Этиологиясы 2 страница

2. Сұрақ: Миокард инфаркты. Жіктемесі, диагностикасы.

 

Жауап:

Миокард инфарктының жіктемесі

1. ЭКГ бойынша некроздың тереңділігі мен көлемділігі.

1.1 Ірі ошақты (кабырға калындығының 50-75% некрозға ұшыраған), басты белгісі - ЭКГ-да QS немесе Q тісшенің болуы:

• ірі ошақnы трансмуральді (патологиялық QS тісшесімен)

• ірі ошақты трансмуральді емес (патологиялық Q тісшемен)

1.2.       Үсақ ошакты “Q-сыз миокард инфаркты” (патологиялық Q тісшесі жоқ):

• субэндокардиальді;

• интрамуральді.

2. Миокард инфарктының орналасуы:

2.1.       Сол карынша миокардынын инфаркты:

• алдыңғы

• алдыңғы-қалқалык

• қалқалық

     Жүрек ұшының

• бүйірлік

• алдыңғы-бүйірлік

• артқы (арткы -диафрагмалық немесе төменгі; арткы -базальдік)

• артқы -бүйірлік

• алдыңғы-артқы

2.2.       Оң қарынша миокардының инфаркты

2.3.       Жүрекшелер миокардының инфаркты

3. Ірі ошақты миокард инфарктының даму кезеңдері:

• инфаркгалды

• аса өткір

• өткір

• өткірлеу

• инфарктган кейін.

4. Клиникалык барысының ерекшеліктері

4.1.       Созылыңқы, рецидивтеуші, кайталамалы

4.2.       Асқынбаған, асқынған

4.3.       Типті, атипті

Диагностикасы: МИ диагнозын оның нақты 3 синдромына сүйене отырып қоюға болады:

1)Инфарктқа тән ангинальдік синдром немесе оның эквиваленттері және келесі физикалық белгілердің болуы: перикардтың үйкеліс шуы, жүрек маңында патологиялық пульсацияның пайда болуы, АҚ төмендеуі, ырғақ бұзылыстары, жүректің жедел шамасыздығы.

2) ЭКГ-лық ошақты өзгерістер

3) Резорбциялық-некроздық синдромның белгілері: дене қызуының биіктеуі, қан анализіндегі лейкоцитоз, анэознофилия, лейкоцитоз бен ЭТЖ «қайшылығы», гиперферментемия.

 

3. Сұрақ: Пневмониялардың жіктемесі, клиникалық көрінісі, диагностикасы.

Жауап: 1) Эпидемиологиялық жағдайларына қарай жіктелуі:

· Ауруханадан тыс (бірінші ретті, үй пневмониясы)

· Госпитальдық (екінші ретті, ауруханаішілік, нозокомиальды) пневмония.

· Аспирациялық пневмония.

· Иммунитет жетіспеушілігіндегі пневмония.

· Атипті пневмониялар.

· Нейтропения үстінде дамыған пневмониялар.

2 ) Этиологиясына қарай

· Бактериялық пневмония.

· Вирустық пневмония.

· Микоплазмалық пневмония.

· Хламидийлық пневмония.

· Легионелездық пневмония.

· Саңырауқұлақтық пневмония.

· Паразиттік пневмония.

· Аралас себепті пневмония.

· Қоздырғышы анықталмаған пневмония.

3) Клиникалы-морфологиялық белгілеріне қарап:

· Плевропневмония (крупозды пневмония)

· Бронхопневмония (ошақты пневмония)

4 ) Тарау дәрежесіне және орнына қарай:

· Лобулярлық пневмония.

· Субсегментарлық пневмония.

· Сегментарлық пневмония.

· Бөліктік пневмония.

· Біржақты пневмония.

· Екіжақты пневмония.

5)Ауырлық дәрежесіне қарай:

· Жеңіл пневмония.

· Орташа ауыртпалықты пневмония.

· Ауыр пневмония.

6) Пневмонияның асқынуларына қарай:

· Өкпелік

· Өкпеден тыс

Клиникасы. Пневмонияның клиникалық белгілері ауру қоздырғышының ерекшеліктері мен науқас адамның организмінің күйіне байланысты болады. Пневмониямен ауыратын адамның басты шағымдары – жөтел, қақырық бөлу, кеуденің ауыруы, ентігу, дене қызуының көтерілуі. Жөтел құрғақ (аурудың басында) және қақырықты болады. Қақырық кілегейлі, кілегейлі-іріңді және тот түсті (плевропневмонияда) болады. Кеуде қабырғасының ауыруы қосымша плевритке байланысты өкпе қабы беттерінің бір-бірімен үйкелісінен пайда болады, ол тынысты терең алған кезде және жөтел кезінде күшейе түседі, науқас адам ауру жақ бүйіріне жатқанда азаяды. Демікпе (ентігу) әдетте аралас болып келеді, өкпенің тыныстық беті азайғандықтан және тыныстың кеуденің ауыруына байланысты шектелуіне байланысты бой көрсетеді. Дене қызуы көтерілуінің пневмонияның себебіне байланысты сипаты әр түрлі болады. Крупозды пневмонияда қызба тұрақты болады, оған қоса қалтырап тоңу кездеседі. Басты шағымдардан басқа интоксикацияға байланысты шағымдар да болады: бас ауыруы, миалгия, диарея т.б. Қараған кезде сананың бұзылғаны (сананың қарауытуы, жоғарғы дәрежелі қызба және интоксикацияға байланысты крупозды пневмонияда сандырақ болады), цианоз, сарғыштық (крупозды пневмонияда болатын токсикалық гепатит себепті), ауырған жақ бет ұшының қызаруы және ұшық бөртпелері (герпес) анықталады. Өкпе жағынан болатын белгілер: дем алған кезде кеуденің ауру жақ жартысының қалыңқы болуы және өкпе тінінің тығыздалуы синдромының белгілері: дауыс дірілінің күшеюі, өкпенің қабынған бөлігінің үстінде перкуссиялық өкпе дыбысының тұйықталуы  (әлсіреуі) немесе тынық дыбыс, тыңдағанда – бронх тынысы, крепитация және плевраның үйкеліс шуы. Диагностикасы. Пневмонияның диагнозын қоюдағы ең маңызды тәсіл – рентгенологиялық тексеру, ол өкпе тінінің инфильтрациясын (оның мөлшерін, түрін және орнын), плевра қуысындағы сұйықтықты және өкпе тініндегі деструкция белгілерін анықтауға көмектеседі. 

Компьютерлік томографияны өкпенің деструкциясы немесе ісік болуы мүмкін деген күдік туған кезде қолданады.

Фибробронхоскопия мен биоптатты микробиологиялық және цитологиялық тексеру туберкулез және ісік жөнінде күдік туғанда (оларды жоққа шығару үшін) қолданады.

Сыртқы тыныс функциясын анықтау бронх өткізгіштігін анықтауға мүмкіндік береді.

Қанның жалпы анализінде бактериялық пневмонияда лейкоцитоз, лейкоцит формуласында сол жаққа қарай ығысу, ЭТЖ өсуі болады. Вирустық, микоплазмалық және орнитоздық пневмонияларда лейкопения мен ЭТЖ өсуі табылады.

Қақырықты тексеру пневмонияның табиғатын анықтауға көмектеседі. Қақырықта эозинофильдердің көп болуы аллергиялық процесті, атипиялық клеткалардың табылуы – рак текті пневмонияны, эластикалық талшықтар өкпе тінінің ыдырауын (туберкулез, абсцесс, рак) көрсетеді.

Бактериоскопия көмегімен микроорганизмдердің грам оң және грам теріс екенін анықтауға болады.

Вирустық пневмонияның диагнозын қою үшін вирусологиялық және серологиялық зерттеулер жасау керек.

Иммунитет жетіспеушілік күйлер болса, иммунологиялық зерттеулер жүргізу керек.

4. Сұрақ: Жедел және созылмалы бронхиттердің жіктемесі, клиникалық белгілері, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері.

Жауап: Жедел бронхит — бронхтар кілегей кабығыныа диффузды бейсгіе- цификалық жедел (жедел эндобронхит), сирегірек - кабырғасының парлық кабаттарьгның бір мезгілде кабынуы (панбронхит).

Жіктемесі

1)Этиологиясы бойынша:

· Инфекциялық:

а)вирустык;

ә) микоплазмалык;

б)бактериялык.

· Инфекциялық емес (түрлі физикалык және химиялык әсерлерден).

· Аралас (вирусты-бактериялык).

2)Патогенезі бойынша:

· Біріншілік.

· Екіншілік (жедел респирациялык аурулардын аскынуынан, жо- ғарғы тыныс жолдарында инфекция ошактарынын болуынан: тонзил- лит, фарингит, ларингит, синуситтің, бронхоэктаз ауруының).

3) Орналасуы бойынша:

· Проксимальді (ірі бронхтардың қабынуы).

· Дистальді немесе обструкциялы (қабыну процесінің бронхтар- дың түйілуіне, кілегей кабықтың ісінуіне, гигіерсекрециясына алып келуінен). ^

· Жедел бронхиолит (ұсақ бронхтар тармақгарының ауыр, обструк- циялы турде қабынуы).

4) Кабынудың түрі бойынша:

· Катаральді.

· Ісінкі.

· Ірінді.

· Ірінді-некрозды.

5) Барысы бөйынша:

· Жедел (ұзақтығы 2-3 апта).

· Созылыңқы (1 айға дейін, одан да ұзак созылатын).

Клиникалык, көрінісі. Жедел бронхит жедел респирациялық аурудан (ЖРА) кейін немесе онымен бірге басталады. Жоғарғы тыныс жолдарындағы қабыну процесі (ринит, фарингит) трахеяға түседі. Бұл кезде трахеиттін белгілері (кұрғак жөтел, төс артынын ашып, кырнап ауыруы) байкалады. Көп ұзамай қабыну процесі алдымен ірі, кейін ұсақтау бронхтарға өтеді. Көрінісі қинайтын жөтелден басталады. Алғашқы 2-3 тәуліктегі жөтел құрғак, кейін болар-болмас кақырық түсе бастайды. Кақырык әдетте кілегейлі, кейде кілегейлі-ірінді, онын тәуліктік мөлшері ша- малы, 50 мл-ден аспайды. Қиналып катты жөтелуден кеуденін диаф- рагма бекіген аймақгары, төстің арты аШып ауыруы мүмкін. Ұсақ бронхтар қабынса, онда жөтелге экспирациялык ентікпе косылады, Интоксикацияның салдарынан әлсіздік, селкостык, кол-аяктардың, белдің ауырсынуы тән. ІСөбіне денё кызуы калыпты немесе 2-3 кұн ғана субфебрильді деңгейге дейін жоғарылайды. Бірақ ірипп болған- да дене қызуы 38-39°С көтерілуі мүмкін, сонымен қатар мұрынның, ауыздын айналасына ұшык шығуы және көмекейдің гиперемиясы бай- қалады. Жедел бронхитте дене қызуының аса биіктеуі (39°С) және наукдс- тың калтырауы бакгериялык инфекцияның немесе пневмонияның қосылуына тән, Бактериялык инфекция қосылғанда, мәселен стафи- лококтык немесе стрептококтык бронхитте, кеселдің' көрінісі ауырлап, біршама пневмонияға ұксайды: қызба ұзакка созылады және какырык іріндіге айналып, онда канды талшықгар пайда болады. Перкуссия- лық дыбыс әдетге өзгермейді, тек қана бронхиттің дистальді түрінде (эмфиземанын болуынан) дабыл ревді дыбыс естілуі мүмкін. Ауырғ- андардын баршасында күшейген катаң везикулалыктыныс және кұрғак, сиректеу ылғал сырылдар естіледі.

Диагностикасы.

· Тыңдағанда сырылдың түріне мән берген жөн. Сырылдардың түрі бронхтардың зақымдану деңгейіне тәуелді. Ірі бронхтардың қабынуында - жуан дыбысты құрғақ немесе ірі көпіршікті ылғал сырылдар, ал үсақ бронхтардың закымдануында—жіңішке дыбысты қүрғак (ыскы- рықты) немесе ұсақ көпіршікті ылғал сырылдар есітіледі. Сонымен, аускультация мәліметтерінен, бронхтардын зақымдану денгейін шамалауға болады.

· Қанның анализі онша өзгермейді, кабыну белгілері: нейтрофильдік лейкоцитоз, ЭТЖ-ның сәл жоғарылауы, байкалады, СРБ аныкталады. Гриптік жедел бронхитте лейкоциттердің саны калыпты немесе лейкопения болады, лейкоформула сәл солға ығысады.

· Рентгендік тексеруде көбіне өзгерістер болмайды. Кейде өкпе түбірінін шамалы кеңеюі және бронхтардың ісінуінен өкпе өрнегінін айқындалуы көрінеді.

Созылмалы бронхит (СБ) — ен кемінде сонғы екі жыл, қатарынан 3 ай какырыкты жөтелмен білінетін бронхтардың қабыну процесі (егер осы белгілермен білінетін бронх-өкпе жүйесінің немесе ЛОР мүшелерінің баска аурулары болмаса).

Жіктемесі

1)Этиологиясы бойынша:

· бактериялык

· вирустык

· микоплазмалык

· шанды

· химиялык

· физикалык ыкпалдардан дамыған

2) Қабыну процесініц түріне карай:

· катаральді;

· ірінді;

· катаральді- ірінді;

· фибринді;

· геморрагиялык.

3) Функциялык өзгерістері бойынша:

· обструкциясыз;

· обструкциялы.

4) Фазалары:

· Ремиссиясы

· Өршуі.

Аскынулары:

· Өкпе эмфиземасы.

· Қан какыру (әдетте сирек, науқастардың 10-15%-да какырык- тағы канды талшықгар түрінде).

· Тыныс шамасыздыгы ('жедел, созылмалы және созылмалының үстіне косылған жедел түрі).

· Созылмалы өкпетекті жүрек дамуына алып келетін екіншілік өкпе гипертензиясы:

5) Бронх тармағының зақымдану деңгейіне байланысты:

· Проксимальді бронхит

· Дистальді бронхит.

Клиникалык, көрінісі. Негізгі шағымдар: жөтел, қакырык тастау және ентікпе. Созылмалы бронхиттің ең ерте белгісі - таңергенгілік жөтел. Ұйкьдан тұрып, кимылдай бастағанда жөтелу. Бұл мукоциллиарлык транспорттың түнгі мезгілдегі шамасыздығының белгісі. Бронхиттің жана басталған шағында жөтел салкын, ылғалды маусымдарда күшейіп, жазғы уакыттарда тыйылады. Кейіннен жөтел тәулік уақьггымен санаспай жиіленеді. Егерде ұсак бронхтар басым закымданса (рефлексогендік зоналары жок), жөтел болмайды, тек кана ентікпе мазалайды.

Аурудың өршу фазасында, жөтелдің рефлексогендік аймактарының сезімталдығынын артуынан жөтел күшейеді және әртүрлі тітіркендіргіш ықпалдардан жөтел ұстамалары пайда болады. Мысалы ауа температурасының күрт өзгерістері — жылыдан салкынға шығу немесе салқыннан жылы жерге кіру, ауаның тітіркендіргіш заттары. Үздіксіз және булыктырып киналдыратын какырыксыз жөтел ұсак бронхтардын басылуына, кілегейдің кідіруіне және эмфизема мен бронхоэктаздардын тез дамуына соктыралы. Мұндай жөтелдің корғаныс касиеті жок, сол себептен оны тыю керек. Булыктырып, киналдыратын какырыксыз жөтел обструкциялык синдромның болуын және жөтелдін рефлексогендік аймактарының катты тітіркенуін көрсетеді.

Созылмалы бронхиттің кай түрі болсын, өршу кезінде бронхтық обструкция синдромы пайда болуы мүмкін.

Диагностикасы. Көбінде, өршу фазасының өзінде, канның жалпы анализінде айтарлықгай өзгерістер болмайды. Аурудың айкын өршуінде лейкоцитоз, ЭТЖ-ның үлғаюы байкалады. Эмфизема мен тыныс жетіспеушілігінде эритроцитоз бен гемоглобин деңгейлері жоғарылайды. Биохимиялық анализдер көбіне калыпты, кейде фибриногеннің, сиал қышкылдарының көбеюі және С-реактивті белоктың, диспроте- инемияның болуы ықгимал.

Аурудың өршу фазасында қакырықтың мөлшері мен іріңдігі көбейеді. Қақырықта нейтрофильдердің, ДНК талшықтарының саны, қышкыл мукополисахаридтердің мөлшері көбейеді, ал лизоцим азаяды. Міндетті түрде, кақырыктың себіндісінен флораның түрін және микробтардың антибиотиктерге сезімталдығын анықтайды.

Аурудың алғашкы кезіндегі рентгендік зерттеудегі өзгерістер шамалы. Эмфизема мен бронхтардың бойында фиброз дамығаңда өкпе эмфиземасының, пневмофиброздын тор тәрізді көріністері және өкпе өрнегінің деформациясы аныкталады.

Бронхоскопияда - жалпылама эндобронхиттің (катаральді, іріңді, атрофиялык, гипертрофиялык, фибриндік-жаралы) көріністері тән.

Бронхография арқылы бронхоспазмды —“кыл тәрізді бронхтар”, кілегейдін іркілісін -бронхтардын толу кемістігін, бронхтың “үзілуін” сигіатгайтын белгілерді көруге болады.

Сырткы тыныс функциясын тексергенде бронхтық обструкцияның басты белгілері аныкталады: ФТШК,, Тиффно индексінің төмендеуі және пневмотахометрия арқылы — тыныс шығару күшінің азаюы.

 

5-Сұрақ

Асқазан ойық жара ауруының жіктемесі, клиникалық көрінісі, зерттеу әдістері.

Жіктемесі. (П.Я.Григорьев, 1986ж) Жараның орналасуына байланысты асқазан және ұлтабар ойық жарасы болады. Жекеше (бір жара) немесе көпше (бірнеше жара) түрлері бар. Жараның көлеміне байланысты ұсақ және ірі болады. Асқазанда орналасуына байланысты кіші және үлкен дөңесте орналасқан; асқазанның шыға берісінде, жоғары бөлігінде, асқазанның күмбез бөлігіндегі орналасқан түрлері болады. Ағымына байланысты: жеңіл түрі – 1-3 жылда қозып отырады, 10-14 күннің ішінде жазылады, науқас белсенділігінен айырылмайды. Орташа түрі – жылына кемінде 2 рет қозып отырады, ауырсыну синдромы айқын білінеді, науқас арықтайды, асқынулар жиі байқалады. Ауыр түрі – сырқат жиі қозып отырады, ауырсыну синдромы қатты мазалайды, аурудың асқынулары жиі дамиды.

К линикасы. Ұзақ жыл жүреді. Көктемде күзде өршиді.Негізгі белгісі іштің ауырсынуы болып табылады. Асқазан жара ауруында эпигастрий маңайы ауырады, ал ұлтабар жара ауруында ауырсыну көбінесе кіндік түбінде білініп, сырқаттың жауырынының астына әсер етеді. Жара ауруының ерекшеліктері:

1. ауырсыну жергілікті түрде білінеді;

2. ауырған жерін науқас саусағымен шұқып көрсетеді;

3. іштің ауырғаны тікелей тамақтану тәртібімен байланысты;

4. бұл мерзімді, көктемде және күзде қозып отыратын ауру.

Ауырсыну жараның орналасуына байланысты. Егер ол асқазанның шыға берістегі антральды бөлігінде немесе ұлтабар сағасында болса, аш қарын кезінде және тамақтанғаннан кейін 1,5 –2 сағат өткен соң асқазан тұсы күйіп ауырып мазаны алады. Аурудың түнде қатты ұстап, ұйқыдан мезгілсіз оятатын кездері де бар. Жара асқазанның жоғары бөлігінде, яғни кіре берісінде болса науқас ас іше бастағаннан-ақ ауыра бастайды. Ол әсіресе ащы және ыстық тамақтар ішкен кезде күшейе түседі. Ауырсыну сезімі өңеш бойына, жүрек тұсына таралады, төс ұшының асты сыздайды. Асқазанның күмбез бөлігіндегі жара асқазанды сыздатып, түйілтіп ауыртады. Ол көбінесе ас қабылдағаннан кейін 20-30 минут өтісімен білінеді.Тамақтанғаннан соң үнемі кекіру, лоқсу, ауыздың су татып тұруы да осы кеселге тән көріністер. Асқазан жара ауруында іштің ауырғаны тамақтан кейін аз уақыт өткен соң байқалады (ерте ауырсыну), ал ұлтабар жара ауруында тамақтан кейін 3 - 4 сағат өткен соң ауырады (кеш ауырсыну). Негізінде асқазан жара ауруында ауырсыну ашқарынға немесе түнгі уақытта білінеді. Тамақтанғаннан кейін ауырсыну басылады. Қыжылдау және құсу белгілеріде жиі кездеседі, кейде құсық қан аралас болып білінеді. Құсықтан кейін науқастың жағдайы жақсарады, өйткені асқазан қышқыл сөлінің жараға деген әсері азаяды. Асқазан және ұлтабар ойық жара ауруларында аурудың белгілері қатты білінеді. Пациент жұмысқа деген қабілетінен айырылады. Асқазан жара ауруында сырқат ашуланшақ, ұйқысы бұзылады, тілі уылған, эпигастрий маңайында немесе кіндік түбінде ауырсыну білінеді.

Зерттеу әдістері Жалпы қан анализінде қан аздық білінеді, лейкоцитоз байқалады, ЭТЖ артады. Асқазан сөлінің жалпы қышқылдығы қалыпты түрде 40 - 60 бірлік, бос қышқылы 20-40 бірлік, ал байланысқан қышқылы 20-30 бірлік. Асқазан жара ауруында осы көрсеткіштердің бәрі артады. Нәжісті жасырынды қанға тексергенде Грегерсен сынамасыоң болып білінеді (нәжісте қан табылады).

Рентген көрінісінде жара болған жерге барий құйылып, ”ойыс” белгісі байқалады. Фиброгастроскопияда жараны көзбен көріп, көлемін, орналасуын, жараның түрін анықтайды. Биопсия арқылы асқазан ойық жара ауруын асқазан қатерлі ісігінен айырады.

 

6- Cұрақ: Тітіркенген ішек синдромының жіктемесі, клиникалық көрінісі, зерттеу әдістері.

Классификациясы. Тітіркенген ішек синдромының жалпы қабылданған классификациясы жоқ, жетекші клиникалық синдромға қарай оның мынандай түрлерін бөледі:

1) Диарея басым тітіркенген ішек синдромы;

2) Іш қату басым тітіркенген ішек синдромы;

3) Іш ауыруы мен метеоризм басым тітіркенген ішек синдромы.

Клиникасы. Науқас адамның басты шағымдары: іштің ауыруы, дәретке отырудың бұзылуы және іштің кебуі.

Іштің ауыруы спастикалық және дистензиялық текті болып келеді және оның сипаты әр түрлі болады. Іштің төменгі жағы, бүйірлері, оң немесе сол жақ қабырға асты ауырады, ауырғандық кеуденің тиісті жартысына қарай тарайды. Ауырғандықтың сипаты – тұйық, жаншып, керіп, бүріп ауыру. Ауырғандық тамақ қабылдаумен, стресспен, денеге күш түсумен байланысты болады. Ауырғандық ертеңгілік және күндіз болады да, ұйықтаған кезде азаяды немесе жойылып кетеді.

Дәреттің бұзылуы іш өту, іш қату немесе олардың кезектесуі түрінде болады. Бөлшектенген «қой құмалағы» тәрізді нәжістің болуы, ішектің дәреттен кейін толық босамау сезімі – ауруға тән белгілер. Диареяда үлкен дәретке отыру жиілігі күнде 3-5 ретке жетеді, бөлінетін нәжістің көлемі аз болып келеді. Диареяның пайда болуы тамақ қабылдаумен (гастроколиттік рефлюкс) немесе стресспен («аю ауруы») байланысты болады.

Метеоризм дисбактериозбен және ішектегі іріңді және ашыту процестерімен байланысты болады.

Науқас адамның шағымдары өзгермелі, өте айқын, стресс кезінде күшейетін, түнгі кезде жойылып кететін болып келеді. Аурудың дамуы үдемелі болмайды.

Ауру адамның жеке бас ерекшеліктері: тұйықтық, күмәланғыштық, сенбеушілік, өзін ем қонбайтын ауру адам деп есептеу, жиі канцерофобияның болуы.

Науқас адамды тексергенде тоқ ішек бөліктерінің ауыратыны, түйілген тығыз сигма тәрізді ішек пен кебініп, шұрқыраған соқыр ішек анықталады.

Қосымша тексерулер. Қанның жалпы және биохимиялық анализдері қалыпты күйде болады.

Нәжісте дисбактериоз белгілері болуы мүмкін.

Ішекті рентгенологиялық тексергенде (ирригоскопия) дискинезияға тән белгілер табылады: ішектің біркелкі емес толуы мен босауы, ішектің тарылған жерлері мен кеңіген жерлерінің кезектесуі, ішек қуысына сұйықтықтың шамадан тыс секрециясы.

Эндоскопияда (колоноскопия және сигмоидоскопия) кілегей қабықта патологиялық өзгерістер болмайды, кейде процесс өршіген кезде орташа дәрежелі беткей қабыну өзгерістері анықталады.

Диагнозын қою және екшеу-іріктеу диагнозы. 1988 ж. Римде халықаралық сарапшылар ұсынған «Тітіркенген ішек синдромының» критерийлері: тұрақты күйде сақталатын және кем дегенде үш ай ішінде қайталап отыратын симптомдар:

Іштің ауыруы немесе іште болатын жағымсыз сезім:

· дефекациядан кейін жеңілдейді;

· дәретке отыру жиілігіне тәуелді;

· дәреттің консистенциясының өзгеруіне тәуелді.

Төмендегі шағымдардың пайда болу мерзімінің кем дегенде 1/4 уақытын екі және одан да көп симптомдар алады:

· дәреттің жиілігінің өзгеруі (тәулігіне 3 реттен көп немесе аптасына 3 реттен аз);

· нәжіс консистенциясының өзгеруі («қой құмалағы», тығыз, қалыптаспаған немесе сұйық);

· дефекация актісінің өзгеруі (қиналып болатын, еріксіз дәретке отыру сезімі, ішектің толық босамау сезімі);

· кілегейдің бөлінуі;

· іштің кебуі, іштің толып кету сезімі.

Тітіркенген ішек синдромын тоқ ішектің рагінен, Крон ауруынан, бейспецификалық жаралы колиттен, тоқ ішектің дивертикулезінен айыра білу керек.

Тоқ ішек рагінің тітіркенген ішек синдромынан өзгешелігі онда қан кету, анемия және дефекация актісінде қиналудың болатындығында. Шешуші диагнозды ректальдық және эндоскопиялық тексерулердің нәтижесіне қарап қояды.

Крон ауруы мен БЖК оларға тән симптомдардың (түнде қан аралас іш өту, қызба, анемия, дене массасының азаюы) болмайтынына қарап жоққа шығарылады. Тітіркенген ішек синдромында бұл ауруларға тән рентгенологиялық және эндоскопиялық симптомдар болмайды.