Арыштанцкія песні

ЦЮРМА, ЦЮРМА…

Запісана ў в. Верасніца Жыткавіцкага раёна

ад Р. Ф. Каральца

Цюрма, цюрма – какое слова,

Для всех пазорна і страшно,

Но для меня совсем другое,

З цюрмой я пазнакоміўся даўно.

Прывык к жалезным я рашоткам,

Прывык к цюрэмнаму пайку,

Прывык к ваеннаму свістку.

Глядзець в акно не дазваляюць,

Нельзя і громка гаварыць.

Скажы, скажы нам, касцер малады,

За што нас стануць біць?

Стаіць в угле вушак з вадой

І прыбіто калечка в сцяне.

Но навсегда са мной находзіцца,

Што палагаецца в цюрме.

Эх, маць мая радная,

Зачэм на свет нас саздала,

Судзьбой такой нас наградзіла,

Касцюм матроскі нам надзела.

Запісалі Т. Всеўнік, Г. Дворнікава ў 1973 г.

Калi звярнуцца да чумацкiх песень, трэба адзначыць, што яны перасталi сустракацца ў жывым бытаваннi, хоць, магчыма, беларускiя iнфарманты яшчэ iх памятаюць. Тэматыка гэтых песень нязменная: гэта зборы чумакоў ў дарогу, чумацкi побыт, нападзеннi ворагаў, вяртанне дадому, узаемаадносiны з сям’ёй, каханай дзяўчынай i нават гiбель чумака на чужыне. Чумак, з аднаго боку, – абяздолены, бяспраўны працаўнiк, вымушаны пераносiць голад, холад, небяспеку, хваробы ў час нялёгкай працы, з другога – моцны, смелы, мужны чалавек, здольны пастаяць за сябе, з пачуццём аптымiзму.