2015-10-16
1870В– Тарих
Психология және адам дамуы
Күндізгі, 4 жыл, 2 курс
Магзумова Н.К.
Қаз.
Психология - бұл
A) Адамдар іс-әрекеті мен мінез-құлық заңдылықтарын зерттейтін, оларды әлеуметтік топтарға енгізу фактілерімен шарттасқан, осы топтардың психологиялық сипаттарын зерттейтін психология саласы
B) Оқыту мен тәрбиелеудің психологиялық мәселелерін зертейтін психология саласы
C) Адам психикасының жас динамикасын зерттейтін психология ғылымдарының саласы
D)& Жалпы психологиялық заңдылықтарды, теориялық принциптер мен психология әдістерін, оның негізгі түсініктері мен категориалды апаратты анықтайтын теориялық және экспериментальды зерттеулер
E) индивидтер мен адамдар тобының арасындағы, бұлардың себептік және салдарлық психологиялық айырмашылықтарын зерттейтін психология саласы
*****
Экспериментттік психологияның лаборатория әлемін алғаш рет Лейпциг қаласында В.Вундт қай жылы ашты:
A)& 1879ж
B) 1889ж
C) 1857ж
D) 1828ж
E) 1869ж
*****
Рефлексология ағымының өкілі:
A) У.Нейссер
B)& В.М.Бехтерев
C) А.А.Ухтомский
D) П.Я.Гальперин
E) И.П.Павлов
*****
Тұңғыш эксперименталды психологиялық лабораторияның негiзiн қалаушы
A) З.Фрейд
B) И.П.Павлов
C)& В.Вундт
D) И.И.Сеченов
E) Дж.Уотсон
*****
Интроспекция келесi сөздiң синонимi
A)& өзiн-өзi бақылау
B) терапия
C) психика
D) өзiн-өзi белсендiру
E) белсендiлiк
*****
Бақылау – бұл
A)& зерттелетiн құбылысты жүйелi және мақсатқа сай бағыттай отырып қабылдау
B) зерттеу жағдайларын алдын-ала белгiленген және мақсатқа бағыттай отырып жасау
C) стандартталған психологиялық сынау
D) сұрақтар жүйесiне индивидтiң ой-пiкiрi
E) оқып-меңгерiлетiн феноменнiң жасанды моделiн құрастыру
*****
Белгiлi бiр шкалалар бойынша стандартты сұрақтар мен тапсырмалар қолданылу арқылы сипатталады
A) бақылау
B) эксперимент
C) сұрау
D) модельдеу
E)& тест
*****
Тест әдiсi – бұл
A) зерттелетiн құбылыстың жасанды моделiн құрастыру
B) зерттеу жағдайларын алдын-ала және мақсатты түрде жасау
C)& стандартталған психологиялық сынау
D) индивидтiң сұрақтар жүйесiне жазбаша талдау және ауызша пiкiр бiлдiруi
E) зерттелiнетiн құбылыстың жүйелi және мақсатты түрде қабылдануы
*****
Анкеттеу және интервью – бұл
A) зерттелiнетiн құбылыстың жасанды моделiн жасау
B) зерттеу жағдайларын алдын-ала және мақсатты түрде жасау
C) стандартталған психологиялық сынау
D)& индивидтiң сұрақтар жүйесiне жазбаша талдау және ауызша пiкiр бiлдiруi
E) зерттелiнетiн құбылыстың жүйелi және мақсатты түрде қабылдануы
*****
Индивидтiң сұрақтар жүйесiне ауызша немесе жазбаша жауаптарды талдау және жинақтау
A) модельдеу
B) эксперимент
C) тестiлеу
D) бақылау
E)& сауалнама
*****
Тек адамға ғана тән психикалық әлеументендірудін жоғарғы формасы
A) ерік
B) рефлекс
C)& сана
D) эмоция
E) түрткі
*****
Жан туралы трактаттың авторы:
A) Плотон
B) Демокрит
C)& Аристотель
D) Эпикур
E) Сократ
*****
Бихеверизмнің негізін салушы:
A)& Дж. Уотсон
B) В.Келер
C) Б.Спиноза
D) Э.Торндайк
E) Э.Толмен
*****
Арнаулы жабдықтар көмегiмен арнайы жабдықталған жағдайда өткiзiлетiн эксперимент түрi
A)& лабораториялық
B) табиғи
C) пилотажды
D) далалық
E) констотациялық
*****
Зерттеушi бұл әдiс көмегiмен қолтаңба, суреттi немесе түрлi мәтiндер мазмұнын зерттейдi
A) интервью
B) сырттай бақылау
C)& қызмет нәтижесiн талдау
D) социометрия
E) интроспекция
*****
Антикалық (көне) психологияның зерттеу пәнi
A)& жан
B) мiнез-құлық
C) сана
D) iс-әрекет
E) санадан тыс нәрсе
*****
Гиппократ келесi ұғым авторы
A)& темперамент
B) форма құраушы
C) логос
D) идея әлемi
E) атом
*****
Бихевиоризм зерттейдi
A) жанды
B)& мiнез-құлықты
C) сананы
D) iс-әрекеттi
E) санадан тысты
*****
Психоанализ зерттейдi
A) жанды
B) мiнез-құлықты
C) сананы
D) iс-әрекеттi
E)& санасыздықты
*****
З.Фрейд негiзiн қалады
A)& психоанализдiң
