Вопрос №1
| V2 | Рэлей-Джинс формуласын көрсетіңіз: |
A)
| |
B)
| |
C)
| |
D)
| |
E)
| |
F)
| |
G)
| |
H)
|
Вопрос №2
| V2 | Төмендегі келтірілген қабаттардың қайсысы Жер атмосферасына жатады? |
| A) Тропосфера | |
| B) Стратосфера | |
| C) Мезосфера | |
| D) Тәж | |
| E) Литосфера | |
| F) Хромосфера | |
| G) Фотосфера | |
| H) Гранулалар |
Вопрос №3
| V2 | Күнге ең алыс 3 планетаны атаңыз |
| A) Меркурий | |
| B) Марс | |
| C) Шолпан | |
| D) Юпитер | |
| E) Жер | |
| F) Сатурн | |
| G) Уран | |
| H) Нептун |
Вопрос №4
| V2 | ....... зодиак шоқжұлдызына жататындар. |
| A) Түйе | |
| B) торпақ | |
| C) жолбарыс | |
| D) айдахар | |
| E) жылан | |
| F) балықтар | |
| G) қасқыр | |
| H) шаян |
Вопрос №5
| V2 | Космологиялық кеңею – бұл...: |
| Ең үлкен қашықтық масшабтарында байқалатын құбылыс. | |
| Кез-келген кеңістіктік масшабтарда байқалатын құбылыс. | |
| А. Эйнштейн 1917 ж. тұспалдаған құбылыс. | |
| А. А. Фридман 1925 ж. тұспалдаған құбылыс. | |
| Э. Хаббл және Д. Слайфер 20 ғ. басында ашқан құбылыс. | |
| А. Сэндидж 20 ғ. екінші жартысында ашқан құбылыс. | |
| Жердің температуралық қалпына әсер ететін құбылыс. | |
| Шоқжұлдыздар көрінісін өзгертуге апаратын құбылыс. |
Вопрос №6
| V2 | Термоядролық синтездің тиімділігін анықтайтын басты факторларды көрсетіңіз: |
| Реликті сәулелену әсері. | |
| Ортадағы магнит өрісі. | |
| Нейтрино ағындары. | |
| Ғарыштық сәулелердің әсері. | |
| Плазма температурасы. | |
| Ортадағы электр тогы | |
| Орта тығыздығы. | |
| Заттың химиялық құрамы. |
Вопрос №7
| V2 | Ақ ергежейлілерге тән қаситет: |
| Магнит өрісінің болмауы. | |
| Баяу осьтік айналу. | |
| Зат тығыздығының жоғары болуы. | |
| Пәрменді термоядролық реакциялар. | |
| Зат тығыздығының төмен болуы. | |
| Қарқынды спектрлік сызықтар. | |
| Термоядролық реакциялардың болмауы. | |
| Спектрлік сызықтардың тарылуы. |
Вопрос №8
| V2 | Реликті сәулелену – бұл...: |
| Ғалам эволюциясымен байланыссыз құбылыс. | |
| 20 ғ. басында Хаббл және Слайфер ашқан құбылыс. | |
| Жердегі ауа-райына әсер ететін құбылыс. | |
| Ультракүлгін аймағында бақыланатын құбылыс. | |
| 1965 ж. Пензиас және Уилсон ашқан құбылыс. | |
| Радиоаймақта бақыланатын құбылыс. | |
| Ғалам кеңеюінің салдары болып табылатын құбылыс. | |
| Ғарышта ғана бақыланатын құбылыс. |
Вопрос №9
| V2 | Квазарлар – бұл...: |
| Біздің Галактика ішіндегі объектілер. | |
| Жарықтылығы аз болатын объектілер. | |
| Аса алып жұлдыздарға ұқсас объектілер. | |
| Космологиялық қашықтықтарда орналасқан объектілер. | |
| Күн жүйесі аумағында орналасқан объектілер. | |
| Жарықтылығы аса жоғары болатын объектілер. | |
| Галактикалардың активті ядролары болып табылатын объектілер. | |
| Жұлдыз түзілетін аумқтармен байланысты объектілер. |
Вопрос №10
| V2 | Жұлдызаралық ортаның болуы келесі құбылыстармен түсіндіріледі: |
| Жұлдыздар жарығының поляризациясы. | |
| Жұлдыздар түсінің қызаруы. | |
| Планеталар қозғалысының тежелуі. | |
| Жұлдыздар спектрінде жұтылу сызықтарының. | |
| Жұлдыздар маңайында галоның пайда болуы. | |
| Цефеидалардың тұрақсыздығы. | |
| Галактикалардың қашықтауы. | |
| Жұлдыздар эволюциясяның үдетілуі. |
Вопрос №11
| V2 | Пульсарларға тән құбылыс: |
| Қатаң периодты жылдам айнымалылық. | |
| Радиосәулеленудің болмауы. | |
| Қызыл алыптарға ұқсауы. | |
| Сәулеленудің жылулық механизмі. | |
| Жылтырлықтың тұрақтылығы. | |
| Сәулеленудің синхротрондық механизмі. | |
| Сәулеленудің баяу айнымалылығы. | |
| Сәулелену ағыны бағытталуының пәрменділігі. |
Вопрос №12
| V2 | Қос жұлдыздарды анықтау белгілері: |
| Жұлдыз компоненттері температураларының өзгеруі. | |
| Жұлдыз компоненттерінің түстерінің өзгеруі. | |
| Компоненттердің өзара байланысқан қозғалысы. | |
| Компонеттердің сәулелік жылдамдықтарының периодты түрде өзгеруі. | |
| Жұлдыздардың айналу жылдамдықтарының өзгеруі. | |
| Компоненттердің өзара тұтылу құбылысы. | |
| Жұлдыз компоненттерінің өлшемдерінің өзгеруі. | |
| Жұлдыз компоненттерінің бұзылуы. |
Вопрос №13
