А) су электр стансасы

ГЕОГРАФИЯ

маусым – тамыз ҰБТ сұрақтары

1. Астана қаласының географиялық бойлығы

A) 75° ш.б.

В) 71° ш.б.

C) 74° ш.б.

D) 76° ш.б.

E) 70° ш.б.

2. Соқтығысу, ажырау, кірігу қозғалыстары болатын аймақ

А) литосфералық тақталар шекарасы

В) ядро мен гранит қабаты аралықтары

С) базальт қабаты мен ядро аралығы

D) мантия мен ядроның шекарасы

E) ядро мен жер қыртысының шекарасы

3. Жердің пішіні туралы алғашқы пікірді ұсынған

A) ежелгі гректер

В) ежелгі мысырлықтар

С) ежелгі инктер

D) ассириялықтар

E) ежелгі римдіктер

4. Глобуста меридианға кесе-көлденең орналасқан сызықтар

A) изосызықтар

В) горизонтальдар

C) бойлықтар

D) параллельдер

E) ендіктер

5. Аспан денелерін бақылап, Ай мен Күннің тұтылуын есептеген ғалым

А) ЦІ. Уәлиханов

B) әл-Фараби

C) В. Рубрук

D) Қ. Жалаири

E) М. Қашғари

6. Жем, Ырғыз, Ор өзендері бастау алатын физикалық-географиялық аудан

А) Тұран

B) Алтай

C) Сарыарқа

D) Шығыс Еуропа

Е) Мұғалжар

7. ТМД құрамындағы федерациялық мемлекет

А) Ресей

В) Қазақстан

С) Өзбекстан

D) Беларусь

E) Қырғызстан

8. Үндістанның ақша бірлігі

А) лир

В) юань

С) иена

D) вон

E) рупий

9. Беларусь мемлекетінің шығысындағы көршілес елі

A) Австрия

B) Польша

C) Молдова

D) Украина

E) Ресей

10. Кескін картада 4 санымен берілген материктің аралдармен қоса есептегендегі ауданы

А) 54 млн км²

В) 30,3 млн км²

C) 14 млн км²

D) 9 млн км²

E) 18,3 млн км²

11. Атлант мұхитының ең таяз жері орналасқан қайраң

A) Тонга

В) Доггер-Банка

C) Мариан  

D) Куриль-Камчатка

E) Кермадек

12. Алюминий зауыты орналасқан қала

А) Қарағанды

В) Ақтөбе

C) Өскемен

D) Павлодар

E) Жезқазған

13. Шекарасының бір бөлігі Каспий теңізі жағалауымен өтетін елдер

А) Өзбекстан, Ресей, Қазақстан, Түркіменстан

B) Әзірбайжан, Ресей, Қазақстан, Түркіменстан

C) Тәжікстан, Украина, Қазақстан, Түркіменстан

D) Қырғызстан, Ресей, Қазақстан, Тәжікстан

E) Әзірбайжан, Ресей, Қырғызстан, Түркіменстан

14. Ресеймен шекарасы шектеспейтін ел

А) Түркия

В) Қазақстан

C) КХДР

D) Монғолия

E) Қытай

15. Ылғалдану коэффициенті – 0, 71, буланушылық – 700 мм болса, жауын шашын мөлшері

А) 248 мм

В) 316 мм

C) 497 мм

D) 535 мм

E) 715 мм

16. Ең ұзақ эра

А) архей

В) мезозой

С) кайнозой

D) протерозой

E) палеозой

17. Сауыр тауындағы көмір кен орны

А) Алып

B) Кендірлік

C) Обаған

D) Майкүбі

Е) Қаражыра

18. Жоңғар қақпасы арқылы Ебінұрдан Алакөлге қарай соғатын жергілікті желдің жылдамдығы

A) 40 м/сек

В) 50-60 м/сек

C) 60-80 м/сек

D) 50 м/сек

E) 30-35 м/сек

19. Қаратау жотасында кездесетін минералды ресурс

А) алтын

B) фосфорит

C) марганец

D) күміс

E) мыс

20. Ұшақ Астана қаласынан Лондон қаласына Астана уақытымен сағат 14⁰⁰ - де ұшып шығады. Ұшақтың ұшу уақыты 6 сағат болса, Лондон қаласына ұшып келетін уақыты

А) 01⁰⁰

В) 12⁰⁰

C) 21⁰⁰

D) 9⁰⁰

E) 02⁰⁰

21. Географиялық қабықтағы жыл ішіндегі ырғақтылық(-тар)

