2018-02-20
1097
ІІІ дәрежелі саркоидоз. Диагностикалық критерийлері:
· Рентгенологиялық белгілер – өкпенің тамыр бойындағы орналасқан цирроткалық өзгерістері, туберкулезді ошақтар анықталмайды, кейде ұлғайған лиматикалық түйіндердің конгломераттары анықталады. Өкпе көлемі кішірейген, диафрагма күмбезі жоғарылаған.
· ТМБ қақырықта анықталмайды
· Туберклинге реакция теріс.
50 баллдық емтихан сұрақ
(ҚОЛДАНАДЫ)
4. Сұрақ: Науқас В, әйел, 25 жаста, бұрын туберкулезбен ауырмаған, емханаға келесі шағымдармен қаралған: таңертеңгі уақытта қақырық тастау, сирек жөтел, кешкі уақытта дене қызуының 37-38°С-ға көтерілуі, түнгі тершеңдік, тәбетің төмендеуі, салмақ тастау, жалпы әлсіздік, тез шаршау. Ауырғанына бір ай болған, суықтап қалуымен байланыстырады. Қарағанда:жағдайы орташа ауырлықта. Дене қызуы 37,8°С. Дене бітімі қалыпты, терісі ылғалды, түсі калыпты. Кеуде сарайы нормостениялық, екі бөлігі де тыныс актісіне бірдей қатысады, ТЖ-22 рет 1 мин. Перкуссияда: оң өкпеде өкпе дыбысы тұйықталған, аускультацияда – везикобронхиальды дыбыс естіледі, аз мөлшерде ұсақ көпіршікті ылғалды сырылдар естіледі. Лабораториялық мәліметтері: Қан анализі: эр. 4.4хІ0І2/л; Нв-100 г/л; T.K.-0,9; лейк. 9,5x109; ЭТЖ-45 мм/сағ. Кеуде сарайының рентгенограммасында: оң жақ өкпенің жоғарғы бөлігінде I-II қабырға шамасында дөңгелек пішінді, мөлшері 4,0 х 4,0 см, жабық сақиналы көлеңке анықталады. Перикавитарлы аймақта аздаған ошақтар бар, өкпе түбірімен «жолақша» арқылы байланысқан, оның құрылымында жұпжолақты инфильтративті қабырғалы дренажды бронх анықталады. Басқа өкпе аймақтарында ешқандай өзгеріс жоқ. Синустары бос. Диафрагма контурлары тегіс. Жүрек, аорта – өзгеріссіз.
|
|
|
1. Синдромдарды анықтаңыз.
2. Диагнозды құрастырыңыз.
3. Негізгі диагнозды дәлелдеу үшін ең қажетті қандай зерттеу әдістері
4. Негізгі ауруды емдеу үшін ең қажетті дәрілерді жазу.
Жауап: Синдромдар: интоксикация синдромы, бронхиальды өткізгіштіктің бұзуылуы.
Диагноз: Оң өкпенің жоғарғы бөлігінің инфилтративті туберкулезі.
Әдістері: Қақырықты МБТ микроскопиялық және бактериологиялық зерттеу. Кеуде қуысының рентген томограммасы. Фибробронхоскопия.
Емі: Туберкулезге қарсы препараттар: Изониазид, Рифампицин, Пиразинамид, Этамбутол, препараттардың мөлшері дене салмағына қарай тағайындалады.
|
|
|
20 баллдық емтихан сұрақ
(ЕСТЕ САҚТАЙДЫ)
5. Сұрақ: Өкпенің туберкулемасы анықтамасы, этиологиясы, патогенезі.
Жауап: Туберкулема-диаметрі 1 см немесе одан көп болған,фиброзды қабықты казеозды фокусты айтамыз. Өкпе туберкулемасының 6-10%-і алғаш туберкулезбен ауырған адамдар арасында кездеседі.ал оның туберкулезге қарсы күресетін диспансердегі контингенттер арасындағы жиілігі 10-12%. Туберкулема балаларда және жасөспірімдерде өте аз кездеседі. Туберкулеманың морфологиясын және даму кезеңдерін туберкулездің әр түрлі клиникалық түрлері түзеді. Туберкулеманың негізгі формасы екіншілік туберкулезінен құрылады. Туберкулеманың түзілуі ауруға жоғарғы табиғи қарсылық көрсететін және туберкулезге қарсы иммунитеті бар адамдарда байқалады, бұларда туберкулездік қабыну дәнекер тінмен және эпителиоидтық клеткамен шектеледі. Туберкулемалар туберкулез ошақтарының өршу нәтижесінде пайда болуы мүмкін. Алдымен каезозды қабыну, сонымен қатар продуктивті дәнекер тінді реакция түзеді. Көп рет өршулер болғанда туберклема ядросының капсуласы дәнекер тіндері сақиналарымен бөлінген қабаттардан тұрады. Сонымен қатар туберкулема инфильтраттың және топталған ошақтардың орнында түзілуі мүмкін. Диаметрі 1см-ден үлкен туберкулемалар өршігенде өкпеде каверналармен бірге бронхогенді, яғни кеңірдек тамырлары арқылы тараған ошақтар пайда болады. Туберкулемалар аппозиционды өсу арқылы, сондай ақ инфекцияның лимфогенді және гематогенді таралуымен конгломерат түзіп өршиді. Туберкулема көбінесе өкпенің сыртқы бөліктерінде орналасады. Каезозды біркелкі заттардан құрылады немесе бірнеше қабаттан тұрады,олар бір бірімен коллагенді талшықтар арқылы бөлініп тұрады.
