Шегiнiс пен тiзiмдер, кестелер

Абзац тэгi

-абзац

-абзац соңы

Мәтiндi туралау үшiн тэгiнiң атрибуттары.

ALIGN атрибутына төрт мән меншiктелу мүмкiн.

ALIGN= (LEFT, RIGHT, CENTER, JUSTIFY) бұл атрибуттар мәтiндi сол жаққа, оң жаққа, ортаға, екi шетiн бiрдей туралауға мүмкiндiк бередi. Есте сақтау керек ALIGN атрибутының әрекетi - және қос тэгтерге алынған абзацқа ғана таратылады. Мәтiндi форматтау үшiн, кәрiп өлшемiн, олардың түстерiн таңдау үшiн, арнайы тэгтердi қолдану қажет. Бұл тэгтер қос және олардың әрекеттерi тек ғана жақшаға алынған фрагмент мәтiнiне ғана таратылады.

<HN> және </HN> кәрiп өлшемiн өзгерту және өзгерту өлшемiн алып тастау. (N 1 ден 6 ға дейiн мәндердi қабылдау мүмкiн)

және -қарайтылған кәрiп және қарайтылған кәрiптi алып тастау.

және -курсив және курсивтi алып тастау

және астын сызу және алып тастау

және - белгiлеу және белгiлеудi алып тастау

және - күшейтiп белгiлеу және күшейтiп белгiлеудi алып тастау.

<BIG> және </BIG> к„рiптi үлкейтедi және үлкейтудi алып тастайды

және - кәрiптi кiшiрейтедi және кiшiрейтудi алып тастайды.

және - мәтiн жоғарыға қарай жылжиды және алып тастайды (жоғары индекс)

және - мәтiн төменге қарай жылжиды және алып тастайды (төменгi индекс).

Аталып өткен тэгтерде атрибуттар жоқ, ал келемiмiнде бар.

- кәрiптi өзгерту

-кәрiп өзгеруiн алып тастау.

 тэгтiн атрибуттары.

COLOR= түс аты- мәтiн түсiн өзгерту

Мысалы: - мәтiндi қызыл түспен бояйды.

FAGE= кәрiп аты- кәрiп түрiн өзгерту

Мысал: мәтiн - мәтiн Arial кәрiпiмен жазылады.

SIZE= кәрiп өлшемi

Мысал: м„тiн

Бұл атрибуттарды бос аралық арқылы бiр жолда жазуға болады.

FAGE=Arial COLOR=red> мәтiн

Мән	түс	Мән	Түс
Red	қызыл	Green	Зеленый
Black	қара	Maroon	Темно красный
Olive	Оливковый	Navy	Синий
Agua	Морская волна	Purple	Фиолетовый
Teal	Зеленовато-синий	Lime	Известковый
Fuchsia	Ярко малиновый	Silver	Серебристый
White	Белый	Yellow	Желтый
Blue	Синий	grey	Серый

Түстi құру. Беттiң түсi құжаттыңнегiзгi бөлiгiнiң басында берiледi, яғни <BODY> тэгiнiң атрибуттарымен. Түстердi өзгертуге арналған <BODY> тэгiнiң атрибуттары.

TEXT=түс - мәтiн түсiн орнатады

BGCOLOR=түс - беттiң түсiн өзгертедi

BACKGROUND= файл аты – файлдан алынатын түстер

BGPROPERTIES=FIXED -«су таңба” түсiн құру (мәтiнмен бiрге жылжымайтын түс).

4. График, дыбыс, видео және жүгiрме жолды қою

Графиктық бейненi қою. Графиктық бейненi қою үшiн <IMG SRC=файл аты. кеңейтiлу> - сүреттi файлдан қою.

IMG атрибутының тэгi. SRC=имя файла. расширение

Бұл атрибутты әрбiр <IMG> тэгiне көрсету керек. Ол суретi бар файлға аты мен жолын анықтайды. Бұл графиктiк түрдегi файл болу мүмкiн.

ALT=сурет аты немесе суретке түсiнiктеме

WIDTH=суреттiн енi

HIGHT=суреттiн биiктiгi

BORDER=сан - бейненiн маңайындағы рамканы анықтайды

HSPACE=сан -көлденен бейнеден мәтiнге дейiн аралықты анықтайды

VSPASE=сан - тiгiнен бейнеден мәтiнге дейiн аралықты анықтайды

ALIGN= {LEFT, RIGHT, CENTER

Сол жаққа, ортаға және оң жаққа суреттi жылжыту үшiн қолданылады

CLEAR={LEFT, RIGHT, CENTER

Сол жаққа, ортаға және оң жаққа суреттi жылжыту үшiн қолданылады

Жүгiрме жолдар. <MARQUEE> және </MARQUEE>- жүгiрме жолдардың басы мен соңы. Бұл тэгтер арасында мәтiн, сурет немесе кез келген объектiлердiң фрагменттерi атрибут қай түрде анықтайды сол тұрде жылжиды.

