2015-08-13
418
3 сұрақ
РНК және ДНК – екі маңызды табиғи полимерлер.
(a) ‘Полимер’ деген не?
| [1] |
(b) Берілген екі полимерлерде ‘НК’ әріптері нені білдіреді?
| [1] |
(c) Төменде ДНК молекуласының екi тiзбекті бөлiгiнің суретiн салыңыз.
Әрбір тізбек үш нуклеотидтен тұру керек. Тізбекке барлық төрт нуклеотид кіру керек.
Сіздің сызбаңыздың үзіндісі төмендегі шарттардың болуын айқын көрсетуі қажет:
- тізбектің негізінің болуын;
- азоттық негіздің негізбен қосылуын;
- комплементарлы тәсіл бойынша азотты негіздердің қосылуын;
- молекула аралық байланыстың қай түрі азотты негiздердiң қосылуына қатысатынын.
[5]
(d) Үш айырмашылықты көрсетіңіз.
| [3] | ||
(e) РНК-ның үш түрі ағзаларға маңызды. Соның біреуі тРНК – транспорттаушы РНК.
(i) тРНК тірі ағзаларда болатын процесс үшін маңызды. Бұл қандай процесс?
|
|
|
| [1] |
(ii) Осы процесте тРНК-ның функцияларының біреуін сипаттаңыз.
| [1] |
[Барлығы: 12]
| 3 сұрақ | Жауап | Балл | ||
| (a) | Ұзын тізбекті молекулалар/ бірнеше қайталанатын буындардан тұратын молекулалар | |||
| (b) | Нуклеин қышқылы | |||
| (c) | - нұсқаулар орындалды – әрбiр тізбекте, ең аз дегенде, үш нуклеотид бар, және барлық ГЦА және Т қолданылғанü - негізі – бұл айнымалы дезоксирибоза қанты (“дезоксирибоза” термині кез келген түрде қабылданады) және фосфат (P қоршалған немесе белгіленген күйінде қабылданады) ü - негiздер тек қана қантқа қосыладыü - комплементарлық тәсілі бойынша байланыстыру бұл ГЦ және АТü - “сутекті байланыс” немесе “H байланысы” айқын белгіленуі қажет (мысалы, пунктир сызықтарымен белгіленген) қосылатын негіздердің арасында ü | 5 максимум | ||
| (d) | - РНК-ның құрамында рибоза, ДНК-ның құрамында дезоксирибоза бар ü - РНК бір тізбекті, ДНК екі тізбектіü - РНК-ның құрамында урацил, ДНК құрамында тимин («тимидин» термині қабылданады) ü | 3 максимум | ||
| (e) | (i) | Ақуыз синтезі/трансляция (аРНК) | ||
| (ii) | Немесе тасымалдау/аминқышқылдарымен байланыстырады немесе а РНК негізіндегі триплет/кодонын анықтайды | |||
| [Барлығы: 12] | ||||