30 баллдық емтихан сұрақ
(ТҮСІНЕДІ)
5. Сұрақ: Өкпенің туберкулемасы жіктемесі, клиникалық көрінісі, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері.
Жауап: Өкпе туберкулезінің клиникалық жіктемесі
Балалар мен жасөспірімдердегі туберкулезді уыттану
Тыныс алу мүшелерінің туберкулезі
Біріншілік туберкулезді жиынтық
Кеуде ішілік лимфа түйіндерінің туберкулезі
Өкпенің шашыранды туберкулезі
Өкпенің милиарлы туберкулезі
Өкпенің ошақты туберкулезі
Өкпенің инфильтративті туберкулезі
Казеозды пневмония
Өкпе туберкулемасы
Өкпенің кавернозды туберкулезі
Өкпенің фиброзды-кавернозды туберкулезі
Өкпенің цирротикалық туберкулезі
Туберкулезді плеврит (соның ішінде эмпиема)
Бронх, трахея, жоғары тыныс жолдарының туберкулезі
Туберкулемада қан тамырлары болмағандықтан туберкулезге қарсы препараттар казеозға үлкен қиындықпен сіңеді яғни тек диффузия көмегімен. Өршіген туберкулемадағы казеоз ериді де, кеңірдек тамырының буынында қуыс түзіледі. Туберкулемамен ауыратын адамдарды тек флюорографияда өткенде ғана анықтауға болады, бұларда аурудың белгілері байқалмайды. Туберкулемамен ауыратын адамдардың дәрігерлерге қаралғанда негізгі айтатын шағымдары: кеуде тұсының ауырсынуы, құрғақ жөтел, қақырық тастау,тамаққа тәбеті төмендейді,тез әлсірейді,дене ыстығы 37.5-37.8С кейде қан түкіреді. Туберкулеманың ыдыраған фазасында осы берілген симптомдар байқалады. Рентгендиагностикасы: Туберкулеманы рентгенмен тексерген кезде көретініміз диаметрі 1см-ден үлкен шар тәріздес немесе формасы дұрыс емес және жақсы шектелген қарайған дақ. Туберкулемалар көтеген ауруларда өкпе қабығының астында, бөліктер арасында және көбінесе кесіндіде орналасады. Туберкулеманың көлеңкесі біркелкі емес, оның ішінен қарайған және оның шетінде әктенген ошақтарды көруге болады. Туберкулемадағы тесіктер оны ауамен қамтамасыз ететін кеңірдек тамыры жандарында және оның шетінде орналасады,кейде тесіктер бірнеше болады.
|
|
|
50 баллдық емтихан сұрақ
(ҚОЛДАНАДЫ)
5. Сұрақ: 34 жастағы ер адам, бұрын туберкулезбен ауырмаған, дем алғанда күшейетін кеудесінің оң жақ бөлігінің ауырсынуына, дене қызуы 380С көтерілуіне, әлсіздік, қақырықты жөтелге, ентігуге шағымданады. Екі апта бұрын суықтап ауырған. Қарағанда: жалпы жағдайы орта ауырлықта. Тері кілегей қабаттары таза, ылғалды. Беті қызарған. ТАЖ 24 рет мин. Тыныс алуда кеуденің оң жақ бөлігі қалыңқы, оң жақ жауырын асты аймақта дауыс дірілі күшейген. Перкуссияда перкуторлық дыбыс қысқарған. Аускультацияда везикалық тыныс оң жақ жауырын асты аймақта әлсіреген. Жалпы қан анализінде: эр. 4,8x1012 \л, Лей. 15,2х109 \л Т\ядро нейтрофил 27% сегмент ядролы 58%. Лимф. 10% Моноцит 5% ЭТЖ 37 мм\сағ. Қақырық анализінде: МБТ теріс. Рентгенде: өкпенің оң жақ төменгі- латериальды бөлігінде қиғаш орналасқан гомогенді көлеңке анықталды.
1. Синдромдарды анықтаңыз.
2. Диагнозды құрастырыңыз.
3. Негізгі диагнозды дәлелдеу үшін ең қажетті қандай зерттеу әдістері.
4. Негізгі ауруды емдеу үшін ең қажетті дәрілерді жазу.
|
|
|
Жауап: Синдромдар: ауырсыну синдромы, плевра қабатында сұйықтық жиналу, интоксикация синдромы.
Диагноз: Оң өкпенің төменгі бөлігінің эксудативті плевриті.
Әдістері: Плевральды қуыстың ультра дыбыстық зерттеуі.
Плевральды пункция.
Плевральды сұйықтықты МБТ бактериоскопиялық және бактериологиялық зерттеу. Қақырықты МБТ микроскопиялық және бактериологиялық зерттеу. Кеуде қуысының рентген томограммасы.
Емі: Туберкулезге қарсы препараттар: Изониазид, Рифампицин, Пиразинамид, Этамбутол, препараттардың мөлшері дене салмағына қарай тағайындалады.
20 баллдық емтихан сұрақ
(ЕСТЕ САҚТАЙДЫ)
1. Сұрақ: Туберкулезді плеврит анықтамасы, этиологиясы, патогенезі.
Жауап: Туберкулезный плеврит — это острое, подострое, хроническое или рецидивирующее туберкулезное воспаление плевры, которое может возникнуть как осложнение при любой форме туберкулеза. Наиболее часто плеврит наблюдается при туберкулезе легких. Изредка плеврит может протекать и как самостоятельная клиническая форма, т. е. без явно определяемого туберкулезного поражения других органов, и быть первым клиническим проявлением туберкулезной инфекции в организме.
Туберкулезный плеврит может быть аллергическим (параспецифическим), перифокальным и в виде туберкулеза плевры.
