынгу (геафізічны, біяэкалагічны, аэракасмічны, маніторынг надзвычайных сітуацый)

29. Метады экалагічнага маніторынгу.

30. Арганізацыя экалагічнага маніторынгу ў розных прыродных асяроддзях. Нацыянальная сістэма манторынгу Рэспублікі Беларусь.