2015-04-20
1417
А. эшекей;
Б. орта;
В. жағдай;
Г. талгамсыздық;
Д. тұргызу.
4. Дизайнның кай іүрі сәндік-қолданбалы өнердің тікелей жалғасы
болып табылады?
А. архитектуралык дизайн; Б. графикалық дизайн; В. орталық дизайн; Г. процессуалдық дизайн; Д. өндірістік дизайн.
5. Белгілі дизайн теоретигін агаңыз?
А. В.Кандинский; Б. Мондриан; В. Мутезиус; Г. Гропиус; Д. К.Джонс.
6. Сәулет өнері мен кұрылысты стандартаудағы унификация
кедергілерін атаңыз?
А. ортаның монотондылығы;
Б. өндірістік технологияның төмен деңгейі;
В. кұрылыс объекттілеріне жекеше ыңгай;
Г. архитектуралық элементтерді орындаудың нэзіктігі;
Д. тұргын үй қүрылысындагы аз колемдер.
7. Абстракциялык онерді ұстанушы:
А. К.Малевич; Б. Ф.Леже;
8. Э. Мунк;
Г. Ф.Пикабия; Д. О.Дикс.
8. 80 жылдардың «жаңа ағымының» шыңы үғымына жатады:
А. «Оп-арт»;
Б. графикалық дизайн;
В. бейнелеу өнері;
Г. өндірістік дизайн;
Д. кескіндеме.
|
|
|
8. «Поп - арт» негізіи салушылардың бірі:
А. В. Вазарелли; Б. Р. Раушенберг; В. Г.Юкер; Г. Ж. Тингелли; Д. Т. Дикс.
10. Күрделі механизмдер қондырғылары бөлінбейтін бөлшегі болып
табылады:
А. көрменің;
Б. визуальды трюктардың; В. кинетикалық өнердің; Г. динамикалық өнердің; Д. «Оп-арттың».
Әдебиеттер:
10. Ковешникова Н.А. Дизайн: история и теория. М.: Омега-Л, 2005. 224с.
11. Турганбаева Л.Р. Очерки истории материальной культуры и дизайна: Алматы. Фонд «Сорос» 2002.
12. История искусств Казахстана. К.К.Муратаев, Т.А.Кылышбаев, А.Г.Глаудинова, А.С.Галимжанова. Алматы. «Ата-мура» 2006 ж.
13. Маргулан А.Х. Казахское прикладное искусства Том 1-1986, том 2 1987, том 3-1994.
14. Садохин А.П., Грушевицская Т.Г. Мировая художественная культура: Учеб. Пособие для вузов. - М.:ІОНИ ІИ-ДАНА, 2003. -559 с; илл.
15. Рассел Эш. Әлемнің ұлы кереметтері. Алматы: «Алматыкітап», 2007.-64 бет, суретті.
16. Бирюкова Н.В. История архитектуры: Учебное пособие. -М: ИНФРА-М, 2005. -365 с.
17. Байпақов К. Қазақстанның ежелгі қалалары. -Алматы: «Аруна Гісі.» 2007. -384 6.
18. Орельская О.В. Современная зарубежная архитектура М.: Издательский центр «Академия», 2006.
Ю.Готтенрот Ф. Иллюстрированная история марериальной културы. М.: ООО «Издательство АСТ»; СПб.: «Издательство «Полигон», 2001. - 478 с: илл.
11.Пушнова Ю.Б. Терия и история искусства. Конспект лекции. - М.: Приор-издат, 2004.- 128 с.
№ 9-11 сабақ «XX ғасырдың екінші жартысындағы өнер»
Сабақ мақсаты:
1. Студенттің жалпы ой-өрісін кеңейту, мамандық бойынша дайындаудың теоретикалық базасын толықтыру, дизайн тарихы мен теориясы пәнінің көлемді материалынан жүйелі білім алу.
|
|
|
2. Өнеркәсіптік дизайн саласындагы жетістіктер негізін, түпкі ой мен концепцияның өзара байланысын, өнеркәсіптік дизайнның даму заңдылықтарын, сондай-ақ практикалық қызметпен тікелей байланысты мәселелерді шешу.
3. Дизайнерлік жұмыстардың аймақтары туралы, өткен дәуір стильдерінің алмасуы және дамуы туралы, стильдердің пайда болу уақыты мен ерекшеліктері, дизайн және сәулет өңірінен нақты мысалдар келтіре білу.
4. Берілген тапсырмамен сәйкес жұмыс жоспарын құру, ұсынылған әдебиеттерді оқи отырып, мэнжазбаны сауатты толтырып жазу, ғылыми жүмысты талдау жэне зерттеу, негізгіні қосымшадан бөле отырып, мэтінмен жүмыс жасай білу.
5. Пікірталас кезінде оз ойларын толық жеткізе білу жэне қорғай білу, белгілі шеберлердің шығармаларын мысалға ала отырып, сол жэне басқа да шығармашылық концепцияларының пайда болуы, гүлденуі, қайта қүрылуы себептерін оздері сараптай білу.
Семинар жоспары:
1. Өнеркэсіптік дизайн жэне графикалық дизайн түрлері.
2. Компьютерлік дизайн және оның түрлері.
3. Соғыстан кейінгі кезеңдегі көркемдік ойдағы жаңа ағымдар.
4. Жаңа уақыт ағымымен барлық эйгілі көркемдік стильдердің қатар болуы.
5. «Поп-арт», «Оп-арт», «Кинетикалық өнер».
6. 1960 жылдардагы онер туындылары жэне олардың ерекшеліктері. Бақылау сұрақтары:
1. Қазіргі өнердегі жарнаманың ролі.
2. Компьютерлік дизайнның ерекшеліктері жэне оның даму барысы.
3. «Поп-арт», «Оп-арт», «Кинетикалық өнер» жэне оның негізін салушылар.
4. Жаңашыл заттық шыгармашылықтың айырмашылық белгілері.
5. «Машиналық өнерге» не жатады?
6. Жаңа көркемдік тенденциялардың қолданбалы өнердің дамуына эсері.
7. Өндірістік дизайн саласы нені қамтиды?
8. XX ғасырдың басында күнделікті киім үлгісіндегі қандай тенденциялар актуалды болды?
Глоссарий:
1. Концептуализм - 1970 жж. жобалаудың жаңа бастамасын жасауға негіз болған, өнердегі модернистік ағым.
2. Костумбризм - XIX ғ. Испания жэне Латын Америкасы бейнелеу өнеріндегі бағыт.
3. Кубизм - XX г. бірінші жартысындағы бейнелеу өнеріндегі агым (П.1 Іикассо, Ж. Брак, М.Дюшан жэне т.б.).
4. Лаконозим - дизайнердің шығармашылық ойын барынша жалпылама жэне мүмкіндігінше нақты айқындау тэсілін сипаттайтын үғым.
5. Лэнд-Арт - өз шығармасында шынайы пейзажды басты көркемдік материалы жэне нысаны негізінде қолданған XX ғ. соғындағы бейнелеу өнерінің бағыты.
6. Метаболизм- 1960 жылдардан бастап дамыған сэулет өнеріндегі жэне қалақүрылысындағы бағыт.
7. Новеченто - фашистік Италияға тэп бейнелеу өнерінің стилі.
8. Нон Финито - 1950-60 жж. Батыс Еуропада қалыптасқан аяқталмаған көркем шығармашылыктың теориясы.
9. Оп-арт - біркелкі геометриялық денелердің, сызықтар мен түстердің ритмикалық жиынтығы арқылы қозгалыстың елесін туғызатын 1940 жж. еуропалық жэне американдық кескіндеме мен графикада қалыптасқан ағым.
Ю.Поп-арт - қарапайым кескіндеме жэне мүсін өнерінің эдістерінен бас тартқан 1950 жж. екінші жартысында АҚПІ жэне ¥лыбританияда пайда болған модернистік көркемдік ағым.
Схемалар, тапсырмалар, жағдайлар:
1. «Тоіаі Іоок» стилі, Шанель формуласына сипаттама беріңіз?
2. Э. Шапареллидің шыгармашылық эксперименттері?
|
|
|
3. Постмодернизм үздіктерінің улгілерін қолданып, қазіргі заманға сэйкес киім, жиһаз нобайларын орындау.
4. Соңғы стильдерді пайдалану арқылы, түрғын үй жобасының эскизін орындау.
5. Жиһаздық дизайниың «Хай-тек» стиліндегі сипаттық элементтері.
Мәнжазба тақырыптары:
1. Қазіргі заман онерінің жаңа толқыны - «Трансавангард» үғымының маңызы.
2. «Посмодернизм- бүл сэулег онерінің жаңа деңгейдейдегі дамуының эклектикасы» ұғымы.
3. Испания, Америка елдеріндегі посмодернизм үздіктері, олардың шығармашылығы.
Блиц-тест:
1. Гаудидің өзінің қүрылысын тұрғызуға арнаған материалы: А. кірпіш; Б. ағаш; В. бетон; Г. болат;
Д. шыны.
2. «Модерн» стиліндегі декордың негізі:
А. геометриялык өрнек;
Б. ағымдық сызык;
В. қатаң ырғақ;
Г. контрасты түстік негіз;
Д. символдық өрнек.
3. «Интернационалдық стил» гүріне не жатады?
А. модерн;
Б. функционализм; В. қоланбалы өнер; Г. эклектика; Д. постмодернизм.
4. «Баухауз» қай жерде пайда болды?
А. Германияда;
Б. Швейцарияда; В. Ресейде; Г. Италида; Д. Бельгияда.
5. «Органикалық сәулет өнері» идеясының негізін салған кім?
А. Ле Корбюзье;
Б. Ф.Райт;
В. Мисс Ван дер Роэ;
Г. В. Гропиус;
Д. О.Нимейер.
6. Функционализмнің скінші рет гүлдену кезеңі қашан болды?
А. XX ғ.70 жж;
Б. 40 жж. соңы- 60 жж басы;
В. бірінші дүниежүзілік соғыстан кейін;
Г. XX ғ. 60-80 жж.;
Д. XX ғ. 30-40 жж.
7. «Өткеннің қатыеуы» архитектуралық көрмесі сценариінің авторы
кім?
А. М.Грейвз; Б. Ф.Джексон;
8. Ф.Фостер;
Г. П.Портогези;
Д. Р.Бофилл.
8. Белгілі модельер Лашгерфельд туындысы:
А. дэстүрлік костюм;
Б. «несерьезный» костюм;
В. «Богиня» тақырыбындағы модельдер;
Г. «Барлығы сияқты болу» модельдері; Д. «Барлығы сиякты болмау» модельдері.
9. Қай елде бейнелеу өнері қарқынды дамыды?
А. Египет;
Б. Греция; В. Рим; Г. Италия; Д. Россия.
10. «Ритм» дегеніміз не?
А. нысан;
|
|
|
Б. элемент;
В. эшекей;
Г. жинау;
Д. элементтердің алмастырылуы.
Әдебиеттер:
1. Ковешникова Н.А. Дизайн: история и теория. М.: Омега-Л, 2005. 224с.
2. Турганбаева Л.Р. Очерки истории материальной культуры и дизайна: Алматы. Фонд «Сорос» 2002.
3. История искусств Казахстана. К.К.Муратаев, Т.А.Кылышбаев, А.Г.Глаудинова, А.С.Галимжанова. Алматы. «Ата-мура» 2006 ж.
4. Маргулан А.Х. Казахское прикладное искусства Том 1-1986, том2 1987, том 3-1994.
5. Садохин А.П., Грушевицская Т.Г. Мировая художественная культура: Учеб. Пособие для вузов. - М.:ЮНИТИ-ДАНА, 2003. -559 с; илл.
6. Рассел Эш. Әлемнің ұлы кереметтері. Алматы: «Алматыкітап», 2007.-64 бет, суретті.
7. Бирюкова Н.В. История архитектуры: Учебное пособие. -М: ИНФРА-М, 2005. -365 с.
8. Байпақов К. Қазақстанның ежелгі қалалары. -Алматы: «Аруна Ыхі.» 2007. -384 6.
9. Орельская О.В. Современная зарубежная архитектура М.: Издательский ценгр «Академия», 2006.
Ю.Готтенрот Ф. Иллюстрированная история марериальной културы. М.: ООО «Издательство АСТ»; СПб.: «Издательство «Полигон», 2001. - 478 с: илл.
11.Пушнова Ю.Б. Терия и история искусства. Конспект лекции. - М.: Приор-издат, 2004.- 128 с
№ 12-15 сабақ
«Қазақстан өнері»
Сабақ мақсаты:
1. Студенттің жалпы ой-өрісін кеңейту, мамандық бойынша дайындаудың теоретикалық базасын толықтыру, дизайн тарихы мен теориясы пәнінің көлемді материалынан жүйелі білім алу.
2. Өнеркәсіптік дизайн саласындағы жетістіктер негізін, түпкі ой мен концепцияның озара байлапысын, өнеркәсіптік дизайнның даму заңдылықтарын, сондай-ақ практикалық қызметпен тікелей байланысты мәселелерді шешу.
3. Дизайнерлік жұмыстардың аймақтары туралы, өткен дәуір стильдерінің алмасуы және дамуы туралы, стильдердің пайда болу уақыты мен ерекшеліктері, дизайн мен сәулет өңірінен нақты мысалдар келтіре білу.
4. Берілген тапсырмамен сәйкес жұмыс жоспарын кұру, ұсынылған әдебиеттерді оқи отырып, мәнжазбаны сауатты толтырып жазу, ғылыми жұмысты талдау және зерттеу, негізгіні қосымшадан бөле отырып, мәтінмен жұмыс жасай білу.
5. Пікірталас кезінде оз ойларын толық жеткізе және қорғай білу, белгілі шеберлердің шығармаларын мысалға ала отырып, сол және басқа да шығармашылық концепцияларының пайда болуы, гүлденуі, қайта құрылуы себептерін оздері сараптай білу.
Семинар жоспары:
1. Қазақстанның этнодизайны.
2. Қазақстанның сэулет өнері жэне оның даму тарихы.
3. Қазақстанның сэндік-колданбалы өнері.
4. Қазақстанның бейнелеу өнері.
Бақылау сұрақтары:
1. Этнодизайн дегеніміз не?
2. Қазақстан сәулет өнері жэне сэулет өнерінің дамуындағы жаңа тенденциялар.
3. Қазақстан сәулет өнеріндегі жетістіктер жэне олардың ерекшеліктері.
4. ¥лттық сэндік - қолдаибалы онер түрлері жэне ерекшеліктері.
5. ¥літық онердің негізін салуіпы қолөнершілер.
6. Қазақстанның бейнелеу онерініц даму тарихы.
7. Қазақстанның бейнелеу өнеріндегі агымдар.
8. Бейнелеу өнеріндегі алғашқы есімдер.
9. ¥лттық мектептердің негізін салушылар.
Глоссарий:
1. Примитивизм — XIX ғ. аяғы - XX ғғ. алғашқы қауымдық жэне халық
шығармашылығы, мэдени дамымаған халықтардың «дэстүрлі» өнері нормаларына бағынушылык.
2. Пуризм -функционализм қағидаларына сүйеніп, форманың функцияға
тэуелділігін бекіткен таза өнерді туғызған 1918-25 жж. Францияда қалыптасқан жаңа бағыт.
3. Рационализм - XX ғ. сэулет өнеріндегі жаңашыл қоғамдық түтынушылықка, онеркәсіптік-техникалық дамудың эстетикалық сүраныстар меп деңгейіне жауап беретін жаңа сэулеттік эдістерді жасауға талпынған қозгалыс.
4. Супрематизм - 1913 жылы орыс кескіндемешісі К.С.Малеевич енгізген
абстрактты өнердіц бір түрі.
5. Трансавангард - XX ғ. соңгы онжылдығындағы бейнелеу өнеріндегі
жаңа бағыттардың жиынтығын білдіретін термин;
6. Урбанизм - XX ғ. қалақүрылысындағы ірі ғимараттарымен алып
қалаларды түрғызудағы онсыз мүмкін емес, аса қажетті болып саналатын бағыт.
7. Фовизм - 1905 жылы пайда болған, француз кескіндемесіндегі пейзажда,
интерьер көріпістерінде, нагюрморттарда көлемді, кеңістікті, суретті айқындаған ағым.
8. Функционализм ХХі. сэулет өнеріндегі ғимараттар мен
қүрылыстардагы өндірістік жэпе түрмыстык функциялардың сэйкестігін қатаң талап еткен багыт.
9. Хайтэк - XX ғасырдың соцындағы сэулет өнеріндегі ғылым мен
техниканың дамыган салаларының жаңашыл жетістітерін эстетикалық түрғыдан меңгерген бағыт. Ю.Эклектизм - ғимаратты немесе көркемдік бүйымды еркін таңдау арқылы стилистикалық безендіру немесе алуан түрлі стиль элементтерінің жиынтығы (XIX г. сэулет өнерінде жэне көркем өнеркэсіпте тарихи стильдерді қолдану).
ТМД елдерінде, соның ішінде Қазақстанда дизайн өнері 1960 жылдан бастап жүйелі түрде қалыптасып, дами бастады.[2] 1987 ж. Қазақстан Дизайнерлер одағы құрылды.
Схемалар, тапсырмалар, жағдай.іар:
1. Ақтөбе қаласы арналған үлттық нақыштағы қоғамдық ғимараттың жобасын орындау.
2. Ою-өрнектерді қолдапып, ландшафттық дизайн үлгілерін жасау.
3. ¥лттық нақыштарды қолдала отырып, қазіргі заманға сэйкес киім үлгілерінің эскиздерін орындау.
4. ¥лттық нақышгарды қолдана отырып, жиһаз түрлерінің эскиздерін орындау.
5. Белгілі бейнелеу онері шығармаларынан көшірмелер орындау.
Мәнжазба тақырыптары:
1. Ежелгі көшпенділер өнері.
2. Скиф - сақтардың аң стилі.
3. XX ғасырдың басында сэулет жэне бейнелеу өнерінің жаңа эстетикаларын іздеу.
4. Сэулет өнеріндегі мұсылмандық стильдердің қолданылуы.
5. Қазақтардың салт-дэстүрлік өнеріндегі символика элемі.
6. Сэндік нышандар және мұсылмандық өнердің оюлары.
7. Ою-өрнек символикасы мен шарттылықтары.
Блиц-тест:
1. «Алтын адамның» жерленгеи орны қалай аталады?
А. Ұлытау тауларыида; Б. Пазырық;
8. Алматы түбіндегі Ыстык қорган;
Г. Шібе қорганы;
Д. Ертіс даласы қорғаны.
2. Аспан жарығының, оттың, аспанның символы «Көк тәңірі» қалай
бейнеленген:
А. қиылысқан екі үшбұрыш;
Б. шаршы;
В. үшбүрыш;
Г. астарльды шеңбер;
Д. сегізжақ түрінде.
3. Х.Наурызбаевтың інығармасын атаңыз:
А. «Көшпенділер»; Б. «Ш.Уалиханов»; В. «Аттан, қазақ!»; Г. «Абылай хан»;
Д. мешіт-медреселер.
4. Қай элемент «скиф і риадасы» құрамына кірмейді:
А. ер-тоқым;
Б. қару-жарақ;
В. қыш ыдыстар;
Г. «аң стилінің» ерекше онері;
Д. киім үлгілері.
Схемалар, тапсырмалар, жағдайлар:
1. Модернизм агымы шыгармаларынан көшірмелер орындау.
2. Модерн стиліндегі декор үлгілерін орындау.
Мәнжазба тақырыптары:
1. XX гасырдагы өнердің жаңа агымдары.
2. Модерн - жаңа дэуірдің жаңа стилінің шығу жағдайы.
3. Дизайн мэдениеттің негізгі элементі ретінде.
Блиц-тест:
1. Дизайнның бастамасы болып табылатын мектепті атаңыз?
А. Баухауз;
Б. Дойче Верк бунд;
В. ИКСИД;
Г. ВХУТЕМАС;
Д. Ьеұіз.
2. Дизайн тарихы қай жылдан басталады?
А. 1931г.; Б. 1928г.; В. 1916г.; Г. 1907г.; Д. 1898г.
3. Атақты «Хрустальды Сарай» қайда орналасқан?
А. Парижде; Б. Нью Иоркте; В. Варшавада; Г. Римде; Д. Лондонда.
4. XX ғасырдың басында ағайынды Тонеттер фирмасы қандай өнім
шығарған?
А. азық-түлік өнімдері;
Б. автокөліктер;
В. ауыл шаруашылық гехникасын;
Г. жиһаз;
Д. киім-кешек.
5. «Дизайн»терминіне дейін қандай үғым пайдаланылған?
А. «өндірістік өнер»; Б. практикалық эстетика; В. көркемдік жобалау; Г. жобалау; Д.эстетика.
6. «Эйнштейн мүнарасын» айқындайтын ерекшелік не?
А. Импрессионизм; Б. Экспрессионизм; В. Футуризм; Г. Конструтивизм; Д. Абстракционизм.
7. Ар Деко стилі соңғы варианты:
А. Классицизмнің; Б. неоклассизмнің;
8. антикалықтың;
Г. барокконың;
Д. абстракционизмнің;
8. «Кубистер» тобыпың мүшесі:
А. А.Матисс; Б. С.Дали; В. П.Пикассо; Г. В.Кандинский; Д. Л.Арагон;
5. Петроглифтерде қандай бейнелер басты орын алған:
А. ою-өрнектер;
Б. салт атты, ту ұстаушы, қару - жарақ;
В. тұрмыстық затттар;
Г. адамның, жануарлардың бейнесі;
Д. тұрмыстық заттар.
6. Жошы (Шыңғысханның ұлы) кесенесі қайда орналасқан:
А. Батыс Қазақстан;
Б. Оңтүстік Қазақстан;
В. Солтүстік Қазақстан;
Г. Шығыс Қазақстаи;
Д. Оңтүстік Шығыс Қазақстан.
7. Сақтар өнерініц дамуындаі ы архаикалық кезеңді атаңыз:
А. б.э.д. VIII - VI ғғ.;
Б. б.э.д. V - VI ғғ.;
8. б.э.д. VII- VI ғғ.;
Г. б.э.д. IV - V ғғ;
Д. б.э.д. VII ғ.
8. ¥лттық мектептің құрылуының екі кезеңін атаңыз:
А. 1950-1970 жж; Б. 1955-1975 жж;
8. 1940-1960 жж; Г. 1930-1950 жж; Д. 1931-1963 жж.
9. Ә.Қастеевтің «Автопортрет» шығармасы қай жылы салынған?
А. 1930; Б. 1935; В. 1932; Г.1931; Д. 1940.
10. Қазақстан Ресиубликасы Суретшілер Одағының төрағасын атаңыз:
А. Х.Наурызбаев; Б. М.Бекеев; В. Е.Мергенов; Г. Г.Исмаилова; Д. С.Әлімбетов.
Әдебиеттер:
1. Ковешникова Н.А. Дизайн: история и теория. М.: Омега-Л, 2005. 224с.
2. Турганбаева Л.Р. Очерки истории материальной культуры и дизайна: Алматы. Фонд «Сорос» 2002.
3. История искусств Казахстана, К.К.Муратаев, Т.А.Кылышбаев, А.Г.Глаудинова, А.С.Галимжанова. Алматы. «Ата-мура» 2006 ж.
4. Маргулан А.Х. Казахское прикладное искусства Том 1-1986, том2 1987, том 3-1994.
5. Садохин А.П., Грушевицская Т.Г. Мировая художественная культура: Учеб. Пособие для вузов. - М.:10НИТИ-ДАНА, 2003. -559 с; илл.
6. Рассел Эш. Әлемнің ұлы кереметтері. Алматы: «Алматыкітап», 2007.-64 бет, суретті.
7. Бирюкова Н.В. История архитектуры: Учебное пособие. -М: ИНФРА-М, 2005. -365 с.
8. Байпакрв К. Қазақстанның ежелгі қалалары. -Алматы: «Аруна Гіё.» 2007. -384 6.
9. Орельская О.В. Современная зарубежная архитектура М.: Издательский центр «Академия», 2006.
Ю.Готтенрот Ф. Иллюстрированная история марериальной културы. М.: ООО «Издательство АСТ»; СПб.: «Издательство «Полигон», 2001. - 478 с: илл.
