Лебензон

Аўраам Бер

(Abraham- Dob-Ben- На- Kohen;

1787—1878)

Яўрэйскі паэт і тлумачальнік Бібліі. На-радзіўся каля Вільні. Адукацыю атрымаў у віленскіх яўрэйскіх вучылішчах. Скончыў курс яўрэйскага вучылішча ў Міхалішках на Віленшчыне, потым працягваў вывучэн-не кабалістыкі i філасофіі рэлігій, а такса-ма еўрапейскіх моў, гісторыі, геаграфіі, ма-тэматыкі i славесных навук. У 1808 атры-маў месца яўрэйскага духоўнага суддзі ў Ашмянах, адначасова вучыў яўрэйскіх дзя-цей. У хуткім часе пакінуў Ашмяны i пачаў выдаваць Біблію ў Мендэльсонаўскім ня-мецкім перакладзе з уласнымі каментарыя-мі. У 1848—64 працаваў старшым настаўні-кам яўрэйскай i халдзейскай моў пры Ві-ленскім рабінаўскім вучылішчы. 3 1864 займаўся выключна навуковай i літаратур-най дзейнасцю: пісаў вершы на старажыт-наяўрэйскай мове. У першым яго зборніку, які выйшаў у 1842, пераважалі лірычныя i дыдактычныя вершы, у некаторых крыты-кавалася тагачаснае яўрэйства. Гэтыя вер­шы на «свяшчэннай мове» выклікалі абу-рэнне вучоных рабінаў, кнізе абвешчаны «херем» (анафема), i яна была ўрачыста спалена. Наступныя зборнікі вершаў Л. вы-дадзены ў 1856 у Вільні. У 1849—53 у Віль-ні выйшлі яго экзегетычныя працы, у 1858 — новае тлумачэнне да некаторых кніг Бібліі, у 1867 — драма «Праўда i Вера». Свае вер­шы i артикулы ён змяшчаў у яўрэйскіх га­зетах. 3 нагоды каранацыі імператара Аляксандра II напісаў малітву, за што атрымаў брыльянтавы пярсцёнак, a ў 1861 еярэбраны медаль на станіслаўскай стуж-цы. Л. распаўсюджваў сярод адзінаверцаў яўрэйскую культуру, узначаліў гурток, які адкрыў у Вільні першую рэфармаваную сі-нагогу. Яго экзегетычныя працы садзейні-чалі пашырэнню сярод яўрэяў разважлівага разумения біблейскага тэксту. Пазней вер­шы Л. атрымалі агульнае прызнанне сярод яўрэяў, бо ажыўлялі старажытнаяўрэйскую мову. Памёр у Вільні.