IV. Мешгъулиет беджерюв

1. Макъалени дикъкъатнен окъунъыз.

                                                       

                                  «Ойнамагъа пек севем»

24 – нджи февраль куню «Джемиле» ансамблининъ концерти олып кечти.

  Эки саат девам эткен концертте ансамбль иштиракъчилери озь усталыкъларыны толусынен нумайыш эттилер. Яш авескярларнынъ ана-бабалары, сой - акърабалары ве сейирджилер оларны санада корип, гъает мемнюн къалдылар. Эр бир оюнны гурьдели эльчырпмаларнен озгъардылар, оюнджыларгъа гульдестелер багъышладылар.

Къырымтатар къадын – къызлар лигасынынъ реиси Сафинар ханым Джемилева чыкъышта булунып, «Джемиле» ансамблининъ иришкен мувафакъиетлери акъкъында айтты ве илеридеки ишлерине акъ ёл тиледи.

  - Ансамбль 1995 сенеси тешкиль олунды, - дей ансамбльнинъ бедий ребери, Къырымда нам къазангъан артист Джемиле ханым Османова. – Ильк вакъытлары 20 бала къатнай эди. Шимди исе оларнынъ сайысы юзге етти. «Джемилеге» 1999 сенеси «Къырымтатар халкъ ансамбли» ады берильди. Къыскъа вакъыт ичинде ярымадамызда, Украинада, Полонияда, Тюркиеде отькерильген фестиваллерде иштиракъ этти ве  Тюркиедеки чыкъышларында «Супер чоджукълар» намыны къазанды.

    Яш оюнджылар группалары бири-дигери артындан санагъа чыкъып, «Байрам хайтармасы», «Явлукъ оюны», «Эмирджелял», «Чингене оюны», «Иран оюны», «Тюрк гузели», «Чип-чип чипчелер, не де сары чипчелер» киби оюнларны нумайыш эттилер.                                (Наджие Аметова)

Суаль – джевап дакъкъасы.

 1. Не ичюн бу вакъиа газетаны меракъландырды?

2. Бу макъаледе аяттан не алынды? Ким акъкъында лаф юрсетиле?

3. Эсернинъ гъаеси?

   

 

4. Метиннинъ лексикасы насыл?

5. Муэллиф макъсадына коре насыл джумлелерден файдалана?

Пекитюв.

Макъалени окъунъыз ве биринджи макъаленен тенъештирип бакъынъыз.

                                 Вазиетни коре бильмек керек.

Бу айнынъ кечкен афтасында Ялтинская ве Генерал Радионов сокъакълары кесишкен ерде айдавджы транспортны идаре этюв вакъытында мейдангъа келе бильген вазиетни коре бильмегени себебинден ЛАЗ автобусы троллейбуснен токъушты. Узакъ ёлдан сонъ шеэрге кирген автобуснынъ айдавджысы болдургъанындан, агъыр машинаны кескин чаналаткъанда, козьачыкълыгъыны джойып, енгильден троллейбускъа урулды. Автобус ёлджуларындан бириси, Красноперекопск орта мектебининъ 12 яшлы талебеси башындан агъыр яраланды.

Теэссюф ки, Девлет автоинспекциясынынъ ёлдаки транспорткъа нисбетен дикъкъаты айры айдавджыларгъа ёл арекети къаиделерине риает этювден къачмагъа кедер этмей. Эм бойле мисаллерге Къырымда чокъ расткелине.

Бельки ёлда эр шей адамгъа багълы дегильдир, амма озь - озюне зияде ишангъан айдавджынынъ профессиональ олмагъан арекетлерини

акъламакъ мумкюн дегиль, чюнки онынъ къолунда онларнен адамларнынъ

джаны.

- Эгер де макъаледе факт ве вакъиалар акъкъында лаф юрсетильсе, бойле макъале информацион деп сайыла.

 

Эвге вазифе: 

Газеталарны окъунъыз олардан учь макъале тапынъыз. Оларнынъ гъаелери ве мевзулары чешит олмакъ керек. Бу макъалелерден файдаланып, озюнъиз газетагъа язынъыз: сеяатта, спорт тедбирлерде,  меним сыныфым, мектебим ве иляхри.

 

НИ №6

Дерс мевзусы:            Мектюп. Адрес.

Дерснинъ макъсады: 1. Талебелернинъ нутукъларыны зенгинлештирюв инкишаф этюв.2. Мектюп не олгъаныны ве, не ичюн мектюп язылгъаныны анълатув.  3. Мектюпнинъ язув тертибини ве къаиделерини       бильмек, адресни догъру язмакъны огретмек.