В зависимости от характера плеврального содержимого туберкулезный плеврит может быть сухим {фибринозным) и экссудативным. Гнойный экссудативный плеврит называют туберкулезной эмпиемой плевры.
Туберкулез плевры возникает разными путями — лимфогенным, гематогенным и контактным. Он может быть единственным проявлением туберкулеза или сочетаться с его другими формами. При лимфогенном или гематогенном инфицировании на плевральных листках возникают множественные бугорковые высыпания, а в плевральной полости образуется серозно-фибринозный экссудат. В случаях прогрессирования процесса и распада туберкулезных гранулем выпот становится геморрагическим. При инволюции процесса выпот рассасывается, плевральные листки утолщаются, полость плевры частично или полностью облитерируется.
30 баллдық емтихан сұрақ
(ТҮСІНЕДІ)
1. Сұрақ: Туберкулезді плеврит жіктемесі, клиникалық көрінісі, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері.
Жауап: Өкпе туберкулезінің клиникалық жіктемесі
Балалар мен жасөспірімдердегі туберкулезді уыттану
Тыныс алу мүшелерінің туберкулезі
Біріншілік туберкулезді жиынтық
Кеуде ішілік лимфа түйіндерінің туберкулезі
Өкпенің шашыранды туберкулезі
Өкпенің милиарлы туберкулезі
Өкпенің ошақты туберкулезі
Өкпенің инфильтративті туберкулезі
Казеозды пневмония
Өкпе туберкулемасы
Өкпенің кавернозды туберкулезі
Өкпенің фиброзды-кавернозды туберкулезі
Өкпенің цирротикалық туберкулезі
Туберкулезді плеврит (соның ішінде эмпиема)
Бронх, трахея, жоғары тыныс жолдарының туберкулезі
Туберкулез плевры с экссудативным плевритом может проявляться клинической картиной разной степени тяжести. У большинства больных в течение 2—3 нед наблюдаются симптомы интоксикации. Затем повышается температура тела до фебрильных цифр, появляется и постепенно нарастает одышка, возникает постоянная давящая боль в боку. В раннем периоде воспалительного процесса, до расслоения плевральных листков экссудатом, слышен шум трения плевры. Он может сопровождаться мелкопузырчатыми влажными и сухими хрипами. По мере накопления жидкости при экссудативном плеврите и эмпиеме плевры развивается классическая картина. Грудная стенка на стороне плеврита отстает при дыхании. В случаях большого плеврального выпота сглаживаются межреберные промежутки. Характерными физикальными симптомами являются укороченный или тупой легочный перкуторный звук, ослабление или отсутствие голосового дрожания и дыхательных шумов. В периоде рассасывания экссудата, когда плевральные листки начинают соприкасаться между собой, вновь часто определяется шум трения плевры.
Очень информативно при экссудативном плеврите рентгенологическое и ультразвуковое исследование. По мере накопления экссудата исчезает прозрачность в области реберно-диафрагмального синуса и тень жидкости выявляется над диафрагмой.
При рентгенологическом исследовании в вертикальном положении больного обнаруживают спадение легкого и горизонтальный уровень жидкости в полости плевры.
Изменения показателей гемограммы при плевритах соответствуют выраженности воспаления плевры. До рассасывания экссудата у больных туберкулезным плевритом постоянно отмечают увеличение СОЭ — от 50—60 мм/ч в остром периоде и до 10—20 мм/ч при рассасывании.
Диагностика. Больные плевритом обычно сами обращаются к врачу с доста-точно выраженными жалобами. Весьма характерны объективные изменения, выявляемые осмотром грудной клетки, перкуссией, аускультацией и определением голосового дрожания. В клинической диагностике сухого туберкулезного плеврита важными моментами являются анамнез, позволяющий заподозрить у больного туберкулез, шум трения плевры при аускультации. При экссудативном плеврите обнаружение значительного количества жидкости в плевральной полости физикальными методами и анатомическая детализация рентгенологическим и ультразвуковым методами не вызывают затруднений. Значительно сложнее решить вопрос об этиологии плеврита.
50 баллдық емтихан сұрақ
(ҚОЛДАНАДЫ)
1. Сұрақ: Науқас О, ер адам, 23 жаста, бұрын туберкулезбен ауырмаған,медициналық тексеру кезінде флюорографиялық зерттеуде: оң өкпенің жоғарғы бөлігінде 1 см аспайтын ошақты көлеңке анықталған. Сұрастыру кезінде шағымдары анықталған: кешкі уақытта дене қызуының 37,5°С-ға көтерілуі, түнгі тершеңдік, тәбетің төмендеуі, дене салмағының аздап төмендеуі, еңбекке қабілетінің төмендеуі, тез шаршау. Қарағанда:жағдайы қанағаттанарлық. Дене қызуы 37,2°С. Дене бітімі қалыпты, терісі ылғалды, түсі калыпты. Кеуде сарайы нормостениялық, екі бөлігі де тыныс актісіне бірдей қатысады, ТЖ-18 рет 1 мин. Перкуссияда: оң өкпеде өкпе дыбысы тұйықталған, аускультацияда – бронхиальды дыбыс естіледі.
1. Синдромдарды анықтаңыз.
2. Диагнозды құрастырыңыз.
3. Негізгі диагнозды дәлелдеу үшін ең қажетті қандай зерттеу әдістері
4. Негізгі ауруды емдеу үшін ең қажетті дәрілерді жазу.
Жауап: Синдромдар: интоксикация синдромы.
Диагноз: Оң өкпенің жоғарғы бөлігінің ошақты туберкулезі.
