Кіріспе

Мамандық бейіні бойынша кәсіптік білім беру жүйесінде және өндірісте еңбекті қорғау. Пәннің заң шығарушылық базасы, жасөспірім еңбектерін ұйымдастырудың ерекшеліктері. Пәннің негізгі міндеттері және мамандарды даярлаудағы рөлі.

Өндірістік санитария негіздері. Стандарт талаптарына сәйкес өндірісте жұмыс орындарының сәйкестігін зерделеу. Зертханаларда, ұстаханаларда және цехтарда техника қауіпсіздігін және өрт қаіпсіздігін ұйымдастыру бойынша жұмысты алға қою. Еңбек және қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ететін іс-шаралар.

1 Бөлім. Еңбек қорғаудың теориялық негіздері

«Еңбек қорғау» пәнінің негізгі міндеттері..«Еңбек қорғау» пәнінің құрылымы, негізгі атаулары мен анықтамалары.

«Еңбек қорғау» заңдарының және қауіпсіз еңбекті ұйымдастырудың негіздері. Кәсіпорында еңбек қорғауды ұйымдастыру және бақылау. Қауіпті және зиянды факторлардың топтастырылуы. Еңбек жағдайын қалыптастыруға әсер ететін факторлар. Қауіпті және зиянды өндірістік факторларды талдау. Еңбек жағдайының жіктелуі. Өндірістік жарақат-тану (зардап шегу) және кәсіби ауру мәселелері. Өндірістегі жарақат түрлері. Кәсіби аурулардың себептері. Өндірістік жарақаттану мен кәсіби науқастану.

2 Бөлім. ЕҢБЕК ҚОРҒАУДЫҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ

Еңбек қорғау мәселелері жайлы мемлекеттік заңды актілер.. Зертханаларда,ұстаханаларда және цехтарда окушылардың еңбегін қорғау. Еңбек қорғау қызметінің атқаратын әрекеттері. Еңбекті қорғау қызметінің құқықтары. Еңбекті қорғау департаментінің қызметі.. Еңбек қауіпсіздігінің стандарттар жүйесі. Қазақстан Республиксының Еңбек кодексінде белгіленген еңбек қорғаудың талаптары. Жұмыс уақыты. Демалыс уақыты. Әйелдердің еңбегін қорғау.

3 Бөлім. ӨНДІРІСТІК САНИТАРИЯ

Кәсіпорындағы өндіріс санитариясы. Ғылыми техникалық жетістіктердің өндіріс санитариясымен байланысы. Микроклиматтың негізгі параметрлерінің сипаттамасы және оны реттеу жолдары. Микроклиматтың көрсеткіштері. Желдету тұрлері, жабдықтары.Желдетудің ұйымдастырылу түрлері. Улы химикаттармен жұмыс жасағандағы қауіпсіздік талаптары. Өндірістік шу мен діріл әсерінен қорғану.Шудың көрсеткіштері, шудың түрлері. Дірілдің нормасы, деңгейі. Өндіріс орындарын жарықтандыру, жарықтандырудың адам организміне әсері. Жарық көзінің түрлері. Жарықтың техникалық көрсеткіштері және жарықтандыруды мөлшерлеу. Зиянды сәулелену және одан қорғану жолдары.Шудың адам организміне әсері.Өндірістік бөлмелерді жарықтандыруға қойылатын талаптар. Өндіріс орындарын жарықтандыру әдістері.

4 Бөлім. ҚАУІПСІЗДІК НЕГІЗДЕРІ

Қауіпсіздік техникасының негіздері. Электр тоғынан қорғаудың техникалық құралдары және ұйымдастыру жолдары Өндіріс құрал-жабдықтарына және өндіріс процестеріне қойылатын қауіпсіздік талаптары. Жарақаттану,жаракаттау факторларының шығу көздері.. Қауіпсіздік техникасының негіздері.Технологиялық құрал-жабдықтарды пайдалану кезіндегі қауіпсіздік шарттары. Қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған. техникалық құрылғылар. Қауіпті аймақтар және машиналар.. мен механизмдерге қойылатын. Өрт қауіпсіздігінің негіздері. Жану және материалдардың жанғыш қасиеті. Өрт сөндіргіш заттар және олардың сипаттамалары. Өрт қауіпсіздігін ескерту және оның себептері.