B) бихевиоризмнiң
C) гештальт психологияның
D) гуманисттiк психологияның
E) ассоциативтi психологияның
*****
Дж.Уотсон негiзiн қалаған
A) психоанализ
B)& бихевиоризм
D) гуманисттiк психология
E) ассоциативтi психология
*****
Сана дегенiмiз
A)& психикалық бейнелеудiң жоғарғы деңгейi
B) арнаулы органикалық құрылым
C) туа берiлген мiнез-құлық түрi
D) жүре қалыптасқан ағза реакциясы
E) ақыл-ой қабiлеттерiнiң бiрлестiгi
*****
Адамға ғана тән психикалық бейнелеу түрi қалай аталады
A) рефлекс
B)& сана
C) инстинк
D) интеллект
E) дағды
*****
Сананың белгiлi бiр затқа құбылысқа аударылуы
A) рефлексия
B) қабылдау
C)& зейiн
D) ес
E) ойлау
*****
Бiр уақытта бiрнеше әрекеттi орындауға немесе объектiнi қабылдауға қабiлеттiлiк
A)& зейiннiң бөлiнгiштiгi
B) зейiннiң тұрақтылығы
C) зейiннiң көлемi
D) зейiннiң ұзақтығы
E) зейiннiң толқуы
*****
Сананың объектiге шоғырлану деңгейi
A) зейiннiң табандылығы
B) зейiннiң көлемi
C)& зейiннiң тұрақтылығы
D) зейiннiң бөлiнгiштiгi
E) зейiннiң ауысуы
*****
Бiр уақытта қабылданатын объектiлер саны
A) зейiннiң шоғырлануы
B) зейiннiң ауысуы
C) зейiннiң бөлiнуi
D) зейiннiң толқуы
E)& зейiннiң көлемi
*****
Мысалда психологиялық зерттеудің қай түрі берілген. Оқушылардың қабілеттіліктерін, қызығушылықтарын анықтау үшін оларға ауызша бірнеше сұрақтарға жауап беруді өтінеді.
A) әңгімелесу
B)& бақылау
C) эксперимент
D) анкета
E) тест
*****
Психологияны және дербес ғылыми ретінде қабылдау … байланысты болды:
A)& арнайы ғылыми зерттеу орындарының ашылуымен
B) интроспекция әдісінің дамуымен
C) бақылау әдісінің дамуымен
D) Аристотельдің “жан туралы” трактатының шығуымен
E) тесттердің шығуымен
*****
Психология сана туралы ғылым ретінде пайда болды:
A) XV ғ
B) XVI ғ
C)& XVII ғ
D) XVIII ғ
E) IX ғ
*****
Психология жүріс-тұрыс туралы ғылым ретінде пайда болды:
A) XVII ғ
B) XVIII ғ
C) XIX ғ
D)& XX ғ
E) XVII ғ. Аяғында
*****
Психология жан туралы ғылым ретінде:
A) 3000 жылдан астам бұрын
B)& 2000 жылдан астам бұрын
C) XVI ғ
D) XVII ғ
E) XVIII ғ
*****
Зейіннің шашыраңқылығының себебі:
A) бір объектіге ұзағырақ тұрақтай алуы.
B) зейін тұрақтылығы.
C)& дене мен ойдың шаршауы.
D) жеке дара қасиет.
E) қызығу мен қажеттіліктің молдығы.
*****
Ырықты зейінді туғызатын себептер:
A) нақты міндетті айқын сезіну.
B) дағдылы жұмыс шарты.
C) іс-әрекетке қолайлы жағдайды жасау.
D) жанама қызығушылықтың тууы.
E)& тітіркендіргіштің күші мен күтпеген жерден тууы.
*****
Ырықты зейіннің ерекшелігі:
A) заттардың қозғалысына назар аудару.
B) қажеттілік негізінде ғана сананы бұру.
C) күшті тітіркендіргіштерге ғана мән беру.
D)& қолайсыз жағдайда жұмыс істеуге машықтану.
E) қызығушылық негізінде ғана іске араласу.
*****
Зейіннің қызметі:
A) өзін-өзі қадағалау.
B) сыртқы ортаны реттеу.
C)& қажетсіз объектіден ой-сананы ауыстыру.
D) қажетсіз объектіге көңіл қою.
E) адамдарды қадағалау.
*****
Зейін қасиеттері
A) ырықтылығы.
B) қайта жасау.
C) ырықсыздығы.
D) шығармашылық.
E)& көлемі.
*****
Зейіннің тұрақтылығы мыналармен байланысты:
A) сыртқы ортаның ерекшеліктерімен.
B) дене күшімен.
C)& адамның қойған мақсатымен.
D) жеке дара қасиетімен.
E) мамандығымен.
*****
Адам санасының белгілі бір затқа бағыттала тұрақталуын көрсететін құбылыс:
A) түйсік
B) ес
C) қабылдау
D)& зейін
E) эмоция
*****
Обьектіге, затқа, құбылысқа сананың мақсат қою арқылы бағытталып, шоғырлануы:
A) ырықсыз зейін
B)& ырықты зейін
C) үйреншікті зейін
D) зейіннің тұрақтылығы
E) зейіннің көлемі
*****
Бір обьектіден екінші обьектіге назарымызды көшіру:
A) зейін көлемі
B) зейіннің тұрақтылығы
C) зейіннің бөлінуі
D)& зейіннің аударылуы
E) зейіннің алаңдауы
*****
Доминанто теориясын ашқан физиолог:
A) Сеченов И.М.
B) Павлов И.П.
C)& Ухтомский A.А
D) Ушинский К.Д
E) Лазурский A. Ф.