 

 

 4. Буюклерге севги ве урьмет ашламакъ.

Дерс теминаты: конверт, метин.

Дерснинъ кетишаты.

1. Дерснинъ мевзу ве макъсадыны илян этюв.

 Фронталь суаль-джевап.

1. Мектюп бу, не?

2. Не ичюн биз мектюп язамыз?

 Мешгъулиет беджерюв.

Мектюпни окъунъыз. Онынъ эсас гъаеси? Мектюпнинъ метини насыл услюпке аит?

   Сайгъылы Мемет!

Мен сенинъ мектюбинъни ве фотосуретинъни алдым. Сен керчектен де ананъа пек ошайсынъ. Сиз бири-биринъизге пек ошайсынъыз.

Мен беллесем, балалар мени унутмадылар ве оларгъа пек меракълыдыр меним яшайышым. Янъы мектепте, янъы талаплар, лякин мен алышмагъа тырышам. Оджамыз пек яш, лякин дерслери пек меракълы. Мен энди къырымтатар ве эдебият дерслерини севем, чюнки оджамыз эр дерсте бизлер ичюн янъы-янъы малюматлар кетире.

Сыныфымызда балалар чокъ. Дерслерден сонъ эписи чешит тюрлю тедбирлерге къатнашмагъа тырышалар. Мен исе даа сайлап аламадым. Эски достларымны, коюмни, оджаларымны сагъынам, оларгъа менден селям айт.

Бельки бир вакъытларда биз мектюп аркъалы язышмамыз, бельки кене де бир койде, бир сокъакъта яшармыз.  Айше.

 

- Мектюп парчаларгъа болюнген. Насыл парчалардан ибарет? 

 

Мектюп - бу эр бир инсаннынъ иджады. Лякин бу иджатнынъ талаплары бар: мектюп языладжакъ инсангъа, онынъ суаллерине дикъкъат, озь акъкъында аз ве конкрет шекильде язмакъ, меракълы фактлар акъкъында чокъча язмакъ, эр бир мектюпке джевап къайтармакъ.

Эр бир мектюп учь болюктен ибарет.

1.Башы: мектюп язылгъан инсангъа хитап. Мисаль: Сайгъылы достум! Севимли аначыгъым! Урьметли, Умер оджа!

2.Эсасий болюк: мектюпнинъ мундериджеси.

  

 

 

3. Мектюпнинъ сонъу: сагълыкънен къалынъыз, кене корюшкендже, мектюп язынъыз, бизден селям айтынъыз, сагъ олунъыз, сизге бахт ве мувафакъиет тилейим.                                               Куню ве имзасы.

Пекитюв.

4. Мешгъулиет беджерюв:

Хитапларны дикъкъатнен окъунъыз. Олардан джумлелер тизинъиз.

 Сайгъылы аначыгъым! Севимли къартанам! Селям алейкум, къартбабам! Селям алейкум, оджам! Мераба Эдем! Мераба Зера! Урьметли къардашым!

Мешгъулиет беджерюв.

Мектюпни окъунъыз. Насыл услюпте язылгъан? Къач болюктен ибарет? Мектюпни окъуп, юрегинъизде насыл дуйгъулар пейда олды, анълатынъыз?

   Севимли ве сайгъылы къартанам! Сенден айырылгъаныма аз вакъыт кечсе де, мен сени сагъындым. Эвинъни, денъизни, дагъларны хатырлайым. Къартана, акъылынъдамы, сен манъа эр саба сют кетире эдинъ. Уфакъ багъымыз, бостанымыз козюм огюнде. Ким санъа отны отамагъа ярдым эте? Чечеклер ачтымы? Олар насыл тюсте? Илле яз.

  Мен 5 сыныфта окъуйым. Гузель окъуйым, музыка тёгерегине къатнайым. Меним чокъ достларым бар.

Сенинъ сагълыгъынъ насыл, къартана? Вакъыт тапкъанынънен раатланмагъа бакъ. Къыш татилинде илле санъа барарым.

Селям иле сенинъ торунынъ Ибраим.

                                                                     15 сентябрь.

6. Мектюп язувнынъ талаплары:  (Плакатта язылгъан)

1. Мектюп юректен, адий олмалы.

2. Керекли ве файдалы малюматлар язынъыз.

3. Гузель кейфиетнен язылыр.

4. Язылгъан малюматлар инсаннынъ гонълюни котермели.

5. Темиз язылмалы.

6. Мектюпнинъ кягъыты конвертке къойылгъанда пек бурюшмейджек.

7. Башкъа инсангъа кельген мектюплер окъулмай.

8. Конвертте адрес догъру, дюльбер, хатасыз язылмакъ лязим.