Радзівіл

Альбрыхт Станіслаў (1.7.1593—12.11.1656)

Прадстаўнік найбуйнейшага магнацкага роду на Беларусі, гісторык, аўтар мемуараў. Нарадзіўся ў Алыцы — адным з радавых маёнткаў. Ардынат алыцкі. 3 1612 быў пас-лом ад ваяводы валынскага. У 1619—23 падканцлер літоўскі, з 1623 канцлер вялікі літоўскі, староста віленскі, пінскі, аканом кобрынскі. У маладосці падарожнічаў па Заходняй Еўропе. Быў жанаты з Кацяры-най з роду Любамірскіх. Карыстаўся аўта-рытэтам сярод магнатаў, заступніцтвам ка-раля Рэчы Паспалітай Жыгімонта III Вазы, хоць быў паслядоўны абаронца прывілеяў Вялікага княства Літоўскага i адстойваў яго роўнасць з Польшчай. Заснаваў касцёл у Алыцы i езуіцкі калегіум у Пінску. Р. — аўтар многіх твораў, напісаных на латыні, частка з якіх выдадзена ў Вільні i перавы-дадзена ў Варшаве. Найважнейшыя з ix: «Мемуары пра галоўныя падзеі, якія адбы-ліся ў Польшчы пасля смерці Жыгімонта III, г. зн. з 1632 па 1652» (пераклад Рачын-скага, Познань, 1839), «Набожны дыспут, сабраны з некалькіх слоў пра ўслаўленне прасвятой дзевы Марыі» (Вільня, 1635, 4-е выд., 1812), «Гісторыя пакут Хрыстовых» (3-е выд., Варшава, 1655; Вільня, 1831). Пі-саў пра дзяржаўную міжнародную, рэлігій-ную, сацыяльную палітыку правячых колаў Рэчы Паспалітай, пра культуру, звычаі, по-быт i жыццё шляхты i вышэйшых саслоўяў.

Літ:. Pamiętnik o dziejach w Polsce. Т. 1—3.
Warszawa, 1980. М.К.Багадзяж.