Кредиттер саны: 3 9 страница

Семинарлық сабақ тақырыптарына қатысты әдістемелік кеңестерді мұқият талдап, семинарлық сабақтың тақырыптық жоспарының сұрақтарына дербес түрде жауаптар дайындар. Әрбір сұрақты қысқаша дайындау барысында, негізгі ережелер мен символдарды БӨЖ дәптеріне жазыңдар. Дайындалып болғанан кейін өзін - өзі тексеруге арналған сұрақтардын көмегімен өз білімдерінді тексеріндер.

Семинарға дайындықты ұсынылатын әдебиетті талдаудан бастау керек.

«Саяси модернизация» пәнiнен тест сұрақтары

Тестілеу кезінде тәртіп сақтау ережелері

1. Тестілеу үзіліссіз 40 минут бойына өтеді. Тестілеу кезінде сыныптан шығуға тыйым салынады.

2. Бір орнынан екінші орынға ауысуға, сөйлесуге, көшіруге, шпаргалка, анықтамалық әдебиеттерді, байланыс құралдарын (пейджер, ұялы телефондар) пайдалануға тыйым салынады. Бұл ережелерді бұзған жағдайда студенттер тестілеуден шығарылады.

3. Студент өзін тәртіпті ұстап, оқытушының түсіндірулерін мұқият тыңдайды.

4. Студент қате жібермей, бағдарламамен аса мұқият жұмыс істеуі тиіс.

5. Тестілеу аяқталғаннан кейін студент өз жауаптарын жеке жауап картасымен салыстыра алады.

1. Саяси модернизацияның басты мәні неде?

1. саяси күштерді жаңаша орналастыру

2. саяси жүйені жаңғырту

3. дағдарысты жағдайдан шығу шаралары

4. басқару жүйесіндегі қайта құру

5. жаңа саяси элитаның билікке келуі

2. Модернизацияның қандай жолы ең оңтайлы және тиімді?

1. әлемдік даму бағытына сай келетін эволюциялық жол

2. модернизация тәжірбиесін ұлттық деңгейге көшіру

3. дамыған елдермен белсенді қатынас

4. басқа мемлекеттердің экономикалық көмегіне сүйену

5. ғылыми-техникалық прогресс жетістіктерін кең түрде пайдалану

3. Саяси модернизацияның міндеттерін жүзеге асырудағы негізгі фактор?

1. қоғамның саяси өмірін кең демократияландыру

2. саяси плюрализм

3. саяси күштердің бірігуі және тұрғындардың негізгі бөлігінің белсенді қолдауы

4. күшті орталықтанған билік

5. эконмикалық қайта құру

4. Қазіргі кезеңдегі ҚР саяси модернизациясының басты мазмұны?

1. ҚР егемендігін күшейту үшін стратегияларды жасап шығару

2. әлеуметтік-бағытталған нарықтық экономикаға өту

3. жаңа басқару түрін жасап шығару және бекіту

4. қоғамдық өмірдің демократиялануы

5. жаңа идеологияны жасап шығару

5. Саяси дағдарыстың мәні?

1. саяси өмірдің тұрақтылығын бұзу

2. билік беделінің төмендеуі

3. саяси бағыттарға деген сенімділіктің болмауы

4. билік тармақтарының тепе-теңдігінің бұзылуы

5. қоғамдағы мүдделер теңдігінің бұзылуы

6. Саяси өзгерістер – бұл?

1. тақтағы монархтың орын алмасуы

2. Президенттің кезекті сайлаудағы жеңісі

3. тұтастай саяси жүйенің қайта өнуі

4. саяси жүйе және сыртқы орта арасындағы жаңа сапаның пайда болуы

5. барлық эволюциялық процестер

7. Саяси даму – бұл?

1. бірқатар эволюциялық альтернативасы бар процесс, оны таңдау оған ықпал ететін факторлар жиынтығына тәуелді

2. бір бағытты даму

3. дамудың тұйықталған бағыты

4. басқарудың республикалық формасы

5. берілген бағыт бойынша даму

8. Модернизацияның негізгі себебі экономикалық фактор ретінде қарастырған зерттеушілер?

1. А.Пшеворский, Т.Скокпол

2. У Ростоу, С. Липсет

3. Л.Пай, Б.Мур

4. Ф.Риггз, Г.Пауэл

5. Дж.Мач, Д.Олсен

9. Құндылықтар жүйесіндегі өзгерістерді модернизацияның негізгі факторы ретінде зерттеушілер:

1. Л.Пай, Б.Мур

2. А.Пшеворский, Т.Скокпол

3. К.Дойч, Р.Инглехарт

4. Ф.Риггз, Г.Пауэл

5. Дж.Мач, Д.Олсен

10. Модернизация теориясында саяси процестердің қандай типтерін бөледі?

1. авторитарлы, демократиялық

2. эволюциялық және революциялық

3. тоталитарлық, кризисті

4. революциялық, тоталитарлық

5. тұрақты, демократиялық

11. Эволюциялық даму түсінігі?

1. біртіңдеп, сатылап сапалы дамуды бағдарлайтын өзгеріс

2. көлемділік пен тез ағымдылығына бағдарланған даму

3. эвристикалық маңыздылыққа бағдарланған даму

4. саяси реформаларды бағдарлайтын даму

5. радикалдық реформаларды бағдарлайтын даму

12. Тұрақты дамудың негізі не болып табылады?

1. жүйенің ортаның талаптарына дұрыс көңіл бөле білу мүмкіндігі

2. институционалдық кепілдіктер

3. саяси бағыттың өзгеруі

4. саяси режимнің ауысуы

5. күшті мемлекеттік аппарат

13. «Модернизация» түсінігі нені білдіреді:

1. қазіргіге бағытындағы әлеуметтік жүйенің өтпелілік жағдайы

2. әдеттер мен талғамдардың жиынтығы

3. үлгілі қоғамдық тәртіп

4. өркениетті қоғам

5. жүріс-тұрыс рационалдануы

14. Саяси ғылымда модернизация теориясы қашан құрыла бастады?

1. ХХ ғ 60 – 70 жылдары

2. ХХ ғ 20 – 30 жылдары

3. ХХ ғ 50 – 60 жылдары

4. ХХ ғ 80 – 90 жылдары

5. ХIХ ғ аяғы мен ХХ ғ басында

15. Модернизация кезеңдерінің әдістемелік негізі универсализм болып табылады, оның мәні:

1. барлық елдер мен халықтардың экономикалық өркендеуге дамуы

2. барлық елдер мен халықтардың тепе-тең дамымауы

3. барлық елдер мен халықтардың тек қана прогрессивті дамуы

4. барлық елдер мен халықтардың тең, тұрақты дамуы

5. бір бағытта барлық елдер мен халықтардың дамуы

16. Технологиялық детерминизм идеясының мәні неде:

1. экономика және технологияның қоғамдық дамуы негізінде прогресс тұрады

2. қоғамдық даму негізінде білім беру технологияларының прогресі тұрады

3. қоғамдық даму негізінде саяси технологиялардың прогресі тұрады

4. қоғамдық даму негізінде сайлау технологияларының прогресі тұрады

5. қоғамдық даму негізінде ғылыми – техникалық прогресс тұрады

17. Саяси модернизация теориясының бірінші кезеңінің негізгі сипаты:

1. евроцентризм

2. теоцентризм

3. американоцентризм

4. антропоцентризм

5. геоцентризм

18. Саяси модернизацияның басты міндеті?

1. авторитарлық режим, бақылаушы тәртіп

2. өзгермелі жағдайларға саяси институттардың бейімделу мүмкіндігі

3. қажетті ресурстарды аккумуляциялау

4. компетентті саясат

5. авторитарлық басқарушылар үшін «кеңестерді» қалыптастыру

19. Бірінші кезеңдегі саяси модернизацияның даму теориясы мынаған сәйкестеледі?

1. батыс үлгісі бойынша дамушы елдердің демократизациялануы

2. биліктің легитимизациясының әдістерінің өзгеру әдістері

3. нашар факторларды алып тастау

4. дәстүрлі қоғам элементтерінің сақталынуы

5. АҚШ – ның сыртқы саясатын қамтамасыз ету

20. Екінші кезеңдегі модернизация теориясының дамуының негізгі сипаты?

