Этиологиясы 3 страница

Тоқ ішектің дивертикулезі дивертикулит қосылғанда ғана белгі бере бастайды және ол іштің, әсіресе оның сол жағының күшті ауыруымен, ауырғандықтың күш түскенде күшейе түсуімен, дене қызуының көтерілуімен сипатталады. Диагнозды колоноскопия мен ирригография мәліметтеріне қарап дәлдейді.

Клиникалық диагнозды тұжырымдау. Диагнозда аурудың түрі, қосалқы синдромдар көрсетіледі.

Диагнозды тұжырымдау мысалдары:

1. Диарея басым тітіркенген ішек синдромы.

2. Іш қату басым тітіркенген ішек синдромы. Астеноневроздық синдром.

3. Іш ауыруы мен метеоризм басым тітіркенген ішек синдромы. Канцерофобия.

7.Сұрақ: Жедел ревматизмдік қызба, жіктемесі, клиникалық кеөріністері, диагностикалық критерийлері.

Жауап: Ревматизмнің жіктелуі

1.Өту фазалары: активті(өршу фазасы) және активті емес;

Өршу фазасында қабыну белсенділігінің 3 дәрежесі:

І дәреже:

· тері бетіндегі көгерулер, мұрны қанау, субфебрилитет, жүрегінің шекарасы аса қатты өзгермейді, артралгия;

· лабораториялық өзгерістер: лейкоцитоз 8 мың мөлшерінде, ЭТЖ – 20 мм/с төмен, СРБ – 0, +, АСЛ-0 -313, онан төмен.

ІІ дәреже:

· Бұл белгілердің бәрі де анық, жоғары болады.

ІІІ дәреже:

· ауыр хал-жағдай, қызыну, миокардит, полиартрит;

· лабораториялық өзгерістер: лейкоцитоз 10 мыңнан жоғары, ЭТЖ-30 мм/с жоғары, СРБ — +++, ++++; АСЛ-0 — 650, онан да көп.

Ревматизмнің ағым сипатына қарай:

· Жедел ағым – ауру бірден басталады, клиникалық синдромдар тез дамиды, қабынудың белсендік дәрежесі жоғары, емделгенде белгілері тез кері қайтады.

· Жеделдеу ағым – ауру жайырақ басталады, белсендік дәрежесі ІІ-ге сай, жиі кездесетін түрі.

· Созылыңқы-солғын ағым – ауру жайлап үдейді, төмен белсенділікпен, лабораториялық өзгерістер де өте жай азаяды, емге тез басылмайды.

· Толассыз қайталайтын ағым – аурудың рецидивтері алдыңғы қабынудың аяқталуынан бұрын басталады. Жасалған ем нәтижесі уақытша.

Клиникасы. Ревматизмнің ең негізгі белгісі жүректің қабынуы – көбінесе миокардит.

Миокардиттің белгілері:

-хал-жағдайы нашарлап, өңі бозарады

-жүректің соғуы жиілеп, ентігу пайда болуы мүмкін

-жүрек көлемі үлкейеді тондар әлсірейді

-тахикардия, брадикардия, экстросистолия

-қанайналыс бұзылысы болуы ықтимал

-ЭКГ-да P-Q интервалының ұзаруы

-ЭхоКГ миокардтың жиырылу қабілеті төмендейді.

Эндокардит белгілері:

Митралдық қақпақша зақымдалса:

-қатты естілетін, үрлеген сарынды систоликалық шу

-шудың ең қатты естілетін жері – жүрек ұшы

-ФКГ — І тонмен тікелей байланысты жоғары жиілікте систоланың 2/3-ін немесе түгел қамтиды.

Ревматизм полиартритінің ерекшеліктері:

-ірі буындардың қабынуы

-симметриялы зақымдануы

-ауру белгілерінің тез басылуы

-артынан ешқандай өзгеріс қалдырмауы.

 Ісіну, қызару, ауыру, буын ыстығының жоғарылауы, қимылдың бұзылуы – осы белгілердің бәрі де өте қатты болады.

Митралды қақпақшаның жетіспеушілігі. Клиникалық белгілері: жүрек көлемінің солға және жоғары қарай кеңеюі,І тон дыбысының әлсіреуі,жүрек ұшында жақсы естілетін “үрлеген” систолалық шу,шу І тонмен тығыз байланысты, систоланы түгелге жақын қамтиды,шу қолтық астында және арқа тұсында да естіледі

ЭКГ-де: сол қарынша мен жүрекшенің гипертрофиясы.