Әдістері: Қақырықты МБТ микроскопиялық және бактериологиялық зерттеу. Кеуде қуысының жалпы шолу рентгенограммасы. Кеуде қуысының рентген томограммасы. Компютерлі томограмма. Фибробронхоскопия.
Емі: Туберкулезге қарсы препараттар: Изониазид, Рифампицин, Пиразинамид, Этамбутол, препараттардың мөлшері дене салмағына қарай тағайындалады.
20 баллдық емтихан сұрақ
(ЕСТЕ САҚТАЙДЫ)
2. Сұрақ: Сүйек – буын туберкулезі анықтамасы, себептері, патогенезі.
Жауап: Туберкулез костей и суставов — специфическое поражение любого участка скелета. Больные костно*суставным туберкулезом составляют до 3—5 % всех больных туберкулезом. Заболевают им в любом возрасте. У детей и подростков заболевание отличается большей распространенностью и значительными нарушениями функций пораженного отдела скелета. Примерно в половине случаев туберкулезный процесс локализуется в позвоночнике, реже — в тазобедренном и коленном суставах, значительно реже — в локтевом и плечевом суставах, в костях стопы, кисти и других местах.
Патогенез и патологическая анатомия. Поражение туберкулезом костей и суставов развивается при гематогенном распространении МБТ на основе гиперчувствительности замедленного типа. Оно может произойти в первичном периоде туберкулезной инфекции или при поздней реактивации процесса в старых туберкулезных очагах. В развитии костно-суставного туберкулеза выделяют 4 этапа.
Первый этап — это первичный остит или очаговый туберкулез кости. В губчатом веществе тел позвонков или эпиметафизов длинных трубчатых костей формируются туберкулезные гранулемы. Их число увеличивается, и гранулемы сливаются между собой. Казеозно-некротические изменения приводят к
некрозу костных балок, которые могут превращаться в секвестры. Вокруг крупных зон разрушения (костных каверн) формируется капсула, внутренний слой которой представлен специфической, а наружный — неспецифической грануляционной тканью.
Второй этап — начальное распространение туберкулезного процесса на другие отделы позвоночника или из эпифиза и метафиза на сустав. Результатом прогрессирования туберкулезного остита является туберкулезный артрит. В полости сустава образуется серозно*фибринозный или гнойный экссудат.
Суставной хрящ некротизируется и отторгается, оголяются суставные поверхности.
Третий этап — выраженный спондилит или артрит. Суставные поверхности постепенно разрушаются, возникают абсцессы и наружные свищи. Переход воспаления на суставную сумку и ее некроз приводят к возникновению наружных свищей и вторичному инфицированию сустава неспецифической флорой.
Четвертый этап — разрушение сустава, медленная облитерация его полости и формирование анкилоза с утратой функции. В регионарных и отдаленных лимфатических узлах при костно-суставном туберкулезе нередко обнаруживают остаточные специфические изменения, а в суставах, миокарде, стенке сосудов часто выражены параспецифические реакции.
30 баллдық емтихан сұрақ
(ТҮСІНЕДІ)
2. Сұрақ: Сүйек – буын туберкулезі жіктемесі, клиникалық белгілері. зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері.
Жауап: Өкпеден тыс туберкулездің клиникалық жіктемесі
Басқа мүшелері мен жүйелердің туберкулезі
Ми қабығының қабынуының туберкулезі
Ішек туберкулезі
Сүйек – буын туберкулезі
Несеп- жыныс мүшелерінің туберкулезі
Тері туберкулезі
Шеткі лимфа түйіндерінің туберкулезі
Көз туберкулезі
Клиническая картина. Костно*суставной туберкулез проявляется симптомами туберкулезной интоксикации и местным поражением костно-суставной системы. Степень выраженности туберкулезной интоксикации может быть самой различной в зависимости от активности и распространенности туберкулезного процесса. Во многом она зависит от туберкулеза других органов, и в первую очередь — от туберкулеза легких. Интоксикация, как правило, более выражена у детей и часто отсутствует у взрослых. Общие проявления заболевания характеризуются нарушением сна, аппетита, эпизодическими подъемами температуры тела, вегетативными расстройствами. Изменения гемограммы в виде нейтрофильного лейкоцитоза, увеличения СОЭ отмечаются при прогрессирующих формах и осложнении абсцессом, свищами. Симптомы местного поражения различны в зависимости от его локализации и этапа развития туберкулезного воспаления. Больных беспокоят периодические боли в спине или в суставе, усталость, напряжение мышц. Из различных суставов туберкулез более часто поражает тазобедренный (20 %) и коленный (15 %). Клинические проявления заключаются в постепенно нарастающем болевом синдроме. Боль усиливается при осевой нагрузке на конечность, пальпации и движениях в суставе. При осмотре контуры сустава бывают сглаженные периартикулярные ткани отечны и уплотнены. Типично повышение местной температуры кожи без ее гиперемии. Развиваются сгибательная контрактура конечности, гипотония и гипотрофия мышц. По мере вовлечения в процесс прилежащих костных и мягких тканей могут образовываться абсцессы и свищи.
Диагностика. Выявление больных костно*суставным туберкулезом осуществляется врачами общей лечебной сети, которые должны уделять особое внимание больным из групп риска по заболеванию туберкулезом с жалобами на боли в спине и в конечностях, с длительно текущим артритом и остеомиелитом.
