2017-11-30
663
Қорықта ерекше қорғалатын
өсімдіктер мен жануарлар
жануарлар мен өсімдік түрлерімен
ерекше қорғалатын аймақ.
таныстыру.
Əліппе-дəптер.
(Ұ) Балаларға жануарлардың дыбысы
бар жазбаны қосып, қандай жануар
Қазақстанда Ақсу-Жабағылы
екенін табуға тапсырма беру.
мемлекеттiк табиғи қорығы,
Тапсырма барысында мынадай
Алматы, Наурызым,
сұрақтар қою: Аталған жануарлар
Барсакелмес, Қорғалжың,
туралы не білесіңдер? Қандай
Марқакөл, Үстірт мемлекеттiк
жерлерді мекендейді?
табиғи қорықтары бар.
Ерекше қорғалатын аймақтарда
мекендейтін жануарларды атау.
Балаларға ҰОҚ-да өз
жұмыстарын өздері бағалауды
Əліппе-дəптермен жұмыс жүргізіледі. ұсыну: барысты əртүрлі
Музыкалық əуен
түспен бояйды.
|
|
|
(Ө) Рефлексивтік бағала
1-деңгей – ештеңе түсінбедім
– қоңыр.
2-деңгей – түсіндім, бірақ
түсіндіре алмаймын – көк.
3-деңгей – бəрін түсіндім,
басқаларға да түсіндіріп бере
аламын – сұр.
0.1.2.2.Қазақстанның қорықтарын атау 7. Орман-тоғайды қорғайық
(Ұ) ҰОҚ барысында жұмыс үшін
қолайлы жағдай туғызу. ҰОҚ-ға
кіріспе ретінде өлең жолдарын оқу.
Рефлексия кезеңінде берілген
(Ұ) Балалар сурет бойынша ҰОҚ
мақсатқа оралып отыру.
тақырыбын болжамдап айтады. ҰОҚ
Табиғат туралы өлең
соңында қандай мақсатқа
жолдарын оқу.
жететіндіктерін анықтайды.
Орман-тоғай
суреттері.
(Т, ОТ) «Табиғатты аялайық» ойыны
Балаларды табиғатты аялап,
Əр бала жанды табиғат түрлерін
табиғаттағы пайдалы іс-əрекет
плакатқа жапсырып, табиғат көрінісін
арқылы оны қорғауға үйрету.
бейнелей отырып, тыйым сөздер
Барлық балалардың ойынға
айтады.
белсене қатысуын қадағалау.
Үлгі сұрақтар:
1.Орманда қандай
(Ө) Балаларға орман-тоғайларда
өсімдіктер,ағаштар өседі?
өсетін өсімдіктер мен ағаштардың
2. Орманның қамқоршы
|
|
|
суретін салуды ұсыныңыз. Орман
құстарын атаңдар?
өсімдіктері,ормандар бізге не үшін
3.Орманнан қандай заттар
қажет? деген тақырыпта балалардың
алынады?
ой-пікірін білу: «Орман тіршілік үшін
4.Орман мен тоғайдың
аса қажет, ауаны тазартып тұрады.
айырмашылығы қандай?
Орманды ұрлап кесетін адамдардан,
Орман адамдардың
зиянды жəндіктерден, өрттен қорғау
денсаулығы үшін қажет
керек. Адамдар орман ішін
екендігін ұғындыру.
ағаштардың шірігінен, қураған
ағаштардан тазартады. Ағашы кесілген ҰОҚ барысында өз ойларын
жерлерге жас көшеттер
нақты жеткізуге баулу.
отырғызылады».
Тірек сөздермен жұмыс.
Балалардан орман-тоғайларды
қорғаудың маңызы жайлы ойланып
жауап берулерін өтіну. Орман-
тоғайдың пайдасы жəне маңызы
жайында əңгіме жүргізу.
«Табиғат дыбыстары»
Аудиотаспа.
əуендерін тыңдату.
(Ұ) Сергіту сəті.
Тапсырмаларды орындату.
Балаларға ҰОҚ-да өз
Əліппе-дəптерімен жұмыс.
жұмыстарын өздері бағалауды
ұсыну: ағашты əртүрлі түспен Əліппе-дəптер
Қорытындылау.
бояйды.
1-деңгей – ештеңе түсінбедім
– діңін қоңыр түспен бояу.
2-деңгей – түсіндім, бірақ
түсіндіре алмаймын –
жапырақтарын жасыл түспен
бояу.
3-деңгей – бəрін түсіндім,
басқаларға да түсіндіріп бере
аламын – жапырақтарын
жасыл, діңін қоңыр түспен
бояу.