А) бриз желдерінің бағытының ауыстыруы

B) найзағайдың соғуы

C) жыл мезгілдерінің ауысуы

D) құстардың жылы жаққа ұшуы

E) толысу, қайту құбылысы

F) ҝүн мен түннің ауысуы 

G) жанартаудың атқылауы

H) жануарлардың қысқы ұйқыға кетуі

22. Атлант мұхиты табиғатына тән ерекшелік(-тер)

А) жағалық сызықтары күшті тілімденген

В) су асты жотасы 11000 км-ге созылған

С) Дүниежүзілік мұхиттың ең жоғарғы температурасы байқалады

D) ауданы бойынша ең үлкен 

Е) Арктикалық белдеуден Антарктикалыққа дейін созылып жатыр

F) тереңдігі бойынша ең таяз

G) Романш жарығы екі бөлікке бөліп жатыр

H) муссон құбылыстары байқалады

23. Қазақстанмен шектесетін мемлекет(-тер)

А) Украина

B) Ресей

C) Франция

D) Ауғанстан

E) Жапония

F) Қытай

G) Түркия

Н) Үндістан

24. Қазақстанға келетін тропиктік ауа массалары қалыптасатын аймақ (-тар)

A) Үнді мұхиты

B) Орта Азия

C) Солтүстік Мұзды мұхиты

D) Иран

E) Батыс Еуропа

F) Қытай

G) Атлант мұхиты

H) Тынық мұхиты

25. Оңтүстік Африка Республикасы бай пайдалы қазба(-лар)

А) полиметалл

В) күміс

С) алтын

D) алмас

E) платина

F) мұнай

G) асбест

H) газ

26. Мұхиттағы тіршілік дүниесінің тобы (топтары)

А) рептилия

В) консумент

C) бентос

D) маквис

E) продуцент

F) редуцент

G) планктон

H) нектон

27. Өндірістік сала(-лар)

А) қызмет көрсету

В) ауылшаруашылығы

C) денсаулық сақтау

D) білім беру

E) ғылым

F) мәдениет

G) қоғамдық тамактану

H) туризм

28. Африканың Атлант мұхиты арқылы жүк айналымын жүзеге асыратын ірі порт(-тар)ы

А) Канпала

B) Момбаса

C) Триполи

D) Дар-эс-Салам

E) Генуя

F) Александрия

G) Алжир

Н) Касабланка

29. 2013 жылғы дерекке сәйкес Қазақстанда саны 500 мыңнан көп ұлтт(-тар)

A) әзірбайжандар

В) өзбектер

С) түріктер

D) ұйғырлар

Е) орыстар

F) қазақтар

G) немістер

H) татарлар

30. Еуропадағы ірі тас көмір алабы (алаптары)

А) Жоғарғы Силезия

B) Кузнецк

C) Донецк

D) Аньхой

Е) Қарағанды

F) Рур

G) Kapaжac

H) Аппалач

31. Жер қыртысының қозғалысын бақылайтын сезімтал құрал

А) сейсмограф

В) барометр

C) термометр

D) гигрометр

E) анероид

32. Нүктенің жер бетіндегі орнын белгілейтін шамалар

A) географиялық бойлықтар

В) географиялық ендіктер

C) географиялық координаталар

D) географиялық карталар

E) градус торлары

33. Температуралары бірдей нүктелерді қосатын қисық сызықтар

A) изохоралар

B) изотермалар

С) изобарлар

D) изогнеталар

E) горизонтальдар

34. Жер қыртысының қалыптасуына кеткен уақыт

А) 2,5 - 3,5 млрд

В) 4 – 5 млрд

C) 4-7 млрд

D) 1 - 3 млрд

E) 2 – 4 млрд

35. Қазақстан Республикасындағы электр қуатының ең арзан түрі

А) күн электр стансасы

В) атом электр стансасы

C) жылу электр стансасы

D) су электр стансасы

E) жел электр стансасы

36. Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданындағы суперфосфат зауыты орналасқан қала