*****
Адамның зейіні бір обьектіге ұзағырақ тұрақтай алуы:
A) зейін көлемі
B)& зейін тұрақтылығы
C) зейін бөлінуі
D) зейін аударылуы
E) зейіннің алаңдауы
*****
Бір уақыттың ішінде оның қамтитын обьектілерінің саны:
A)& зейін көлемі
B) зейін тұрақтылығы
C) зейін бөлінуі
D) зейін аударылуы
E) зейіннің алаңдауы
*****
Адамға табиғи сіңісіп кеткен, арнайы күш жұмсамай-ақ орындалатын зейін:
A) ырықсыз зейін
B) ырықты зейін
C)& үйреншікті зейін
D) зейіннің көлемі
E) зейіннің тұрақтылығы
*****
Адам санасының бір мезгілде бірнеше әрекетті атқара білу мүмкіндігі:
A)& зейін көлемі
B) зейін тұрақтылығы
C) зейін бөлінуі
D) зейін аударылуы
E) зейіннің алаңдауы
*****
«Доминанто», «Қозудың оптимальдық алабы» теориялары қай психикалық құбылыстың физиологиялық негізі?
A) түйсік
B) эмоция
C) ерік
D)& зейін
E) мінез
*****
Сананың обьектіге мақсат қоймай бағытталуы
A)& ырықсыз зейін
B) ырықты зейін
C) үйреншікті зейін
D) зейіннің бөлінуі
E) зейіннің тұрақтылығы
*****
Зейінді бір обьектіге саналы түрде ұйымдастыра алмаушылық:
A) зейін көлемі
B) зейіннің тұрақтылығы
C) зейіннің бөлінуі
D) зейіннің аударылуы
E)& зейіннің алаңдауы
*****
Психикалық құбылыстардың пайда болу, даму және қалыптасу заңдылықтары туралы ғылым.
A)& Психология
B) Философия
C) Әлеуметтану
D) Қоғамтану
E) Саясаттану
*****
Психология грекше қандай мағына білдіреді?
A) Табиғат туралы ілім
B) Мінез-құлық туралы ілім
C)& Жан туралы ілім
D) Сана туралы ілім
E) Сезім туралы ілім
*****
Қоршаған объективті дүниені оның байланыстарымен және қатынастарымен бірге бейнелеуге қабілетті тірі жоғары ұйымдасқан материяның қасиеті
A) Мінез-құлық
B)& Психика
C) Инстинкт
D) Темперамент
E) Қабілет
*****
Сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының психикалық құбылыстың әр түрлі формасында өзгермелі түрде мида бейнеленуі
A) Психикалық қалып
B) Жан қуаттары
C)& Психикалық процестер
D) Психикалық қасиеттер
E) Жан құбылыстары
*****
Белгілі бір адамға тән іс-әрекеттің қандай да бір сапалық-сандық деңгейін қамтамасыз ететін тұрақты құбылыстар
A) Психикалық қалып
B) Психикалық процестер
C) Жан құбылыстары
D) Жан қуаттары
E)& Психикалық қасиеттер
*****
Адамның белсенділігінің артуынан не бәсеңдеуінен көрінетін осы мезетте анықталатын едәуір тұрақты психикалық іс-әрекет деңгейі
A) Психикалық қасиеттер
B)& Психикалық қалып
C) Жан қуаттары
D) Жан құбылыстары
E) Психикалық процестер
*****
Психологиялық негізгі принциптеріне жатады
A)& Детерменизм
B) Анимизм
C) Гилозоизм
D) Гуманизм
E) Тәрбие
*****
Психологияның негізгі зерттеу әдістеріне жатады
A) Тест, сауалнама
B) Сұхбат, құжаттарды талдау
C) Өмірбаян, естелік
D)& Байқау, эксперимент
E) Салыстыру, баяндау
*****
Академик Б.Г.Ананьев ұсынған зерттеу әдістерінің төрт тобы
A)& ұйымдастыру, эмпирикалық, мәліметтерді талдау, интерпретациялық әдістер
B) салыстыру, талдау, жоспарлау, өңдеу
C) ұйымдастыру, жоспарлау, талдау, өңдеу
D) ұйымдастыру, эмпирикалық, жоспарлау, өңдеу
E) эмпирикалық, мәліметтерді талдау, салыстыру, жоспарлау
*****
Қосымша зерттеу әдістеріне жатпайды
A)& Байқау
B) Сауалнама
C) Өмірбаян,
D) Әңгімелесу
E) Тест
*****
Спорт психологиясы зерттейді:
A) Спортшылардың дене дайындығын
B) Спортшылардың әлеуметтік жағдайын
C) Спортшылардың еңбек ету әрекетінің ерекшелігін
D) Споршыларға білім мен тәрбие берудің психологиялық ерекшеліктерін
E)& Спортшылардың іс-әрекетіндегі психологиялық ерекшеліктерді
*****
Нашар көретіндер мен соқырлардың психологиясын зерттейді:
A) олигофренопсихология
B) сурдопсихология
C)& тифлопсихология
D) этиология
E) психоформокалогия
*****
Саңырау немесе керең болып туған адамдардың психологиясын зерттейді:
A) олигофренопсихология
B)& сурдопсихология
C) тифлопсихология
D) этиология
E) психоформокология
*****
Медициналық психология зерттейді:
A)Дәрігердің құқығынақатыстызаңдылықтарды
B)& Дәрігердің іс-әрекетінің және аурудың мінез-құлқының аспектілерін зерттейді
C) Сырқаттың іс-әрекеттеріндегі әлеуметтік ерекшеліктерді
D) Дәрігердің еңбек ету әрекетінің ерекшелігін
E) Құқыққақатыстызаңдылықтарды
*****
Адам дамуының бірқалыпты даму жолынан ауытқуын, ми ауруына шалдыққандардың психикалық күйзелістері мен осы саладағы әр қилы аурулардың себептерін қарастырады
A)& Арнайы психология
B) Спорт психологиясы
C) Заң психологиясы
D) Әскери психология
E) Әлеуметтік психология
*****
Естуді өлшеу үшін қолданылатын аспап:
A) Тахистоскоп
B) Эстезиометр
C) Эргограф
D) Хроноскоп
E)& Аудиометр
*****
Табиғи экспериментті психологияға тұңғыш енгізген психолог
A) Ананьев
B)& Лазурский
C) Павлов
D) Вундт
E) Ланге
*****
Адам мен хайуанаттардың психикасын салыстыра отырып зерттейтін психология
A)& Салыстырмалы психология
B) Зоопсихология
C) Арнайы психология
D) Әлеуметтік психология
E) Герантопсихология
*****
Зейіннің көлемін анықтау үшін қолданатын аспап:
A)& Тахистоскоп
B) Эстезиометр
C) Эргограф
D) Хроноскоп
E) Аудиометр
*****
«Бихевиоризм» ағылшын тілінен аударғанда қандай мағына береді?
