Классификациясы

Белсендіру әсері	Супрессорлық әсері
спецификалық	бейспецификалық	спецификалық	бейспецификалық
белсенді	енжарлы	белсенді	енжарлы	белсенді	енжарлы	белсенді	енжарлы
Антиген-дер,иммунды цитокиндер, басқа иммунды цитокиндер	Антиде-нелер	Адъю-ванттар, митоген-дер, эк-зогендік иммуды-модуля-торлар, адапто- гендер	Гормон-дар,фер-менттер, сарсу қорғаныс ақуызы, микро- нутриент-тер	Толеро-гендер, иммун-ды ток-синдер	Антилим- фоцитар- лық сарсу Антилим-фоцитар-лық им- муногло- булин, лимфоцит- тің рецеп-торына қарсы моноклоналды антидене	Органи- қалық, бейорга- никалық табиғатты иммунды- депресант- тар, радио- белсенді сәуленді- ру,плазмо- форез	Гормон-дар, кейбір микро- нутриент- тер

Кесте 11.6.

Эндогендіктер (ағзаның табиғи иммундыреагенттері)	Экзогендіктер (бөгдетектілер, ағзаға тән емес)
1.Иммудыцитокиндер: интерлейкиндер,интерферондар,тимустың сүйек майының пептиді. Некроз факторы, ісіктер,кейлондар	1.Органикалық табиғи заттар: ақуыздар, нуклеин қышқылдары, нуклеопротеидт-тер, липополисахаридтер, полисахарид-тер және тағы басқа жануар, өсімдік, микробтық тегі бар және синтетикалық заттар
2.Иммундыглобулиндер (поли- моноклоналдық аутоантиденелер, абзимдер,аутоантигендер)	2.Бейорганикалық табиғи заттар: минералдық коллоидтар (алюминий фосфаты), ерігіш қосындылар (хлорланған калций), кристаллоидтар («белсендірілген» көмір, кварц ұнтағы), микронутриенттер
3.Иммундық процеске қатынасушы иммундыреагенттер (комплемент, ферменттер, сарсулық қорғаныс ақуыздары, гормондар	3.Күрделі заттар: Фрейнд адъюванты, бактерия жасушасы, сүт, липид және минералдық сорбенттер қосындылары

Иммуномодуляторладың табиғатына және тегіне байланысты классификациясы.

К есте 11.7.

Біріншілік және екіншілік иммунды тапшылықтың даму механизімі бойынша иммундымодуляторлардың әсер ету мехнизімне негізделген классификация.

Спецификалық иммуниттетің гуморалдық факторына(демеуші, не тежеуші) әсері: 1.1. Сүйек майының жүйелік жасушасына. 1.2. В-лимфоциттердің реттелуіне және жетілуіне. 1.3. Иммундыглобулиндердің түрлі сыныптарының синтезделуіне. 1.4. В-лимфоциттің рецепторлық аппаратына. 1.5. Иммундыглобулиндердің аффиндық және авиндық қасиеттеріне. 1.6. Бағытты әсерлі цитокиндердің синтезіне. Бейспецификалық иммунитеттің жасушалық факторына (демеуші, не тежеуші) әсері: 2.1. Сүйек майының жүйкелік жасушасына. 2.2. Т-лимфоциттердің реттелуіне және жетілуіне. 2.3. Т-лимфоциттің мамандалған субпопуляцияларының белсенділігіне. 2.4. Т-лимфоицттердің нысана-жасушамен әрекеттестігіне. 2.5. Т-лимфоциттердің В-лимфоцитер және А-жасушалармен әрекетестігіне. 2.6. Бағытталған әсерлі цитокиндердің синтезіне. Иммунитеттің бейспецификалық түйнегіне: 3.1. Моноциттердің фагоцитоздаушы белсенділігіне. 3.2. Интерферогенездік жүйеге. 3.3. Комплементтің синтезіне. 3.4. Ферментердің, әсіресе лизоцимнің белсенділігіне. 3.5. Сарсудың бейспецификалық қорғаныс ақуыздарына. 3.6. Гормоналдық жүйенің белсенділігіне. Иммундық процестің гуморалдық, жасушалық, бейспецификалық факторларына қарсы бірлескен әсері. Иммундық жүйенің ісін бақылайтын әсері: 5.1.Иммуныдық жүйенің ісін ретеудегі негізгі рөлді атқаратын орталық және шеткі жүйке және эндокриндік жүйесіне. 5.2.Иммундық жүйенің орталық органдарына (айырша без, сүйек майы). 5.3.Иммунды процестің кейбір тізбегіне және бірлескен иммундыкомпетентті жасушаларға. 5.4.Иммундыкомпетентті жасушалардың зат алмастыруына және иммундыциткиндердің синтезделуіне.

12 ТАРАУ. Иммундыдиагностикалық реакциялар және олардың қолданылуы