Подозрительные зоны у таких больных необходимо исследовать лучевым методом, а весь доступный биологический материал — на кислотоустойчивые микобактерии. роль лучевых методов, особенно КТ и МРТ. У больных туберкулезным спондилитом обнаруживают остеопороз тел позвонков, сужение или исчезновение межпозвонковых щелей, разрушение и уплощение тел позвонков, полости распада, сдавление спинного мозга. Иногда выявляют тени натечных абсцессов. В пораженном суставе выявляют остеопороз костей, сужение суставной щели, инфильтрацию суставной сумки, деструкцию суставных поверхностей и суставных концов костей. Дополнительным методом при поражении крупных суставов может быть артроскопия. Диагноз всегда стараются верифицировать с помощью бактериологического, цитологического и гистологического исследований содержимого абсцесса, свища, полости сустава, пунктатов и биоптатов пораженных тканей.
50 баллдық емтихан сұрақ
(ҚОЛДАНАДЫ)
2. Сұрақ: Науқас Р, ер адам, 31 жаста, бұрын туберкулезбен ауырмаған, емханаға келесі шағымдармен қаралған: таңертеңгі уақытта қақырық тастау, сирек жөтел, кешкі уақытта дене қызуының 37-38°С-ға көтерілуі, түнгі тершеңдік, тәбетің төмендеуі, салмақ тастау, жалпы әлсіздік, тез шаршау. Ауырғанына бір ай болған, суықтап қалуымен байланыстырады. Қарағанда:жағдайы орташа ауырлықта. Дене қызуы 37,8°С. Дене бітімі қалыпты, терісі ылғалды, түсі калыпты. Кеуде сарайы нормостениялық, екі бөлігі де тыныс актісіне бірдей қатысады, ТЖ-22 рет 1 мин. Перкуссияда: оң өкпеде өкпе дыбысы тұйықталған, аускультацияда – везикобронхиальды дыбыс естіледі, аз мөлшерде ұсақ көпіршікті ылғалды сырылдар естіледі. Лабораториялық мәліметтері: Қан анализі: эр. 4.4хІ0І2/л; Нв-100 г/л; T.K.-0,9; лейк. 9,5x109; ЭТЖ-45 мм/сағ. Кеуде сарайының рентгенограммасында: оң жақ өкпенің жоғарғы бөлігінде I-II қабырға шамасында дөңгелек пішінді, мөлшері 4,0 х 4,0 см, жабық сақиналы көлеңке анықталады. Перикавитарлы аймақта аздаған ошақтар бар, өкпе түбірімен «жолақша» арқылы байланысқан, оның құрылымында жұпжолақты инфильтративті қабырғалы дренажды бронх анықталады. Басқа өкпе аймақтарында ешқандай өзгеріс жоқ. Синустары бос.
1. Синдромдарды анықтаңыз.
2. Диагнозды құрастырыңыз.
3. Негізгі диагнозды дәлелдеу үшін ең қажетті қандай зерттеу әдістері
4. Негізгі ауруды емдеу үшін ең қажетті дәрілерді жазу.
Жауап: Синдромдар: интоксикация синдромы, бронхиальды өткізгіштіктің бұзуылуы.
Диагноз: Оң өкпенің жоғарғы бөлігінің инфилтративті туберкулезі.
Әдістері: Қақырықты МБТ микроскопиялық және бактериологиялық зерттеу. Кеуде қуысының рентген томограммасы. Фибробронхоскопия.
Емі: Туберкулезге қарсы препараттар: Изониазид, Рифампицин, Пиразинамид, Этамбутол, препараттардың мөлшері дене салмағына қарай тағайындалады.
20 баллдық емтихан сұрақ
(ЕСТЕ САҚТАЙДЫ)
3. Сұрақ: Шеткері лимфа түйіндері туберкулезі анықтамасы, себептері, патогенезі.
Жауап: В большинстве случаев заболевание диагностируют на территориях, неблагополучных по заболеваемости туберкулезом крупного рогатого скота, что часто связано с инфицированием МБТ бычьего типа.
Туберкулезом периферических лимфатических узлов чаще заболевают дети. Поражаются в основном шейные и подчелюстные лимфатические узлы, реже — паховые и подмышечные.
Патогенез и патологическая анатомия. Поражение периферических лимфатических узлов обычно возникает в детском возрасте при первичном туберкулезе и нередко сочетается со специфическим воспалением во внутригрудных лимфатических узлах и ткани легкого. Оно также может быть изолированным с одновременным поражением нескольких групп периферических лимфатических узлов. Туберкулез шейных лимфатических узлов может развиться при первичном поражении миндалин.
Возникновение периферического лимфаденита у взрослых,
по*видимому, связано с эндогенной реактивацией туберкулезной инфекции в старых очагах первичного туберкулеза.
Выделяют три формы туберкулеза периферических лимфатических узлов: инфильтративную, казеозно*некротическую и индуративную. При инфильтративной форме увеличение лимфатического узла обусловлено немногочисленными туберкулезными гранулемами и неспецифическим периаденитом. Казеозно*некротическая форма характеризуется почти тотальным некрозом лимфатического узла и многочисленными
слившимися туберкулезными очагами, нередко с нагноением
и образованием свищей. Для индуративной формы типично рубцовое уплотнение пораженных лимфатических узлов и окружающих тканей.
30 баллдық емтихан сұрақ
(ТҮСІНЕДІ)
3. Сұрақ: Шеткері лимфа түйіндері туберкулезі жіктемесі, клиникалық белгілері. зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері.
Жауап: Өкпеден тыс туберкулездің клиникалық жіктемесі
Басқа мүшелері мен жүйелердің туберкулезі
Ми қабығының қабынуының туберкулезі
Ішек туберкулезі
Сүйек – буын туберкулезі
Несеп- жыныс мүшелерінің туберкулезі
Тері туберкулезі
Шеткі лимфа түйіндерінің туберкулезі
Көз туберкулезі
Клиникалық көрінісі.