1. АҚШ пен Европаның дамушы мемлекеттерімен белсенді қарым-қатынасы

2. антимодернизация

3. модернизация, қалып қоюдың консервациясына әкеледі

4. тұтасымен прогресс тұрғысынан үшінші әлем елдеріндегі демократизацияланудың тиімділігі

5. дәстүрлі тәсілдерді қазіргілер ығыстырып шығарулары керек

21. «Консервативтік» бағыттағы өкілдер модернизацияның басты проблемасы мыналар деп есептейді?

1. тұрғын халықтың ұтқырлығы мен институционализация арасындағы конфликт

2. тілектердің орындалмауы

3. даму бейнесін жеңілдету

4. отаршылдықты растау

5. құндылықтар жүйесінің өзгеруі

22. «Либералдық» бағыттағы өкілдер модернизацияның басты проблемасы мыналар деп есептейді?

1. режимнің қаталдануы

2. элиталардың еркін бәсекесі

3. ашық әлеуметтік және саяси жүйенің қалыптасуы

4. авторитарлық режимнің орнауы

5. элиталар бәсекесінің минимизациясы

23. «Модернизацияның модернитиден айналып өтуі» концепциясының мәні?

1. бөтен үлгілерді танымау арқылы әлеуметтік-мәдени дәстүрлерді сақтау

2. қоғамдық және саяси дамудың әмбебаптығы

3. диктатураның орнауы

4. дәстүршілдіктің жойылуы

5. модернизация ұйымдастырылмаған өзіндік дамитын процесс ретінде

24. Рационалдық түсінікті мүдденің қайнар көзі болып қандай биліктің легитимдігі тұрады?

1. харизматикалық

2. рационалды-құқықтық

3. идеологиялық

4. дәстүрлі

5. таптық

25. Адамды саясаттың субъектісі ретінде не анықтайды?

1. білім деңгейі

2. кәсіби дайындығы

3. құқыұтық мәдениет

4. саяси фактілер мен оқиғалар туралы хабарлығы

5. белсенді саяси қызмет

26. Саяси-биліктік қатынастар жүйесіндегі жеке тұлғаның рөлін анықтаушы фактор?

1. жеке тұлғаның билік жүйесіне ену деңгейі

2. білім деңгейі

3. әлеуметтік статус

4. саяси партияға немесе қозғалысқа бағыныштылығы

5. саяси субъективтілік

27. Қандай құқық пен еркіндік түрі адамның қоғамдағы жағдайын толық көрсетеді?

1. азаматтық пен оның өзгеруіне құқық

2. саяси пана алу құқығы

3. азаматтардың заң алдындағы теңдігі

4. көзқарастар еркіндігі

5. бірлесу еркіндігі

28. Саяси өмірге қатысудың басты себебі?

1. өзін-өзі реализациялау

2. карьера

3. мемлекеттік билік органдарының қызметтеріне қатысу

4. мақсатқа жету үшін әлеуметтік қауымдастыққа интеграциялау

5. шешімдер мен басқару процесіне қатысу

29. Жеке тұлға әлеуметтік тұрғыдан саяси өмірге қашан дайын болады?

1. саяси жүйенің құрылымдық функция принциптерін білген кезде

2. қоғамның фундаменталдық құндылықтарына жақын болған кезде

3. саяси дағдыларға ие болған кезде

4. өзіңе жауапкершілікті алған кезде

5. саяси институттар мен қоғам мүддесімен байланысты болған кезде

30. Адамның қай түрі саясатқа байланысты конформизмге жақын?

1. активист

2. сенімді бақылаушы

3. сенімді сынаушы

4. пассивті азамат

5. саясатқа немқұрайлы қарайтын адам

31. Саяси элитаның өмір сүруінің негізгі факторлары?

1. адамдардың әлеуметтік және психологиялық әр алуандығы, олардың кейбіреулерінің саяси-басқармалық сапасының артық болуы

2. еңбек бөлінісі

3. басқармалық еңбектің қоғамдағы жоғары беделі

4. әлеуметтік артықшылықтар

5. бұқара халықтың саяси пассивтілігі

32. Элитаны реттеудің антрпренерлік жүйесінің басты артықшылығы?

1. селектораттың көптігі

2. іріктеудегі бәсеке

3. жас лидерлер мен жаңашылдықтарға ашықтық

4. саясатты бағдарлай білудегі әлсіздік

5. институционалдық фильтрлердің аз саны

33. Гильдия жүйесінің басты артықшылығы?

1. іріктеудің жоғарғы деңгейдегі институтцианалдануы

2. өмір сүріп тұрған элитаның қайта шығуы

3. селектораттың жабық тобы

4. сабақтастық, консенсус

5. ұйымдасушылықтың жоғарғы деңгейі

34. Саяси лидердің қалыптасуының басты шарты?

1. материалдық жағдайы мен элитарлық білімі

2. өмірлік тәжірбиесі

3. протекция мен саяси патронаж

4. белсенді саяси қызмет

5. басқарушы жұмыстардағы қызмет

35. Саяси лидерге қажетті қасиет?

1. саяси сенім

2. саяси авантюризм

3. шешендік қабілет

4. кәсібилік

5. әлеуметтік топтардың мүдделерін білдіре алушылық

36. Демократиялық типтегі саяси лидер болу деген сөз?

1. саяси оқиғалардың ортасында болу

2. саяси облыстағы кең білімділік

3. бұқараны ерте алушылық

4. ораторлық шешендікке ие болу

5. жалпы адамзаттық құндылықтар мен принциптер үшін бұқараны саяси күреске ерте алушылық

37. Саяси жүйе ұғымы?

1. қоғамның саяси және саяси емес элементтерінің жиынтығы

2. саясаттың негізінде жатқан идеялар комплексі

3. саяси институттар мен нормалардың өзара әрекеттесу жүйесі

4. қоғамды басқару механизмі

5. мемлекеттік басқару

38. Саяси жүйені” демократиялығының белгісі?

1. демократиялық сайлау

2. жүйенің ашықтығы

3. билік органдарының өкілдігі

4. партиялық плюрализм

5. халық билгін қамтамасыз ету

39. Саяси жүйелердің типологизациясының басты өлшемі?

1. қоғамның типі (дәстүрлі, модернизация)

2. ортамен өзара әрекеттесу сипаты

3. саяси мәдениет

4. билік ұйымдасуының түрі

5. саяси режим-тұлғаның, қоғам билігінің өзара әрекеттесу сипаты

40. Саяси режим сипаттамасының негізі?

1. биліктің нақты институттары мен тармақтарының ұйымдасу принципі

2. билік бөлінісінің сипаты

3. биліктің жүзеге асуының түрлері мен әдістері

4. мемлекет басшысы және өкімет басшысының рөлі, биліктің ұйымдастырылуының және қызмет ету түрі

5. билік институттарының конфигурациясы мен қызмет ету түрі

41. Тоталитарлық саяси жүйенің негізі?

1. қоғамның жаппай идеологизациясы

2. халықты идеологиялық бақылау

3. азаматтық қоғам, жеке өмірді толығымен жою

1. 4. аппарат гипертрофиясы

4. тоталитарлық типтегі партия басшылығымен орталықтанған саяси қозғалыс

42. Авторитаризмнің мәні?

1. саяси конфигурациялардың формализациялануы мен ойды бұғаулау

2. биліктің өкілетті институттары рөлінің төмендеуі

3. биліктің бір адамның қолына шоғырландырылуы

4. оппозицияны минимумға түсіру

5. билік еркін қоғамға тану

43. Демократиялық саяси режимнің мәндік сипаты?

1. билік децентрализациясы

2. саяси плюрализм

3. тыйым салынбағанның бәріне рұқсат

4. конституционализм

5. таңдау еркіндігі және тұлғаның өзін-өзі жетілдіру мүмкіндігі

44. Неліктен мемлекет саяси жүйенің орталық институты болып саналады?

1. халыққа сәйкес саяси ұйымдасқан

2. оның қызметінде саясаттың негізгі мазмұны жинақталады

3. кәсіпқой-басқарушы топты қосады

4. адамның құқықтары мен қауіпсіздігін қамтамасыз етеді

5. тұрғын халықтан салық пен алым-салымдарды алу құқығына иеленеді

45. Мемлекетті басқа саяси ұйымдардан айыратын негізгі көрсеткіш?