| V2 | Цефеидалардың басқа айнымалы жұлдыздардан ерекшеліктері: |
| Қызыл ергежейлілерге жатады. | |
| Период – жарықтылық тәуелділігінің болмауы. | |
| Сары аса алыптарға жатуы. | |
| Жарықтылығының әлсіздігімен. | |
| Жылтырлық өзгерісінің қатаң периодтылығы. | |
| Жылтырлық өзгерісінің қатаң периодты болмауы. | |
| Қос жүйелерге жатуы. | |
| Период – жарықтылық тәуелділігі орындалады. |
Вопрос №14
| V2 | Оптикалық диапазонға жататын сәулеленулерге тән: |
| Толқын ұзындығының 0,46 – 0,86 мкм аумағында жатуы. | |
| Бақылау құралдарының өте аз болуы. | |
| Атмосфера мөлдірлігнің төмен болуы. | |
| Бақылау құралдарының өте көп болуы. | |
| Толқын ұзындығының 0,36 – 0,76 мкм аумағында жатуы. | |
| Толқын ұзындығының 0,26 – 0,66 мкм аумағында жатуы. | |
| Тиімді сәуле қабылдағыштардың болмауы. | |
| Атмосфера мөлдірлігнің жоғары болуы. |
Вопрос №15
| V2 | Жұлдыздар – бұл: |
| Барионды материяның көп бөлігі орналасқан объектілер. | |
| Қойнауында термоядролық синтез реакциясы жүретін объектілер. | |
| Радиоактиті ыдырау реакциясы жүретін объектілер. | |
| Электромагниттік сәулеленудің негізгі бөлігіне жауап беретін объектілер. | |
| Барионды материяның аз бөлігі орналасқан объектілер. | |
| Күнге ұқсамайтын объектілер. | |
| Планеталарға ұқсас объектілер. | |
| Гравитациялық сығылу салдарынан жарық шығаратын объектілер. |
Вопрос №16
| V2 | Планеталар дегеніміз: |
| Өздік қуатты энергия көздері бар аспан денелері. | |
| Жұлдыздарды орбиталар бойымен айналатын аспан денелері. | |
| Жұлдыздардан массалары жүздеген есе аз объектілер. | |
| Тек Күн жүйесінде ғана болатын объектілер. | |
| Масссы Күн массасына жақын аспан денелері. | |
| Өздік қуатты энергия көздері жоқ аспан денелері. | |
| Ғарышта өз бетімен өмір сүре алатын объектілер. | |
| Басқа жұлдыздарда табылмаған аспан денелері. |
Вопрос №17
| V2 | Астрофизикадағы Метагалактика ұғымына сәйкес келетін тұжырым: |
| Жақын маңдағы галактика шоғырларының жиынтығы. | |
| Біздің Галактика маңайы. | |
| Бикеш галактикалар шоғырымен байланысты жүйе. | |
| Жақын маңдағы галактикалар жиынтығы. | |
| Астрофизика қарастыратын Ғалам бөлігі. | |
| Бақылауға мүмкін болатындай кеңістік аймағы. | |
| Күн және оны қоршаған жұлдыздар. | |
| Радиусы 4 миллиард парсек және центрі бақылау орталығында болатын кеңістік аймағы. |
Вопрос №18
| V2 | Космология – келесі мәселелерді қарастыратын астрофизика бөлімі: |
| Біздің Галактика маңайын. | |
| Жұлдыздардың құрылуы мен дамуын. | |
| Күн жүйесінің дамуын. | |
| Ғалам дамуының заңдылықтарын. | |
| Ғаламның құрылымдық элементтерінің қасиеттерін. | |
| Жұлдыздық шоғырлардың құрылуын. | |
| Метагалактиканың құрылуы мен дамуын. | |
| Күн жүйесі ғаламшарларының табиғатын. |
Вопрос №19
| V2 | Астрофизика - келесі мәселелерді қарастыратын астрономия бөлімі: |
| Ғарышта информация беру тәсілдерін. | |
| Аспан денелерінің қозғалыс заңдарын. | |
| Қашықтыққа энергия жеткізу тәсілдерін. | |
| Жұлдызаралық орта табиғатын. | |
| Аспан денелеріне дейінгі қашықтықты анықтау әдістерін. | |
| Ғарыштық аппараттарды басқару әдістерін. | |
| Аспан денелерінің барлық түрлерінің табиғаты мен даму мәселелерін. | |
| Аспан денелерінің физикалық табиғатын. |
Вопрос №20
| V2 | Практикалық астрофизика мақсаты: |
| Аспан денелерін зерттеуге қажетті техникаларды дамыту. | |
| Аспан денелерінің қозғалыс траекториясын есептеу. | |
| Аспан денелерінің табиғаты туралы мағлұмат алу. | |
| Аспан денелерін зерттеу әдістерін дамыту. | |
| Ғарыштық аппараттар қозғалысының траекторияларын есептеу. | |
| Жер айналуының ерекшеліктерін қарастыру. | |
| Уақытты өлшеу. | |
| Қашық байланыс әдістерін дамыту. |
Вопрос №21
| V2 | Информацияны қабылдау әдістері бойынша астрономияның негізгі бөлімдерін атаңыз |
| A. Күн физикасы. | |
| B. Астрофизика. | |
| C. Күн жүйесінің кіші денелерінің физикасы. | |
| D. Аспан механикасы. | |
| E. Галактикалық астрономия. | |
| F. Астрометрия. | |
| G. Космология. | |
| H. Жұлдыздық жүйелер динамикасы. |
Вопрос №23
| V2 | Астрономияның пайда болуы мен дамуының түрткісі |