0.1.2.3. Қызыл кітапқа енгізілген
8. Қызыл кітаптағы
жануарлар
жануарлар дүниесі
(Ұ) ҰОҚ барысында жұмыс үшін
Сурет бойынша əңгіме
қолайлы жағдай туғызу.Қызыл кітап
құрастыру ұсынылады.Адамға
не үшін қажет екендігін түсіндіру.
жануарлардың пайдасы
туралы түсінік беріледі.
Балалар сурет бойынша
(Ұ) Педагог балалардың білімдерін
ҰОҚтақырыбын болжамдап
белсендіреді. Мақсатты тұжырымдау. айтады. ҰОҚ-ның соңында
қандай мақсатқа жеткендерін
Жануарлар
(Ұ)Сұрақтар қойылады: Ерекше
байқауға болады.
суреттері немесе
қорғауды қажет ететін жануарлар
Баланың бойына
слайдтар.
туралы не білесіңдер? Жануарлардың
байқағыштық қасиеттерді
саны неліктен азайды деп
қалыптастыруға көмектесу.
ойлайсыңдар? Адам тіршілігі
дануарларға қаншалықты əсер етеді?
Жануарлардың адам өміріне
Жануарлар санының азаюына адамдар маңызы туралы танып-білуге
себепші болды ма, қалай
деген құштарлықтарын
ойлайсыңдар?
тəжірибе арқылы ояту,
талпындыру.
(Ұ, Ө) Əліппе-дəптермен жұмыс.
Қызыл кітапқа енген
(Ұ) Балаларға жануарлардың дыбысын жануарларды қалай
тыңдатып, сұрақтар қою.
қорғайтыны туралы балаларға
түсінік беру.
Жануарлардың адам үшін
|
|
|
Қорытындылау.
маңыздылығын балаға
ұғындыру
Жануарлардың
əртүрлі
Жоспар бойынша жұмыс
дыбыстарын
жүргізу.
үнтаспадан
Əліппе-дəптердегі
тыңдату
тапсырмаларды орындау.
Балаларға ҰОҚ-да өз
жұмыстарын өздері бағалауды
ұсыну: барысты əртүрлі
Əліппе-дəптер.
түспен бояйды.
1-деңгей – ештеңе түсінбедім
– қоңыр.
2-деңгей – түсіндім, бірақ
түсіндіре алмаймын – көк.
3-деңгей – бəрін түсіндім,
басқаларға да түсіндіріп бере
аламын – сұр.
9. Су – өмірдің нəрі
0.1.3.1.Жер бетіндегі барлық тіршілік
Сурет бойынша əңгіме
иесі үшін судың, ауаның жəне
құрастыру ұсынылады.Адамға
жылудың рөлі туралы білу
судың пайдасы туралы түсінік
беріледі. Балалар сурет
(Ұ)ҰОҚ барысында жұмыс үшін
бойынша ҰОҚ тақырыбын
қолайлы жағдай туғызу. Судың адам
болжамдап айтады. ҰОҚ
өміріндегі маңызы туралы түсінік
соңында қандай мақсатқа
Əліппе-дəптері
беру.
жеткендерін байқауға болады.
2. Өлі табиғат
2.1 Су, жер, ауаға
қамқорлық
(Ұ)Педагог балалардың білімдерін
белсендіреді.Мақсатты тұжырымдау.
Баланың бойына
Балалар үлестірмелі материалдардан
байқағыштық қасиеттерді
«су» деген сөздерді табады.
қалыптастыруға көмектесу.
• Судың ерекшелігін байқай
(Ұ) Сұрақтар қойылады: Су дегеніміз
білу іскерлігі.
не? Судың қандай қасиеті бар? Адам
• Сұрақ қоя білу іскерлігі.
үшін судың пайдасы қандай? Судың
• Бақылауының
түсі қандай?
|
|
|
қорытындысын жеткізе білу
іскерлігі.
•Байқағанын
Адамдар сусыз өмір сүре ала ма? Суды шығармашылықпен
Əліппе-дəптер
қайдан аламыз? Судың пайдасы
жеткізе білу шеберлігі.
қандай?
Тəжірибе жасау.
Табиғаттағы судың маңызы
Тəжірибе: Судың түсі қандай?
туралы танып-білуге деген
Су мен сүтті салыстырту.
құштарлықтарын тəжірибе
арқылы ояту, талпындыру.
(Ұ) Балаларға судың дыбысын
тыңдатып, сұрақтар қою: Судан
Судың түссіз болатыны
Судың күйлері
қандай дыбыс шығады? Су суық
туралы жүйелі түсінік беру.
бейнеленген
температурада неге айналады?
Судың үш күйін жүйелі түрде суреттер.
(Ұ) «Су» деген түсініктерін бекіту.
түсіндіру, тəжірибе жасату
арқылы балалардың
зерттеушілік қабілеттерін
(Ұ) Əліппе-дəптермен жұмыс
дамыту.