П.Пушнова Ю.Б. Терия и история искусства. Конспект лекции. - М.: Приор-издат, 2004. - 128 с.
Практикалық сабағының жоспары:
1. Дизайн қызметінің ерекшелігі.
2. Дизайнерлік қызмет түрлері.Фовизм.
3. Кубизм. Экспрессионизм.
4. Футуризм. Абстракционизм. Концептуализм.
История русского искусства 1910 — начала 1920-х гг. была необычайно насыщенной, новые художественные системы провозглашались чуть не каждую неделю.
В 1925 г. русский живописец, архитектор, дизайнер Эль Лисицкий в Мюнхене вместе с немецким художником-дадаистом Гансом Арпом издал книгу «Kunstism 1914—1924» — «Измы искусства» (рис. 23).
К моменту выхода книги Лисицкий уже проявил себя как автор необычных проектов. Среди них: комната «Проунов» (Проект Утверждения Нового — серия архитектонических композиций, которые Лисицкий охарактеризовал как «промежуточную стадию между живописью и архитектурой») на выставке 1923 г. в Берлине, рекламные плакаты и графика для фирмы «Пеликан». Через год начнется проектирование зала нового искусства в Ганноверском музее, где будут созданы необычные условия для экспонирования абстрактных скульптур Наума Габо, беспредметной живописи Пита Мондриана и Василия Кандинского.
В книге «Измы искусства» Лисицкий выступал как дизайнер, автор-составитель и непосредственный участник художественного процесса. Он собрал под одной облож-
Рис. 23 Эль Лисицкий.
«Kunstism»
1914—1924. Обложка.
кой «измы» не только для того, чтобы отметить то новое, что появилось за последние 10 лет, но и с целью представить панораму концепций формообразования, имеющих предметный, архитектурный, проектный потенциал. Он отобрал авангардные направления современного ему изобразительного искусства именно как коллекцию неповторимых визуальных языков, выражающих общие пластические, философские, структурно-композиционные идеи средствами абстрактного искусства.
В книге на разворотах представлены 16 характерных «измов», среди них:
• конструктивизм (от контррельефов Владимира Татлина 1914 г. до конструкций выставки ОБМОХУ в Москве 1921 г. и работ Наума Габо 1921-1922 гс);
• веризм (композиции немецкого художника-фотомонтажиста Джона Харфилда 1917 г.);
• неопластицизм (творчество дизайнеров и архитекторов группы «Де Стиль», от абстрактных композиций Пита Мондриана 1916 г. до проекта архитектора Геррита Ритфелда 1923 г.);
• пуризм (посткубистическая живопись французов — архитектора и дизайнера Ле Корбюзье и художника Амедея Озанфана 1920— 1922 гг.);
•дадаизм (течение в западном искусстве, связанное с абсурдистскими, спонтанными сочетаниями элементов готовых форм в коллажах, стихах, поведении, работы Ганса Арпа, Рауля Хаусмана, Макса Эрнста, фотоработы Ман Рея 1919—1922 гг.);
• симультанизм (живопись французских художников Робера и Сони Делоне 1912-1922 гг.);
•супрематизм (работы Казимира Малевича 1913—1920 гг.);
• абстрактивизм (живопись Василия Кандинского, Натана Альма-на, Любови Поповой, Александра Родченко, Петра Митурича и венгра Ласло Мохой-Надя 1914—1920 гг.);
• кубизм (живопись Пабло Пикассо и Жоржа Брака, скульптура Александра Архипенко и Жака Липшица 1914—1920 гг.);
•футуризм (живопись Джакомо Балла, скульптура Умберто Боч-чони 1913 г.);
•экспрессионизм (живопись Марка Шагала и Пауля Клее 1914— 1915 гг.).
Фактически это была первая попытка классификации авангардных течений как «стилей» по принципу визуальной общности и груп-
повой принадлежности. Какие-то названия утвердились в истории искусства, какие-то остались как характеристика более частных индивидуальных направлений. Наибольшее и непосредственное влияние на дизайн оказали футуризм и кубизм, супрематизм и конструктивизм, неопластицизм и «Проуны» Лисицкого.
