Военные итоги
Внешнеполитические
Итоги 1 мир войны. Верс-вашингтонская система
Итоги Первой мировой войны:
В 1919 году немцы были вынуждены подписать Версальский мирный договор, который был составлен государствами-победителями на Парижской мирной конференции.
Мирные договоры с: Германией, Австрией, Болгарией, Венгрией, Турцией.
Результатами 1 мировой войны стали ликвидация четырёх империй: Германской, Российской, Австро-Венгерской и Османской, причём две последние были разделены, а Германия и Россия, перестав быть монархиями, были урезаны территориально и ослаблены эк.
1 мировая война подстегнула разработку новых вооружений и средств ведения боя. Впервые были использованы танки, химическое оружие, противогазы, зенитные и противотанковые орудия. Широкое распр. получили самолеты, пулеметы, минометы, подводные лодки, торпедные катера. Резко выросла огневая мощь войск.
Версальско-Вашингтонская система международных отношений — мировой порядок, основы которого были заложены по завершении 1 мировой войны 1914—1918 Версальским мирным договором 1919 г., договорами с союзниками Германии, а также соглашениями, заключ. на Вашингтонской конференции 1921—1922 гг.
Европейская (Версальская) часть этой системы в значительной степени была сформирована под влиянием полит. и военно-стратегических соображений стран-победительниц в 1 мировой войне (главным образом, Великобритании, Франции, США и Японии) при игнор. интересов побеждённых и вновь образов. стран (Австрия, Венгрия, Югославия, Чехословакия, Польша, Финляндия, Латвия, Литва, Эстония), что делало эту структуру уязвимой из-за требований её преобразования и не способствовало долговременной стабильности в мировых делах.
Отказ США от участия в функционировании Версальской системы, изоляция Советской России и антигерманская направленность превращали ее в несбалансированную и неуниверсальную, тем самым увеличивая потенциал будущего мирового конфликта.
Вашингтонская система, распростр. на Азиатско-Тихоокеанский регион, отличалась несколько большим равновесием, но тоже была неуниверсальной. Её нестабильность обусловливали неопределённость полит. развития Китая, милитаристский внешнеполитический курс Японии и изоляционизм США и пр.
Значение системы:
· Юридическое окончание 1 мировой войны
· Отказ от войны как средство разрешения конфликтов
· Создание Лиги Нации (цель: обеспечение всеобщего мира, развитие сотрудничества и безопасности во всём мире)
34. Возрастание экономической роли США в 1920-1930 гг. «Новый курс» Ф.Д. Рузвельта, его итоги и значение для мировой экономики.
35. Особенности экономического развития Англии и Франции в 1918-1939 гг.
36. Общее и особенное в хозяйственных системах Германии и Японии в 1918-1939 гг. Милитаризация экономики.
37. Начало строительства соц. экономики в БССР. Политика «военного коммунизма».
Не было чёткого плана строительства социализма.Создают ряд органов управления хоз-вом: совнархозы,рабочий контроль.
Нацианализация пром-сти,банков.Анулир долги царского правительства. Распредел земли между крестьянами. Совершен. система охраны труда,борьба с безработицей. Входе всех преобраз. военно-полит ситуация меняется. Начинается гражд. война.
Чрезвыч. меры – военный коммунизм 1919-1921:национализ. всей пром-сти,введение продразверстки – принудит изъятие у крестьян, монополия гос-ва на распределении продуктов, всеобщая труд. повинность.Инфляция.Деньги утрачивают свои ф-ции. Вводятся талоны, карточки. К1921 политика ВК себя исчерпала. Массовое недовольство =>уступки прав-ва=>НЭП.
На пачатку 1920 –х гг. Савецкая дзяржава апынулася ў крызісным стане. У знешнепаліт. плане ён праявіўся ў палітычнай ізаляцыі. Вельмі цяжкім было сацыяльна–эканамічнае становішча ў Беларусі. Яно было выклікана вынікамі першай сусветнай і грамадзянскай войнаў, германскай і польскай акупацыяй. У крызісным стане знаходзіўся чыгуначны і водны транспарт. Вялікая шкода была нанесена с/г.
Галоўнай прычынай і асаблівасцю сацыяльна–эк.а крызісу ў краіне з’яўлялася тое, што селянін не мог больш мірыцца з харчраскладкай і палітыкай “ваеннага камунізму”. Адказам на гэтыя пытанні стала новая эканамічная палітыка – НЭП. Пачатак ёй быў пакладзены на Х з’ездзе РКП(б) у сакавіку 1921 г. НЭП – гэта сістэма эканамічных, сацыяльных, палітычных і культурных мер, накіраваных на ўкараненне рыначных адносін ў народнай гаспадарцы.
У сферы прамысловасці Беларусі новая эканамічная палітыка праявілася ў наступным:
1)Скасоўвалася празмерная цэнтралізацыя кіравання. Былі створаны групавыя ўпраўленні, якія падпарадкоўвалася непасрэдна Саўнаргасу БССР. Прамысловасць рэспублікі атрымала магчымасць лепш выкарыстоўваць мясцовую сыравіну і рэсурсы.
2)Усе прамысловыя прадпрыемствы былі падзелены на чатыры групы. У першую групу ўваходзілі найбольш буйныя дзяржаўныя прадпрыемствы, якія павінны былі працаваць на аснове гаспадарчага разліку / за кошт прыбытку пакрываць страты /. Да другой адносіліся тыя прадпрыемствы, якія падлягалі часовай кансервацыі. У трэцяй групе знаходзіліся прадпрыемствы, якія не мелі дзяржаўнага значэння і аддаваліся ў арэнду кааператыўным арганізацыям і прыватным асобам. Да чацвёртай групы належалі прадпрыемствы, якія падлягалі закрыццю, іх рабочыя і служачыя пераводзіліся на функцыяніручыя фабрыкі і заводы.
3)Ліквідавалася ўраўнілаўка ў аплаце працы рабочых, формы аплаты ўлічвалі кваліфікацыю рабочага, колькасць і якасць яго працы. У першыя гады НЭПа практыкавалася натуральная і грашовая аплата працы.
У сферы с/г нэп праявілася ў наступным:
1)Замест харчраскладкі быў уведзены харчпарадак, які быў у два разы меньш.
2)Свабодны выбар формаў землекарыстання
3)Свабоднае распараджэнне сялянамі лішкамі сваёй прадукцыі.
4)Замена натуральнага падатка грашовым
5)Дазвол арэнды зямлі і найму рабочай сілы.
Было дазволена прадпрымальніцтва.
У 1922 – 1924 гг. была праведзена грашовая рэформа, што прывяло да фінансавай стабілізацыі ў краіне.
НЭП дазволіў спалучаць дзяржаўныя і асабістыя інтарэсы. Дзякуючы гэтай палітыцы была паспяхова адноўлена с/г рэспублікі, атрымала стымул для развіцця прамысловасць, панізіўся ўзровень беспрацоўя.Безумоўна, НЭП стымуляваў сацыяльнае расслаенне грамадства, у чым кіраўніцтва бальшавіцкай партыі бачылі пагрозу ажыццяўленню сваіх праграмных мэт. У канцы 1920-х гг. НЭП згортваецца.