Студенттердің оқытушымен бірге өзіндік жұмыстарының ұсынылған тізімі.

1. Кәсіпорында еңбек қорғауды ұйымдастыру және бақылау.

2. Еңбек жағдайын қалыптастыруға әсер ететін факторлар.

3. Еңбек жағдайының жіктелуі

4. Өндірістік жарақаттану мен кәсіби науқастану.

5. Зертханаларда,ұстаханаларда және цехтарда окушылардың еңбегін қорғау

6. Еңбекті қорғау қызметінің құқықтары

7. Еңбек қауіпсіздігінің стандарттар жүйесі

8. Микроклиматтың көрсеткіштері.

9. Улы химикаттармен жұмыс жасағандағы қауіпсіздік талаптары

10. Дірілдің нормасы, деңгейі

11. Зиянды сәулелену және одан қорғану жолдары

12. Жарақаттану,жаракаттау факторларының шығу көздері

13. Қауіпті аймақтар және машиналар мен механизмдерге қойылатын талаптар

14. Өрт қауіпсіздігінің негіздері. Жану және материалдардың жанғыш қасиеті.

15. Өрттің алдын алу шаралары.

Студенттердің өзіндік жұмыстарының ұсынылған тізімі «СӨЖ»

1. Еңбек қорғау қызметінің атқаратын әрекеттері

2. Еңбек каупсіздігін камтамасыздандыратын шаралар

3.Басқа пәндер мен байланысы

4.Жұмыс уақыты.

5.Демалыс уақыты.

6.Әйелдердің еңбегін қорғау

7.Шудың адам организміне әсері.

8.Өндірістік бөлмелерді жарықтандыруға қойылатын талаптар.

9. Өндіріс орындарын жарықтандыру әдістері

10.Жазатайым жағдайларды тексеру және есепке алу.

11.Қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған техникалық құрылғылар.

12.Еңбек қорғауды жоспарлау

13.Өндірістік эстетика.

14.Жұмыс орындарында жарықтандыруды нормалау.

15.Шанның адамға және қоршаған ортаға әсері.

ӘДЕБИЕТТЕР

1. Қазақстан Республикасының Конституциясы.

2. Қазақстан Республикасының «Еңбек кодексі» 15.05.2007 ж.

3. Н.Жаданов,Н. Құдайбергенов «Еңбекті қорғау» Астана 2010ж.

4. Қазақстан Республикасының «Азаматтық кодексі».

5. Қ.Т.С.Ж “Өндірістегі жазатайым оқиғаларды тексеру және тіркеу ережелері.

6. Ж.К. Аманжолов. Охрана труда и ТБ. Астана.2007 г

7. Б.И.Зотов и др.Безопасность жизнедеятельности на производстве. Москва.Высшая школа, 2000г.жизнедеятельности. М.2000г.стр.91

8. Г.И.Беляков. «БЖД на производстве» М. 2001 г.

9. М.М.Большов.и др. Справочник. Охрана труда в с/х-ве. М.1990г.

10. Ю.Д. Жалов и др. «Справочник по гигиене труда и производственной санитарий» М.1989 г.

11. С.В Белов и др. «Безопасность производственных процессов» Справочник. Москва 1995г.

12. М.А. Нуржасарова и другие. «Охрана труда». Астана. 2007г.

13. В.И.Скала. Охрана труда и техника безопасности. Алматы. 2002 г.

14. П.П. Кукин и другие Безопасность жизнедеятельности. Москва. Высшая школа 1999 г.

15. А. Н.Баратов. Справочник. Пожарная безопасность. Взрывобезопасность. Москва 1987г

16. Э.А.Арустамов. «Безопасность жизнедеятельности» М.1999г.

Қосымша әдебиеттер.

17. Н Ә Жүнісбаев және басқалар. «Тіршілік қауіпсіздігі» Алматы. 2007 жыл. ТЖ және АҚ республикалық курсы, ҚР ТЖМ, I және II кітап.

18. Приходько Н.Т. «Безопасность жизнедеятельности» Алматы 2000 ж

19. ГОСТ-12.001-82.ССБТ Опасные и вредные производственные факторы.

