Тексеруші есеп

Құбыр диаметрінің бағдарланған мәні ең жақын үлкен стандартты ішкі диаметрге дейін дөңгелектенеді (қосымша 13).

Жылу жүйесі мен трасса профилінің қаңқалы схемасы көмегімен арматура кептелулерінің саны, бұрылыс саны, компенсатор саны, диаметр өтпелері саны анықталады да схемаға енгізіледі (сурет 4). Бұл кезде келесі ережелерге сүйену шарт.

Сулық жылу жүйелерінде секциялаушы тиектер әр 1000 м кем емес қашықтықта беруші және кері жолдар арасындағы перемычкамен орналастырылады, задвижкалар сонымен қоса барлық бұталану мен үлкен жылутұтынушыларға кіруде орналасады. Комепенсатор саны қозғалмайтын тіректер ара қашықтығынан тәуелді орнатылады. Қозғалмайтын тіректер жылу жүйелерінің құбырларын төсеудің барлық түрлерінде ескерілген. Қабылданатын қозғалмайтын тіректер ара қашықтықтары қосымша 14 келтірілген.

Онда 0-1 учаскесінде орналастырылған компенсатор саны тең болады:

, (5.4)

мұнда - қарастырылған учаске ұзындығы, м;

- қозғалмайтын тіректер ара қашықтығы, м.

Бу құбыры су жолдарымен қоса төселген жағдайларда, қозғалмайтын тіректер ара қашықтығын екі құбырды да ескере таңдау керек.

П-бейнелі компенсатор орнатқан кезде 0-1 учаскесіндегі құбыр ұзындығы артады:

, (5.5)

мұнда - компенсатор ұшуы (иығы), м.

П – бейнелі компенсатор ұшуын анықтау:

, (5.6)

мұнда с_x - жылу құбырының конфигурация коэффициенті, с_х = 0,3 деп ұсынылған;

E - бірінші тектің серпімділік модулі (қосымша 15), МН/м²;

- құбырдың сыртқы диаметрі, м;

- максимал мүмкін етілген қуат жылу ұзаруларын есептегенде, = 100 МН/м² деп қабылдау ұсынылған;

- құбырдың есептік жылу ұзаруы, м.

Құбырдың есептік жылу ұзаруы:

, (5.7)

мұнда - жылутасығыш температурасынан тәуелді коэффициент (кесте 4);

- құбыр материалының сызықтық кеңею коэффициенті (қосымша 15), мм/м×град;

- жылутасығыштың максимал температурасы (тура және кері жол үшін тура жол температурасына тең деп қабылданады), °С;

- қоршаған орта температурасы, °С.

Қоршаған орта температурасы қабылданады:

- жер үсті төсемі кезінде сыртқы ауаның ортажылдық температурасына тең (қосымша 6);

- каналсыз жер асты төсемі немесе өтілмейтін каналдарда құбыр салыну осіндегі грунт температурасына тең + 5°С;

- тоннельдердегі жерасты төсемі немесе жартылай өтпелі каналдарда каналдағы ауа температурасына тең + 40°С.

Кесте 4

Құбырдың жылулық ұлғаюын есептеу коэффициенті

Жылутасығыш температурасы, °С.	Коэффициент,к1.
250 кем	0,5
250 – 300 аралығы	0,6
300 – 400 аралығы	0,7
400 артық

Нақтыланған 0-1 учаскесіндегі меншікті сызықтық жоғалтулар мәні:

(5.8)

мұнда - қосалқы есептік коэффициент (қосымша 11);

- берілген учаскедегі жылутасығыш шығыны, кг/с.

Гидравликалық есепті орындау барысында жергілікті жоғалтулар шамасын шартты учаскелердің эквиваленттік сызықтық жоғалтулары арқылы анықтайды, эквивалентті ұзындығы l_Э.

0-2 учаскесіндегі барлық жергілікті қарсыласулардың эквиваленттік ұзындығы:

, (5.9)

мұнда - қосалқы есептік коэффициент (қосымша 11);

- берілген учаскеде жергілікті қарсыласу коэффициенті суммасы;

- бөлек жергілікті қарсыласу коэффициенті (қосымша 17);

п – берілген учаскедегі жергілікті қарсыласу саны.

0-1 учаскесіндегі қысым төмендеуі:

(5.10)

0-1 учаскесіндегі арын жоғалту:

(5.11)

Онда жылу жүйесінің т.1 арыны беруші және кері жолдағы арын жоғалтуын ескере отырып:

. (5.12)

Осымен 0-1 учаскесін есептеу бітеді.

Есептік магистральдің қалған учаскелері аналогиялық түрде есептеледі. Мысалы, келесі 1-2 учаскесін есептеу осы учаскедегі қысым жоғалтуын бастапқы анықтаудан басталады:

1-2 учаскесі:

. (5.13)

Әрі қарай 1-2 учаскесіндегі бастапқы меншікті сызықтық қысым жоғалту мәндері анықталады:

, (5.14)

мұнда - 1-2 учаскесіндегі құбыр ұзындығы, м;

- есептік магистральдің 1-2 учаскесіндегі арын жоғалту, м.

1-2 учаскесіндегі арын жоғалту:

= 1/2 (DН₁ - DН_аб), м (5.15)

= 1/2 (21,84 - 10) = 5,9

Аналогиялық ізділікте бұтақталуды есептеу жүргізіледі. Барлық есептеулер кесте 5 толтырылады.