жүргізіледі.
Əліппе-дəптер.
Балаларға ҰОҚ-да өз
жұмыстарын өздері бағалауды
ұсыну:
1-деңгей – ештеңе түсінбедім
– тек кранды қоңыр түспен
бояу.
2-деңгей – түсіндім, бірақ
(Ө) Рефлексивтік бағалау.
түсіндіре алмаймын – кранды
қоңыр, ыдысды сары түспен
бояу.
3-деңгей – бəрін түсіндім,
басқаларға да түсіндіріп бере
аламын – кранды қоңыр,
ыдысты сары, суреттің фонын
көк түспен бояу.
10. Тіршіліктегі ауаның
0.1.3.1.Жер бетіндегі барлық тіршілік
рөлі
иесі үшін судың, ауаның жəне
жылудың рөлі туралы білу
Балалар сурет бойынша ҰОҚ
тақырыбын болжамдап
(Ұ) ҰОҚ барысында жұмыс үшін
айтады.
Табиғат жайлы
қолайлы жағдай туғызу.
бейнебаян, сурет.
«Психологиялық дайындық».
Ауасыз тіршілік ету мүмкін
еместігі, ауаны ластамау
қаншалықты маңызды екенін
(Ұ) Педагог балалардың білімдерін
балаларға түсіндіру.
белсендіреді. Балалар үлестірмелі
Ауа – адамның, жануар мен
материалдан ауаның тіршілік үшін
өсімдіктер əлемінің тіршілік
маңыздылығын түсіндіре алулары тиіс. ортасы.
(Ұ) Ауа не себепті ластануда? Ауаны
таза ұстау үшін не істеу керек?
Ауаның ластануы –əртүрлі
Суреттерге қарап өз ойларын айтады.
газдардың, қатты жəне сұйық
заттардың немесе
(Ө) Балаларға əртүрлізауыт,
қалдықтардың ауаға қосылуы. Əртүрлі зауыт,
фабрикалардың суретін
Олар жер бетіндегі жан-
фабрикалар суреті.
көрсету.Олардың қаншалықты ауаны
жануарлар мен өсімдіктер
ластап жатқанын түсіндіру, «Ауаны
дүниесіне жəне адам өміріне
тағы не ластауы мүмкін?» деген
зиянын тигізеді.
сұрақтарға жауап іздейді.
(Ұ) Ауаны ластайтын жағдайларды
атай алу. Ол қаншалықты зиян екенін
Ауаның əртүрлі заттармен
түсіндіру. Ауаны таза ұстау үшін
ластануы тыныс мүшелерінің
адамдар не істей алады өз ой-
ауруына əкеліп соқтырады.
тұжырымдарымен бөлісу.
Тəжірибеге қажетті
Тəжірбие жасау.
заттар: ыдыс, су,
1.Ыдыстағы суға допты (шарды)
Қорытынды жасату: Тіршілік
доп, шар.
салады. Оның не себепті батпайтынын үшін ауа өте қажет, сондықтан
түсіндіреді.
ауаны ластамау қажет.
2. Ауасыз өмір сүре аламыз ба?
Ол үшін тыныс мүшелерін бекітіп,
тыныс алмау керектігі ұсынылады.
Нəтижесінде адам ауасыз өмір сүре
алмайтыны туралы тұжырым
Əліппе дəптер.
жасалады.
Дəптермен жұмысты орындап
болған соң, өз жұмыстарын
Əліппе-дəптердегі тапсырмалар
бағалауды ұсыныңыз.
орындатылады.
(Ө) Рефлексия кезеңінде бала ҰОҚ
Балаларға ҰОҚ-да өз
барысында нені үйренді, ҰОҚ басында жұмыстарын өздері бағалауды
қойылған мақсатқа жеткен,
ұсыну: желдеткішті əртүрлі
жетпегендерін өзі саралауы тиіс.
түспен бояйды.
1-деңгей – ештеңе түсінбедім
– қоңыр.
2-деңгей – түсіндім, бірақ
түсіндіре алмаймын – сары.
3-деңгей – бəрін түсіндім,
басқаларға да түсіндіріп бере
аламын – көк.
0.1.3.1.Жер бетіндегі барлық тіршілік
11. Тіршілік үшін жылудың
иесі үшін судың, ауаның жəне
қажеті
жылудың рөлі туралы білу
Балалар сурет бойынша ҰОҚ
тақырыбын болжамдап
(Ұ) ҰОҚ барысында жұмыс үшін
айтады.
қолайлы жағдай туғызу.
«Психологиялық дайындық».
Жылусыз адамдар өмір сүре
Күн, ағаш, көмір
алмайтындығы, күннен
т.б. суреттер,
алатын жылу мен жарықтың
слайдтар.
(Ұ) Педагог балалардың білімдерін
қаншалықты маңызды екенін
белсендіреді. Балалар үлестірмелі
түсіндіру. Ағаш, көмір т.б.
материалдан жылудың тіршілік үшін
заттар қайдан алынады,
маңыздылығын түсіндіре алулары тиіс. қаншалықты жылу беретінін
айтып түсіндіру.
(Ұ) Жылуды қайдан аламыз? Күннен
жылу тарала ма? Суреттерге қарап өз
Күн – табиғаттың бір бөлігі.
ойларын айтады.
Ендеше, адам жылуды күннен
алады. Күн табиғатқа жылу,
жарық сыйлайды. Күзде,
жазда, көктемде жылу жерге
күннен мол тарайды. Күннен
келетін жылу барлық тіршілік
(Ө) Балаларға төмендегі үлгідегідей
иелеріне, соның ішінде
сұрақтар қойылады:
адамдарға, өсімдіктерге,
Адамдар жылусыз өмір сүре алуы
жануарларға да қажет.
мүмкін бе? Күн жоқ болған жағдайда Мысалы: ағаштар күннен
оның орнын алмастыра алатын
алған жылудың артық
қандай жылу көзін білесіңдер? Күнді
мөлшерін денесінде сақтайды.
алмастыруға бола ма? деген
Отынды жаққанда одан жылу
сұрақтарға жауап іздейді.
бөлінеді, оған адам тамақ
пісіруге, үйді жылытуға
болады. «Адам жылуды
табиғаттан алады» деген
(Ұ) Ағаш, көмірді қайдан алатынын
пікірдің бір дəлелі осы.Қыс
айта алу. Кеніштегі адамдардың
кезінде адам өзі тұрған үйді от
еңбегіне тоқталу. «Отын біздің
жағып жылытады. Адамдар
үйімізге қалай жетеді?» тақырыбында
жылы киімдер киеді. Жылы
өз ойын айта білу.
киімге керекті материалды
мақтадан, аң мен малдың
жүнінен, терісінен
дайындайды. Адам үйді
салғанда оған кірпіш, саз, құм,
тас, ағаш, шыны т.б құрылыс
материалдарын пайдаланады.
Дəптермен жұмысты орындап
Əліппе-дəптермен жұмыс жүргізіледі. болған соң, өз жұмыстарын
бағалауды ұсыныңыз
(Ө) Рефлексия кезеңінде бала ҰОҚ
барысында нені үйренді, ҰОҚ басында
қойылған мақсатқа жеткен,
Балаларға ҰОҚ-да өз
жетпегендерін өзі саралауы тиіс
жұмыстарын өздері бағалауды
ұсыну: жылыту құралын
əртүрлі түспен бояйды.
1-деңгей – ештеңе түсінбедім
– қоңыр.
2-деңгей – түсіндім, бірақ
түсіндіре алмаймын – сары.
3-деңгей – бəрін түсіндім,
басқаларға да түсіндіріп бере
аламын – көгілдір.
0.2.2.2 Экологиялық тəуелділікті
12. Наурыз –экологиялық
түсіндіру; адамның табиғатпен
Мереке
байланысын жəне өзара əрекетін
анықтау
Рефлексия кезеңінде берілген
мақсатқа оралып отыру.
(Ұ) Педагог балалардың
Балалар өлең жолдарын
қызығушылығын оятып, білімдерін
мұқият тыңдап,ҰОҚ-ның
белсендіреді.
тақырыбын болжамдап
айтады.
(Ұ) ҰОҚ барысында жұмыс үшін
қолайлы жағдай туғызу. Мультфильм
Бейнетаспа бойынша əңгіме
«Əли мен Айя.
көрсету.
жүргізу
Ағаш отырғызу»
мультфильмінен
(Ұ) «Наурыз – жыл басы»
Наурыз, табиғаттың қайта
үзінді.
бейнетаспадан үзінді көруді ұсыну.
тірілу, түлеу, жандану уақыты
болғандықтан бұл табиғат
(Ұ, Ж) Наурыз мерекесі туралы
мерекесі екендігін ұғындыру.
сұрақтар қою арқылы жəне оны
Табиғатқа көңіл бөлу мерекесі
суреттермен көрсету арқылы еске
екенін түсіндіру.
түсіру. Наурыз мерекесі қай кезде
Наурыздың экологиялық
тойланады? Наурыз мерекесінің басқа
мереке екені жөнінде түсінік
мерекелерден айырмашылығы неде?
беру.
Тіршіліктің жаңаруы, жандануы
ұғымдарын қалай түсінесіңдер?
Тыйым сөздердің үлгісі:
Көкті жұлма, суға түкірме,
жалғыз ағашты кеспе, құстың