А) Тараз

B) Шымкент

C) Кентау

D) Алматы

E) Талдықорған

37. «Боинг» корпорациясының штаб-пәтері орналасқан мемлекет

A) АҚШ

B) Канада

C) Ұлыбритания

D) Қытай

E) Жапония

38. Боксит өндірілетін негізгі елдер

A) Франция, Ұлыбритания

B) АҚШ, Жапония

C) Германия, Испания

D) Аустралия, Ямайка

E) Аустралия, Германия

39. Мемлекеттің ішкі әкімшілік бөлінуін көрсететін карта

А) саяси-әкімшілік картасы

В) табиғат зоналары картасы

C) физикалық карта

D) топографиялық карта

E) климат картасы

40. Ақтоғай-Достық теміржол байланысына жататын теміржол магистралі

А) Трансазия

B) Трансқазақстан

C) Оңтүстік – Сібір

D) Орынбор – Ташкент

E) Орта Сібір

41. Аустралиядағы машина жасау өнеркәсібінің ірі орталықтары

А) Аделаида, Бандаберг

В) Ньюкасл, Брисбен

C) Канберра, Дарвин

D) Хаборт, Голд-Кост

E) Сидней, Мельбурн

42. Қара металлургияның дамушы елдердегі ірі орталықтары

А) Оңтүстік Корея, Таиланд, Катар

B) Иран, Үндістан, Таиланд

C) Оман, Малайзия, Лаос

D) Кувейт, Филиппин, Қытай

E) Бразилия, Қытай, Үндістан

43. Шығыс Қазақстан облысында халық саны 1394 мың адам (2013 ж.), қала халқы 816 мың адам болса, ауыл халқының үлесі

А) 58,5%

В) 70,3%

C) 35,6%

D) 41,5%

E) 50,5%

44. Шығыс пен Орталық Қазақстан экономикалық аудандарынының мамандану ұқсастығы

А) машина жасау

В) балық өңдеу

С) отын өнеркәсібі

D) қара металлургия

E) түсті металлургия

45. Қарағанды – Теміртау агломерациясының құрамындағы елді мекендер

А) Шахты, Ақадыр

В) Топар, Талғар

C) Саран, Абай

D) Долинка, Балқаш

E) Абай, Сәтпаев

46. Қаратау жотасында кездесетін минералды ресурс

А) күміс

В) алтын

C) фосфорит

D) марганец

E) мыс

47. Суреттегі ақпаратқа сәйкес дұрыс тұжырым

A) ең жоғары температура нүктесінде байқалады.

B) D нүктесі материктің батысында орналасқан

C) экваторға ең жақын орналасқан нүкте А

D) В нүктесінде ең төмен температура байқалады

Е) С нүктесі тропиктік белдеуде орналасқан

48. Жердің су қабат(-тар)ы

A) экзосфера

В) тропосфера

C) атмосфера

D) стратосфера

E) биосфера

F) литосфера

G) ионосфера

H) гидросфера

49. Ауа райының элемент(-тер)і

А) бұршақ

В) боран

C) температура

D) бұлт

E) найзағай

F) қысым

G) ылғалдылық

H) тұман

50. Қазақстанмен шектесетін мемлекет(-тер)

A) Франция

В) Үндістан

C) Жапония

D) Қытай

E) Ауғанстан

F) Түркия

G) Ресей

H) Украина

51. Қарағанды – Теміртау агломерациясының құрамына кіретін қала(-лар)

А) Абай

В) Есік

C) Қаскелең

D) Рудный

E) Қапшағай

F) Талғар

G) Саран

H) Екібастұз

52. Аустралия жағалауын шайып жатқан теңіз(-дер)

А) Маржанды

В) Тасман

C) Тимор

D) Норвег

E) Баффин

F) Гренланд

G) Филиппин

H) Баренц

53. Суық ағыс(-тар)

А) Гольфстрим

B) Солтүстік Пассат

C) Батыс Желдер

D) Лабрадор

E) Куросио

F) Бразилия

G) Шығыс Аустралия

H) Солтүстік Атлант

54. Қазақстандағы мыс балқыту комбинаты бар елді мекен(-дер)

A) Балқаш

В) Дөң

C) Лисаков

D) Кемпірсай

E) Соколов

F) Тараз

G) Жезқазған

H) Шымкент

55. Дүние жүзіндегі ең алып мегалополис

А) Рим

В) Пекин

C) Шанхай

D) Мадрид

E) Торонто

F) Токайдо

G) Сингапур

H) Сидней

56. Автомобиль жолдарының ұзындығы жөнінен жетекші орын алатын мемлекеттің астанасы

А) Лондон

В) Вашингтон

C) Бразилиа

D) Мехико

E) Бангкок

F) Канберра

G) Женева

H) Мадрид

57. Ауаның жер бетіне жақын қабатындағы су буының мұз түйіршіктеріне айналған түрі