A)& қылық
B) сенім
C) ой
D) ақыл
E) қиял.
*****
Материның қарапайым формадан жоғарғы формаға жетуі, қарапайы қозғалыстан жоғары қозғалысқа өтуі қалай аталады?
A) материяның сатысы
B) материяның күйреуі
C)& материяның дамуы
D) категориясының функциясы
E) материяның категориясы
*****
«Адамның жан-жақты тәрбиелеу үшін оны жан-жақты зерттеу қажет», - деп айтқан:
A) Ч.Дарвин
B)& У.Джемс
C) Ф.Брентано
D) К.Д.Ушинский
E) В.Вундт.
*****
Психология ғылымының ең алғаш дүниеге келген жері:
A)& Ежелгі Грекия
B) Филиппин
C) Мысыр
D) Ежелгі Қытай
E) Ежелге Шығыс
*****
Сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының мида әр-түрлі бейнеде сақталынуы:
A) психологиялық заңдылық
B) психологиялық қасиет
C) психологиялық қалып
D) психологиялық қабілет
E)& психолгиялық процестер
*****
Психология термині грек тілінен аударғанда қандай ұғымды білдіреді
A)& Жан туралы ілім
B) Сезім туралы ілім
C) Табиғат туралы ілім
D) Сана туралы ілім
E) Мінез-құлық туралы ілім
*****
Сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының мидағы түрлі бейнелері
A) Психикалық қалып
B) Психикалық қасиеттер
C)& Психикалық процестер
D) Психологиялық көңіл-күй
E) Психологиялық мінез-құлық
*****
Адамның түрлі көңіл күйінің тұрақты компоненттері
A) Психикалық қасиеттер
B)& Психикалық қалып
C) Психикалық процестер
D) Психологиялық мінез-құлық
E) Психологиялық көңіл-күй
*****
Бір адамды екінші бір адамнан ажыратуға негіз болатын ең маңызды, ең тұрлаулы ерекшеліктер
A) Психикалық қалып
B) Психикалық процестер
C) Психикологиялық көңіл-күй
D) Психологиялық мінез-құлық
E)& Психикалық қасиеттер
*****
Негізгі әдістерге жатады
A) Тест, анкета
B)& Байқау, эксперимент
C) Өмірбаян, естелік
D) Сұхбат, мінездемелер талдау
E) Эксперимент, естелік
*****
Байқау әдісі дегеніміз
A)& Белгілі жоспар бойынша жүйелі түрде біраз уақыт бойына зерттелуші адамның психикалық ерекшеліктерін қадағалау
B) Зерттеуші өзіне қажетті жан қуаттарының көлденең кез болуын күтіп тұрмай, сол процестің тууына өзі жағдай жасау
C) Зерттелуші күні бұрын бланкіге жазылып қойылған сұрақтарға жазбаша жауап қайырады
D) Адам туралы жалпы мағұлматтарды ғана алу
E) Әдейілеп белгілі мақсатпен және формамен қойылған сұрақтарға жауап алу
*****
Эксперимент әдісі дегеніміз –
A) Әдейілеп белгілі мақсатпен және формамен қойылған сұрақтарға жауап алу
B)& Зерттеуші өзіне қажетті жан қуаттарының көлденең кез болуын күтіп тұрмай, сол процестің тууына өзі жағдай жасау
C) Зерттелуші күні бұрын бланкіге жазылып қойылған сұрақтарға жазбаша жауап қайырады
D) Адам туралы жалпы мағұлматтарды ғана алу
E) Белгілі жоспар бойынша жүйелі түрде біраз уақыт бойына зерттелуші адамның психикалық ерекшеліктерін қадағалау
*****
Қосымша зерттеу әдістері
A) Тест, байқау
B) Байқау, эксперимент
C) Өмірбаян, байқау
D)& Әңгіме, анкета
E) Эксперимент, естелік
*****
Анкета әдісі дегеніміз -
A) Зерттеуші өзіне қажетті жан қуаттарының көлденең кез болуын күтіп тұрмай, сол процестің тууына өзі жағдай жасау
B) Әдейілеп белгілі мақсатпен және формамен қойылған сұрақтарға жауап алу
C) Адам туралы жалпы мағұлматтарды ғана алу
D)& Зерттелуші күні бұрын бланкіге жазылып қойылған сұрақтарға жазбаша жауап қайырады
E) Белгілі жоспар бойынша жүйелі түрде біраз уақыт бойына зерттелуші адамның психикалық ерекшеліктерін қадағалау
*****
«Психологияның тарихы қысқа, ал тарих алдындағы кезеңдері ұзақ» деп айтқан белгілі психолог
A) Дж. Локк
B)& Г. Эббингауз
C) С.Л. Рубинштейн
D) У. Джемс
E) Ф. Брентано
*****
Адамның еңбек ету әрекетінің психологиялық ерекшеліктерін, еңбекті ғылыми тұрғада ұйымдастырудың психологиялық аспектілерін зерттейтін психологияның жеке саласы