Рентгенде: жүрек көлемінің сол жаққа үлкейгені,жүрек белінің толысқаны.

 ЭхоКГ-да: қақпақшаның регургитациясы.

Митралдық тарылу. Клиника белгілері: цианоз, беттің қызылшырайлануы, ернінің көкшілденуі,ентігу, жүректің тулап соғуы, жөтел дыбыс белгілері – тарсылды І тон, гүрілдеген персистолалық діріл.

ЭКГ-де: сол жүрекше миокардының гипертрофиясы.

ФКГ-де: митралды қақпақшаның ашылу тарсылы,диастолалық шу.

Рентгенде: сол жүрекшенің үлкеюі,кейінірек оң қарынша мен жүрекшенің үлкеюі.

Ревматизмнің диагностикалық критерийлері

1.Үлкендері: кардит,полиартрит,хорея,анулярлық эритема,ревматизмдік тері астындағы түйіндер,байқау емі;

2.Кішілері: дене қызуы жоғарылауы,ревматизмдік анамнез немесе ревматизмдік жүрек ақауы,P-Q интервалының ұзаруы,полиартралгия,лейкоцитоз, ЭТЖ артуы, СРБ шығуы;

3.Стрептококк инфекциясының белгілері: жақында стрептококк инфекциясымен ауырғаны,көмекей жағындысынан стрептококктің табылуы,АСЛ-0 т.б.,антиденелердің титрінің жоғарылауы.

 

8.Сұрақ: Жүрек ақаулары, жіктемесі, диагностикасы.

Жауап: Жүрек ақаулары - жүрек іші гемодинамикасын өзгертіп, немесе қан айналысының үлкен және кіші шеңберіндегі қанның өзара тікелей қатынасын тудыратын жүрек қақпақтарының, жүрек пердесінің, жүрек қабырғасының және жүректен басталатын ірі тамырлардың тумыстан болатын не жүре-бара пайда болатын морфологиялық өзгерістері. Жүрек ақаулары көбіне қан айналысының жетіспеушілігіне әкеліп соқтырады.

Жүрек ақаулары тумыстан пайда болатын және жүре-бара пайда болатын болып екі топқа бөлінеді.

Туа біткен жүрек ақаулары жүрек дамуының, эмбрионды даму кезіндегі бұзылуынан болады. Жіктемесі:

1.Кіші қан айналымының толысумен:

а) цианозбен(Эйзенменгер кешені, магистральды тамырлардың транспозициясы, жалпы артериялық сабақ);

ә) цианозсыз(Артериялық өзектің ашықтығы /АӨА/, жҥрекше және қарынша аралық перделердің мүкістігі, атриовентикулярлық коммуникация).

2.Кіші қан айналымының азаюымен:

а) цианозбен(Фалло ауруы, үш жармалы қақпақтың атрезиясы, өкпе артерияларының тарылуымен қосарланған магистральды тамырлардың транспозициясы. Жалпы жалған артериялық бағана, Эбштейн ауруы);

ә) цианозсыз(Өкпе артерияларының жекеленген тарылуы).

3.Үлкен қан айналым шеңберінің азаюымен. Гемодинамиканың бұзылуынсыз:

Тек цианозсыз(Аортаның жекеленген тарылуы,Аортаның коорактациясы. Шын және жалған декстрокардия, Аорта доғасының және олардың тармақтарының ақауы (аномалиясы), қарынша аралық перденің кішкене мүкістігі еттік бөлігінде (Толочинов-Роже ауруы)).

Жүре пайда болатын жүрек ақауларының себептері: ревматизмдік эндокардит (70—80% жағдайда), бактериялы эндокардит, атеросклероз, мерез, кеуденің, жарақаттануы және т.б.

Жүре пайда болған жүрек ақаулары:

-Қолқа қақпақшасының жетіспеушілігі;

-Митралды қақпақшаның жетіспеушілігі;

-Үш жармалы қақпақшаның жетіспеушілігі;

-Қолқа қақпақшасының тарылуы;          

-Митралды қақпақшаның тарылуы;

-Үш жармалы қақпақшаның тарылуы және осы ақаулардың жұптасып келуі,т.б.

Диагностикасы

-Клиникалық анамнез;

-Физикалық зерттеу(пальпация,перкуссия,аускультация);

-ЭКГ, Эхо-КГ;

- Допплер-эхо-КГ;

-Фонокардиограмма

- Жүректің жалпы шолу ренгенографиясы;

-Контрастты ренгенологиялық әдістер(ангиография,вентрикулография,т.б).

9. Сұрақ: Темір тапшылықты анемияның анықтамасы, этиологиясы, патогенезі.

Жауап: Анемия — қан гемоглобинінің жалпы мөлшерінің азаюымен сипатталатын патологиялық жағдай. Гемоглобиннің (Нв) жалпы мөлшерінің азаюы көбіне эритроциттер санының азаюымен қосарланады.

Теміртапшылықты анемия

Теміртапшылықты анемия (ТТА) — қан сарысуында, сүйек миында, деполарда темірдің жетіспеуінен дамитын анемия.

Темір тапшылыкты анемияньщ басты себептері:

7. Қан жоғалтуга әкелетін жағдайлар:

• ас қорыту жолдарының аурулары;

• өңеш, асқазан, тік ішек веналарының варикозды кеңеюі;

• мақро", микрогематурия (Берже ауруы, алкогольдік нефропатия, гло- меру-лонефритгер, несептас ауруы, куыктың рагы, бүйрек туберкулезі, т.б.);

• кан кақыру, өкпеден кан кету (бронхоэктаз ауруы, өкпе туберкулезі, өкпенін рагы);

• мұрынның жиі канауы (гипертониялык криздер т.б.);

• геморрагиялық диатездар (тромбоцитопения, гемофилия) және гемобластоздар;

• мено-, метроррагиялар (анабезінің дисфункциясы, фибромиома, жатырдың рагы, эндометриоз, аборттар, полименоррея т.б.);

• донорлық (400-500 мл кан тапсырғанда онымен 250 мг темір кетеді);

• гельминтоз.

8. Темір сіңірілуінің бұзылысына әкелетін жағдайлар:

• ас қорыту жолының аурулары (жінішке ішектің резекциясы, со- зылмалы энтерит, Крон ауруы, ішек амилоидозы, өзге себептерден болатын мальабсорбция);

• қою шәйға әуесқойлык (шәйдің кұрамындағы танин темірдің сіңірілуі бөгейді);

• гипотиреоз.

9. Темірдің көп мөлшерде жүмсалуына әкелетін жағдайлар

• улануға әкелетін аурулар (бүйректің, бауырдың шамасыздығы);

• рактың барлық түрлері;

• жүктілік және лактация;

• организмнің тез өсуі.

10. Темірдің туа біткен тапшылығы

• көп балалы темір тапшылығы бар анадан туылу.

11. Темірдің тамакпен аз түсуі

• ет тағамдарын тұтынбау (вегетариандықгар, дұрыс тамақгануға материалдык жағдайы келмейтіндер, тісі жоқ кариялар).

12. Темірдің жалпы мөлшері жеткілікті бола түра оның дұрыс таратылмауы

• темірдің ферритин, гемосидерин түрінде кейбір деполарда (гемо- сидероз) немесе қабыну ошақгарындағы макрофаггардың ішінде жи- налуы; мұндай жағдай жедел инфекциялық ауруларда, сепсисте, ту- беркулезде, саркоидозда т.б. көптеген ауруларда болады.

Патогенезі.Теміртапшылықты анемияның барлық көріністері темірдің жетіспеуінен дамиды. Темірдің тапшылығы біртіндеп баяу дамиды. Алдымен бауыр, талак, сүйек миывдағы темірдің қоры азаяды. Оны қаңдағы ферритин денгейінің төмендеуінен байқауга болады. Бұл сатыда ішекте темірдің сінірілуі күшейеді, мукоздық және плазмалық трансфериннің мөлшері көбейеді.

Кан сарысуындағы темірдің денгейі төмендемеңці, анемия бблмай- ды. Бірақ, жүре бара темір қорының азая түсуінен темір тапшылығы қалыптасады.

Темірдің тапшылығында ең алдымен сидеропенияның содан кейін анемияның белгілері пайда болады. Сидеропениянын белгілері кұра- мына темір кіретін жәңе теміртәуелді ферменттер активтілігінің төмендеуінен, миоглобин синтезінің азаюьінан болады.

Тіндердің тыныстык ферменттерінің (цитохромоксидазалардың) активтілігінің төмеңдеуінен дистрофиялык бұзылыстар пайда болады. Осыдан ен алдымен үнемі жаңарып отыратын тіндер — эпителийлік кабыктар (асқорыту жолының, зәр жолының), тері жамылғылары, терінің өсіндьтері (шаш, тырнак) закымданады.