Классификация.

20. А. Ф. Иванов и другие. Пожарная техника. М., 1988.

21. Пчелинцев В.А. и другие Охрана труда в строительстве. М. 1990 г.

22. Михно Е.П. Ликвидация последствий аварий и стихийных бедствий. Москва. Атомиздат, 1989 г.

	І.Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университеті	СМЖ ЖМУ Е/ОӘК.09-2015 3 басылым
САПА МЕНЕДЖМЕНТІНІҢ ЖҮЙЕСІ
Силлабус	Ф.4.09-28
28.05.2015 г.

Жаратылыстану-техникалық факультеті

Кәсіптік оқыту кафедрасы

СИЛЛАБУС

курс: 3

семестр: 5

кредит саны: 1

барлық сағат саны: 45

Талдықорған 2015 ж.

Консультациялар: Кафедрадағы консультациялар кестесі бойынша

Пән: «Еңбекті қорғау»

Пәннің пререквизиттері: мектеп курсы

Пәннің постреквизиттері: -

Пәннің қысқаша мазмұны

-Студенттерді қауіпсіз өндірістік еңбек тәсілдеріне оқыту;

-Жұмыс орнында еңбекті қорғау;

-Қауіптi және зиянды оңдірістік факторларды;

- Адамдардың жұмыс қабілеттілігін және денсаулығын сақтауды қамтамасыздандыру;

-санитарлы – гигиеналық және құқықтық, ұйымдық шараларын қарастырады.

Пәннің оқу-әдістемелік кешенін аталған міндеттерді шешуге бағытталған тақырыптарды карастырып, студенттердін білімін тексеруге арналған сұрақтармен қатар тест сұрақтарын құрастырған. Және де сабақ қүрылымын, түрлерін және күнделікті сабақ жоспарының қүрылымдық элементтерінің мазмүнын меңгереді. Жеткілікті деңғейде барлық тақырыптарды меңгере отырып – өндірістегі еңбекті қорғаудың қызметін ұйымдастыруды және еңбек каупсіздігін камтамасыздандыратын шаралар туралы білім игереді.

Курстың мақсаты: Курстың жабдықтардың және өндірістік процестердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша ролі және маңызы. Негізгі анықтамалар: еңбек қауіпсіздігі, еңбек қауіпсіздігі және қорғау мониторингі, қауіпсіздік нормалары, еңбек қауіпсіздігінің шарттары.

Құзыреті:

-Студенттерді қауіпсіз өндірістік еңбек тәсілдеріне оқыту;

-Жұмыс орнында еңбекті қорғау;

-Қауіптi және зиянды оңдірістік факторларды қарастыру- болып табылады.

-«Студенттерді технологиялық процесстерінде қауіпсіз және зиянсыз жағдайларды жасау үшін, жаңа техниканы, бөлмелерді қазіргі қауіпсіз техниканың талабына сәйкес, экологияның талаптарына сәйкес жобалауды үйрету»;

-Қауіпсіз өндірістік еңбек тәсілдерін білуі;

-Жұмыс орнында еңбекті қорғау;

-Қауіптi және зиянды өңдірістік факторларды білуі;

-Өрт және электрқаупсіздігін меңгеруі керек.

Бағалау саясаты:

Кредиттік технология бойынша студенттердің білімін тексеру үшін рейтингтік бақылау қолданылады. Рейтингі бойынша, яғни жыл бойы оқу жұмысының жоспары бойынша 100 ұпаймен бағаланады. Осы пән бойынша келесі бақылау түрлері қолданылады: ағымды, аралық, 2 қорытынды бақылаулар (7-апта, 15-апта).

Әріптер белгілері пайдаланған бағалар жүйесі.

