Тэма ІХ – Х. Беларусь у перыяд рэвалюцыі 1917 г. і грамадзянскай вайны. Беларусь у межваенны перыяд

Тэма семінара І: “Беларусь у перыяд рэвалюцыі 1917 г. Стварэнне беларускай дзяржаўнасці”

План:

1. Перамога Кастрычніцкай рэвалюцыі ў Беларусі і ўстанаўленне Савецкай улады. І Усебеларускі з’езд.

2. Інтэрвенцыя Германіі. Першая спроба ўстанаўлення беларускай дзяржаўнасці. БНР.

3. Утварэнне БССР. ЛітБел.

4. Вайна Савецкай Расіі з Польшчай. Рыжскі мір.

Літаратура:

Варонка Я. Беларускі рух ад 1917 да 1920. – Коўна, 1920.

Волчок Г.И. Образование Белорусской ССР и Компартии Белоруссии. – Могилёв, 1986.

З гісторыі палітычных партый: Вучэбны дапаможнік. – Мн., 1993.

Ігнаценка І. Кастрычніцкая рэвалюцыя на Беларусі//Беларускі гістарычны часопіс, 1997. - № 4.

Ігнаценка І.М. Кастрычніцкая рэвалюцыя на Беларусі. Асаблівасці і вынікі. – мн., 1995.

Кончер С.С. Из истории общественных, национальных и революционных движений белорусов//Нёман, 1993. - № 1.

Коўка А. Беларускі вызваленчы рух: Спроба агляду//Спадчына, 1991. - №5.

Круталевич В.Л. На путях национального самоопределения. БНР – БССР. – РБ. – Мн., 1995.

Ладысеў У., Брыгадзін П. Рада БНР пасля Рыжскага дагавора 1921 г., ці канец нацыяльнаму рамантызму//Беларускі гістарычны часопіс, 1998. - № 3.

Ліс А. Рупячыся пра беларускую дзяржаўнасць//Спадчына, 1996. - № 3.

Луцкевіч А. За дваццать пять гадоў: успаміны. – Вільня. “Мірны дагавор…”. – 3 сакавіка 1918 г.//Спадчына, 1993. - № 2.

Октябрь 1917 и судьбы политической оппозиции. – Гомель, 1993. – Ч 2.

Палітычныя партыі Беларусі: Дапаможнік. – Мн., 1994.

Платонов Р., Сташкевич Н. Тернистый путь к свободе: К вопросу становления белорусской национальной государственности//Нёман, 1992. - №№ 10, 11.

Рыжская дамова 1921 г.//Спадчына, 1993. - № 4.

Сідарцоў У.Н. Сучаныя падыходы да вывучэння гісторыі Вялікай Кастрычніцкай сацыялістычнай рэвалюцыі і грамадзянскай вайны//Актуальныя пытанні гісторыі БССР. Савецкі перыяд. – Мн., 1991.

Случчына//Беларускі гістарычны часопіс, 1991. - № 1.

Филиппович И.И. Могилёв: Хроника событий 1917 – 1918. – Могилёв, 1995.

Ладысеў У. Рыжскі мірны дагавор: перамога савецкай дыпламатыі ці паражэнне://Беларускі гістарычны часопіс, 2001. - № 3.

Гігін В. Узаемаадносіны бальшавікоў і левых эсераў у Заходняй вобласці (лістапад 1917 – чэрвень 1918)//Беларускі гістарычны часопіс, 2001. - № 5.

Ціхаміраў А. Беларуска-літоўскія дачыненні ў 1914 – 1920 гг.//Спадчына, 2000. – № 5 – 6.

Тэма семінара ІІ: “Беларусь у межваенны перыяд”

План:

1. Крызіс палітыкі “ваеннага камунізму”. НЭП: сутнасць, супярэчнасці, вынікі, згортванне.

2. Індустрыялізацыя: поспехі і цяжкасці індустрыяльнага развіцця БССР ў гады 1, 2 і 3 пяцігодак.

3. Калектывізацыя ў Беларусі.

4. Грамадска-палітычнае жыццё БССР у 20 – 30-я гг.

Пытанні для самакантролю, абмеркавання і гутаркі:

1. Якія органы ўлады дзейнічалі на тэрыторыі Беларусі пасля звяржэння самаўладдзя?

2. Раскажыце аб уздыме нацыянальна-вызваленчага руху пасля Лютаўскай рэвалюцыі.

3. Якія з палітычных партый і чаму карысталіся найбольшым уплывам сярод сялянства на неакупіраванай тэрыторыі Беларусі вясной 1917 года?

4. У чым заключаецца сутнасць пазіцый розных палітычных сіл у перыяд падрыхтоўкі і правядзення Кастрычніцкай рэвалюцыі?

5. Якія асаблівасці перамогі Савецкай улады ў Беларусі?

6. Аб стварэнні якога органа мясцовай улады была прынята рэзалюцыя на 1-м Усебеларускім з’езде? Чаму быў разагнаны з’езд?

7. Якія дзеянні прадпрымаў у Беларусі польскі корпус Доўбар-Мусніцкага?

8. Чаму Брэсцкі мір быў асабліва цяжкім для Беларусі?

9. Якую тэрыторыю павінна была ахапіць БНР паводле ўстаўных грамат?

10. Чаму Германія не прызнала БНР?

11. Калі пачалася работа па стварэнню БССР?

12. Раскажыце аб дзейнасці Белнацкама.

13. Як праходзіла фарміраванне ўрада БССР?

14. Ахарактарызуйце працэс страрэння ЛітБел ССР.

15. Якія мерапрыемствы ажыццявіў урад ЛітБел ССР?

16. Якія мэты ставілі Польшча і Расія ў час савецка-польскай вайны адносна беларускіх зямель?

17. Які акупацыйны рэжым быў устаноўлены на беларускіх землях і як адносілася да яго насельніцтва?

18. Якую палітыку праводзілі лідэры беларускага нацыянальнага руху ў час вайны і яе вынікі?

19. Якімі былі вынікі Рыжскага мірнага дагавора для беларускага народа?

20. Як улічваліся асаблівасці Беларусі пры пераходзе ад вайны да мірнага будаўніцтва, да новай эканамічнай палітыкі?

21. Калі і чаму было адменена ваеннае становішча ва ўсіх паветах БССР?

22. Як адбылося ўзбуйненне тэрыторыі БССР?

23. Акрэсліце супярэчнасці НЭПу ў Беларусі і прычыны яго згортвання.

24. Як Вы лічыце, ці была неабхдна індустрыялізацыя ў БССР на мяжы 1920-х – 1930-х гг.?

25. Назавіце крыніцы сродкаў для правядзення індустрыялізацыі і вызначце значнасць кожнага з іх.

26. Якія прадпрыемствы пераважалі ў Беларусі ў часы індустрыялізацыі?

27. Да якога часу працягваўся працэс індустрыялізацыі ў рэспубліцы?

28. Якія цяжкасці выявіліся пры ажыццяўленні індустрыялізацыі ў рэспубліцы?

29. Ці была суцэльная калектывізацыя жыццёва неабходнай?

30. З якімі мэтамі праводзілася раскулачванне? Якія яго вынікі?

31. Ці паказала перавагу калектыўная праца над індывідуальнай?

32. Якую ролю адыгралі МТС у суцэльнай калектывізацыі і ліквідацыі кулацтва?

Літаратура:

Крук А. Станаўленне і развіццё сістэмы кіравання органамі ўнутраных спраў Беларусі (1917 – 1940 гг)//Беларускі гістарычны часопіс, 2001. - № 1.

Акшевский А. Он любил эту землю. О наркоме земледелия БССР Д.Ф.Прищепове. – Мн., 1991.

Вакар Н. Ліквідацыя беларускага нацыяналізму//Спадчына, 1992. - № 6.

Вишневский А.Т. Очерки истории государства и права Республики Беларусь (1917 – 1995). – Мн., 1995.

Врублевский А., Протько Т. Из истории репрессий против белорусского крестьянства (1929 – 1934). – Мн., 1992.

Врублевский А., Протько Т. Накануне “великого перелома”//Хозяин, 1991. - № 1.

Вышінскі У.І. Індустрыялізацыя БССР//Актуальныя пытанні гісторыі БССР: Дапаможнік. – Мн., 1991.

Имена в истории: Краткий биографический очерк. – Мн., 1993.

Іофе Э.Першы старшыя Інбелькульту//Спадчына, 1995. - № 6.

Каспяровіч Э.А. Спецперасяленцы. – Мн., 1991.

Касцюк М., Міхнюк У. Рэпрэсіі – самая цяжкае злачынства таталітарнага рэжыму//Крыжовы шлях. – Мн., 1993.

Касцюк М.П. Сталіншчына і Беларусь//Беларускі гістарычны часопіс, 1995. - № 2.

Король А.С. Белоруссизация: 20 – 30 годы//Страницы истории Компартии Белоруссии. – Мн., 1990.

Кузнецов Н.В. Коллективизация: трудные пути//Страницы истории Компартии Белоруссии. – Мн., 1990.

Кушнер В.Т. О некоторых вопросах перехода к новой экономической политике в республике. – Мн., 1989.

Лыч Л. Беларусізацыя 20-х гадоў//Маладосць, 1995. - № 11.

Мяснікаў А.Ф. Нацдэмы: лёс і трагедыя. – Мн., 1993.

Пархімовіч М.Н. Новая эканамічная палітыка ў беларускай вёсцы// Веснік БДУ, 1991. – Серыя 3. - № 2.

Пурышава Н. Дзяржаўная літаратурная палітыка ў БССР у 20-я гг.//Беларускі гістарычны часопіс, 1998. - № 3.

Слуцкае паўстанне. Да 75-х угодкаў Слуцкага зброеннага чыну//Спадчына, 1995. - № 6.

Стужынская Н.І. “Зялёны дуб”// Беларускі гістарычны часопіс, 1995. - №1.

Белазаровіч В. Асаблівасці калектывізацыі ў заходніх абласцях БССР у 1939 – 1941 гг.)//Беларускі гістарычны часопіс, 1999. - № 1.

Цітоў Д. Так пачыналася адраджэнне//З гісторыіяй на “Вы”. – Мн., 1990.