Миоглобин синтезінің бұзылысынан бұлшыкеттің әлсіздігі. мио- кардтын дистрофиясы, ал гемоглобин синтезінің төмеңдеуінен гипох- ромдык анемия пайда болады. Лейкоциттерде құрамына темір кіретін ферменттердің азаюынан бұлардың фагоцитоздык, бактерицидтік фун- кциясьі төмендейаі, иммундык жүйенің қорғаныс реакциялары тежеледі.

2. Сұрақ: В 12 тапшылықты анемияның анықтамасы, этиологиясы.

 

10-Сұрақ:

1.Кант диабетінің жіктемесі, клиникалық көрінісі, диагностикасы.

Қантты диабеттің жіктемесі

I. Қантты диабеттің 1 типі(әдетте инсулиннің абсолютті жеткіліксіздігіне әкелетін β-жасушаларының деструкциясы). А. Аутоиммунды B. Идиопатиялық II. Қантты диабеттің 2 типі(салыстырмалы инсулин жеткіліксіздігі негізінен инсулинге резистенттіктен секреторлық ақауға дейін, инсулинге резистенттікпен немесе онсыз) III. Басқа спецификалық типтері

А. β-жасушалар қызметінің генетикалық ақаулары В. Инсулин әсеріндегі генетикалық ақаулар С. Ұйқыбездің экзокринді бөлімдерінің аурулары D. Эндокринопатиялар Е. Дәрілік заттар және химикаттармен индуцирленген қант диабеті F. Инфекциялар G. Иммунды диабеттің сирек кездесетін түрлері H. Кейде диабетпен тіркесетін басқа генетикалық синдромдар IV. Гестациялық диабет Клиникалық көрінісіҚД барлық типтеріне гипергликемия әсерінен дамитын симптомдар тән: полидипсия, полиурия, терінің қышуы; бірақ ҚД-1 аталған симптомдар айқындығымен ерекшеленеді. Науқастар тәулігіне 5–10 литр сұйықтықты қабылдап, сыртқа шығаруы мүмкін. Инсулиннің абсолютті тапшылығынан дамитын ҚД-1 клиникалық симптомдарына 1–2 айда көлемінде 10–15 кг-ға дейін салмақ жоғалтужатады. Науқастарда жалпы және бұлшықеттік әлсіздік, еңбекке қабілеттіліктің төмендеуі, ұйқышылдық көрініс береді. Сырқаттың бастапқы кезеңінде науқастарда тәбеттің жоғарылауы байқалғанымен, кетоацидоздың дамуына қарай анорексиямен ауысады. Соңғысы науқас аузынан ацетон иісінің шығуымен (жемістің иісі), жүрек айнумен, құсумен, іштегі ауыру сезімімен (псевдоперитонит), ауыр сусызданумен көрініп, коматозды жағдаймен аяқталады Бірқатар жағдайларда ҚД-1-мен сырқаттанған жас балалардың алғашқы клиникалық көрінісі инфекциялық немесе жедел хирургиялық патология көрінісінде үдемелі дамитын естің бұзылуынан комаға дейін ауысуымен анықталады. ҚД2 кезінде орташа полиурия және полидипсия, метаболикалық синдром компоненттері. 50%-дан астам жағдайларда симптомсыз өтеді. Көп жағдайларда диагностикалау барысында түрлі дәрежедегі кеш асқынулар анықталады ДиагностикасыҚантты диабетті диагностикалау критерийлері Аш қарынға гликемияны анықтау (кем дегенде 8 сағат ашығудан кейін). Гликемия деңгейі әдетте толық қан құрамында бағаланады. Глюкозаға толеранттылық сынағы  (ОГТС; суда ерітілген 75 грамм глюкозаны ішке қабылдаған соң 2 сағаттан кейін ашқарынға глюкоза деңгейі анықталады). ОГТС негізінде глюкозаға толеранттылықтың бұзылуы (ГТБ) диагностикаланады. ГТБ аш қарынға капиллярлы қанда глюкоза мөлшері 6,1 ммоль/л аспаса, глюкоза жүктемесінен 2 сағаттан кейін 7,8 ммоль/л–дан жоғары, бірақ 11,1 ммоль/л-ден төмен болғанда диагностикаланады. Аш қарынға гликемия бұзылысы кезінде толық капиллярлы қанда аш қарындағы гликемия деңгейі 5,6–6,0 ммоль/л арасында, ал глюкоза жүктемесінен 2 сағаттан кейін 7,8 ммоль/л-ден аспайды. ГТБ мен АҚТБ қазіргі таңда предиабет терминімен біріктіреледі. ҚД терапиясының компенсациясы мен адекваттылығын бағалау мақсатында гликемия деңгейі капиллярлы қанда науқастың өзі немесе оның туыстары мен медициналық қызметкерлер көмегімен портативті глюкометрлер арқылы анықталады. Кетон денелерін зерттеу ҚД-1 декомпенсациясы кезінде айқын кетонурия (зәрге салынатын тест жолақшалары арқылы зерттеледі) байқалады ҚД-2-мен сырқаттанған науқастарда инсулин тапшылығының орнағанын және С-пептид мөлшерін анықтау. Қандағы С-пептид деңгейін анықтау арқылы жанама түрде ұйқыбездің β-жасушаларының инсулинсекрециялаушы қызметі жөнінде қорытынды жасауға болады. ҚД кезінде көмірсу алмасуының компенсациялану сапасының басты критериі гликолизденген гемоглобин (HbA1c) деңгейін анықтау болып табылады. (< 7 %)   Гликолизденген гемоглобин дегеніміз - глюкозамен коваленттсіз байланысқан гемоглобин.

