Прыклад 12.2.
1. V2 са скалярным здабыткам, які вывучаўся ў курсе геаметрыі: калі
=
+
,
=
+
(
;
)=
+
з’яўляецца эўклідавай прасторай.
2. С [a;b]- мноства непарыўных на [a;b] функцый.
Калі f, g Î С [a;b], азначым (f, g)=
. Праверце, што на С [a;b] зададзены скалярны здабытак, такім чынам, С [a;b]- эўклідава прастора.
Ул-ць 12.3. У адвольнай эўклідавай прасторы ε:
1)
Î ε (
;
)=(
;
)=
;
2)
Î ε (
;
+
)=(
;
)+(
;
);
3)
Î ε
ÎR (
;
)=
(
;
);
4)
Î ε,
ÎR (
;
)=
(
;
);
5)
Î ε
ÎR (
;
)=
(
;
).
Доказ.
1) (
;
)=(
;0
)=0(
;
)=0.
2) (
;
+
)=(
+
;
)=(
;
)+(
;
)=(
;
)+(
;
).
3) (
;
)=(
;
)=
(
;
)=
(
;
).
4) ММІ па п.
п =1 (
;
)=
(
;
) па 12.1.3.
п =2 (
+
;
)=(
;
)+(
;
)=
(
;
)+
(
;
).
Калі праўдзіцца для п, разгледзім п +1. (
= =
)+(
;
) =
(
;
)+
(
;
) =
(
;
).
5) (
;
)=
(
;
)=
(
;
)=
(
;
)=
=
(
;
).■
Ул-ць 12.4. Няхай V - эўклідава прастора са скалярным здабыткам (·; ·), U - падпрастора ў V. Тады U са скалярным здабыткам (·; ·): U ´ U
R з’яўляецца эўклідавай прасторай.
Доказ. Відавочна з азначэння 12.1 ■.
Азн. 12.5.Даўжынёй (нормай) вектара
Î ε называецца рэчаісны лік
=
.
З 12.1.4 і 12.3.1 вынікае, што
і
азначана карэктна.
Прыклад 12.6.
12.6.1. У
адпавядае геаметрычнаму азначэнню даўжыні вектара.
12.6.2. У С [a;b]
=
.
Ул-ць 12.7. У эўклідавай прасторы ε:
1)
= 0 тады і толькі тады, калі
=
;
2)
=
.
Доказ.
1) Калі
=
, тады
=
=
=0. Калі
, тады
>0, адкуль
=
>0.
2)
=
=
=
.■
Азн. 12.8. Вектар
Î ε называецца нармаванным, калі
=1.
Ул-ць 12.9. Калі
, тады вектар
- нармаваны.
Доказ.
=
=
=1.■
Уласцівасць 12.10. (Няроўнасць Кашы-Бунякоўскага)
Î ε
(1)
Роўнасць у (1) мае мейсца тады і толькі тады, калі
і
- калініярныя, гэта значыць
kÎR такі, што
=k
(ці
= k
).
Доказ. Калі
=
, тады (1) праўдзіцца па 12.3.1 і
=0
.
Калі
па 12.1.4 і 12.3.1 (
;
)
, значыцца
R (
-
;
-
)
, (2) значыцца,
R
-2
+
. (3)
Паколькі
, квадратны трохсклад у левай часцы (3) дадатны пры усіх
R. Гэта магчыма тады і толькі тады, калі
, дзе D– дыскрымінант квадратнага трохскладу.
Паколькі
, першая няроўнасць сістэмы выконваецца.
D<0 значыцца
≤
×
што эквівалентна
||
||×||
|| (4)
Калі
, роўнасць у (1) мае месца тады і толькі тады, калі мае месца роўнасцьу (4), што эквівалентна таму што няроўнасць (3) а, значыцца і няроўнасць (2), становяцца роўнасцямі, а гэта магчыма толькі калі: (
-λ
,
-λ
)=0.
З гэтага па 12.7.1 атрымоўваем, што:
-λ
=0 і
=λ
.
Калі
=
, тады ў (1) мае месца роўнасць і
=0
.■
Вынік 12.11. Калі
,
належаць ε \ {
, } тады -1 ≤
≤ 1.
Доказ. З 12.11 вынікае, што - ||
||×||
||
(
,
)
||
||×||
||, значыцца,-1 ≤
≤ 1.■
Ул-ць 12.12. Калі
,
належаць ε \ {
}, тады існуе адзіны φ з прамежка [0,
] такі, што: cosφ=
.
Доказ. Доказ вынікае з 12.11 і з таго што на [0,
]функцыя cos(x) прыймае значэнні ад -1 да 1 па аднаму разу.■
Азн. 12.13. Калі
,
належаць ε \ {
}, тады вуглом паміж вектарамі
і
называюць вугал φ з прамежка [0,
] такі што
cos φ=
, φ = (
,
).
З 12.12 вынікае карэктнасць 12.13.
Вынік 12.14.
=||
||×||
||× cos φ.
Доказ. Відавочна з 12.13. ■






