Сызбалар, есептер, ситуациялар

1.Қазақстанның әлеуметтік жағдайының өзге елдерден айырмашылығы қандай?

2.Қазақстанда қазіргі таңда қандай әлеуметтік процестер жүріп жатыр?

3.Қазақстан қоғамының әлеуметтік құрылысының ерекшелігі қандай?

Глоссарий

п\п	Әлеуметтанулық ұғымдар	Анықтамасы
	Әлеуметтік институттар	Қоғамның қажеттіліктері мен қызығушылықтарын қанағаттандыратын нормалардың жүйесі.
	Әлеуметтік бақылау	қоғамдағы нормалар мен құндылықтардың жиынтығы.
	Әлеуметтік интеракция	адамдардың өзара әрекетін сипаттайтын процесс.
	Социум	қоғам мен адамның әлеуметтік ортасы.
	Институтционализация	қоғамдағы түрлі топтардың, ұйымдардың және индивидтердің арасындағы айырбас процесі.
	Әлеуметтік биология	ұжымдық әрекеттің генетикалық механизмдері жөніндегі ғылым.

8) Мәнжазба тақырыптары

1. Әлеуметтік институт ұғымы.

2. Қоғамның негізгі әлеуметтік институттары.

3. Қазіргі қоғамдағы әлеуметтік бақылау жүйесі.

4. Әлеуметтік институттардың қызметтері мен ролі.

5. Әлеуметтік процестер.

6. Жеке тұлғаның әлеуметтендірілуіндегі қоғамдық инститтурадың ролі.

9) Әдебиеттер

1.Әбсаттаров Р.Б., Дакенов Н. Әлеуметтану/Р. Б. Әбсаттаров. Алматы. Ғылым, 2004. – 382 б.

2.Аитов Н.А., Биекенов К.У. Социология/ Н.А. Аитов. Алматы: Қазақ университеты, 2002. 254 б.

3.Габдуллина К.Г. и др. Социология. Учебник для студентов высшых технических учебных заведений/ К.Г. Габдуллина. Алматы., Санат, 1997

4.Тұрғынбаев Ә.Х. Социология/ Ә.Х. Тұрғынбаев. Алматы, 2001. – 180б.

5.Сәрсенова Ж., Тәңірбергенова Г. Әлеуметтану/ Ж.Сәрсенова. Алматы, 2000. – 320б.

6.Смелзер Н. Современная западная социология/ Н. Смелзер. Москва, 1992

7. Словарь по социологии. Москва, 1992. – 548 с.

1) №5 Сабақ

Тақырып Әлеуметтік құрылым және стратификация

2) Сабақ мақсаты Студенттерге теңсіздіктің шығуының негізгі теорияларын, түрлі стратификациялық жүйелерге талдау жасау арқылы түсіндіру, алынған білімдер бойынша біліктері мен дағдыларын бекіту. Қазіргі қоғамның жүйесі мен құрылымын сипаттауға, қазіргі қоғамдағы бөлінудің стратификациялық ерекшеліктерін анықтау. Қоғамдағы тапқа бөлінудің тарихи маңызын айқындау.

3) Семинар жоспары:

1. Әлеуметтiк стратификация;

2. Әлеуметтiк теңсiздiктiң өлшемдерi;

3. Әлеуметтік таптардың әлеуметтанулық теориясы;

4. Әлеуметтiк таптардың класификациясы;

5. Әлеуметтік сырғымалылық (мобильділік);

6. Әлеуметтік сырғымалылықтың каналдары және түрлері.

Блиц-тест

1.Әлеуметтік стратификацияның бір сатысында көшу?

А) интергенерациялық

В) төмен түсу мобилділігі

С) өрлеу мобилділік

D) вертикалды

Е) горизонталды мобилділік

2.Біліктілігін көтеру мобилділіктің қай түрі?

А) өрлеу

В) төмен түсу

С) горизонталды

D) генерация аралық

Е) топтық

3.Табыс стратификацияның қандай белгісі

А) кәсіптік

В) саяси

С) экономикалық

D) мәдени – символдық

Е) касталық

4.Әлеуметтік құрылым – бұл...

А) Қоғам элементтері арасындағы тұрақты, реттелген қатынастар

В) өзара байланысты элементтер кешені

С) әлеуметтік топтардың бірлігі

D) индивидтердің бірлігі

Е) әлеуметтік ұйымдардың бірлігі

5.Көрсетілген әлеуметтанушылардың қайсысы қоғамды тірі (биологиялық) организммен теңестірді?

А) Спенсер

В) Конт

С) Зиммель

D) Мертон

Е) Козер

6.Кім қоғам таптық күрестің арқасында дамиды деп есептеді?

А) Маркс

В) Тоффлер

С) Вебер

D) Дюркгейм

Е) Конт

7.Құрылымданған әлеуметтік теңсіздікті белгілеуге қандай термин қолданылады?

А) әлеуметтік мобильділік

В) әлеуметтік стратификация

С) әлеуметтік информация

D) әлеуметтік жарылыс

Е) әлеуметтік бөлінгендік

8.Әлеуметтік стратификация – бұл...

А) Қоғамның әлеуметтік теңсіздік құрылымының иерархиялық ұйымдасуы

В) қоғамның ұйымдаспаған үлкен бөлігі

С) бай адамдар

D) кедейлер

Е) маргиналдар

9.Білім қай стратификацияның негізгі белгісі?

А) кәсіптік

В) экономикалық

С) саяси

D) таптық

Е) нормативті – мәдени

10.«Модернизация» сөзі дегеніміз?

А) жетілдірілген, қазіргі талаптарға сай

В) жетілдірудің жоқтығы

С) жетілдіруге тыйым салынған

D) бұл философиялық бағыттың аты

Е) бұл әлеуметтанудың тәсілі

5) Бақылау сұрақтары

1. Қоғамның құрылымы қандай элементтерден тұрады?

2. Әлеуметтік стратификацияның қандай теорияларын білесіз?

3. Әлеуметтік стратификация қандай критерийлермен анықталады?

4. Қазіргі қоғамдағы таптардың рөліне сипаттама беріңіз.

5. Қазақстанның қазіргі даму кезеңіндегі орта таптың рөлі қандай?

6. Қазақстанда орта тап қандай деңгейде қалыптасты?

7. Сіздің орта тапқа деген көзқарасыңыз қандай?