<MARQUEE> тэгiнiң атрибуттары.

§ WIDTH= жүгiрме қатар аумағының енi (экран биiктiгiнен пикселде немесе % берiледi.)

§ BGCOLOR= түстiн аты немесе оның коды

Жүгiрме жолдың фонының түсiнiн анықтайды.

§ DIRECTION={ LEFT, RIGHT

Жүгiрме жолдың бағытауышын анықтайды.

§ LOOP={n INFINITE } n – атрибутының мәнiн көрсету кезiнде жүгiрме жолдың айналым санын анықтайды: ал екiншiсi – шексiз санын көрсетедi

§ ALIGN={ TOP MIDDLE BOTTOM}. Мәтiнде жүгiрме жолдың жоғары, ортасына және төменге орналастырады

§ BEHAVIOR={ SCROLL SLADE ALTERNATE. Жүгiрме жолдын шығару режимiн анықтайды: циклдiк айналым, шығу және тоқтату, секiру

§ SCROLLAMOUNT- жолдағы мәтiн немесе графиктiн ауысу жылдамдығы (1-3000)

§ HIGHT- жүгiрме жолдың биiктiгi (экран биiктiгiнен пикселде немесе % берiледi.)

§ HSPACE-жүгiрме жолмен оны қамтитын мәтiн немесе график аймақтарының арасындағы сол жақ және он жақ өрiстерiнiң енi (экран биiктiгiнен пикселде немесе % берiледi.)

§ VSPACE- жүгiрме жолдан бастап мәтiн немесе графикке дейiн жоғарғы және төменгi шегiну өлшемi

5. HTML –құжатына видео және дыбыстарды кiрiстiру.

<bgsound SRC= файл аты>- дыбыстық файлды кiрiстiру

<IMG DYNSRC=файл аты>- видео файлды кiрiсiтiру

<bgsound SRC> және <IMG DYNSRC> тэгтердiң атрибуттары

LOOP={n INFINITE }.n – атрибутының мәнiн көрсету кезiнде видео және дыбыстық клип қайталану санын анықтайды: ал екiншiсi – шексiз санын көрсетедi

Басқару тақтасынан видео және дыбысты кiрiстiру.

<EMBED SRC= файл аты >- дыбыстық және видео файлдарды кiрiстiру

<EMBED SRC>- тэгiнiң атрибуттары

HEIGHT- видеоклип жүргiзiлетiн терезе биiктiгi

WIDTH -видеоклип жүргiзiлетiн терезе енi

AUTOSTART= true (false) автоматты түрде жаңғырту немесе сөндiру.

Шегiнiс пен тiзiмдер, кестелер

Шегiнiс пен тiзiмдер. Беттiң шетiнен бастап шегiнiстердi әртүрлi тәсiлмен қоюға болады. Олар <pre> және </pre> тэгтердiң арасында орналасады.

Тiзiмнiң екi түрi бар; маркерленген және нөмiрленген. Маркерленген тiзмдерге қолданылатын тэгтер;

§ <UL>-тiзiмнiң басы

§ </UL>-тiзiмнiң соңы

§ <LI>-тiзiмнiң элементi

<UL>, </UL>, <LI>- тэгтердiң атрибуттары

TYPE={DISC, CIRCLE, SQUARE

Бiрiнiшi тип дөнгелек түрдегi маркелердi, екiншiсi бос квадраттар түрiндегi маркерлер, үшiншiсi –боялған квадраттар түрдегi маркерлердi құрады.

Мысалы:

<LI>... тiзiмнiң бiрiншi пунктi

<LI>... тiзiмнiң екiншi пунктi

...

</UL>

Нөмiрленген тэгтер үшiн қолданылатын тэгтер

§ <ОL>-тiзiмнiң басы

§ </ОL>-тiзiмнiң соңы

§ <LI>-тiзiмнiң элементi

<ОL>, <LI> -тэгтердiң атрибуттары

TYPE={1, A, I,...

1- араб әрiптерiмен нөмiрлеу

А- орыс әрiптерiмен нөмiрлеу

I- римдiк әрiптерiмен нөмiрлеу

<LI>... тiзiмнiң бiрiншi пунктi

<LI>... тiзiмнiң екiншi пунктi

...

</OL>

Тiзiмдер 1,2,3... сандармен нөмiрленедi.

Егер тiзiмде нөмiрлеу ретiн ауыстыру керек болса немесе тiзiм элементiне нақты меншiктеу керек болса онда арнайы атрибуттар қолданады.

§ SKIP =өткiзiп жiберiлетiн нөмiрлер саны. Мысалы: <OL SKIP=4>- мұндай жазу, келесi төрт нөмiрдi өткiзiп жiбередi.

§ START= тiзiмдi нөмiрлеудi басталатын нөмiр. Мысалы: < OL TYPE=I START=3> нөмiрлеу III рим санынан басталады.

§ VALUE=берiлген тiзiм пунктiне меншiктелетiн нөмiр.

Мысалы:

Мұндай жазу мынаны бiлдiредi, 13 нөмiрден кейiн тiзiмде 25 нөмiр тұрады.

7. Кестенi құру

А) қарапайым

<TABLE> </TABLE>- кестенiң басы мен соңы

<CAPTION> </CAPTION> -кесте тақырыбының басы мен соңы

<TH> </TH>- кестенiң бағана мен қатарлардың тақырыбының басы мен соңы

<TR> </TR>- кесте қатарының басы мен соңы

<TD> </TD>-кесте ұяшығыны басы мен соңы.

<TABLE> тэгiнiң атрибуттары

WIDTH=кесте енi

BORDER= кестенiң шекара енi

CELLSPACING= ұяшықтар арасындағы аралықтардың енi

CELLPADDING= ұяшықтар ж„не олардың шекаралардың арасындағы араларықтардың енi

Листинг 1

<CAPTION> кесте тақырыбы</CAPTION>>

<TR>

<TD>кестенiң бiрiншi ұяшығы </TD>

<TD>кестенiң екiншi ұяшығы </TD>

</TR>

...

</TABLE>

Б) қүрделi

<TH> <TR> <TD> тэгтердiң атрибуттары

ROWSPAN=бiрiктiрiлетiн қатарлар саны

COLSPAN=бiрiктiрiлетiн бағаналар саны

BGCOLOR=тақырып; қатар; ұяшық фонының түсi.

Листинг 2.

<HTML>

<caption>Заголовок таблицы</caption>

<tr><th bgcolor=silver>Заголовок1

<th bgcolor=silver> Заголовок2

<th bgcolor=silver> Заголовок3

<tr><TD>Ячейка1

<TD>Ячейка2

<TD>Ячейка3

<tr><TD>Ячейка4

<TD>Ячейка5

<TD>Ячейка6

</TABLE>

</BODY>

</HTML>

В) Көрiнбейтiн

<HR>- тiк сызықты құрады.

<HR> тэгiнiң атрибуттары.

SIZE=сызықтың қалындығы

WIDHT=сызықтың енi

ALIGN=LEFT, RIGHT, CENTER сызықтарды туралау

Листинг 3.

<HTML>

</BODY>

</HTML>

8. Фреймдер, сiлтемелер және навигациялау жүйесi.

HTML- құжаттың негiзгi артықшылығы- бұл гиперсiлтеменiң бар болуы. Гиперсiлтеме басқа құжаттарды тез ашуға мүмкiндiк бередi.

Гиперсiлтеменi құру.

Басқа құжатқа сiлтеменi құратын тэг форматы.

<A HREF= файл аты. кенейтiлу>белсендi м„тiн немесе сурет </A>

Егер файл басқа бумада жатса, онда оның оған жолын көрсету керек. Егер Интернет ресурсында сiлтеме құрылса, онда URL көрсету қажет.

<A HREF= URL адрес>белсендi м„тiн немесе сурет </A>

Мысалы: <A HREF= http://upm/ipschool.spb.ru>белсендi м„тiн немесе сурет </A>

Белсендi м„тiн түспен белгiленiп, асты сызылады, ал белсендi сурет рамкамен белгiленедi. Белсендi м„тiн немесе суреттердiн түстерiн арнайы атрибуттар арқылы анықтауға болады: браузер үнсiз келiсiм бойынша сiлтемеге көк түстi орнатады, қарастырылған сiлтемелерге- малиовый, белсендi сiлтемелерге- қызыл.

Сiлтемелерге түстердi беру үшiн <BODY> тэгiнiң атрибуттары.

LINK=түс немесе түс коды – сiлтеменiң түсiн орнатады.

ALINK=түс немесе түс коды – таңдалған сiлтеменiң түсiн орнатады.

VLINK=түс немесе түс коды – қарастырылған сiлтеменiң түсiн орнатады.

9. Таңбаға сiлтеме құру.

Құрылған құжаттың басқа бiр бөлiгiне сiлтеменi ұйымдастыруға болады, егер де ең алдымен бұл бөлiктердiң алдарына таңбалар қойсақ.

<A HREF= #таңба аты>белсендi м„тiн немесе сурет </A>

Ағымдағы HTML-құжатында таңбаға сiлтеме құру.

<A NAME= таңба аты>м„тiндiк фрагменттiң басы </A>

Басқа құжаттағы таңбаға сiлтеменi құруға болад, егер онда таңба болса.

<A HREF= файл аты#таңба аты>белсендi м„тiн немесе сурет </A>

Мысалы анықтама бетiн құрғанда мұндай таңба құру өте ыңғайлы. Таңбаларды „рбiр анықтамасы бар тiзiмге қойып, оларға сiлтеме құруға болады.

Навигациялау жүйесiн ұйымдастыруға негiзгi талаптар. “юзэбилити” түсiнiгi.

Web-беттердi құрған кезiнде гиперсiлтемелер қолайлы навигацияны құруға мүмкiндiк беретiн- сайт беттерiнен ауысу- жылжу амалы. Қолайлы деп навигацияны есептеуге болады, егер керек бөлiмге тез кiрiп ж„не сол бөлiмнен тез шығуға болса. …рбiр сайттын қажеттi элементi болып “үйге” деген сiлтеме болып табылады. “веб-юзэбилити” деген түсiнк бар, сайтты қолдану үшiн жарамды дегендi бiлдiредi. Көѕп мемлекеттердi “веб-юзэбилити” мамандары бар, олар сайттын жарамдығын анықтайды. Көбiнесе сайттарды оқымайды, тек ғана көзбен шолып шығады, сондықтан сайт құрушыларға қажеттi ақпарат байқалмай қалмайтындай етiп құруға маңызды. …рбiр кiтапта өзiнiң мазмұны бар. Веб сайттағы бұндай мазмұнды м„зiр деп атаймыз. Бұл м„зiрдi ашуға ж„не жабуға болады. Ашсақ „рбiр пунктiнде өзiнiң м„зiрi бар (екiншi деңгейлi), ж„не т.с.с. Сайтта көбiнесе м„iр көз алдымызда тұрады. Ол экран бетiнен кептеу үшiн оны бiр жақ бөлiкке орналастырады. Браузер терезесiнiң жұмыс өрiстерiн функционалды аймақтарға бөлу үшiн осындай құрылымды құру амалымен пайдалану керек. Мұндай құрылымды фреймдiк немесе кадрлық дер атаймыз.

Фреймдер. Оларды қолдану кемшiлiктерi мен артықшылықтары.

Кардрлар - браузер терезесiнiң жұмыс өрiстерiн т„уелiдi емес бөлiктерге бөлуге болатын және әрбр бөлiктi жеке бет ретiнде iске қосуға болады. Мысалы терезенi екi бөлiкке бөлiп, бiр жақ бөлiгiне мазмұның iске қосып, екiншi бөлiгiне мазмұннан таңдап отырған беттердi қарап отырамыз. Бөлiктер бiрнеше болуы мүмкiн.

Фреймдiк құрылым мынадай түрде берiледi: <FRAMESET> -басы </FRAMESET>-аяғы.

<FRAME SRC=файл аты. кеңейтiлуi> -жеке кадр ретiнде қай құжат iске қосу керек екенiн бiлдiредi. Құрылымды аңықтай отыра. үстiнен төмен ж„не сол жақтан оң жаққа бөлiктерiн көрсетедi.

<FRAMESET>- тэгiнiң атрибуттары

ROWS=1 бөлiктiн енi, 2 бөлiктiн енi –көлденен бөлiктердiн саны мен өлшемiн беруге болады.

Мысалы: <FRAMESET ROWS=100,300,100>

COLS=1 бөлiктiн енi, 2 бөлiктiн енi –тiк бөлiктердiн саны мен өлшемiн беруге болады.

<FRAME>- тэгiнiң атрибуттары

SRC оның мәнi- фрейм құжаты iске қосылатын файлдың толық аты

NAME=кадр аты -кадр атын бередi. Бұл ат сосын <A HREF> тэгiнiң Target атрибутының мәнi ретiнде қолданады. Ол сiлтеме көрсетiлiп тұрған құжатты керек кадр түрiнде iске қосу үшiн қажет. Мысалы: <FRAME SRC=my.htm NAME=right>

NORESIZE-кадрлар арасында шекараларда тышқанмен аусуына тыйым салады.

Понравилась статья? Добавь ее в закладку (CTRL+D) и не забудь поделиться с друзьями: