Вазопатиялар

– қанағыштыққа әкелетін, қан тамырлар құрылымы мен қызметінің бұзылыстары

Тұқым қуалайтын: Геморрагиялық телеангиоэктазия, Рандю-Ослер-Вебер ауруы	Жүре пайда болатын вазопатияларгеморрагиялық васкулиттер
Патогенезі:
Қан тамырлардың тіректік мембранадағы жергілікті коллагеннің тапшылығынан көптеп аневризмалар дамиды (телеангиоэктаздар) ® қан тамырлар қабырғасының бүтіндігі бұзылады ® тромбоциттер жабысалмайды ® тері мен шырышты қабықтарға қансырау дамиды	- Шенлейн-Генох ауруы кезінде антиген-антидене кешендері қан тамырлар қабырғасын зақымдайды (аллергиялық серпілістердің III түрі). Антигендері вирустар, бактериялар, стрептококтың кейбір штаммалары, тағамдық аллергендер ж.б. - Жұқпалы аурулардағы (қызылша, қызамық, бөртпе сүзек ж.б.) геморрагиялық бөртпелер - С – авитаминозы кезінде (коллагеннің проколлагеннен түзілуінің бұзылуы).

Тромбоцитопениялар

- Қан көлемінің бірлігінде тромбоциттердің саңы азаюы (180-360х 10⁹/л).

Шеткері қанда тромбоциттердің азаюынан дамитын қанағыштыққа бейімділікті тромбоцитопениялық пурпура (лат. purpura – қызыл күрең түс) дейді.

Этиологиясына қарай: тұқымқуатын және жүре пайда болған

Тромбоцитопениялардың даму тетіктері	Тромбоцитопениялардың себептері
1. Тромбоцитопоэздің бұзылыстары	Туа біткен тромбоцитопоэздің аздығы сүйек кемігінде мегакариоциттік тіннің гипоплазиясы кезінде және Фанкони анемиясы кезінде байқалады. Жүре пайда болған тромбоциттердің аз өндірілуі: Иондағыш сәулелердің, химиялық заттардың, дәрілердің (цитостатиктер, тиазидтер), вирустардың (С-гепатитінің вирусы, адамның иммундық тапшылықтық вирусы) әсерлерінен; В12 – витамин, фолий қышқылы тапшылықты анемия кезінде; Жіті лейкоздар, сүйек кемігінде қатерлі өспелердің метастазалары болғанда; Сепсис, вирусемия кездерінде т.б. себептерден сүйек кемігінің қызметі тежелуінен болады.
2. Тромбоциттердің антиденелермен (иммундық) ыдыратылуы артуы	Идиопатиялық тромбоцитопениялық пупрура Коллагеноздар кезінде қалыпты тромбоциттерге антиденелер түзілуі Дәрілік заттарға (сульфаниламидтер, хининдер, гепарин, алтын препараттары ж.б..) аллергиялық серпілістердің цитотоксикалық түрі Дәрілік заттар Тобы сәйкессіз қан құйғанда
3. Тромбоциттердің қолдануы артқанда	Тромб артық түзілгенде: - ТШҚҰ-синдромы - Гемолизді-уремиялық синдром - Тромбоздық-тромбоцитопениялық пурпура
4. Тромбоциттердің шоғырлануы	гиперспленизм; гемангиомалар