Әріптер белгісімен қойылған бағалар	Балдардың сандық эквиваленті	Балдар	Дәстрлі жүйе бойынша қойылған баға
А А-	3,67	95-100 90-94	өте жақсы (5)
В+ В В-	3,33 3,00 2,67	85-89 80-84 75-79	жақсы (4)
С+ С С- Д+ Д	2,33 2,00 1,67 1,33 1,00	70-74 65-69 60-64 55-59 50-54	қанағаттанарлық (3)
F		0-49	қанағаттанарлықсыз (2)

Курс бойынша білімдерін бағалау

Бағаланатын жайғасым	1-8 апта ішіндегі бағалаулар саны	9-15 апта ішіндегі бағалаулар саны	Баллдардың максималды саны	Электронды журналға баллдарды қою мерзімдері
Ағымды бақылау			әр бағалау 100 баллдан	әр апта сайын (1-ші аптасыз)
СӨЖ			әр СӨЖ-ге 100 балл	4,7,11,14 апталар
Аралық бақылау			әр аралық бақылауға 100 баллдан	8 и 15 апталар
ДС жіберу рейтингі 1	R 1		8 апта
ДС жіберу рейтингі 2	R2		15 апта
Академиялық кезеңде жиналған ДС жіберу рейтингі	R = (R1+R2)/2		15 апта
Дифференциалдық сынақ	ДС		16 апта
Қорытынды баға	I = R*0.6+ДС*0.4

Бағаларды қою критерийлері

Бақылау түрі	Максималды баға	Баллдарды оқытушы журналына қою мерзімдері
Ағымды бақылау: Сабаққа қатысу: 1 сағат – 5 балл Үй тапсырмасын орындау ОСӨЖ тапсырмаларын орындау Белсенділік (дәрістерде жауап беру...)		әр сабақ сайын
СӨЖ 1 Тапсырма 1 Тапсырма 2 Тапсырма 3		СӨЖ тапсырмаларын өткізу кестесі бойынша
СӨЖ 2 Тапсырма 1 Тапсырма 2 Тапсырма 3		СӨЖ тапсырмаларын өткізу кестесі бойынша
СӨЖ 3 Тапсырма 1 Тапсырма 2 Тапсырма 3		СӨЖ тапсырмаларын өткізу кестесі бойынша
СӨЖ 4 Тапсырма 1 Тапсырма 2 Тапсырма 3		СӨЖ тапсырмаларын өткізу кестесі бойынша
1 аралық бақылау: тест		8 апта
2 аралық бақылау: коллоквиум 1 сұрақ – баға 1 2 сұрақ – баға 2 3 сұрақ – баға 3 Қорытынды баға: (баға 1+баға 2+баға 3)/3		15 апта