А) қылау

B) мұз

С) қар

D) бұршақ

E) жаңбыр

58. 1 см-де 50 м деп жазылған масштаб

A) деңгейлі

В) сандық

C) атаулы

D) ұсақ

E) сызықтық

59. Жердегі тірі ағзалар мекендейтін және олардың әсерінен өзгерген қабығы

А) стратосфера

В) мезосфера

С) биосфера

D) ионосфера

E) экзосфера

60. Нүктенің жер бетіндегі орнын белгілейтін шамалар

A) градус торлары

В) географиялық карталар

C) географиялық ендіктер

D) географиялық бойлықтар

E) географиялық координаталар

61. «Диуани лұғат-ат-түрік» еңбегі жазылған уақыт

A) IX ғ.

В) XI ғ.

C) VII ғ.

D) XVII ғ.

E) Х ғ.

62. Түркияның ең үлкен қаласы

A) Стамбұл

В) Джейхан

C) Батман

D) Адана

E) Кайсери

63. Беларусь мемлекетінің шығысындағы көршілес елі

A) Польша

В) Украина

C) Ресей

D) Молдова

E) Австрия

64. Отын-энергетикалық ресурс

А) фосфорит

B) мыс

C) темір

D) көмір

E) боксит

65. Бағыттауышпен көрсетілген географиялық аймақ

A) Солтүстік Қазақ жазығы

В) Қазақтың ұсақ шоқысы

C) Мұғалжар

D) Бетпақдала

E) Тұран

66. Урбандалу деңгейі жоғары облыс

А) Оңтүстік Қазақстан

B) Солтүстік Қазақстан

C) Алматы

D) Қарағанды

E) Қызылорда

67. Францияның оңтүстігін шайып жатқан су айдыны

А) Адриат теңізі

B) Бискай шығанағы

C) Жерорта теңізі

D) Ион теңізі

Е) Па-де-Кале бұғазы

68. Ең үлкен дүние бөлігінде орналасқан федерациялы монархия елі

А) БАӘ

B) Сауд Арабиясы

C) Үндістан

D) Катар

E) Жапония

69. Қазақстанның жер аумағы 2724,9 мың км², ал Батыс Қазақстан облысының ауданы 151 мың км². Батыс Қазақстан облысының Қазақстан аумағындағы үлесі

А) ≈5,8%

В) ≈5,5%

C) ≈6,5%

D) ≈4,8%

E) ≈4,5%

70. Палеоген, неоген, антропоген дәуірлері жататын эра

А) протерозой

В) кайнозой

С) мезозой

D) палеозой

E) архей

71. XVII ғасырда орыс саяхатшысының қазақ жерін картаға түсірген еңбегі

А) «Түркістан»

В) «Арал теңізі»

C) «Сібірдің сызба кітабы»

D) «Диуани-лұғат ат-түрік»

E) «Жылнамалар жинағы»

72. Шығыс пен Орталық Қазақстан экономикалық аудандарынының мамандану ұқсастығы

А) қара металлургия

В) отын өнеркәсібі

C) машина жасау

D) балық өңдеу

E) түсті металлургия

73. Hегізі архей және протерозой эраларында қалыптасқан ежелгі платформа(-лар)

А) Канада, Балтық

В) Батыс Сібір, Тұран

С) Шығыс Еуропа, Аустралия

D) Альпі-Гималай

E) Батыс Сібір, Алдан

F) Батыс-Сібір, Алтай

G) Батыс Еуропа, Тұран

H) Гималай, Алдан

74. Қарағанды – Теміртау агломерациясының құрамына кіретін қала(-лар)

А) Есік

B) Абай

C) Қапшағай

D) Рудный

E) Қаскелең

F) Екібастұз

G) Саран

H) Талғар

75. Жеңіл түсті металл (металдар)

А) мыс

B) магний

С) мырыш

D) қалайы

E) титан

F) никель

G) алюминий

H) қорғасын

76. Оңтүстік Африка Республикасы бай пайдалы қазба(-лар)

А) алмас

В) күміс

С) мұнай

D) асбест

E) газ

F) алтын

G) полиметалл

H) платина

77. Жердің су қабат(-тар)ы

A) ионосфера

B) экзосфера

C) литосфера

D) атмосфера

E) гидросфера

F) биосфера

G) тропосфера

H) стратосфера

78. 1т цемент алу үшін жұмсалатын шикізат мөлшері

А) 1,5т

В) 0,5т

C) 2 т

D) 3т

E) 3,5т

F) 5т

G) 4т

H) 2,5 т

79. Шығыс Еуропа жазығының Казақстандық бөлігі (бөліктері)

