Саяси мәдениет – бұл тарихи қалыптасқан жүйе, нақты құндылықтар, нұсқаулар, көз жеткізулер, ұсыныстар, жүріс модельдері, саяси процестің субъектісінің қызметінің көрінісі және саяси қоғамдық өмірінің ауыспалылығын қайта өндірісін қамтамасыз ету.
Саяси мәдениеттің қызметтері:
• танымдық – азаматтардың қоғамдық-саяси білімін қалыптастыру қажеттігі, көзқарасы, саяси білімділікті жоғарлатады.
• интегративті - саяси жүйенің құнды келісімінің саяси-мәдеиеттің жалпықабылдану жетістігі және таңдаулы қоғамның саяси саптары сонымен қатар, саяси мәдениеттің элементтерінің ұрпақтан ұрпаққа берілуі мен саяси тәжірибенің жиналуы.
• регулятивті – қажетті саяси құндылықтардың қоғамдық сана-сезімде бекітілуін және қалыптасуын қорытындылайды.
• тәрбиелік – адамдардың саяси әлеуметтенуіне себепші болады және азаматтың тұлға ретінде саясатта толық субъектілігінің қалыптасуына жәрдем береді.
|
|
Саяси мәдениеттің типологиясы:
Саяси қатысымның деңгейі (Г. Алмонд, С. Верба)
патриархалды - жергілікті құндылықтарын бағдарлық сипаты (құндылық кландар, тайпа, ру), жергілікті патриотизм, ағайыншылдық, коррупция, индивидтің саяси мәдениетте маңызының азқабілеттілігі, нақты саяси ролдерді орындамайды (мысалы, сайлаушы); әртүрлі жергілікті жас тәуелсіз мемелекеттер мен субмәдениеттерге тән
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
азаматтық –саяси жүйеге ндивидтің алыстаған қатынасын және пасивті бағалайды; дәстүрді бағдарлайды, бірақ саяси салалы; билікке бағынады, индивид одан әртүрлі игілікті күтеді(әлеуметтік кепілдік және т.б) және оның диктатынан күдіктенеді____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
белсенділік - азаматтық белсенділіктен, қатыстұрушылықан, ұтымдылықтан айрықшаланады; азаматтар билікке заңды әскермен белсенді ықпал етуге тырысады (сайлаулар,демонстрация) ____________________________________________________________________________________________________________________________________
азаматтылықтың мәдениеті – ұстанушыға жеке ұлттық үкімет қызметінің маңызының жалпы оң бағасы; өз ұлтының саяси институттарына мақтаныш сезімі; ресми тұлғалар жағынан ұқыпты және тең қатынас көрсетілімі ашық және лояльды оппозициялық көңіл күйдің көрінісі деген сапаларды иеленеді
____________________________________________________________________________________________________________________________________