Күнтізбелік-тақырыптық жоспар

№	Тақырыптары	Сағат саны	Апта
Модуль 1 «Еңбек қорғаудың теориялық негіздері»
	Дәріс 1. «Еңбек қорғау» пәнінің негізгі міндеттері..«Еңбек қорғау» пәнінің құрылымы, негізгі атаулары мен анықтамалары. «Еңбек қорғау» заңдарының және қауіпсіз еңбекті ұйымдастырудың негіздері.		1апта
ОСӨЖ 1. Кәсіпорында еңбек қорғауды ұйымдастыру және бақылау
	Дәріс 2.. Қауіпті және зиянды факторлардың топтастырылуы		2 апта
ОСӨЖ 2. Еңбек жағдайын қалыптастыруға әсер ететін факторлар
	Дәріс 3.Қауіпті және зиянды өндірістік факторларды талдау.		3 апта
ОСӨЖ 3. Еңбек жағдайының жіктелуі
	Дәріс 4. Өндірістік жарақат-тану (зардап шегу) және кәсіби ауру мәселелері. Өндірістегі жарақат түрлері. Кәсіби аурулардың себептері.		4апта
ОСӨЖ 4 Өндірістік жарақаттану мен кәсіби науқастану.
СӨЖ 1 1. Еңбек қорғау қызметінің атқаратын әрекеттері 2.Еңбек каупсіздігін камтамасыздандыратын шаралар 3.Басқа пәндер мен байланысы
Модуль 2. «ЕҢБЕК ҚОРҒАУДЫҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ»
	Дәріс 5. Еңбек қорғау мәселелері жайлы мемлекеттік заңды актілер		5 апта
ОСӨЖ 5. Зертханаларда,ұстаханаларда және цехтарда окушылардың еңбегін қорғау
	Дәріс 6.Еңбек қорғау қызметінің атқаратын әрекеттері		6 апта
ОСӨЖ 6. Еңбекті қорғау қызметінің құқықтары
	Дәріс 7. Еңбекті қорғау департаментінің қызметі		7 апта
ОСӨЖ 7. Еңбек қауіпсіздігінің стандарттар жүйесі
СӨЖ2 Қазақстан Республиксының Еңбек кодексінде белгіленген еңбек қорғаудың талаптары 1.Жұмыс уақыты. 2.Демалыс уақыты. 3.Әйелдердің еңбегін қорғау
Модуль 3. «Өндірістік санитария»
	Дәріс 8. Кәсіпорындағы өндіріс санитариясы. Ғылыми техникалық жетістіктердің өндіріс санитариясымен байланысы. Микроклиматтың негізгі параметрлерінің сипаттамасы және оны реттеу жолдары.		8 апта
ОСӨЖ 8.. Микроклиматтың көрсеткіштері.
1 аралық бақылау: тест
	Дәріс 9Желдету тұрлері, жабдықтары.Желдетудің ұйымдастырылу түрлері		9 апта
ОСӨЖ 9.Улы химикаттармен жұмыс жасағандағы қауіпсіздік талаптары
	Дәріс 10..Өндірістік шу мен діріл әсерінен қорғану.Шудың көрсеткіштері, шудың түрлері.		10 апта
ОСӨЖ 10. Дірілдің нормасы, деңгейі
	Дәріс 11. Өндіріс орындарын жарықтандыру, жарықтандырудың адам организміне әсері. Жарық көзінің түрлері. Жарықтың техникалық көрсеткіштері және жарықтандыруды мөлшерлеу
ОСӨЖ 11. Зиянды сәулелену және одан қорғану жолдары
СӨЖ 3. 1.Шудың адам организміне әсері. 2.Өндірістік бөлмелерді жарықтандыруға қойылатын талаптар. 3. Өндіріс орындарын жарықтандыру әдістері
Модуль 4 «Қауіпсіздік негіздері»
	Дәріс 12 Қауіпсіздік техникасының негіздері. Электр тоғынан қорғаудың техникалық құралдары және ұйымдастыру жолдары Өндіріс құрал-жабдықтарына және өндіріс процестеріне қойылатын қауіпсіздік талаптары.		12 апта
ОСӨЖ12.Жарақаттану,жаракаттау факторларының шығу көздері
	Дәріс 13.Қауіпсіздік техникасының негіздері.Технологиялық құрал-жабдықтарды пайдалану кезіндегі қауіпсіздік шарттары. Қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған техникалық құрылғылар		13 апта
ОСӨЖ 13. Қауіпті аймақтар және машиналар мен механизмдерге қойылатын талаптар
	Дәріс 14.Өрт қауіпсіздігінің негіздері. Жану және материалдардың жанғыш қасиеті.		14 апта
ОСӨЖ 14. Еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз етудің жолдары
СӨЖ 4 1.Жазатайым жағдайларды тексеру және есепке алу. 2.Қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған техникалық құрылғылар. 3..Еңбек қорғауды жоспарлау
	Дәріс 15. Өрт сөндіргіш заттар және олардың сипаттамалары. Өрт қауіпсіздігін ескерту және оның себептері.		15апта
ОСӨЖ15 Өрттің алдын алу шаралары.
2 аралық бақылау: коллоквиум
	ДС
	Бпрлығы: дәрістер - СӨЖ, ОСӨЖ

Студенттердің өздік жұмыстарына әдістемелік нұсқаулар

Студенттердің өздік жұмысы әрбір студенттің қажетті ақпаратты талдауына, өзбетінше даярлануға, қажетті тапсырманы өз уақытысында тиімді қолдануға көмектеседі.

Өздік оқудың мақсаты студенттердің өзбетінше оқып білім жүйесін кеңейту болып табылады. Ол олардың білім деңгейіне байланысты орын алады.

1. Аудиторияда алған білімді кеңейту, тереңірек бекіту.

2. Жаңа білімді белсене қабылдау.

3. Проблемалардың шешімін табуға.

4. Студенттің жеке өзіндік ой-пікірін қалыптастырады.

5. Ситуациялық жағдайда практикалық тәсілдерді қалыптастыру.

