2015-03-27
326
Стан с/г ў п.п XIX ст. ха-рактарызаваўся існаваннем фальваркова-паншчыннай сістэмы і поўнай асабістай залежнасці сялян ад памешчыкаў. Сяляне карысталіся зямлёй памешчыкаў і выплачвалі за гэта чынш ці даніну прадуктамі. У сяр. XIX ст. сялянскім гаспадаркам, якія мелі надзел у адну волоку (21,36 га), прызначалася 12 дзён паншчыны на тыдзень.Таму не было ніякай зацікаўленасці ў працы.
Пашыралася вінакурэнне — перапрацоўка бульбы на гарэлку.Даход быў большы,чым ад жыта. Даход прыносіла льнаводства.Цукровыя буракі – цукр; лён,канапля – палатно.
Ва ўмовах разлажэння феадальна-прыгонніцкай сіс-тэмы царскі ўрад пайшоў на эканамічныя рэформы з мэтай прыстасавання існуючай сістэмы гаспадарчых адносін да патрэб рынку, а таксама павышэння дзяржаўных даходаў. Ініцыятар Кісялёў. Рэформа была праведзена толькі сярод дзяржаўных сялян. Яна прадугдеджвала: правядзенне падрабязнага апісання ўсіх дзяржаўных маёнткаў і строгае вызначэнне павіннасцей дзяржаўных сялян у залежнасці ад іх гаспадарчага становішча; спыненне здачы дзяржауных зямель у арэнду; ліквідацыю фальваркаў і паступовы перавод дзяржауных сялян з паншчыны на чынш.
Рэформа П. Кісялёва прывяла да павелічэння надзелаў дзярж. сялян і змяншэння іх павіннасцей. Аднак заставалася прыгоннае права і гэта з’яўлялася небяспечным для дзяржавы.
Развіццё прамысловасці ў першай палове XIX ст. у Беларусі звязана з пераходам ад рамеснай да фабрычнай вытворчасці.