| A. Практикалық қажеттілік. | |
| B. Жұлдыздық аспанның ұлылығы мен әдемілігі. | |
| C. Ондық жүйенің ойлап табылуы. | |
| D. Астрология. | |
| E. Математиканың жетістіктері. | |
| F. Сыртқы әлемді тану құмары. | |
| G. Империяның пайда болуы. | |
| H. Діни ілімдердің пайда болуы. |
Вопрос №24
| V2 | Төменде келтірілген аспан денелері атауларының қайсысы қазақша атаулар болып табылады? |
| A. Субару. | |
| B. Плеядалар. | |
| C. Сириус. | |
| D. Үркер. | |
| E. Шолпан. | |
| F. Альтаир. | |
| G. Регул. | |
| H. Темір қазық. |
Вопрос №25
| V2 | Жұлдыздар, планеталар, Ай және Күннің көрінетін қозғалыстарының сипаттамасы. |
| A. Ай жұлдыздар арасында сағат тілі бойынша қозғалады. | |
| B. Ай жұлдыздар арасында бұралаңдап қозғалады. | |
| C. Көрінетін Күннің жылдық қозғалысы және Айдың айлық қозғалысы жұлдыздар арасында сағат тіліне қарсы бағытталған. | |
| D. Планеталар жұлдыздар арасында сағат тіліне қарсы бағытта қозғалады. | |
| E. Планеталар жұлдыздар арасында сағат тілі бойынша да, қарсы бағытта да қозғалады (бұралаңдайды). | |
| F. Күннің көрінетін жылдық қозғалысы жұлдыздар арасында сағат тілі бойынша бағытталған. | |
| G. Барлық аспан денелерінің тәуліктік қозғалысы сағат тілі бойымен бағытталған. | |
| H. Планеталар әрқашан жұлдыздар арасында сағат тілі бойымен қозғалады. |
Вопрос №26
| V2 | Аспан күмбезі мен аспан сферасы түсініктері. |
| A. Аспан күмбезі мен аспан сферасы – бір түсінік. | |
| B. Аспан күмбезі құдайлардың тіршілік мекені. | |
| C. Аспан күмбезі әрқайсысы өз жылдамдығымен айналатын көптеген сфералардан тұрады. | |
| D. Аспан күмбезі ерекше заттан тұрады: эфир немесе квинтэссенция. | |
| E. Аспан күмбезі - атланталардың иықтарында ұстап тұрылатын реалды сфера. | |
| F. Астрономиядағы аспан сферасы – центрі бақылаушының көзінде болатын, кез келген үлкен радиусты жорамал сфера. | |
| G. Күндіздік аспан күмбезі – біздің ішкі санамыз бірдей қашықтықта қабылдайтын, біздің атмосфера тығыздығының флуктуациясынан шашыраған Күн жарығы. | |
| H. Аспан күмбезі көптеген адамдардың елестетуі бойынша – аспанның әсем бейнесі. |
Вопрос №27
| V2 | 2 - аспан сферасының негізгі сызықтары. |
| A. Аспан экваторы – аспан сферасының әлем өсіне перпендикуляр жазықтықпен қиылысуынан пайда болған үлкен дөңгелегі. | |
| B. Аспан экваторы – бұл аспан сферасының Жер экваторы жазықтығымен қиылысатын сызығы. | |
| C. Математикалық горизонт – бұл аспан сферасының тіктеуіш сызығына перпендикуляр жазықтықпен қиылысуынан пайда болатын үлкен дөңгелегі. | |
| D. Математикалық горизонт – бұл аспан сферасының полярлық дөңгелек жазықтығымен қиылысуынан пайда болатын үлкен дөңгелегі. | |
| E. Аспан экваторы – бұл аспан сферасы мен аспан меридианының қиылысу сызығы. | |
| F. Түстік сызық – бұл экватор жазықтығы мен математикалық горизонттың қиылысу сызығы. | |
| G. Аспан меридианы – аспан сферасының полюс пен зениттен өтетін үлкен дөңгелегі. | |
| H. Аспан меридианы – бұл аспан сферасы мен математикалық горизонт жазықтығының қиылысу сызығы. |
Вопрос №28
| V2 | Бірінші экваториалдық координаталар жүйесі. |
| A. Шырақтың сағаттық дөңгелегі – бұл зенит және шырақ арқылы өтетін дөңгелек. | |
| B. Шырақтың сағаттық бұрышы – бұл горизонт жазықтығы мен шырақ бағыты арасындағы бұрыш. | |
| C. Экваториалдық жүйенің негізгі жазықтығы болып аспан экваторы жазықтығы табылады. | |
| D. Иілу - бұл математикалық горизонт жазықтығының аспан экваторы жазықтығына көлбеулігі. | |
| E. Аспан экваторы жазықтығы мен шырақ бағыты арасындағы бұрыш иілу деп аталады. | |
| F. Иілу сағатпен, минутпен және секундпен өлшенеді. | |
| G. Полярлық қашықтық – полюс пен зенит арасындағы доға. | |
| H. Сағаттық бұрыш – бұл аспан меридианы мен шырақ жазықтықтары арасындағы бұрыш. |
Вопрос №29
| V2 | Екінші экваториалдық координаталар жүйесі. |
| A. Кульминация – шырақтың зениттен өту моменті. | |
| B. Көктемгі күннің теңелу нүктесі – бұл Күннің оңтүстік жартышардан солтүстікке өтетін, экватордың эклиптикамен қиылысу нүктесі. | |
| C. Шырақтардың иілуі 0 мен 180 градус аралығында өзгереді. | |
| D. Бірінші координата тік шарықтау болып табылады (көктемгі күннің теңелу нүктесі және шырақ иілуі дөңгелегі мен экватордың қиылысу нүктесі бағыттарының арасындағы бұрыш). | |
| E. Екінші экваториалдық координаталар жүйесінде шырақтар уақыт бойынша өзгереді. | |
| F. Экватор мен эклиптиканың қиылысу нүктелері күн тоқырау нүктелері деп аталады. | |
| G. Тік шарықтауды аспан экваторы жазықтығында тәуліктік қозғалысқа қарсы есептейді. | |
| H. Шырақтардың тік шарықтауы -90 және +90 градустар аралығында өзгереді. |
Вопрос №30
| V2 | Эклиптикалық координаталар жүйесі |
| A. Эклиптика – бұл аспан сферасына жүргізілген проекциядағы жұлдыздар арасында Күннің жылдық жүріп өтетін жолы. | |
| B. Көктемгі күннің теңелу нүктесі қазір Торпақ шырағында орналасқан. | |
| C. Шырақтың эклиптикалық ұзақтығы жыл мезгіліне тәуелді. | |
| D. Эклиптикалық жүйедегі координаталар ұзақтық пен енділік болып табылады. | |
| E. Экватор және эклиптика жазықтықтарының арасындағы бұрыш 45 градусқа тең. | |
| F. Енділік – бұл экватор жазықтығы мен шырақ бағыты арасындағы бұрыш. | |
| G. Эклиптикалық координаталар жүйесі күн жүйесі денелерінің орбиталарын есептеу кезінде қолданылады. | |
| H. Ұзақтылық күздік күннің теңелу нүктесінен бастап есетеледі. |
Вопрос №31
| V2 | Батпайтын және шықпайтын шырақтарға арналған шарттар |
| A. Батпайтын шырақтар үшін: иілу δ > (90° - j) | |
| B. Шықпайтын шырақтар үшін: орын енділігі j > 45° | |
| C. Батпайтын және шықпайтын шырақтар үшін: -(90° - j) < δ < (90° - j) | |
| D. Батпайтын шырақтар үшін: δ < 30° | |
| E. Батпайтын және шықпайтын шырақтар үшін: δ < j + 45° | |
| F. Батпайтын шырақтар үшін: δ < (90° - j) | |
| G. Шықпайтын шырақтар үшін: δ < -(90° - j) | |
| H. Шығатын шырақтар үшін: тік шарықтау α < 90°. |
Вопрос №32
| V2 | Батпайтын және шықпайтын шырақтарға арналған шарттар |
| A. Батпайтын шырақтар үшін: иілу δ > (90° - j) | |
| B. Шықпайтын шырақтар үшін: орын енділігі j > 45° | |
| C. Батпайтын және шықпайтын шырақтар үшін: -(90° - j) < δ < (90° - j) | |
| D. Батпайтын шырақтар үшін: δ < 30° | |
| E. Батпайтын және шықпайтын шырақтар үшін: δ < j + 45° | |
| F. Батпайтын шырақтар үшін: δ < (90° - j) | |
| G. Шықпайтын шырақтар үшін: δ < -(90° - j) | |
| H. Шығатын шырақтар үшін: тік шарықтау α < 90°. |
Вопрос №33
| V2 | Сфералық үшбұрыш: анықтамасы және қасиеттері |
| A. Сфералық үшбұрыш (с.ү.) үлкен дөңгелектердің доғаларымен құрылады. | |
| B. С.ү. қабырғаларының қосындысы (a + b + c) 360°-қа тең. | |
| C. С.ү. бұрыштарының қосындысы (A + B + C) 180°-тан үлкен және 540°-тан кіші. | |
| D. С.ү. бұрыштарының қосындысы 180°-тан кіші. | |
| E. С.ү. бұрыштары үшбұрыш төбелерінен қабырғаларына жүргізілген жанамалардан түзіледі. | |
| F. С.ү. қабырғалары үлкен және кішкентай дөңгелектердің доғалары бола алады. | |
| G. С.ү. кішкентай дөңгелектердің доғаларынан құрылған. | |
| H. Сфералық артылу деп бұрыштар қосындысы мен 270° айырмасын айтады. |
Вопрос №34
| V2 | Сфералық үшбұрыш: анықтамасы және қасиеттері |
| A. Сфералық үшбұрыш (с.ү.) үлкен дөңгелектердің доғаларымен құрылады. | |
| B. С.ү. қабырғаларының қосындысы (a + b + c) 360°-қа тең. | |
| C. С.ү. бұрыштарының қосындысы (A + B + C) 180°-тан үлкен және 540°-тан кіші. | |
| D. С.ү. бұрыштарының қосындысы 180°-тан кіші. | |
| E. С.ү. бұрыштары үшбұрыш төбелерінен қабырғаларына жүргізілген жанамалардан түзіледі. | |
| F. С.ү. қабырғалары үлкен және кішкентай дөңгелектердің доғалары бола алады. | |
| G. С.ү. кішкентай дөңгелектердің доғаларынан құрылған. | |
| H. Сфералық артылу деп бұрыштар қосындысы мен 270° айырмасын айтады. |
Вопрос №35
| V2 | 1 – уақыт өлшеулері |
| A. Секунд – Жердің айналу периодының 1 / 86400 бөлігіне тең уақыт аралығы. | |
| B. Секунд – бұл 1900.0. эпохасындағы көктем нүктесіне қатысты Күннің айналу периодының 1 / 31 556 925, 9747 бөлігіне тең уақыт аралығы. | |
| C. Секунд (атомдық) – бұл негізгі күйдегі 133Cs атомы шығаратын электро-магниттік толқын тербелістерінің 9 192 631 770 периодының ұзақтығына тең уақыт аралығы. | |
| D. Жұлдыздық уақыт – бұл көктемгі күн теңелу нүктесінің сағаттық бұрышы. | |
| E. Берілген меридиандағы жұлдыздық тәуліктің басы ретінде көктемгі күннің теңелу нүктесінің төменгі кульминациясы моменті алынады. | |
| F. Көктемгі күннің теңелу нүктесі аспан сферасында крестпен белгіленген. | |
| G. Тропикалық жыл – нағыз Күн центрінің көктемгі күннің теңелу нүктесінен өткен көршілес екі уақыт аралығы. | |
| H. Күнделікті өмірде жұлдыздық уақыт қолданылады. |
Вопрос №36
| V2 | 3 – уақыт өлшеулері |
| A. Астрономияда уақытты бұрышпен өлшейді. | |
| B. Күннің экватор бойымен жылдық қозғалу жылдамдығы айнымалы. | |
| C. Күннің көкжиектен бату моменті тәуліктің басы ретінде алынады. | |
| D. Бірдей уақыт моментіндегі орташа уақыт пен шын күндік уақыт айырмасы уақыт теңдеуі h деп аталады. | |
| E. Нөлдік меридиан Париж арқылы өтеді. | |
| F. Жұлдыздық уақыт көктемдік күннің теңелу күнінде күндік уақытпен сәйкес келеді. | |
| G. Бүкіл әлемдік уақыт – бұл Пулковский меридианының уақыты. | |
| H. Алматылық уақыт бүкіл әлемдік уақыттан үш сағат артта. |
Вопрос №37
| V2 | Аспанда шырақтардың орнын өзгертетін эффекттер |
| А. Көкжиек үстінде рефракция шырақты жоғыралатып көрсетеді. Және мынадай формуламен өрнектеледі: r = 60,25² tg z (z < 70° болғанда). | |
| В. Рефракция шырақтың азимутын өзгертеді. | |
| С. Рефракция шырақтың тура шарықтауында байқалмайды. | |
| D. Рефракция себебінен Жер полюстерінде полярлық күндер түннен ұзағырақ. | |
| Е. Горзонталды параллакс ол шырақ дискі көрінетін бұрыш. | |
| F. Тәуліктік паралллакс зенитте максималды болады. | |
| H. Тәуліктік параллакс ол бақылау нүктесіне жүргізілген, шырақтан Жер радиусы көрінетін бұрыш. | |
| А. Көкжиек үстінде рефракция шырақты жоғыралатып көрсетеді. Және мынадай формуламен өрнектеледі: r = 60,25² tg z (z < 70° болғанда). |
Вопрос №38
| V2 | Планеталардың толық қозғалысы |
| Сыртқы планеталар үшін синодтық қозғалыс теңдеуі: 1/S = 1/T – 1/P, мұндағы S және P – планеталардың синодтық және сидерлік айналу периоды, ал Т – Жердің айналуының жұлдыздық периоды. | |
| В. Кеплердің бірінші заңы: барлық планеталар эллипс бойынша қозғалады және оның центрінде Күн орналасқан. | |
| С. Кеплердің екінші заңы: уақыт интервалының ұзақтығына пропорционал, ауданды сипаттайтын планетаның радиус векторы. | |
| D. Кеплердің үшінші заңы: жартылай осьті орбиталардың квадраты айналу периодының кубына пропорционал. | |
| Е. Синодический период – екі кезектелген бірдей конфигурациялы планеталар арсындағы уақыт аралығы. | |
| F. Эллипс теңдеуі: x2/a2 + y2/b2 = 2, мұндағы a және b – эллипстің үлкен және кіші жартылай осьтері. | |
| G. Эллипстің эксцентриситеті мынаған тең: e = (a2-b2)0,5 / a, мұндағы a және b – эллипстің жартылай осьтері. | |
| H. Орбитада планетаның Күнге ең жақын қашықтықта болуын перигей деп атайды. |
Вопрос №39
| V2 | Екі дене есебі |
| А. Екі дененің тартылу күші олардың арасындағы қашықтыққа кері пропорционал. | |
| В. Жердегі тарту күші дененің биіктігінің квадратына кері пропорционал кемиді. | |
| С. Гравитациялық күш экрандалмайды. | |
| D. Екі дене есебінің нақты теңдеуі: v2 = f (M + m) (2/r -1/a), мұндағы v – m массалы дененің жылдамдағы, M – центральды дененің массасы, f – гравитациялық тұрақты, a –эллипса үлкен жартылай осі, r - радиус-вектор. | |
| Е. Кеплердің үшінші заңының нақтыланған түрі: T12(M + m1) / T22 (M +m2) = (a1/a2)3 | |
| F. күш денег бағытталған. | |
| G. Келетін күштер қашықтық квадратына кері пропорционал. | |
| H. Нептунда кездейсоқ тапты. |
Вопрос №40
| V2 | Аспан денелерінің көлемі, пішіні және оларға дейінгі қашықтық |
| А. Жер радиусы 384000 км тең. | |
| В. Жердің экваториалдық радиусы полярлықтан 20 км кем. | |
| С. Астрономиялық бірлік ол Жерден Күнге дейінгі орташа ара қашықтық. | |
| D. Астрономиялық бірлік 15 мың километрге тең. | |
| Е. Горизонталды параллакс ол бұрыш, егер ол көзге перпендикуляр болған жағдайда, шырақтан Жер радиусы көрінеді. | |
| F. Алып аспан денелерінің пішінін гравитация күші мен айналулар анықтайды. | |
G. Қашықтық d мен параллакс p екеуі өзара мынадай ара қатынасымен байланысты: d ´ p = .
| |
| H. Бір парсек 1000 астрономиялық бірлікке тең. |
Вопрос №41
| V2 | Прецессия және оның салдары |
| А. Прецессия деп зенитте жер осьтерінің айналуын айтады. | |
| В. Прецессия деп эклиптика полюсінің айналасында жер осьтерінің тербелуін айтады. | |
| С. Прецессия ол Ай мен Күннің өзіне тартуынан пайда болған момент әсерінен Жердің айналу остерінің бағытының өзгеруі. | |
| D. Прецессияның әсерінен көктемгі күн теңелу нүктесі ығысады. | |
| Е. Экваторды бойлай көктемгі күн теңелу нүктесінің орын ауыстыру жылдамдығы 46,11²/ жылды құрайды. | |
| F. Нутация ол Галлея кометасының Жерге периодты түрде жақындауымен түсіндірілетін, Жердің айналу осьтері салыстырмалы аз ғана тербелуі. | |
| G. Қазіргі уақытта көктемгі күн теңелу нүктесі Таразы шоқжұлдызында. | |
| H. Уақыт өткен сайын Жер үдетіліп келеді. |
Вопрос №42
| V2 | Спутниктік навигацияның және геодезияның жүйесі |
| А. Спутниктік навигациямен Жердің барлық аумағын алу үшін 30 спутник қажет. | |
| В. Спутниктік навигациямен Жердің барлық аумағын алу үшін 12 спутник қажет. | |
| С. Спутниктік навигациядан шығатын теңдеу: ri =c(ti0 – tie), мұндағы ri – бақылаушыдан спутникке дейінгі қашықтық, c – жарық жылдамдығы, ti0 – бақылаушымен сигналды тіркеу мезеті, tie - сигналдың сәулелену мезеті. | |
| D. Спутниктік навигациядан шығатын теңдеу: ri =c(ti0 + tie), мұндағы ri – бақылаушыдан спутникке дейінгі қашықтық, c – жарық жылдамдығы, ti0 – бақылаушымен сигналды тіркеу мезеті, tie - сигналдың сәулелену мезеті. | |
| Е. Қазіргі таңда спутниктік навигацияның бір ғана түрі бар: GPS. | |
| Спутниктік навигацияның басты жұмысқа керек теңдеуі: (x – xi)2 + (y – yi)2 + (z – zi)2 = c2 (ti0 +dt – tie)2 , мұндағы і – спутник нөмірі, dt – спутниктік сағаттарға қатысты бақылаушының сағатын белгісіз түзетілуі. | |
| Спутниктік навигацияның басты жұмысқа керек теңдеуі: (x + xi)2 + (y + yi)2 + (z + zi)2 = c2 (ti0 +dt – tie)2 , мұндағы і – спутник нөмірі, dt – спутниктік сағаттарға қатысты бақылаушының сағатын белгісіз түзетілуі. | |
| Навигациялық спутниктің координатын дәл анықтау үшін 20 жер обсерваториясының желілері бар. |
Вопрос №43
| V2 | Жұлдыздардың өзіндік қозғалысы |
| А. Инерциалды координат жүйесіне айналу мен үдеу қатысады. | |
| В. Жұлдыздардың өздік қозғалысы – ол олардың кеңістіктік жылдамдығы. | |
| С. Өздік қозғалыс жылдамдық бірлігінде км/ тәулікпен өлшенеді. | |
| D. Жұлдыздардың өздік қозғалысы қашықтыққа тәуелді емес. | |
| Е. Жұлдыздардың өздік қозғалысы қашықтыққа тәуелді. | |
| F. Өздік қозғалыс ол прецессияны, нутацияны және абберацияны ескермей бір жыл ішінде жұлдыздың ығысу бұрышы. | |
| G. Өздік қозғалыс бір бірлікте өлшенуі: бұрыштық секунд/жыл. | |
| H. Өздік қозғалыс үшін арналған формула: m = (mδ2 - mα2)0,5. |
Вопрос №44
| V2 | Космостық геодезия және ЖЖС бақылау әдістері. |
| A. Космостық геодезияның негізінде Жер бетінен бұрыштық өлшеулер үшін Жер мен Айдың жасанды серіктерін тірек нүктелері ретінде қолдану жатыр. | |
| B. ЖЖС бақылау үшін аз жарық күшті телескоптарды қолдану керек. | |
| C. Жұлдыздар бойынша гидирлеу кезінде фотопластинкадағы серік кескіні жеке нүктелерден тұратын сызық түрінде алынады. | |
| D. Лазерлік ұзақ метрияның негізгі формуласының түрі: r = 0.5 (cDt +Dr1 + Dr2), мұндағы r - ізделініп отырған ұзақтық, Dr1 және Dr2 – атмосферадағы сәулелердің іркілуі мен аппаратураның қателігіне байланысты сәйкес түзетулер. | |
| E. Лазерлік шоғырдың қимасы серікке дейінгі қашықтыққа тәуелді емес. | |
| F. Лазердің көмегімен қашықтықты анықтау дәлдігі уақытты анықтау дәлдігіне тәуелді емес. | |
| G. Доплерлік ЖЖС бақылау әдісінің негізгі теңдеуінің түрі: | |
| fobs = (-1/c)fem(dr/dt), мұндағы fobs – сәуле шығарудың бақыланатын жиілігі, fem – сәуле шығару жиілігі, с – жарық жылдамдығы, dr/dt - қабылдағышқа қатысты сәуле шығару көзінің радиалды жылдамдығы. |
Вопрос №45
| V2 | Электромагниттік сәуле шығарудың негізгі түсініктері және қасиеттері. |
| A. 1 эВ = 1, 6´10+19 Дж | |
| B. l = сn | |
| C. Көрінетін сәуле шығару кванттарының энергиясы 2-3 эВ тең. | |
| D. 1А = 10-8м | |
| E. Жарық жылдамдығы 300 км/с тең. | |
| F. Көрінетін сәуле шығарудың ұзын толқынды шекарасы – шамаман 760нм. | |
| G. Гамма-сәуле шығару – бұл 0.01нм -ден қысқа электромагнитниттік сәуле шығару. | |
| H. Күлгін сәуле шығарудың қысқа толқынды шекарасы 300нм –ге тең. |
Вопрос №46
| V2 | 2 – Астрофотометрия негіздері |
| A. Ағын – бірлік уақытта берілген ауданнан өтетін сәулелік энергия мөлшері. | |
| B. Интенсивтілік – бірлік уақытта бірлік спектрлік интервалда бірлік ауданнан шығарылатын энергия мөлшері. | |
| C. Энергетикалық жарықтылық – берілген бағытта бет арқылы өтетін сәуле шығару ағынының бірлік денелік бұрышқа және сәуле шығару бағытына перпендикуляр бірлік ауданға қатынасы. | |
| D. Жарықтылық жарқыраумен келесідей байланыста: E =B/ω. | |
| E. Жұлдыздық шама шырақтың өлшемдерін сипаттайды. | |
| F. Жарықтылық қашықтық бойынша кері квадраттар заңы бойынша өзгереді. | |
| G. Жұлдыздық шамалар шкаласы – жұлдыздар және басқа да денелермен тудырылатын жарықтылықтардың фотометрлік логарифмдік шкаласы. | |
| H. Погсон формуласының түрі: m1 - m2 = 2.5 lg (E1/E2) |
Вопрос №47
| V2 | Уақыт теңдеуі |
| η= b m — Tс = b tm — tс = bс — am | |
| η= Tm — Tс = tm — tс = aс — am | |
| η= b m — a с = b tm — a с = bс — am | |
| Орташа уақыт пен шын күндік уақыттың бір мезеттегі айырмасы - уақыт теңдеуі деп аталады | |
| Орташа уақыт пен шын күндік уақыттың бір мезеттегі қосындысы - уақыт теңдеуі деп аталады | |
| Tm = Tс + η= tс+12h + η | |
| Аm = Tс + η= tс+12h + η | |
| Tm = Tс + η= tс+12h + О |
Вопрос №48
| V2 | Шын күндік уақыт туралы дұрыс тұжырым |
| Бірдей екі кульминациялар арасындағы және бірдей географиялық меридиандағы уақыт аралығы шын күндік тәуліктер деп аталады | |
| Жоғарғы кульминация және әртүрлі географиялық меридиандағы уақыт аралығы шын күндік тәуліктер деп аталады | |
| Күннің төменгі кульминациясынан оның кез-келген келесі орнына дейінгі уақыт аралығын шын күндік уақыт Тс деп атайды | |
| Күннің жоғарғы кульминациясынан оның кез-келген келесі орнына дейінгі уақыт аралығын шын күндік уақыт Тс деп атайды | |
| Айдың төменгі кульминациясынан оның кез-келген келесі орнына дейінгі уақыт аралығын шын күндік уақыт Тс деп атайды | |
| T с= t с + 12h | |
| T с= ас + 12h | |
| T с= t с + 24h |
Вопрос №49
| V2 | Жұлдыздық уақыт туралы айтылғандардың дұрысы |
| Күзгі күн теңелу нүктелерінің екі бірдей кульминациялары арасындағы уақыт аралығы | |
| Көктемгі күн теңелу нүктелерінің екі бірдей кульминациялары арасындағы уақыт аралығы | |
| Көктемгі күн теңелу нүктесінің жоғарғы кульминациясынан оның Жұлдыздық нүкте басы болып жоғарғы кульминация моменті алынады | |
| Күзгі күн теңелу нүктесінің жоғарғы кульминациясынан оның Жұлдыздық нүкте басы болып жоғарғы кульминация моменті алынады | |
| Қысқы тоқырау нүктесінің жоғарғы кульминациясынан оның Жұлдыздық нүкте басы болып жоғарғы кульминация моменті алынады | |
| Көктемгі күн теңелу нүктесінің жоғарғы кульминациясынан кез-келген келесі орынға дейінгі жұлдыздық тәулік бірлігіндегі уақыт - жұлдыздық уақыт деп аталады | |
| Жазғы күн теңелу нүктесінің жоғарғы кульминациясынан оның Жұлдыздық нүкте басы болып жоғарғы кульминация моменті алынады | |
| Көктемгі күн теңелу нүктесінің жоғарғы кульминациясынан оның Жұлдыздық нүкте басы болып төменгі кульминация моменті алынады |
Вопрос №50
| V2 | Шырақтың шығу және бату шарттарының дұрысы |
| |
| |
| |
| |
| |
| Бақылаушыға аспан экваторындағы барлық шырақтар шығатын және бататын болып көрінеді | |
| |
|
Вопрос 51
| V2 | Бірінші экваторлық координаттар жүйесі |
| негізгі жазықтығы ретінде математикалық көкжиек жазықтығы алынады | |
| негізгі жазықтығы ретінде аспан экваторы жазықтығы алынады | |
| Бірінші координат ретінде h биіктігі алынады | |
| Екінші координат ретінде А азимут алынады | |
| δ еңкеюі 0º~ 360º аралығындағы мәндерді қабылдайды | |
| Тек айды бақылауға арналған жүйе | |
| Бірінші координат ретінде δ еңкеюі алынады | |
| Негізгі нүкте ретінде аспан экваторының Q жоғарғы нүктеcі алынады |
Вопрос 52
| V2 | Төмендегілердің ішінде аспан сферасының элементтеріне жатпайтындары: |
| Z зенит | |
| Z’ надир | |
| Ай | |
| әлем осі | |
| Күн | |
| аспан меридианы | |
| жер | |
| тал түстік сызық |
Вопрос 53
| V2 | Сатурн |
| A. Сатурнның өз өсінен айналу периоды 7 күнге тең. | |
| B. Сатурнның химиялық құрамы Күнге ұқсас, яғни Сатурн 99% сутегі мен гелийден тұрады. | |
| C. Сатурн атмосферасының эффективті температурасы 95К. | |
| D. Сатурнда магнит өрісі жоқ. | |
| E. Сатурнның орташа тығыздығы 1400 кгм-3 құрайды. | |
| F. Сатурнның Күнді айналу периоды 20 жылға тең. | |
| G. Сатурнның сақиналары әр 20 жылда периодты түрде жоғалып кетеді. | |
| H. Сатурн өзінің атақты сақинасымен космоста белгілі |
Вопрос 53
| V2 | Марс |
| A. Марс өлшемдері бойынша шамамен Жерден екі есе үлкен. | |
| B. Марс атмосферасында қызыл шаң-тозаң көп болғандықтан қызыл сияқты. | |
| C. Марстың полярлық қалпағы таза судан тұрады. | |
| D. Күн жүйесіндегі биіктігі 27 км ең үлкен Олимп жанартауы Марста орналасқан. | |
| E. Марс бетінің космостық суреттерінде кеуіп кеткен өзен арналары көрінеді. Бұл Марс атмосферасының тығызырақ екендігін, сәйкесінше өткен замандағы климатының жұмсақтығын көрсетеді. | |
| F. Марс атмосферасы негізінен көмірқышқыл газынан және оттегіден тұрады. | |
| G. Жерден полярлық қалпақтардан басқа Марстағы теңіздер мен материктер атауын алған ашық және қараңғы облыстар көрінеді. | |
| H. Марстың ұлы қарсылықтары он жылда бір рет болады. |
Вопрос №54
| V2 | Жер планета ретінде |
| A. Өткен заманда Жер сұйық фазада болған. | |
| B. Жер атмосферасы оның құрылу кезінде пайда болған және содан бері өзгермеген. | |
| C. Жерде магнит өрісінің болуы оның қойнауының сұйық күйде екендігін көрсетеді. | |
| D. Жердің айналу өсі мен оның орбита жазықтығы арасындағы бұрыш 13°. | |
| E. Өткен заманда Жер өз өсі арқылы баяуырақ айналған. | |
| F. Жердің жасы радиоактивті әдіспен анықталады. | |
| G. Жердің магнит өрісінің өсі оның айналу өсімен сәйкес келеді. | |
| H. Жерде мұз дәуірі әр екі мың жылда болады. |
Вопрос №55
| V2 | Ай физикасы - 1 |
| A. Ай диаметрі Жер диаметрінен 2 есе кіші. | |
| B. Айда ауырлық күші Жердегіден 81 есе аз. | |
| C. Ай жыныстарында көптеген қымбат металдар бар. | |
| D. Айдағы көптеген кратерлердің жанартаулық тегі бар. | |
| E. Айда мұз түрінде су бар. | |
| F. Айдағы мұздың кометалық тегі бар. | |
| G. Айда атмосфера жоқ. | |
| H. Ай бетіндегі жарық облыстар теңіздер деп аталады. |
Вопрос №56
| V2 | Спектрлік құрылғылар - 2. |
| A. Спектр – толқын ұзындығына тәуелді объектінің электромагниттік сәуле шығару энергиясының таралуы. | |
| B. Дифракциялық тордың негізгі теңдеуі: dsinj = 2kl. | |
|
Сейчас читают про:
|
.