A) Спорт психологиясы
B) Педагогикалық психология
C) Медициналық психология
D)& Еңбек психологиясы
E) Әскери психология
*****
Педагогикалық психология бұл-
A)& Адамға білім және тәрбие берудің психологиялық заңдылықтарын зерттейді
B) Оқыту мен білім берудің теориялық заңдылықтарын зерттейді
C) Адамның еңбек ету әрекетінің ерекшелігін
D)Құқыққақатыстызаңдылықтарды
E) Әр адамның жасына байланысты психикалық заңдылықтарды
*****
«Зейін – адамның жан дүниесіне енерінің барлығында өтетін бірден-бір есік» деп айтқан:
A) И.П. Павлов
B) А.А. Ухтомский
C) К.Д. Ушинский
D)& И.М. Сеченов
E) Д.И. Писарев
*****
«Егер ми қабығының бір алабында қозу процесі пайда болса, осымен байланысты қалған алаптарында тежелу процесі пайда болады» деп айтқан:
A) И.П. Павлов
B) А.А. Ухтомский
C)& К.Д. Ушинский
D) И.М. Сеченов
E) Д.И. Писарев
*****
Адамның бір іске өте беріліп, өзін тікелей қоршаған заттар мен құбылыстар әсеріне елеңдемеуі
A)& ішкі алаңдау
B) шын шашыраңқылық
C) жалған шашыраңқылық
D) сыртқы алаңдау
E) зеіннің шоғырлануы
*****
Егер ой-сана дене қозғалыстарына бағытталатын болса, онда ол.... зейіні
A) сезімдік
B) қимылдық
C) интеллектуалды
D)& реттеу
E) бақылау
*****
Ырықсыз зейін физиологиялық тұрғыдан қандай рефлекстің жемісі болып табылады?
A) барлау
B) қорғану
C) тамақ қорғаныш
D) қимыл-қозғалыс
E)& бағдарлау
*****
«Зейінді дамытудың ең жақсы тәсілі адамдарға ықыласты болуға өзіңді үйрету» деп айтқан
A)& И.П. Павлов
B) А.А. Ухтомский
C) К.Д. Ушинский
D) И.М. Сеченов
E) С.Л. Соловейчик
*****
Психология ғылымының негізін құрушы құбылыс:
A) саясат
B) адам болмысы
C)& адам физиологиясы
D) математика
E) әлеумет өмірі
*****
Адамның ақыл ой дамуы заңдары мен оның жасампаздық мүмкіндіктерін зерттеуші ғылым:
A) философия
B) педагогика
C) экология
D) социология
E)& психология
*****
Әлеуметтік процестерді зерттеуді барша гуманитарлық ғылымдар үшін қажетті деректер негізі:
A) философияда
B) психологияда
C) географияда
D)& социологияда
E) логикада
*****
Психология зерттеуіндегі ерекше құбылыстар ауқымы:
A) саясат мәселелері
B) экологиялық жағдайлар
C) этногеографиялық процестер
D) демографиялық құбылыстар
E)& адам ықылас-ниеттері
*****
Психологиялық дүниенің бірінші ерекшелігі:
A) әр адамның өзіндік білімі
B) өзіндік дағды ептілігі
C) өзіндік көзқарасы
D)& өзіндік толғанысы
E) өзіндік талғамы
*****
Әр адамның өзіндік толғанысы ең алдымен көрінеді:
A) моральдық қатынасында
B)& іс-әрекетінде
C) түйсік сезімінде
D) ойлау қабілетінде
E) қимыл-қозғалыста
*****
Алғашқы адамдардың жан жөніндегі жалпы түсінгі
A) тәннен ажыралмас құбылысы
B) тәнмен бірге сөнеді
C) тәннен уақытша бөлінеді
D)& тәннен бөлек жасайды
E) тән жасауы үшін жанның қажеті жоқ
*****
Ғылымдық деңгейге дейінгі жай психологиялық пайымдалулардың жинақталу көзі:
A)& әр адамның күнделікті өз өмір тәжірибесінен
B) ғылымдық деректерден
C) жоспарлы зерттеу негізінде
D) қандайда сыртқы күш ықпалынан
E) оқытудан
*****
Психологияның философиядан бөлініп жаратылыстану ғылымдарымен байланыстырыла зерттеу дәуірі:
A) Аристотель мен Әл-Фараби дәуірлерінен
B)& 18 ғасыр басынан
C) 19 ғасырдың соңғы ширегінен
D) 20 ғасырдың 30-жылдарынан
E) бастау кезеңі белгісіз
*****
Психологияның пәндік аймағының кемелденуімен орайлас бірінші кезең аты:
A) іс-әрекет жөніндегі ғылым
B) сана туралы ғылым
C)& жан туралы ғылым
D) инстроспекттік сана тағылымы
E) психологиялық паралеллизм теориясы
*****
Тұлға-бұл:
A)& қоғамда белгілі бір жағдайға ие, белгілі бір қоғамдық роль атқаратын саналы индивид.
B) генотиптік құрылым
C) өзінен-өзі қоғамдық өмір жемісі болып табылатын сананың таратушысы.
D) өзіндік өзгешелігі бар тұлға.
E) сүт қоректілер класына жататын биологиялық тіршілік иесі.
*****
Индивид - бұл:
A) қоғамда белгілі бір жағдайға ие, белгілі бір қоғамдық роль атқаратын саналы индивид.
B) адамның қоғамдық тарихи және онтогенетикалық дамуының біршама кеш нәтижесі.
C) фенотип.
D) қоғамдық-тарихи категория.
E)& сүт қоректілер класына жататын биологиялық тіршілік иесі.
*****
Жеке адамның бағыттылығы:
A) адам.
B) тұқымқуалаушылық.
C) қарым-қатынас.
D)& дүниетаным.
E) даралық.
*****
Адам әрекеті мен оның белсенділігінің жануарлар дүниесінен ерекше ажыратып тұрады:
A) инстинктілі іс-әрекет.
B) тұқымқуалаушылық.
C) инстинктілі іс-әрекет шегінен шықпайтын белсенділік.
D)& санасының болуы.
E) биологиялық эволюция заңына бағынады.
*****
Сана мен іс-әрекеттің бірлігі принципі:
A) психика объективті шындықтың себебінен болады.
B)& іс-әрекет – сананың белсенділігінің формасы.
C) барлық психикалық құбылыстар мидың іс-әрекетінің себебінен туындайды.
D) психика өмір сүру салты арқылы анықталады.
E) психика сандық жағынан да, сапалық жағынан да үнемі дамып отырады және өзгереді.
*****
Адамның өз мінез-құлқын меңгере алу қабілеті:
A) Ойлау
B)& Ерік
C) Түйсік
D) Қабылдау
E) Сөйлеу
*****
Адаптация деген не?
A) Объективті тіркелген, бірақ адам саналмаған ағзаның тітіркендіргіштерге жауап қайтаруы
B)& Тітіркендіргіштер әсерінен анализаторлардың сезімділігінің біртіндеп бейімделуі
C) Бір анализатор сезімділігінің өзара әркеттесу нәтижесінде басымдылығы
D) Тітіркендірігіщтердің өзара әркеттесу нәтижесінде басымдылығы
E) Терінің фотосезгіштігінің жоғарлауы
*****
Толып жатқан объектілердің ішінен адамның қажеттілігіне, қызығушылығына және бағыттылығына байланысты заттарды іріктеп алу қабылдаудың қай заңдылығына жатады?
A)& таңдамалылығы
B) тұтастай
C) бақытты
D) апперцепциялылығы
E) иллюзиялығы
*****
Шектеусіз уақытқа созылатын материалды сақтауға негізделген ес түрі:
A) қысқа мерзімді
B)& ұзақ мерзімді
C) оперативтік
D) механикалық
E) эйдетикалық
*****
Ой арқылы түрлі заттар мен құбылыстардың мәнді жақтарын біріктіру:
A) анализ
B)& синтез
C) абстракция
D) жалпылау
E) дедукция
*****
Абстракция дегеніміз не:
A) Біртекті заттардың, құбылыстардың ортақ қасиеттерін оймен біріктіру
B)& Шындықтағы заттар мен құбылыстарды жалпылау арқылы оның елеулі қасиеттерін басқа қасиеттерінен ойша бөліп алу
C) Синтез
D) Жалпылау
E) Анализ
*****
Адамзаттың мәдени тәжірибесін сақтау, білу және жеткізу қалай жүзеге асады
A) Мінез арқылы
B)& Сөйлеу арқылы
C) Ес арқылы
D) Сезім арқылы
E) Қиял арқылы
*****
Бұрын қабылдау негізінде жаңа бейнелер жасауды қамтамасыз ететін психикалық процесс:
A) Түйсіктер
B) Қабылдау
C) Ойлау
D)& Қиял
E) Ес
*****
Өзара байланысты емес қасиеттері «желімдеу» арқылы пайда болған жаңа бейнелерді жасау тәсілі:
A) Гипербола
B) Типтік бейнелер жасау
C) Акцент жасау
D)& Агглютинация
E) Схематизация
*****
Эмоциялық күйдің селқостық, енжарлық түрі:
A) Синестезия
B) Апперцепция
C) Атрофия
D)& Апатия
E) Интеракция
*****
Адамның ойы мен әрекетінің негізгі бағытына із қалдыратын күшті, терең тұрақты эмоция:
A) аффект
B)& құмарлық
C) көңіл
D) сезім
E) стресс
*****
Мотивация мәселесімен айналысатын психология саласы нені зерттейді?
A) адамдардың қылықтары мен жүріс-тұрыстары
B)& жүріс-тұрыс себептері
C) жетістіктер мен табыстар
D) (жоққа шығару) ығыстыру
E) адамның даму кезеңдері
*****
Ойлау – бұл:
A) объективтік заттарының қасиеттерінің бейнеленуі
B) әр-түрлі түйсіктердің саналы синтезі
C)& жалпы және жанама шындықтың бейнеленуімен сипатталатын танымдық іс-әрекет
D) заттардың толығымен және олардың қасиеттерін бейнелеу
E) жүріс-тұрыс бағдарламасын құру процессі
*****
Тұлғаның акцентуациялық мінез типтерін жіктеген ғалым:
A) К.Юнг.
B) Л.С.Выготский
C) З.Фрейд.
D)& К.Леонгард.
E) А. Маслоу.
*****
Қолданбалы психологияның мақсаты қандай:
A) психологияның тарихын түсіндіру
B) психологиялық теорияларды зертте
C)& теоретикалық психологияның жетістіктерін адам іс-әрекетінің әртүрлі сфераларында қолдану
D) тарих, әлеуметтану және басқа пәндердің мәліметтерін психологияда қолдану
E) адамды зерттеу психологиялық әдістерін өндеп шығару
*****
Естің қандай түрі қысқа уақыт аралығында әрекет етеді?
A) сенсорлы
B)& қысқа уақытты ес
C) ұзақ уақытты ес
D) эмоционалдық ес
E) қозғалыстық ЕС
*****
Адамның ойлауы дамиды:
A) ойын іс-әрекеті барысында
B) кәсіби іс-әрекеті барысында
C) құрсақ ішіндегі кезеңде
D)& іс-әрекетпен қарым-қатынас процесінде, яғни қоғамдық тарихи тәжірибені меңгергенде
E) тәрбиелеу барысында
*****
Мысалда зейіннің қай қасиеті туралы айтылған: Бала кітап оқып отыр. Ол қызығып кетті, уақыт өткенін және есікке қоңырау соғып тұрғанын естімейді
A) көлем
B)& шоғырлануда
C) аударынды
D) бөлінушілік
E) зейіннің аутқуы.
*****
Естің қай процессі мысалда берілген: адамға 50 сурет берді. Сосын ол 100 суреттің ішінде көрсетілген 50-ді табу керек.
A)& тану
B) ұмыту
C) есте қалдыру
D) есте сақтау
E) қайта жаңғырту
*****
Сөйлемді аяқтаныз. Психикалық іс-әрекеттің және жүріс-тұрыстың динамикасын анықтайтын психиканың даралық,тұрақты қасиеті… деп аталады.
A)& темперамент
B) эмоциялар
C) қабілеттіліктер
D) ес
E) сөйлеу
*****
Қабілеттіліктерді дамытудың табиғи алғышарттары болып не табылады?
A) шартты рефлекстер
B)& нышандар
C) ептілік
D) дағдылар
E) қызығушылықтар
*****
Мысалда психологиялық зерттеудің қай түрі берілген. Оқушылардың қабілеттіліктерін, қызығушылықтарын анықтау үшін оларға ауызша бірнеше сұрақтарға жауап беруді өтінеді.
A) әңгімелесу
B)& бақылау
C) эксперимент
D) анкета
E) тест
*****
Психологияны және дербес ғылыми ретінде қабылдау … байланысты болды:
A)& арнайы ғылыми зерттеу орындарының ашылуымен
B) интроспекция әдісінің дамуымен
C) бақылау әдісінің дамуымен
D) Аристотельдің “жан туралы” трактатының шығуымен
E) тесттердің шығуымен
*****
Психология сана туралы ғылым ретінде пайда болды:
A) XV ғ
B) XVI ғ
C)& XVII ғ
D) XVIII ғ
E) IX ғ
*****
Психология жүріс-тұрыс туралы ғылым ретінде пайда болды:
A) XVII ғ
B) XVIII ғ
C) XIX ғ
D)& XX ғ
E) XVII ғ. Аяғында
*****
Психология жан туралы ғылым ретінде:
A) 3000 жылдан астам бұрын
B)& 2000 жылдан астам бұрын
C) XVI ғ
D) XVII ғ
E) XVIII ғ
*****
Cөйлеудің анықтамасы:
A) келешекте істейтін ісіміздің ойға бекуі.
B) адамның өз мінез-құлқын меңгере алу қабілеті.
C)& адамзаттың мәдени тәжірибесін сақтау, білу және жеткізу.
D) адам санасының белгілі бір затқа бағыттала тұрақталуын көрсететін құбылыс.
E) бір текті заттардың, құбылыстардың ортақ қасиеттерін оймен біріктіру.
*****
Эгоценриялық сөйлеу –бұл:
A) сыртқы сөйлеу.
B) ішкі сөйлеу.
C) қарым-қатынасқа қызмет етеді.
D) өзгеге бағытталған сөйлеу.
E)& өзіне бағытталған сөйлеу.
*****
Қиялда бейнелер жасау механизі:
A) арман.
B) галлюцинация.
C) иллюзия.
D) фантазия.
E)& гиперболизация.