1. адамдардың территориалдық тұтастығы

2. күшті заңды қолдануға үстемдігі

3. мемлекетте мүшеліктің міндетті болуы

4. егемендік

5. қоғамды тұтастық ретінде түсіну және оған претензия

46. Мемлекеттің қандай түрі парламентке, үкіметке сенімсіздік вотумын білдіруге мүмкіндік береді?

1. дуалистік монархия

2. президенттік республика

3. федерация

4. парламенттік республика

5. конфедерация

47. Мемлекеттің әлемдік саясаттағы негізгі приоритеті?

1. жалпыхалықтық мүдде

2. таптық мүдде

3. мемлекеттік-ұлттық мүдде

4. идеологиялық мүдде

5. діни мүдде

48. Плюралистік саясаттың негізгі принципі?

1. меншік түрлерінің көп болуы

2. әр түрлі элементтердің тең құқылы болуы

3. адамдардың өзіндік болмысын білдіруде түрлерінің көп болуы

4. көзқарастар плюрализмі

5. қоғамдағы әр түрлілікті басқаруға ұмтылыс

49. Саяси партияның саяси жүйедегі негізгі мақсаты?

1. халықтың еркін қарастыру

2. әлеуметтік топтардың мүдделерін білдіру

3. саяси күрестің тәсілі, тәсілдерді қалыптастыру

4. тұрғын халықтың саяси өмірге қатысу мүмкіндігін арттыру

5. саяси билікті иелену үшін күрес

50. Партияның қандай түрі басқарушы режимге қатынасын көрсетеді?

1. кадрлық

2. авангардтық

3. парламенттік

4. партия-аутсайдер

5. харизматикалық

51. Демократия кезіндегі партиялардың дамуының негізгі бағыттары?

1. партиялардың электоралдыққа айналуы

2. үкіметке қарсы күрес

3. партиялық сәйкестіктің төмендеуі

4. идеологиялық нейтралды ұйымға айналуы

5. азаматтардың саяси әлеуметтенуіне ықпалдың төмендеуі

52. Саяси мәдениеттің негізі?

1. саяси объектілерге бағдар

2. жеке тұлғаның саяси жүріс-тұрысына бағдар

3. жеке тұлғаның саяси жүріс-тұрысының шектеушілері

4. жеке тұлғаның білімділік деңгейі

5. құндылықтар жүйесі, саяси процесс субъектілерінің жүріс-тұрыс үлгілері

53. Саяси мәдениеттің негізгі қызметі неде?

1. саяси процеске қатысушылардың жүріс-тұрысын реттеу

2. саяси ілімдердің тарауында

3. саяси қызметке бағдарларды жасап шығару

4. дәстүлердің консервациясы

5. жаңа буынға қоғамда үстемдік ететін сана мен стереотиптерді трансляциялау

54. Саяси мәдениеттің бағыныштылық типінің басты бейнесі?

1. саяси өмірге қызығушылықтың болмауы

2. саяси институттерге күшті бағдар

3. өзіндік саяси бағдарды қалыптастыруға ұмтылыс

4. саясатқа белсенді қатысу, барлық істердің бас-қасында болу

5. жеке тұлғалық белсенділік төмендігінде саясатқа күшті қызығушылық тудыру

55. Саяси субмәдениеттің негізгі сипаты?

1. саяси белсенділік деңгейі

2. ресми және ресми емес құндылықтарға саяси бағдар

3. лидерлерге саяси бағдар

4. саяси сана мен саяси жүріс-тұрыстың негізгі сипаттары

5. базалық принциптермен қатар аймақтық және діни ерекшеліктер

56. Демократиялық саяси мәдениеттің қоғамда бекітілуінің басты жағдайы?

1. саяси және экономикалық плюрализм

2. азаматтық қоғамның басым рөлі

3. жалпыұлттық келісім

4. саяси партиялардың биліктегі ауысып тұруы

5. жеке тұлғаның еркіндігі мен құқығын қамтамасыз ететін өмірдің принциптері және нормалары

57. Саяси әлеуметтендіру дегеніміз не?

1. саяси білім алу

2. жалпы саяси нормалар мен үлгілерді меңгеру

3. жеке тұлғаның толығымен мемлекетке бағынуы

4. өмір сүріп тұрған саяси режимді жеке тұлғаның қолдауы

5. өзіндік ерікті білдіретін саяси жекеліктің қалыптасуы