С) Жоямерген

Е) Рузбихан

1. “Алаш” сөзі шамамен қай ғасырларда алғаш рет айтылды С) 1Х-Х ғ.
2. Қазақ жүздерінің құрылу себебін жазған ғалым С ) Ш.Уәлиханов
3. XIV-XV ғасырларда Қазақстанда мекендеген ру-тайпалардың ауызша таралған әдебиет туындыларының ғылыми атауы: А) Фольклор
4. XIV-XV ғасырларда қыпшақтар мен қияттардың қызылбастар мен қалмақтарға қарсы соғысын суреттейтін жыр: В) Қобыланды батыр
5. Қуаңшылдық жылдары жасалған ырым: С) Тасаттық
6. Қазақстанның байырғы тұрғындардың түсінігіндегі аспан әлемінің мағынасы: D) Көк тәңірі
7. Тіл-көз тиюге байланысты сақталып қалған нанымның атауы: Е) Бойтұмар
8. Қасиетті бұлақ басына ақ құйып көктен жаңбыр сұрау ырымының атауы: А) Тасаттық
9. XIV ғасырда мұсылман дініне кіріп, басына шалма тақпағандарға қатаң жаза қолданған хан: В) Тоғылық-Темір
10. XIV-XV ғасырларда халықаралық қарым-қатынастарда сөздік ретінде пайдаланған еңбектің аты:

С) «Кодекс куманикус»

1. XIV-XV ғасырларда қыпшақтар арасынан шыққан Кутбтың әдеби шығармасы: D) «Хұсрау мен Шырын»
2. Алтын Орда ыдыраған кезде пайда болған тарихи батырлық жыр: Е) «Ер Тарғын»
3. Сүйіспеншілік, әділеттілік тақырыбында жазған Дурбектің поэмасы: А) «Жүсіп – Зылиха»
4. Алтын Орда дәуірінен бері келе жатқан күй-аңыз: В) «Сағыныш»
5. XIV-XV ғасырлардың аралығында белгілі болған өзбек ақыны Хорезмидің әдеби шығармасының аты:

С) «Мухаббатнама»

1. XIV-XV ғасырлардан бізге жеткен аспаптық музыка туындыларының бірі: D) Шора батыр
2. XIV ғасырда исламның таралуына қатты көңіл бөлген хандар: Е) Өзбек хан, Тоғылық-Темір
3. Ислам діні Қазақстанда VIII ғасырда тарай бастағанымен, халықтың жүрек түкпіріне ХІХ ғасырдың аяғына дейін толық жете қоймағаны жөнінде өз пікірін жазған қазақтың тұңғыш ғалымы: А) Ш.Уәлиханов
4. XIII-XV ғасырлардан аттары бізге аңыз болып жеткен ауызша поэзия өкілдердің бірі: В) Асан қайғы
5. XIV-XV ғасырлардан әлі күнге дейін тәрбиелік мәні зор батырлық, өнегелік мазмұндағы ертегілердің бірі:

1. Алтын Орда ыдыраған кезде пайда болған тарихи батырлық жыр: D) Орақ - Мамай
2. XIV-XV ғасырлардан бізге жеткен аспаптық музыка туындыларының бірі: Е) «Ескендір»
3. Алтын Орда дәуірінен бері келе жатқан күй-аңыздың аты: А) «Жошы ханның жортуы»
4. XIV-XV ғасырлардан әлі күнге дейін тәрбиелік мәні зор батырлық, өнегелік мазмұндағы ертегілердің бірі:

В) «Жерден шыққан Желім батыр»

1. XIII-XV ғасырлардан аттары бізге аңыз болып жеткен ауызша поэзия өкілдердің бірі: С) Кетбұға
2. XIV-XV ғасырларда материалдық игіліктер негізделген шикізат көзі: D) Мал басынан алынды
3. ХІІІ ғасырда қыпшақтардың сүттен қалай май алатынын, құртты, қымызды қалай жасайтындарын таңдана жазғандар: В) Еуропа саяхатшылары
4. Шөлдеп келе жатқанда қыпшақтар сиыр сүтінен жасалған қышқыл сусын бергенін, оны айран деп атайтындарын жазған: С) В.Рубрук
5. XIV-XV ғасырларда жаздыгүні бастарына ыстық өткізбейтін ақ киізден жасалған: D) Айыр қалпақтар киген
6. Ғарыш пен жердің, күн мен айдың, жұлдыздардың қайдан шыққандығы туралы жазылған аңыз: Е) «Күннің баяны»
7. Х-ХІІ ғасырларда Қарахан мемлекеті кезінде өркендей бастаған сәулет өнерінің тамаша туындысы:

А) Айша бибі кесенесі

1. XIV-XV ғасырлардағы сәулет өнерінің тамаша үлгісін көрсеткен кесене: В) Дәуітбек кесенесі
2. Көне Отырар қаласының батыс жағында 3 км жерде орналасқан кесене: С) Арыстан баб кесенесі
3. Ел аузындағы аңыз бойынша Арыстан баб өмір сүрген уақыт: D) VII-VIII ғасырларда
4. Құлап қалған Арыстан баб күмбезін XIV ғасырда қайта салғызған: Е) Әмір Темір
5. Арыстан баб кесенесі: А) 2 бөлмелі
6. Әмір Темірдің бұйрығымен салынған сәулет өнерінің ғажайып туындысы: В) Қожа Ахмет Иассауи кесенесі
7. Қожа Ахмет Иассауи кесенесі орналасқан қала: С) Түркістан
8. Қожа Ахмет Иассауи кесенесін салуға Әмір Темір бұйрық берген жыл: D) 1397 ж
9. Қожа Ахмет Иассауи кесенесінде залдың ортасында тұрған үлкен тайқазан жасалған жыл: Е) 1399 ж
10. Қожа Ахмет Иассауи кесенесіндегі ең негізгі бөлме: А) Кітапхана
11. Қожа Ахмет Иассауи кесенесінің биіктігі: Е) 37,5 м
12. Сығанақ қаласының маңында орналасқан бір күмбезді кесене D) Көккесене
13. XIV-XV ғасырларда далалық сәулет өнерінің үлгісінде жасалған ескерткіш: Е ) Алаша хан кесенесі
14. Қабырғаларының сырты Алаша хан күмбезі секілді қыштан, кілем өрнегі үлгісіне ұқсатып қаланған кесене:

А) Көккесене

1. Қабырға сыртын әсемдеу ісінде қазақтың дәстүрлі ою-өрнегі (таңдай, жүрекше) кең қолданылған кесене:

В) Алаша хан кесенесі

1. XV ғасырдың ІІ жартысында салынып жартылай сақталған ескерткіш: С) Рабиға Сұлтан Бегім кесенесі
2. Рабиға Сұлтан Бегімнің басына қойылған құлпы тасы табылған жер: Е) Ахмет Иассауи күмбезінің ішінен
3. Ақ Орданың орталығы Сығанақ қаласының маңында орналасқан кесене: А) Көккесене
4. Ұлытау ауданындағы Қаракеңгір өзенінің жағасында салынған кесене: В) Алаша хан кесенесі
5. Ислам дінінің көрнекті өкілі, әрі уағыздаушы, әрі ақын: Е) Қожа Ахмет Иассауи
6. X-XII ғасырларда Тараз қаласының маңындағы сәулет өнерінің тамаша туындысы: А) Бабаджа-қатын кесенесі
7. Қолданбалы өнердің ғажайып үлгілері қолданылған ғимараттар: D) Қожа Ахмет Иассауи кесенесі
8. Сәулет өнерінің орта ғасырда биік деңгейде болғандығының дәлелі:

А) Құрылыс материалдарының сапалы болуы

1. XIV-XV ғасырларда сәулет өнерінде қалыптасқан жаңа үлгілер: В) Ғимаратты күмбез шатырмен жабу
2. XIV-XV ғасырларда қыпшақ тілінде жазылған туынды: С) «Оғызнама»
3. Киелі аң-құстың тісін, тырнағын тіл-көз тимеуге қарсы жасаған ырымның атауы: D) Бойтұмар
4. XIV-XV ғасырларда Қазақстандағы хандықтар шаруашылығының басым түрі: Е) Мал шаруашылығы
5. ХІІІ ғасырдың соңындағы жазба деректерге қарағанда, пайдаланылған киіз үйдің түрлері:

А) Арба үстіне тігілген, жылжымалы

1. Ғарыш пен жердің, күн мен айдың, жұлдыздардың қайдан шыққандығы туралы жазылған аңыз:

В) «Темірқазық пен Жетіқарақшы»