*****
Түйсіктердің анатомиялық-физиологиялық негізі:
A) ассоциация
B)& анализатор
C) II-сигнал жүйесі
D) нышан
E) қозу және тежелу
*****
Сезім мүшелерінің тітіркендіргіштердің арасынддағы болмашы айырмашылықты түйсіне алу қабілеті:
A) абсолюттік сезгіштік
B)& айырма сезгіштік
C) адаптация
D) сенсибилизация
E) синестезия
*****
Электромагнит толқындары әсер етуінен пайда болатын түйсіктер:
A)& көру түйсігі
B) есту түйсігі
C) иіс түйсігі
D) дәм түйсігі
E) тері түйсігі
*****
Қабылдаудың обьектісі кейбір жеке қасиеттерден, жеке бөліктерден тұрғанымен, оларды тұтастай қабылдау:
A) қабылдаудың мағыналылығы
B)& қабылдаудың тұтастығы
C) қабылдаудың таңдамалылығы
D) қабылдаудың тұрақтылылығы
E) қабылдаудағы иллюзия
*****
Қабылдаудың адамның бағыт-бағдарына, тәжірибесіне, тұрмыс мазмұнына байланыстылығы:
A) кеңістікті қабылдау
B) уақытты қабылдау
C)& қабылддаудағы апперцепция
D) қабылддаудағы иллюзия
E) байқағыштық
*****
Сыртқы ддүние заттары мен құбылыстарының адам миында сақталып, қайта жаңғыртылып, танылып, ұмытылуын бейнелейтін процесс:
A) зейін
B) түйсік
C) қабылдау
D)& ес
E) ойлау
*****
Қимыл-қозғалысты есте сақтап, қайта жаңғырту-бұл:
A)& қимылдық ес
B) бейнелік ес
C) эмоциялық ес
D) сөз-логикалық ес
E) аралас ЕС
*****
Абстракциялық ұғымды соған сәйкес келетін жеке ұғымдармен түсіндір, жеке заттар мен нәрселер туралы ой:
A) анализ
B) синтез
C) жалпылау
D)& нақтылау
E) топтау
*****
Бірнеше пікірден жаңа пікір шығару тәсілі:
A) ұғым
B) пікір
C)& ой қорытынды
D) анализ
E) синтез
*****
Тіл арқылы ойымызды басқа біреуге жеткізу:
A) түйсік
B) қабылдау
C) ойлау
D)& сөйлеу
E) қиял
*****
Болашаққа бағытталған қиял түрі:
A) творчествалық қиял
B) қайта жасау қиялы
C)& арман
D) түс көру
E) елес
*****
Елестерді топтастырудың қарапайым түрі:
A) схематизация
B)& агглютинация
C) гипербола
D) типтік бейне жасау
E) анализ
*****
Сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының адамның әлеуметтік қажеттеріне сәйкес келу-келмеуінің нәтижесінде пайда болып отыратын психикалық күй:
A) ерік
B)& сезім
C) эмоция
D) мінез
E) қабілет
*****
Адамның оқыс қимыл-қозғалыстан, орынсыз сөйлеуден, басқа күйіп-пісуден бойын тежей алу қабілеті:
A) тоқтамға келгіштік
B) табандылық
C)& ұстамдылық
D) тәртіптілік
E) ерлік
*****
Таланттың жоғары сатысы:
A)& даналық
B) нышан
C) қабілет
D) мұрат
E) мінез
*****
Күшті, қозу мен тежелу тепе-тең, ширақ тип
A) холерик
B)& сангвиник
C) флегматик
D) меланхолик
E) астеник
*****
Адамның шындықтағы қандай болмасын бір сұлулықты сезінуі:
A) адамгершілік сезім
B) интеллектілік сезім
C)& эстетикалық сезім
D) достық сезімі
E) борыш сезімі
*****
Доминанто теориясын ашқан физиолог:
A) Сеченов И.М.
B) Павлов И.П.
C)& Ухтомский A.А
D) Ушинский К.Д
E) Лазурский A. Ф.
*****
Адамның зейіні бір обьектіге ұзағырақ тұрақтай алуы:
A) зейін көлемі
B)& зейін тұрақтылығы
C) зейін бөлінуі
D) зейін аударылуы
E) зейіннің алаңдауы
*****
Бір уақыттың ішінде оның қамтитын обьектілерінің саны:
A)& зейін көлемі
B) зейін тұрақтылығы
C) зейін бөлінуі
D) зейін аударылуы
E) зейіннің алаңдауы
*****
Сезім мүшелерінің өте әлсіз тітіркендіргіштерді түйсіне алуы:
A) айырма сезгіштік
B)& абсолюттік сезгіштік
C) адаптация
D) сенсибилизация
E) синестезия
*****
Сезгіштіктің тек артуын ғана көрсететін құбылыс:
A) сезгіштік
B) адаптация
C) синестезия
D)& сенсибилизация
E) бір ізді бейне
*****
Дыбыс толқындары әсер етуінен пайда болатын түйсіктер:
A) көру түйсігі
B)& есту түйсігі
C) дәм түйсігі
D) иіс түйсігі
E) тері түйсігі
*****
Тепе-теңдік түйсігі:
A) органикалық түйсік
B) кинестезиялық түйсік
C)& статикалық түйсік
D) вибрациялық түйсік
E) тері түйсігі
*****
Сыртқы жағдайдың өзгеруіне қарамастан, заттардың кейбір қасиеттерінің бір қалыпты болып қабылдануы
A) қабылдаудың мағыналылығы
B) қабылдаудың тұтастығы
C) қабылдаудың таңдамалылығы
D)& қабылдаудың тұрақтылығы
E) қабылдаудағы иллюзия
*****
Адам ойының түрлі формаларын есте қалдыра алу қабілеті:
A) қозғалыс есі
B) бейнелік ес
C)& сөз логикалық ес
D) эмоциялық ес
E) қысқа мерзімдік ес
*****
Бұрын қабылданғандармен қайтадан кезіккенде көрінетін ес процесі:
A)& тану
B) есте қалдыру
C) қайта жаңғырту
D) ұмыту
E) еске алу
*****
Заттар мен құбылыстардың елеулі қасиеттерін басқа қасиеттерінен ойша бөліп алу:
A) анализ
B) синтез
C) нақтылау
D) жалпылау
E)& абстракциялау
*****
Бір зат туралы мақұлдау не оны бекерге шығаруда көрінетін ойлаудың формасы:
A) ұғым
B)& пікір
C) ой қорытындысы
D) индукция
E) дедукция
*****
Екі немесе бірнеше адамның тілдесуі:
A) ойлау
B) қиял
C)& диалог
D) монолог
E) анализ
*****
Психикалыќ даму:
A) Өздігінен туындайды.
B) Биологиялыќ негізделген.
C) Алдын-ала ќалыптасќан.
D)& Алдын-ала қалыптаспаған.
E) әлеуметті негізделген.
*****