Өздік жұмыс арнайы оқулықтармен жұмыс істеуді, сөздіктерді қолдануды, периодикалық баспаларды, газет-журнал мақалаларымен жұмыс істеуді дамытады. Сонымен қатар интернетпен жұмысты, ұйымдастыруды, белсенділікті мәселенің шешімін табуды қарастырады.

Студенттердің өздік жұмысының кең тараған түрлері мыналар:

1. Іс-тәжірибелік сабақтарға дайындық.

2. Коллоквиум, сұраққа жауап беру.

3. Аудиториялық бақылау жұмысына және тестке дайындық.

4. Үй тапсырмасын орындау.

5. Баяндама, реферат, ЭССЕ жазу.

6. Іскерлік ойынға дайындық.

7. Кейстермен жұмыс жүргізу

8. Интернетпен жұмыс істеу

Іс-тәжірибелік сабақтарға дайындық – студенттердің өздік жұмысының дәстүрлі түрі. Ол лекция материалдарын толықтырумен, ұсынылған әдебиеттерден конспект жазумен сипатталады.

Коллоквиум және сұраққа жауап беру – іс-тәжірибелік сабақ шеңберінде нақты тақырыпқа байланысты сұрақтарды оқуды, негізгі терминдер мен формулаларды қарастырады.

Тестке дайындық – тақырыптар мен тақырыпшаларды тереңірек оқуға, терминдердің мазмұнына көңіл бөлуге, негізгі ұғымдарды қарастыруды және жүйелі оқуды талап етеді.

Аудиториялық бақылау жұмысына дайындық - өтілген тақырыптарды, есептік көрсеткіштер мазмұнын, есеп формулаларын қарастырады.

Үй тапсырмасы – Үйге берілетін әртүрлі жұмыстарды күнделікті орындап отыру.

Реферат – арнайы және ғылыми әдебиеттерден берілген тақырып бойынша қысқаша баяндама жазу. Оның мақсаты – Студенттерді әдебиеттермен жұмыс жасауға, статистикалық мәліметтерді пайдалануға, қарастырылған проблеманың теориялық және практикалық тұрғыдан сипаттауға, материалды анық және толық жазбаша түрде орындауға дағдыландырады.

Баяндама – мазмұны жағынан рефератқа ұқсас келеді. Баяндама дайындау студенттің өзі қызығатын сұрағын оқуға, ғылыми зерттеу жұмыстарын қарастыруды талап етеді.

ЭССЕ – нақты бір тақырыпты студенттің қысқаша талдауы. Айрықша ерекшелігі – оқытушы берген проблеманы шығармашылық талдау. ЭССЕ тақырыптары оқытылатын пән бойынша нақты сұрақтар болып табылады. Студентке берілген тақырып бойынша өзінің жеке-дара пікірін тыңдау оқытушыны қызықтырады.

Іскерлік ойынға дайындық – керекті материалдарды жинау, рөлдерді бөліп алумен байланысты. Нәтижесінде талдаумен қорытындылау, ұсыныстармен сипатталады.

СӨЖ-дің күнтізбелік-тақырыптық жоспары

№	Тапсырмалардың мазмұны	Сағат саны	Тапсыру мезгілі	Бақылау түрі
	СӨЖ 1 1. Еңбек қорғау қызметінің атқаратын әрекеттері 2.Еңбек каупсіздігін камтамасыздандыратын шаралар 3.Басқа пәндер мен байланысы		4-апта	конспект жасау   реферат     ауызша баяндау
2.	СӨЖ 2 Қазақстан Республиксының Еңбек кодексінде белгіленген еңбек қорғаудың талаптары 1.Жұмыс уақыты. 2.Демалыс уақыты. 3.Әйелдердің еңбегін қорғау		7-апта	конспект жасау   реферат   ауызша баяндау
3.	СӨЖ 3 1.Шудың адам организміне әсері. 2.Өндірістік бөлмелерді жарықтандыруға қойылатын талаптар. 3. Өндіріс орындарын жарықтандыру әдістері		11апта	конспект жасау     реферат   коллоквиум
4.	СӨЖ 4 1.Жазатайым жағдайларды тексеру және есепке алу. 2.Қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған техникалық құрылғылар. 3..Еңбек қорғауды жоспарлау		14апта	ауызша анализдеу.   конспект жасау   реферат
	БАРЛЫҒЫ: