Патогенезі

1. Жүйкелік тетік

Қауіп-қатер жайты → АҚ-ды реттейтін орталықтың бұзылысы → қыртыстық үрдістердің динамикасының бұзылыстары (қозу және тежелу) →мыйда тежелудің жеткіліксіздігі → тамыр қимылдатқыш орталық нейрондарында дерттік күшейген қозу ошағы (ДКҚО) түзілуі және дерттік жүйе түзілуі → д ербес жүйке жүйесінің симпатикалық бөлімінің тұрақты әсерленуі →жүректің жиырылу күші мен жиілігінің жоғарылауы, резистивті тамырлардың тарылуы → ҚМК және ШТЖК↑

2. Гормоналды тетік

Гипоталамус - гипофиз – бүйрек үсті бездері жүйесінің белсенділігінің жоғарылауы→ глюкокортикоидтардың ж.б стресс гормондарының өндірілуі артуы.

3. Бүйректік тетік.

ü Ренин-ангиотензин-әлдостерон (РАӘЖ) жүйесінің және өзекшелік эпителийлерінің тұқымқуалайтын ақаулары

ü Бүйрек ишемиясы нәтижесінде РАӘЖ-нің әсерленуі

Тақырып № 3. Қанайналым жеткіліксіздігі, түрлері, жалпы сипаттамасы.

Жүрек жеткіліксіздігі – жүректің насос ретінде ағзалар мен тіндерді зат алмасуына қажетті сәйкес қанмен қамтамасыз ете алмайтын жағдайын айтады.

Жүрек жеткіліксіздігі дамиды:

· Шамадан тыс артық қызмет атқаруынан, жүректің зорығуынан;

· Миокардтың біріншілік бүліністерінен;

· Перикардтың біріншілік бүліністерінен

· Жүрек ырғағының ауыр бұзылыстарынан;

· Жүрек бүліністерінің біріккен бұзылыстарынан.

Жүрек бөліктері бүліністерінің басымдығына қарай жүрек жеткіліксіздігінің түрлері:

1. Сол қарыншалық

2. Оң қарыншалық

3. Толық

Ағымына қарай: қауырт және созылмалы

Жүрек оралымының кезеңдерінің жеткіліксіздігіне қарай

1. Систолалық (жүректің насостық қызметінің бұзылуы →жүрек шығарымының төмендеуі)

2. Диастолалық (гипертрофияға немесе фиброзға байланысты сол қарынша қабырғасының босаңсуы мен қанға толуының бұзылуы → диастолалық соңы қысымның жоғарылауы)

Жүрек жеткіліксіздігінің зорығулық түрі

(Миокардтың артық ауыр жүктемесінен кейін дамиды және созылмалы іркілулік жүрек жеткіліксіздігіне әкеледі).

Зорығудың түрлері:

1. Қан көлемімен зорығу («жүрек алдылық жүктеме»)

· Гиперволемия

· жүрек қақпақшаларының жеткіліксіздігі→диастола кезінде жүрек қуыстарының қанға толуының ↑

· жүректің ұзақ мерзімдік бейімделулік гиперфункциясы

2. Кедергіден немесе қысымнан зорығу («жүрек соңы жүктемесі»)

· жүрек қақпақшалары тесіктерінің тарылуы

· қолқа саңылауы тарылуы

· үлкен және кіші қан айналым шеңберінің артериялық гипертензиясы → систола кезінде жүректен қан шығарылуына кедергінің ↑

Жүрекке артық күш түскенде икемделістік-бейімділістік жолдары

Қысқа мерзімдік:

1. Жүректің жиырылу күшінің артуы

· Гетерометрлік тетік – Франк–Старлинг заңы (босаңсу кезінде ет талшықтарының ұзындығының ↑ жүректің жиырылу күшін арттырады → тоногендік дилятация)

· Гомеометрлік тетік (миокардтың керілу күші жүрек ет талшықтарының ұзындығы ұзармай артуы)

2. Жүректің соғу жиілігінің артуы (тахикардия)

Ұзақ мерзімдік

Миокардтың гипертрофиясы