1-3 учаскесі үшін қысым жоғалту:

1-3 учаскесіндегі арын жоғалту:

= =5,9

Кесте 5

Сулық жылу жүйелерінің гидравликалық есебінің кестесі

Жылу жүйесі учаскесі	Учаскедегі су шығыны	Учаскенің басындағы ұзындығы l,м	Учаске басында арын орналас.	Жергілікті жоғалтулардың бастапқы бөлігі	Бастапқы меншікті сызықтық арын жоғалту	Учпске құбырының бастапқы диаметрі dв,м
0-1	30,5		21,84	0,16	332,99	0,142
1-2	46130		47,1	6,43	59,34	3,18
1-3	4138,9*103		77,1	61,02	245,94	13,46

Кесте 5 жалғасы

Учаске құбырының стандартты ішкі диаметрі	Компенсатор саны п к	Барлық компенсатор ұшу ұзындығы l к,м	Жергелекті қарсыласу коэффициенттер суммасы	Барлық жергілікті қарсыласу эквивалент ұзындығы lэ,м	Меншікті сызықтық арын жоғалту	Учаскедегі арын жоғалту ,м
0,15		62,46	3,14	17,5	269,97	29,28
3,18		176,24	4,9	1261,1	66,46
		89,44	2,36		3,29	1,45

Сулық жылу жүйелерінің гидравликалық есебінде құбырдағы меншікті қысым жоғалтуларын қабылдау ұсынылған [8]:

- есептік магистраль учаскесінде жылу көзінен ең алыс абонентке дейін 80 Па/м артық емес;

- есептік магистральден бұтақталуларда қысым өзгеруіне сай, бірақ 300Па/м артық емес.

Нақты меншікті қысым жоғалтулары мүмкін етілгеннен жоғары болған жағдайда, құбыр диаметрінің стандартты үлкенірегін қабылдау керек. Гидравликалық есеп қорытындылары бойынша сулық жылу жүйесінің пьезометриялық графигі салынады.

6 БУ ЖЕЛІСІНІҢ ЕСЕБІ

Бу құбырының гидравликалық есебі бастапқы мәліметтердегі будың шыңыны мен қысымы арқылы есептеледі, онда будың бу құбырымен қозғалысында қысым төмендеуі мен температураның сыртқы ортаға жоғалтуларынан төмендеуі ескеріледі.

Сулық жылу жүйелеріндегідей бу құбырының профилі мен қаңқалы схемасы құрылады. Есептік учаске ретінде ең жақын бұтақталу арасы алынады. Үлкен ұзындықтағы бу құбырын есептегенде есептік учаске ұзындығы 300...500м тең деп алынады, будың үлкен қызуында есептік учаске ұзындығын 1000м дейін ұзартуға болады.

Есеп екі этапқа бөлінеді: бастапқы және тексеруші.

6.1 Бастапқы есеп

Есептік магистраль таңдау 5 бөлімде көрсетілгендей жасалады.

Бұтақталған булық жүйе есебі сулық жылу жүйесінің есебіндей бірізділікте жасалады.

Жергілікті қарсыласу a мәні (26) формула бойынша анықталады.

Тұтынушылардағы бу температурасы t_пк бастапқы мәліметтерде берілген Р_пк қысымындағы қаныққан су буының температурасынан айтарлықтай жоғары болуы керек. Су буының қанығу температурасын қосымша 16 анықтауға болады. Кейін қарастырылатын учаскедегі бу температурасының төмендеуін айқындайды, Dt_п =10…20 ⁰С 1 км бу құбырының ұзындығына деп қабылдаған жөн.

Бу құбырының есептік учаскелеріндегі бу қысымының төмендеуі DР_п айқындалады 0,05…0,1 Мпа 1 км дбу құбырының ұзындығына.

Сурет 3 пен сурет 4 келтірілген мысалда бу тұтынушы тек өндіріс кәсіпорны (абонент 3), есептік магистраль 0-1-3. Бу құбыры транзиттік болғандықтан, есептеуді бірден бүтін магистраль 3-0 орындауға болады. Бу қысымының төмендеуі DР_п станциядағы Р_пн және абоненттегі Р_пк қысымдар айырымына тең болады.

Бу құбырының қарастырылған учаскесіндегі қысымның меншікті сызықтық төмендеуінің бастапқы мәні:

R_л = , Па/м, (6.1)

R_л =

мұнда l – генплан бойынша бу құбыры учаскесінің ұзындығы,м.

Бу құбырының ішкі диаметрінің бастапқы мәні:

d_в =А_d × , м, (6.2)

d_в =0,111 ×

мұнда А_d – қосалқы есептік коэффициент (косымша 11);

D - учаскедегі будың есептік шығыны, жобаның бастапқы мәліметтерінде беріледі, кг/м²;

- учаскедегі будың орташа тығыздығы, кг/м³.

Бу жағдайы әр есептік учаске үшін орташа тығыздықта қабылданады. Жеткілікті дәлдікте учаскедегі бу тығыздығы анықталады:

= , кг/м³, (6.3)

=

мұнда _пн, _пк – сәйкесінше будың есептік учаске басы мен аяғындағы тығыздығы (қосымша 18), кг/м³.