Заболевание обычно выявляют при обследовании в связи с жалобами на увеличение лимфатических узлов, их болезненность, постепенно нарастающие симптомы интоксикации. Туберкулезный лимфаденит редко возникает остро с выраженной местной воспалительной реакцией. У детей поводом для обследования бывает вираж чувствительности к туберкулину.На ранних стадиях заболевания лимфатические узлы при пальпации эластичны, подвижны, не спаяны между собой, слегка болезненны, диаметром не более 1 см. По мере прогрессирования туберкулеза лимфатические узлы увеличиваются до 2—4 см в диаметре, развивается периаденит. Кожа над конгломератом лимфатических узлов краснеет, появляется флюктуация, а затем образуется свищ с отделяемым в виде казеозных или гнойных масс. При длительном течении в зоне лимфатических узлов и вокруг них развивается рубцовая
ткань. На коже в области поражения образуются грубые втянутые рубцы.
Для определенияразмеров и консистенции пораженных периферических лимфатических узлов целесообразно ультра-звуковое исследование. При рентгенологическом исследовании области пораженных лимфатических узлов в них можно обнаружить участки кальцинации. Они весьма типичны для лимфаденита туберкулезной этиологии.
Изменения гемограммы у больных туберкулезом периферических лимфатических узлов в основном отражают наличие и степень воспалительного процесса. Инфильтративная и казеозная формы сопровождаются повышением температуры тела
и другими симптомами интоксикации, нейтрофильным лейкоцитозом, моноцитозом, лимфопенией. При казеозно*некротическом полиадените развивается гипохромная анемия.
Реакция на внутрикожное введение туберкулина бывает умеренной или выраженной. На подкожное введение туберкулина часто отмечают общую и очаговую реакции.
Диагностика. Выявление МБТ в отделяемом из свища лимфатического узла позволяет верифицировать диагноз. Однако чаще производят пункционную или эксцизионную биопсию лимфатического узла с последующим морфологическим и бактериологическим исследованием биоптата.__
50 баллдық емтихан сұрақ
(ҚОЛДАНАДЫ)
3. Сұрақ: 62 жастағы әйел, бұрын туберкулезбен ауырмаған, дем алғанда күшейетін кеудесінің оң жақ бөлігінің ауырсынуына, дене қызуы 380С көтерілуіне, әлсіздік, қақырықты жөтелге, ентігуге шағымданады. Екі апта бұрын суықтап ауырған. Қарағанда: жалпы жағдайы орта ауырлықта. Тері кілегей қабаттары таза, ылғалды. Беті қызарған. ТАЖ 24 рет мин. Тыныс алуда кеуденің оң жақ бөлігі қалыңқы, оң жақ жауырын асты аймақта дауыс дірілі күшейген. Перкуссияда перкуторлық дыбыс қысқарған. Аускультацияда везикалық тыныс оң жақ жауырын асты аймақта әлсіреген. Жалпы қан анализінде: эр. 4,8x1012 \л, Лей. 15,2х109 \л Т\ядро нейтрофил 27% сегмент ядролы 58%. Лимф. 10% Моноцит 5% ЭТЖ 37 мм\сағ. Қақырық анализінде: МБТ теріс. Рентгенде: өкпенің оң жақ төменгі- латериальды бөлігінде қиғаш орналасқан гомогенді көлеңке анықталды.
1. Синдромдарды анықтаңыз.
2. Диагнозды құрастырыңыз.
3. Негізгі диагнозды дәлелдеу үшін ең қажетті қандай зерттеу әдістері 4. Негізгі ауруды емдеу үшін ең қажетті дәрілерді жазу.
Жауап: Синдромдар: ауырсыну синдромы, плевра қабатында сұйықтық жиналу, интоксикация синдромы.
Диагноз: Оң өкпенің төменгі бөлігінің эксудативті плевриті.
Әдістері: Плевральды қуыстың ультра дыбыстық зерттеуі.
Плевральды пункция.
Плевральды сұйықтықты МБТ бактериоскопиялық және бактериологиялық зерттеу. Қақырықты МБТ микроскопиялық және бактериологиялық зерттеу. Кеуде қуысының рентген томограммасы. Туберкулинді диагностика: Манту сынамасы, Диаскинтест.
Емі: Туберкулезге қарсы препараттар: Изониазид, Рифампицин, Пиразинамид, Этамбутол, препараттардың мөлшері дене салмағына қарай тағайындалады.
20 баллдық емтихан сұрақ
(ЕСТЕ САҚТАЙДЫ)
4. Сұрақ: Тері туберкулезі анықтамасы, этиологиясы, патогенезі.
Жауап: Тері туберкулезі сирек кездесетін түрі.
Патогенезі: Тері туберкулезі туберкулезді инфекциясының бір түрі. Теріге МБТ гематогенді, лимфогенді, сирек экзогенді түрде теріні зақымдайды. Терінің зақымдалуының екі түрі бар: спецификалық және бейспецификалық. Спецификалық: әртүрлі бөрітпелер мен түйіндердің, казеозды некрозды инфильтраттармен көрінеді, бейспецификалық: ісінулер, жасушалық инфильтрттармен, фиборзды өзгрістермен көрінеді. Терінің туберкулезді зақымдануларындатуберкулезді волчанка, скрофулодерма, индуративті эритема, жаралар, сүйелді, лихеноидті, папулонекротикалық тері туберкулезі.
30 баллдық емтихан сұрақ
(ТҮСІНЕДІ)
4. Сұрақ: Тері туберкулезі жіктемесі, клиникалық белгілері. зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері.
Жауап: Өкпеден тыс туберкулездің клиникалық жіктемесі
Басқа мүшелері мен жүйелердің туберкулезі
Ми қабығының қабынуының туберкулезі
Ішек туберкулезі
Сүйек – буын туберкулезі
Несеп- жыныс мүшелерінің туберкулезі
Тері туберкулезі
Шеткі лимфа түйіндерінің туберкулезі
Көз туберкулезі
Клиникалық көрінісі. Волчанкамен көбінесе балалар ауырады. Көбінесе беттің терісі, мұрын мен ауыз қуысының шырышты қабаты, мойын, кеуде, аяқ,қол терісі зақымдалады. Бірінші клиникалық белгісі бір немесе бірнеше бір біріне жақын орналасқан түйіндер (люпом) пайда болады, диаметрі 1—3 мм, ақшыл – қызыл түсті болады. Түйіндеріндер баяу түрде шеткеріден ұлғайып, бір біріне қосылып, жоғарыға көтеріліп бляшкілер пайда болады. Түйіндерді басқан кезде алма желесіне ұқсап тұрады, түйметәрізді зондпен басқанда қанның тамшыларымен көрінетін шұңқыр пайда болады.
Люпомды бляшкілер жойылған кезде беткей тыртықтар пайда болады. Кейде люпомалар бір біріне қосылып инфильтраттар түзейді. Бұндай инфильтраттар тері терең қабаттарын, тері асты қабатты, бұлшық еттерді, сіңірлерді, сүйекті зақымдайды. Бұл жаралардың орны үлкен деформациялармен тыртықтанады.
Скрофулодермамен көбінесе балалар мен жасөспірімдер ауырады, созылмалы біріншілік туберкулезбен ауыратын. Мойын, кеуде, қолтықтың астын көбінесе зақымдайды. Скрофулодерманың белгілері терінің терең қабаттарында тығыз, ауырсынусыз түйіндер пайда болады. Түйіндер ұлғайып, бір бірімен қосылады. Түйіннің үстіндегі тері жұқарып, қызыл көк түсті болады. Бірнеше апта немесе айлар бойы инфильтратар ауырмайды, біраз уақыт өткен соң олар жұмсарып, беті ашылады. Жыланкөздер арқылы сұйық іріңдер шығады. Аузы ашылып әртүрлі пішінді жаралар пайда болады. Жазылған кезде әртүрлі пішінді тыртықтар пайда болады. Көбінесе келоидты тыртықтар түзіледі.
Диагностикасы. Биопсия және гистологиялық зерттеулер арқылы қойылады.
50 баллдық емтихан сұрақ
(ҚОЛДАНАДЫ)
4. Сұрақ: Науқас Х, ер адам, 55 жаста, бұрын туберкулезбен ауырмаған, медициналық тексеру кезінде флюорографиялық зерттеуде: оң өкпенің жоғарғы бөлігінде инфильтративті көлеңке анықталған,сұрастыру кезенде келесі шағымдар анықталған: таңертеңгі уақытта қақырық тастау, сирек жөтел, кешкі уақытта дене қызуының 37-38°С-ға көтерілуі, түнгі тершеңдік, тәбетің төмендеуі, жалпы әлсіздік, тез шаршау. Ауырғанына екі ай болған, суықтап қалуымен байланыстырады. Қарағанда: жағдайы қанағаттанарлық. Дене қызуы 37,5°С. Дене бітімі қалыпты, терісі ылғалды, түсі калыпты. Кеуде сарайы нормостениялық, екі бөлігі де тыныс актісіне бірдей қатысады, ТЖ-20 рет 1 мин. Перкуссияда: оң өкпеде өкпе дыбысы тұйықталған, аускультацияда – везикобронхиальды дыбыс естіледі, аз мөлшерде ұсақ көпіршікті ылғалды сырылдар естіледі. Лабораториялық мәліметтері: Қан анализі: эр. 4.2хІ0І2/л; Нв-130 г/л; T.K.-0,9; лейк. 7,5x109; ЭТЖ-25 мм/сағ. Кеуде сарайының рентгенограммасында: оң жақ өкпенің жоғарғы бөлігінде II қабырға шамасында шоғырланған көлеңке анықталады, өкпе түбірімен «жолақша» арқылы байланысқан, оның құрылымында жұпжолақты инфильтративті қабырғалы дренажды бронх анықталады. Басқа өкпе аймақтарында ешқандай өзгеріс жоқ. Синустары бос.
1. Синдромдарды анықтаңыз.
2. Диагнозды құрастырыңыз.
3. Негізгі диагнозды дәлелдеу үшін ең қажетті қандай зерттеу әдістері
4. Негізгі ауруды емдеу үшін ең қажетті дәрілерді жазу.
Жауап: Синдромдар: интоксикация синдромы, бронхиальды өткізгіштіктің бұзуылуы.
Диагноз: Оң өкпенің жоғарғы бөлігінің инфилтративті туберкулезі.
Әдістері: Қақырықты МБТ микроскопиялық және бактериологиялық зерттеу. Кеуде қуысының рентген томограммасы. Фибробронхоскопия. Туберкулиндік диагностика: Манту сынамасы, Диаскинтест.
Емі: Туберкулезге қарсы препараттар: Изониазид, Рифампицин, Пиразинамид, Этамбутол, препараттардың мөлшері дене салмағына қарай тағайындалады.
20 баллдық емтихан сұрақ
(ЕСТЕ САҚТАЙДЫ)
5. Сұрақ: Көз туберкулезі анықтамасы, этиологиясы, патогенезі.
Жауап: Көз туберкулезі барлық жаста кездеседі.
Патогенезі: Көз туберкулезі екіншілік туберкулез, көбінесе созылмалы біріншілік туберкулезден кейін, шашыранды немесе ошақты туберкулезден кейін, туберкулезді менингит, өкпеден тыс туберкулезден кейін дамиды. Көз туберкулезінің түрлері туберкулезді – аллергиялық және гематогенді. Туберкулезді – аллергиялық түрінде қабыну диффузиялық түрде дамиды, гранулемалар түзбейді. Көз алмасының сыртқы қабаты қабынады.
Гематогенді түрі өкпе туберкулезі мен кеуде ішілік лимфа түйіндерінің туберкулезінен кейінгі қалдықтарының белсенуінен пайда болады. Көбінесе көздің тамырлы торы зақымданады.
30 баллдық емтихан сұрақ
(ТҮСІНЕДІ)
5. Сұрақ: Көз туберкулезі жіктемесі, клиникалық белгілері. зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері.
Жауап: Өкпеден тыс туберкулездің клиникалық жіктемесі
Басқа мүшелері мен жүйелердің туберкулезі
Ми қабығының қабынуының туберкулезі
Ішек туберкулезі
Сүйек – буын туберкулезі
Несеп- жыныс мүшелерінің туберкулезі
Тері туберкулезі
Шеткі лимфа түйіндерінің туберкулезі
Көз туберкулезі
Клиникалық көрінісі. Балалар мен жасөспірімдердің белсенді біріншілік туберкулезбен ауырған кезде көбінесе көз туберкулезінің туберкулезді-аллергиялық түрі кездеседі. Көбінесе кератиттер, конъюнктивиттер, кератоконъюнктивиттер. Ауру жедел түрде басталады: жарықтан қорқу, көзден жас ағу. Көз қарашығында тамырлардың гиперемиясы, конъюнктивтің ісінуі. Фликтен пайда болады — майда сұр тәрізді жартылай мөлдір түйіндер. Қолайлы жағдайда бірнеше күннен соң фликтеналар сорылады. Қабыну процессі тез регрессияға ұшырайды, бірақ рецидивтер жиі кездеседі. Көз алмасының қабығының гематогенді түрімен зақымдалуы жиі ересек адамдарда кездеседі. Ауру симптомсыз басталады, содан соң алдыңғы увеит, шеткері увеит, хориоретинит немесе жалпы увеит болады. Көбінесе түйіндер 0,5- 2 мм диаметрлі көлемде 10-12 дейінгі ақшыл-сұр немесе сарғыш ошақтар көрінеді. Кейде шақтардың саны көбееді. Олардың шекаралары айқын емес, қосылуы мүмкін. Диффузиялық түрлерінде жіті қабыну реакциясы, ісіну, шынытәрізді дененің көміскіленуі, бірнеше түйіннің пайда болуымен сипатталады.
Диагностикасы. Туберкулинодиагностикасы оңды болады. Офтальмологиялық арнайы аспатық зерттеулер жүргізіледі.
50 баллдық емтихан сұрақ
(ҚОЛДАНАДЫ)
5. Сұрақ: Науқас К, ер адам, 37 жаста, бұрын туберкулезбен ауырмаған, медициналық тексеру кезінде флюорографиялық зерттеуде оң өкпенің жоғарғы бөлігінде инфильтративті көлеңке анықталған, сұрастыру кезенде келесі шағымдар анықталған: таңертеңгі уақытта қақырық тастау, сирек жөтел, кешкі уақытта дене қызуының 37-38°С-ға көтерілуі, түнгі тершеңдік, тәбетің төмендеуі, жалпы әлсіздік, тез шаршау. Ауырғанына екі ай болған, суықтап қалуымен байланыстырады. Қарағанда: жағдайы қанағаттанарлық. Дене қызуы 37,5°С. Дене бітімі қалыпты, терісі ылғалды, түсі калыпты. Кеуде сарайы нормостениялық, екі бөлігі де тыныс актісіне бірдей қатысады, ТЖ-20 рет 1 мин. Перкуссияда: оң өкпеде өкпе дыбысы тұйықталған, аускультацияда – везикобронхиальды дыбыс естіледі, аз мөлшерде ұсақ көпіршікті ылғалды сырылдар естіледі. Лабораториялық мәліметтері: Қан анализі: эр. 4.2хІ0І2/л; Нв-130 г/л; T.K.-0,9; лейк. 7,5x109; ЭТЖ-25 мм/сағ. Кеуде сарайының рентгенограммасында: оң жақ өкпенің жоғарғы бөлігінде II қабырға шамасында шоғырланған көлеңке анықталады, өкпе түбірімен «жолақша» арқылы байланысқан, оның құрылымында жұпжолақты инфильтративті қабырғалы дренажды бронх анықталады. Басқа өкпе аймақтарында ешқандай өзгеріс жоқ. Синустары бос.
1. Синдромдарды анықтаңыз.
2. Диагнозды құрастырыңыз.
3. Негізгі диагнозды дәлелдеу үшін ең қажетті қандай зерттеу әдістері
4. Негізгі ауруды емдеу үшін ең қажетті дәрілерді жазу.
Жауап: Синдромдар: интоксикация синдромы, бронхиальды өткізгіштіктің бұзуылуы.
Диагноз: Оң өкпенің жоғарғы бөлігінің инфилтративті туберкулезі.
Әдістері: Қақырықты МБТ микроскопиялық және бактериологиялық зерттеу. Кеуде қуысының рентген томограммасы. Фибробронхоскопия. Туберкулиндік диагностика: Манту сынамасы, Диаскинтест.
Емі: Туберкулезге қарсы препараттар: Изониазид, Рифампицин, Пиразинамид, Этамбутол, препараттардың мөлшері дене салмағына қарай тағайындалады.