1. «Шыңғыснаманың» авторы: С) Өтеміс қажы
2. «Дешті уалаяты Берке ханға бағынған кезде дінсіздердің көп бөлігін ол ислам дініне кіргізді»-деп жазған Өтеміс қажының кітабының аты: D) «Шыңғыснама»
3. Қазақстанда ислам діні VIII ғасырда тарағанымен ХІХ ғасырдың аяғына дейін тұрғындардың жүрек түкпіріне жете қоймағаны жөніндегі пікірін жазған Ш.Уәлихановтың мақаласының аты: Е) «Ислам діні»
4. Қыпшақтардың “айран” деп аталатын сусыны туралы жазған ғұлама А) В.Рубрук
5. XIV-XV ғ. жататын эпостық жыр С) «Қобыланды батыр»
6. Қазақстан аумағында XIII-XIV ғ.ғ. халық ауыз әдебиетімен қатар жазбаша әдебиет дамыды: А) Қыпшақ тілінде
7. “Хұсрау мен Шырын” шығармасының авторы В) Кутб
8. Ислам дінінің көрнекті өкілі, әрі уағыздаушы ақын D) Ахмет Яссауи
9. Көккесене орналасқан: В) Сығанақта
10. XIV-XV ғасырлар аралығында Алшахан кесенесі салынған өзен С) Қаракеңгір
11. Қазақ хандығының құрылуы қарсаңында наймандар мекендеді: C) Ұлытаудан Есілге дейін жерлерде
12. XV ғасырда қалыптасқан саяси-тарихи жағдайлар қазақ халқының... әсер етті.

A) Ұлттық мемлкет болып құрылуына

1. Қазақ хандығының құрылуының алғы шарттарының бірі, мына мемлекеттердегі саяси оқиғаларға байланысты:

A) Әбілхайыр хандығы мен Моғолстан хандығы

1. Ақ Орда ыдырап, орнына Әбілхайыр хандығы құрылды: B) XV ғ. басы
2. Қазақ хандығының негізін қалаған хандар: C) Керей мен Жәнібек
3. Керей мен Жәнібек сұлтандарды құшақ жая қарсы алған: A) Есенбұға хан
4. «Қазақ сұлтандары хижраның 870 жылдары (1465-1466) билей бастады»

деген мәлімет келтірілген тарихи шығарма: A ) Мұхаммед Хайдар Дулати «Та’рих-и-Рашиди»

1. Қазақ хандығының алғашқы территориясы C ) Шу мен Талас өзендері маңы
2. Керей мен Жәнібек хандардың маңына көшіп келген халықтың саны: D) 200 мың

1. Қазақ хандығы үшін саяси-эканомикалық және әскери-стратегиялық жағынан маңызы зор болған қалалар:

A) Сыр бойындағы

1. XV ғасырдың аяғындағы Қазақ хандығының негізгі қарсыласы: B) Шайбани хан
2. Қазақ хандығының құрылуы мен нығаюы мына жағдайды тоқтатты: C) Ішкі феодалдық қырқыстар мен талас тартыстарды
3. Қазақ хандығының құрылған уақыты В) 1465-1466 ж.
4. XV ғ-ң соңына қарай Қазақ хандығына енген қалалар А) Созақ, Сығанақ
5. Қазақ хандығының негізін қалағандар С) Керей, Жәнібек
6. Керей мен Жәнібекті қарсы алған Моғолстан ханы С) Есен бұға
7. Қазақ хандығының құрылуы жайында айтқан тарихшы D) Мұхаммед Хайдар Дулати
8. Моғолстан ханы Есен-бұға қайтыс болған жыл D) 1462 ж.
9. XV ғ. 50-70 жж. Керей мен Жәнібек хандарға қосылған адам саны А) 200 мың
10. XV ғасырдың 70 жылдарында қазақ хандарының басып алған жерлері А) Сырдария мен Қаратау өңірі
11. XVI ғасырдың бас кезінде Қазақ хандығын билеген Жәнібек ханның ұлы: B) Қасым хан
12. Бұрындық хан билеген жылдар: C) 1480-1511 жж.
13. Қасым хан тұсындағы бастапқы астана Сығанақ қаласы болды, одан кейін көшірілді: A) Түркістан қаласына
14. Қасым ханның билігі жүрген жоқ: A) Қырғыздарға
15. XVI ғасырдың бас кезінде Қазақ хандығының Сыр бойына билік жүргізуіне бөгет жасаған хан:

C) Мұхаммед Шайбани

1. «Түркістан халқы қазақ саудагерлерімен ешқандай сауда келісімдерін жасамайтын болсын, олармен осы жерлердің тұрғындары арасында қарым-қатынас болмасын» деп жарлық шығарған хан: Мұхаммед Шайбани хан
2. Шайбани ханның қазақ даласына жорық жасаған жылдары: B) 1503,1505,1506 жылдар
3. Шайбани хан ұрпақтарының арасындағы хандық билікке өзара таластың басталуына әсер етті:

B) Шайбанидың қаза болуы

1. XVI ғасырдың I жартысындағы Қазақ хандығы тәуелсіз, дербес мемлекет есебінде белгілі болды:

C) Орта Азия мен Шығыс Еуропаға

1. Хақназар хан билеген жылдар: E) 1538-1580
2. XVI ғасырдың II жартысында Қазақ хандығының күш-қуатын беделін арттырған, жерін кеңейтуге себеп болған тарихи оқиға: A) Мәскеуге қосылуды жақтаған Ноғай ұлыстарын талқандап, өзіне қосып алуы
3. Моғолстан ханы Жетісу мен Ыстық көлдің маңындағы жерлерді басып алу үшін Қазақ хандығына қарсы үлкен соғыс бастаған кезең: C) XVI ғасырдың 50-60 жылдары
4. XVI ғасырдың II жартысында Жетісу қазақтарының жағдайын ауырлатқан оқиға: Ойраттардың тонаушылық жорықтары

Хақназар ханның сыртқы саясаттағы бағытын өзгертуге әсер етті: B) Сібір ханы мен Моғолстан билеушілерінің

шапқыншылық жорықтары

1. Баба сұтанның астыртын жіберген адамдарды Хақназар ханды, оның туыстарын өлтірген жыл: C) 1580
2. Хақназар хан өлгеннен кейін хан тағына отырған Жәнібек ханның немере інісі сексенге келген: A) Шығай хан
3. Баба сұлтанға қарсы жорықта Шығай хан қайтыс болған жыл: B) 1582
4. 1583 жылы «Ант беріскен шартты» бұзып, Тәуекел хан Өзбек ханнан қайтарып алған қалалар:

A) Сауран, Түркістан, Отырар, Сайрам

1. Тәуекел хан Мәуреннахрға баса көктеп кірген жыл: D) 1598
2. 1598 жылғы шайқаста екі жақтың билеушісі де қаза болып, екі хандық хансыз қалды, бұл хандықтар:

B) Қазақ хандығы мен Өзбек хандығы

1. Тәуекел ханның беделін және күш-қуатын арттырған жеңіс: B) Ташкент қаласының түбіндегі Абдаллах ханды талқандауы
2. Қазақ хандығы мен Өзбек хандығы арасындағы ұзақ жылдар жүргізілген соғыстың нәтижесі:

C) Қазақ хандығының жеңіске жетіп, Ташкентті қосып алуы

1. Есім ханның билік құрған жылдары: D) 1598-1628
2. XVIІ ғасырдың басында Қазақ хандығында бір мезгілде билік құрған екі хан: A) Есім, Тұрсын
3. Есім ханның басты мақсаты: B) Хандықты бір орталыққа бағындырған мемлекет етіп құру
4. 1603 жылы бірінші қазақ-бұхар шайқасы болған жер: A) Айғыржар
5. Қазақ-бұхар соғысында Есім хан қолданған ұтымды соғыс тәсілі: B) Қорғанысты шайқас
6. Тұрсын сұлтан өзін хан, Ташкент қаласының билеушісі деп жариялаған жыл: B) 1613
7. Тұрсын ханның сенімді тірегі: A) Саны көп қатаған руы
8. Тұрсын хан тәуелсіздіктің белгісі ретінде шығарды: B) Ақша
9. Есім ханның қалмақтарды талқандаған уақыты: C) 1627
10. Тұрсын ханның бүлігі: A) «Қатаған қырғыны»
11. Қазақ хандығының құрылымы сатыдан... тұрады: D) жеті
12. XVI-XVII ғғ. Қазақ хандығында ата- аймақты басқарды: A) Ақсақал
13. Қазақ хандығында он немесе он бес аймақтан құралған: B) ру
14. Қазақ хандығындағы ұлыстың билеушісі: C) сұлтан
15. Орта жүзге жататын рулар: C) арғын, найман, уақ, керей, қыпшақ
16. Хан сайлаудың басты шарты: D) Шыңғыстың ұрпағы болуы
17. Сайланған ханның мал-мүлкін бөліп алу дәстүрі: B) «Ханталапай»
18. Бейбітшілік жағдайда ханның рұқсатынсыз жол берілмейді: A) Көшіп-қонуға
19. Қазақтың ханын сайлауға барлық рудан қатысты: C) Атақты, сыйлы шонжарлары
20. Қазақ хандығы таптық негізгі екі топ. Олар: А) Феодалдар мен қарапайым халық
21. Көктеу дегеніміз: C) көктемдегі жайылым
22. Қыста көшіп-қонған қазақ ауылдары үшін ең қауіптісі: A) жұт
23. Таза малмен айналысатын шаруашылық: E) Көшпелі
24. XVI-XVII ғғ. түйе мен қой-ешкілер үшін қыстық жайылымға таңдалған жер: A) Қызылқұм шөлі
25. Қозы көш дегеніміз: B) Жас төлдерді аман сақтау үшін күніне 8-10 шақырым көшіп отыру
26. Қозылардың жүнін қырқатын мезгіл: A) «Қозы күзем»
27. Көшпелі қазақтар суық басталысымен көшті: C) Күздеуге
28. Малы жоқ көшіп қонуға көлігі жоқ, егіншілікпен айналысатын кедей: A) жатақ
29. XVII ғасырдың II жартысындағы қазақ хандығының астанасы: C) Түркістан
30. XVII ғасырда қазақ хандығының ішкі-сыртқы саясаттағы беделінің әлсіреуіне себеп болған:

C) Кіші хандардың дара билікке ұмтылуы

1. 1628-1652 жылдары хан тағына отырған Есім ханның баласы: D) Жәңгір
2. Ғажайып ерліктері үшін Жәңгір ханға халықтың берген атауы: B) Салқам Жәңгір
3. Жәңгір хан 600 жауынгерімен жоңғардың 50 мың жауынгеріне қарсы тұрған шайқас: D) Орбұлақ
4. Орбұлақ шайқасы болған жыл: E) 1643
5. ХҮІІ ғасырдың 70 жылдары жоңғар әскерлерінің Жетісу мен Оңтүстік Қазақстанға басып кіріп, қосып алған қалалардың саны: A) тоғыз
6. Тәуке ханның билік құрған жылдары: C) 1680-1715
7. Тәуке ханның тұсындағы астана: B) Түркістан
8. Тәуке хан үш жүздің басын қосып құрылтай өткізілген жер: C) Күлтөбе
9. Тәуке ханның заңдар жинағы: A) «Жеті жарғы»
10. «Жеті жарғы» заңдар жинағын жасауға қатысқан билер: C) Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би
11. «Жеті жарғы» бойынша құрылтай кеңесіне жіберілмей, дауыс беру құқығынан айырылды: D) Қарусыз келген адам
12. «Жеті жарғы» бойынша хан: A) Барлық ру бірлестігінің басшысы, хандықтың басшысы, бас қолбасшысы
13. Тәуке ханның сыртқы саясаттағы мақсаты: D) Көрші мемлекеттермен одақ құру және бейбіт қатынас орнату
14. 1680 жылы жоңғар шапқыншылығы кезінде аман қалған қала: B) Түркістан
15. 1710 жылы қазақ жерінің Қарақұм маңында бас қосу себебі: C) Жоңғарларға қарсы тойтарыс беру
16. Тәуке хан тұсында билердің атқарған рөлі: B) Сот билігін, атқарушы өкімет билігін атқарды
17. XVII ғасырдың ортасында жоңғар мемлекетінің күш-қуатын біршама арттырған қонтайшы: C) Батыр
18. Аягөз маңындағы қазақ жасақтарының жоңғарлардан жеңіліске ұшыраған жыл B) 1718
19. 1728 жылы қазақ жасақтарының жоңғар әскерлеріне күйрете соққы берген жер: C) Бұланты өзені
20. Ордабасы тауына жиналған қазақ жүздерінің шешімі бойынша жоңғарларға қарсы күресте қазақ жасақтарының бас қолбасшысы болып сайланған хан: C) Әбілқайыр
21. Балқаш көлінің маңында Аңырақай жерінде жоңғарларға күйрете соққы берген жыл: D) 1729
22. Сібір атауы түркі тілдес тайпалармен ұзақ жылдар бойы қарым-қатынаста болған осы этникалық тобының атауынан шықты: E) «Сыпыра»
23. Көшім Қадырғали Жалаиридің «Жылнамалар» жинағындағы дерек бойынша осы әулеттің ұрпағы: B) Шайбани
24. Көшім хан Батыс Сібірдің жергілікті халқына тарата бастаған дін: C) Ислам
25. Патша өкіметінің Сібір ханы Көшімді талқандап, жаулап алған жыл: E) 1598
26. 1694 жылы I Петрмен елші Аталықов арқылы сауда байланысын дамытуға келісім жасаған хан: D) Тәуке
27. Ресейдің Шығыспен сауда қатынасын өрістету үшін Қазақстан «Кілт және қақпа» ролін атқарады деген патша: D) I Петр
28. В. Степанов бастаған орыс елшілерінің Қазақ хандығына келген жыл: D) 1595
29. XVIIғасырдың 40 жылдарынан бастап, Қазақ хандығына қауіп төндірген мемлекет: С) Жоңғария