Сенімділік

Нысандық

Онаіілығы

Төжірибеде қолдану қолайлылығы

Тесттердің орындалуын алдымен өзіңе тексеь^ көру қажет.

Тестке берілген нүсқауды түсіндіру.

Зерттеушілер бір-біріне төуелсіз түрде, жеке-^к^і^^ жүмыс істеулері керек.

Әр тестке негізделген жөне тексерілген өңд^^ жүмыстары мен нөтижелері түсіндірмелері болу,^ қажет.

3.3. Сыныптағы жеке түлғалар арасындағы қатынастар диагностикасы. Социометриялық әдістеме

Сабац жоспары:

Түлғалық қатынастарды зерттеу едістері.

Социометриялық едіс.

3. Топтың үжым ретіндегі елеуметтік психологиялың
өз-езін аттестациялау.

1. Жеке түлғалар арасындағы қатынастарды зерттеу түсінігіне мынадаіі зерттеулер жатады, қаіісысы, мүндай адамдар арасындағы балаларды төрбиелеу мен оқытуда қаншама табысты болатынына қорытынды жа-саііды. Иө, адам қатынастарының педагогикалық зерт-теулер түрғысындағы арнаііы едістер іс жүзінде жоқ, бірақ педагогикалық үрдіске қатысушылар арасындағы өзара баііланыс бар: балалар, ата-аналар, мүғалімдер, білім беру мекемелері.

Жеке түлға арасындағы қатынастарды танып-білудін көптеген едістері бар. Мысалы, қатынас сызбасы. Бүл үлгідегі тесттер жеке түлғалар мен елеуметтік топтарғв қатысты қатынастарды анықтауға жасалынған.

2. Социометрия - топтағы түлғалар арасындағы қатЫ' настардың сандық, графикалық, қүрылымын айқыН' дауға мүмкіндік беретін едіс. *^

ограмма - бүл респонденттер қатынасының бір-социометриялық талаптарға жауабының графи-^ІлЫККҮРЫЛЫМЫ. ^

г аиометрияны даиындау және өткізу кезеңдері

1 ° окУіиьіларға парақтар таратылады, өз парақтарын б лгілеу және алынған ақпараттың ңүпиялығына кепіл-яік береді-

2 Окушьілар жауаптары шын жүректен шығулары ■ Алынған нетижелер тек қана жүмысты жақсартуға

^олданылады жене басқа ешкім, мүғалімдерді қоса, онымен таныс болмайды.

3 Өткізу нүсңаулары мынадай компоненттерге ие: ясұмыс маңсаты, оны еткізу шарттары, тапсырманы орындау туралы нүсңаунамалар, автордың қол қою қажеттілігі және т.б.

Әлеуметтік үдеріс негізінен 10-15 минут уақыт алады. Мысалы, "жетекші" жене "алшаңтанған" оңушы-ларды анықтау маңсатында оқушыларға үсынылған парақта "мына балалардың қаіісысын:

а) сынып старостасына сайлаушы едіңіз;

б) кезектегі староста, егер алғашқысы кеіібір жаііттар-
ға ораіі міндеттерін орындамаса, кімді саіілар едіңіз"
деген сияқты сүрақтар болуы мүмкін.

Зерттеуші оқушылар толтырған параңтарды жая-ды да, елеуметтік өлшем матрицасын даііындаііды. Тор-лардағы ер фамилия (тегі) қарсы таңдап алынған оқушы нөміріне сеіікес, таңдауды керсететін 1; 2; 3 сандары Қоііылады.

Матрица негізінде социометрия ңүрастырылады, бүл топтың өзара қатынастарды көрнекті жене терең ай-Қьіндау мүмкіндігін туғызады.

3. Үжым ерекшеліктеріне тен топтағы қатынастарды Дамыту деңгеііін кемелді түрде бағалауға арналған белгіленген үғымдар тізімі берілген өдістеме негізін Қүраііды.

Топ мүшелері зерттеу үдерісінде қолданатын бланк-'''^РДе солдан оңға қарай тік қатарда едіс паііымдауының *ҮМыс ретіндегі сандарымен көрсетілген. Зерттелетін

топ мүшелері өз тобындағы қатынастарға баға бер^ Бүкіл топ мүшелері барлың бланкілерді толтыргаң^'^' кейін зерттеу нөтижесі талданып, баға беріледі. * Тиісті бағалар ең алдымен бағалау шкаласының ау^^,^ ша түрімен беріледі, содан кейін барлығы балдарға ау^^^ тырылады да, бүл балдар қүжатта реттік нөмірдің жағынан тиісті паііымдауға қойылады.

П о X

Са п я

Социометриялық матрица '