А) Жалпы Сырт

B) Орал алды үстірті

C) Торғай үстірті

D) Балқаш-Алакөл қазаншұңқыры

E) Каспий маңы ойпаты

F) Арал маңы

G) Сырдария жазығы

Н) Үстірт қыраты

80. Еуразия тақтасының Үнді-Аустралия тақтасы мен соқтығысқан жерінде түзілген тау

А) Тибет

B) Гималай

C) Памир

D) Тянь-Шань

E) Алтай

81. Жем, Ырғыз, Ор өзендері бастау алатын физикалық-географиялық аудан

А) Сарыарка

B) Шығыс Еуропа

C) Тұран

D) Мұғалжар

E) Алтай

82. Унитарлы мемлекет

А) Мексика

B) Бразилия

C) Франция

D) Канада

E) АҚШ

83. Шығыс Еуропада жүк айналымының үлесі басым көлік түрі

А) құбыр жолы

В) әуе жолы

C) теміржол

D) автомобиль

E) өзен жолы

84. Сызбада көрсетілген тау жоталары тиесілі физикалық-географиялық аймақ

А) Сарыарқа

B) Шығыс Еуропа

C) Мұғалжар

D) Тянь-Шань

E) Алтай

85. Отын өнеркәсібінің саласы

A) электр энергиясын жеткізу

В) атом электр стансасы

С) мұнай және газды өңдеу зауыттары

D) мұнай өнеркәсібі

E) су электр стансасы

86. Жапонияда таралған ұлттық дін

A) иудаизм

В) синтоизм

С) шаманизм

D) тотемизм

E) даосизм

87. Таудың етегіндегі атмосфералық қысым 750 мм, таудың биіктігі 4300 м, тау шыңының атмосфералық қысымы

A) 150 мм

B) 500 мм

C) 320 мм 

D) 230 мм

E) 380 мм

88. Ең биік шыңы Аконкагуа болып табылатын таудың қалыптасуына әсер еткен литосфералық тақталар

A) Наска, Тынық мұхит

В) Оңтүстік Америка, Наска

C) Африка, Еуразия

D) Антарктида, Үнді-Аустралия

E) Үнді-Аустралия, Еуразия

89. Махмуд Қашғаридың еңбегі

А) «Ғылымдардың шығуы»»

B) «Диуани лұғат ат-түрік»

C) «Сібірдің сызба кітабы»

D) «Жоңғария очерктері»

E) «Арал теңізі»

90. Шығыс пен Орталық Қазақстан экономикалық, аудандарының үксастығы

А) шет елдермен шектеспейді

В) қара металлургияға маманданған

C) Ресеймен шектеседі

D) су ресурстарына бай

E) құрамында бір облыс бар

91. Қышқылдар, қоспалар, минералды тыңайтқыштар алатын химия өнеркәсібінің саласы

А) полимерлерді өңдеу

B) полимерлер химиясы

С) негізгі химия

D) кен химиясы

E) химия-фармацевтика

92. Дүние жүзінің ең үлкен су айдыны

А) Кариб теңізі

B) Фиджін теңізі

С) Атлант мұхиты

D) Солтүстік Мұзды мұхит

E) Мексика шығанағы

F) Үнді мұхиты

G) Каспий теңізі

Н) Тынық мұхиты

93. Солтүстік Қазақстан экономикалық ауданынан жер көлемі үлкен Қазақстан Республикасының экономикалық аудан(-дар)ы

А) Шығыс

В) Оңтүстік

C) Қызылорда

D) Батыс

E) Алматы

F) Атырау

G) Орталық

H) Ақтөбе

94. Оңтүстік Африка Республикасы бай пайдалы қазба(-лар)

А) күміс

В) платина

C) полиметалл

D) газ

E) асбест

F) алмас

G) мұнай

H) алтын

95. Өтпелі климаттық белдеу(-лер)

А) арктикалык

В) тропиктік

C) экваторлық

D) субантарктикалық

E) антарктикалық

F) субэкваторлық

G) қоңыржай

H) субтропиктік

96. Қазақстандағы 1899 жылы игерілген алғашқы мұнай кәсіпшілігі (кәсіпшіліктері)

A) Доссор

В) Мақат

С) Атырау

D) Қарашүңгіл

E) Құмкөл

F) Құрманғазы

G) Қарашығанақ

H) Теңіз

97. Бразилия мемлекетінің ірі қаласы (қалалары)

А) Манаус

B) Бостон

C) Сан-Паулу

D) Tокио

E) Рио-де-Жанейро

F) Монреаль

G) Лондон

Н) Оттава

98. Өтпелі географиялық белдеу

А) субтропиктік

В) полярлық

C) тропиктік

D) экваторлық

Е) қоңыржай

99. Температуралары бірдей нүктелерді қосатын қисық сызықтар

A) изобарлар

B) изотермалар

C) горизонтальдар

D) изохоралар

E) изогиеталар

100. Оңтүстік Орал мен Еділ өзендерінің аралығында орналасқан қырат

A) Үстірт

B) Жалпы Сырт

C) Жем

D) Бетпақдала

E) Каспий маңы

101. Ресеймен шектесетін облыс

А) Алматы

В) Маңғыстау

C) Қарағанды

D) Ақмола

E) Атырау

102. Қалалардың өсуі мен қалалық өмір салтының кеңінен таралу үрдісі

А) консолидация

В) демографиялық жарылыс

C) ассимиляция

D) урбандалу

E) миграция

103. Хонсю, Хоккайдо, Кюсю, Сикоку аралдарында орналасқан ел

А) Вьетнам

B) Филиппин

C) Лаос

D) Индонезия

E) Жапония

104. Атлант мұхитының ең таяз жері орналасқан қайраң

A) Куриль-Камчатка

В) Доггер-Банка

C) Тонга

D) Мариан

E) Кермадек

105. Қазақстан Республикасындағы электр қуатының ең арзан түрі

А) су электр стансасы

В) жел электр стансасы

С) жылу электр стансасы

D) күн электр стансасы

E) атом электр стансасы

106. Күріш өсіретін негізгі елдер

А) Кытай, Ресей, Канада

B) Индонезия, ОАР, Ангола

C) Қытай, Жапония, Индонезия

D) Жапония, Ұлыбритания, Непал

E) Аргентина, Жапония, Үндістан

107. Қара металлургияның дамушы елдердегі ірі орталықтары

А) Иран, Үндістан, Тайланд

В) Оңтүстік Корея, Таиланд, Катар

C) Оман, Малайзия, Лаос

D) Бразилия, Қытай, Үндістан

E) Кувейт, Филиппин, Қытай

108. Шығыс Қазақстан облысында халық саны 1394 мың адам (2013 ж.), қала халқы 816 мың адам болса, ауыл халқының үлесі

А) 58,5%

В) 50,5%

C) 41,5%

D) 70,3%

E) 35,6%

109. Қазақстанда марал шаруашылығы дамыған аймақта өсірілетін техникалық дакыл

A) темекі

В) тары

С) күнбағыс

D) күріш

E) қант қызылшасы

110. Таудың етегіндегі атмосфералық қысым 730 мм, ал шыңында 350 мм болса таудың биіктігі

А) 230 м

В) 7300 м

C) 3800 м

D) 3500 м

E) 250 м

111. Еуразияда орналасқан монархиялық мемлекет(-тер)

А) Ұлыбритания

В) Қазақстан

С) Өзбекстан

D) Беларусь

E) Қытай

F) Ресей

G) Жапония

H) Украина

112. Суық ағыс(-тар)

A) Солтүстік Пассат

B) Шығыс Аустралия

C) Куросио

D) Батыс Желдер

E) Солтүстік Атлант

F) Лабрадор

G) Бразилия

H) Гольфстрим

113. Қазақстан жер бедерінің ең төменгі жер(-лер)і

А) Сайрам

B) Қарақия

C) Өгем

D) Жалпы Сырт

E) Қызылқұм

F) Үстірт

G) Мұзтау

Н) Үлкен Борсық

114. Халық санының көшіп келушілердің есебінен өсуі

А) халық саны динамикасы

B) этнология

С) механикалық қозғалыс

D) өлім-жітім

E) табиғи өсім

F) халық санағы

G) туу

H) демография

115. Парсы шығанағындағы ел(-дер)

A) Бельгия, Швеция

B) Бруней, Малайзия

C) Бахрейн, Кувейт

D) Гана, Замбия

E) Бельгия, Грекия

F) БАӘ, Оман

G) Эквадор, Перу