11--Сұрақ:.Метаболизмдық синдромдың жіктемесі, клиникалық көрінісі, диагностикасы.

Жіктемесі: Толық және толық емес болып бөлінеді.

· Толық емес -2-3синдромдар болса;

· Толық үштен жоғары синдромдардың болуы.

Метаболизмдік синдром компоненттері:

1.Висцеральды немесе абдоминалды семіздік;

2.Артериялық гипертензия;

3.Глюкоза толеранттылықтың бұзылысы: Қант диабеті 2 типіне алып келеді

 4.Дислипидемия;

5.Гиперкоагуляциялық синдром;

6.Гиперурикемия және подагра;

7.Майлы гепатоз;

8.Атеросклероз: ЖИА ға алып келеді

9.Микроальбуминурия;

10.Ұйқы кезінде апноэ;

Клиникалық көріністері.

Метаболттикалық синдром –полисимптомды болып келеді және ауырлық дәрежесі шағымдары мен клиникалық көріністеріне байланысты болып келеді. Симптомдары:

· Тұрақты бас ауруы;

· Артериялық гипертензия;

· Әлсіздік,тез шаршағыштық;

· Азғана физикалық жүктемеден соң ентігу;

· Ұйқы кезінде апноэ;

· Кеуде тұсында ауырсыну: ЖИА белгісі

· Тері қатпарларының қышынуы,тәбеттің жоғарылауы:гиперинсулинемия

· Дене салмағының жоғарылауы:абдоминалды аймаққа май тіндерінің жиналуы;

· Ауыз құрғауы,шөлдеу,полиурия: Қант диабеті 2 ТИП

Диагностикасы:

· Анамнез

· Клиникалық көріністері.

 

Диагностикалық критерийлері:

· Бел айналымын өлшеу:Ерлерде ->94; әйелдерде 80

^· Дене массасының индексін есептеу:ДСИ> 30кг/м²

· Артериялық қысым: ≥ 130/90 мм.с.б

· Қандағы липидтер,глюкоза деңгейін анықтау;

Глюкоза толерантты тест

12. Сұрақ: Вирусты А гепатитінің жіктемесі, клиникалық белгілері, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері.

Жауап:Вирусты А гепатиті - фекальді оральді жолмен берілетін, бауырдың зақымдалуымен жүретін жедел гепатитпен сипатталатын инфекционды ауру. Гепатит А-ны бір тізбекті РН улы вирус шақырады. Инкубациялық кезеңі 2 күннен 50 күнге дейін, орташа 2-6 апта.

Жіктемесі:

1. Гепатит А сарғаюмен: сарғаю синдромымен жүреді;

2. Гепатит А сарғаюсыз: қызба, миалгия, анорексия, жүрек айну және басқа да симптомдармен сипатталады, бірақ сарғаю болмайды, анти HAV IgM анықталады және қанда трансаминаза активтілігі жоғарылайды.

3. Субклиникалық Гепатит А: симптоматикасыз HAV инфекция, бірақ қан сарысуында оң анти HAV IgM және қанда трансаминаза белсенділігі жоғары.

4. Инаппарантты: симптоматикасыз HAV инфекция, бірақ қан сарысуында оң анти HAV IgM, ал қандағы трансаминаза қалыпты деңгейде.

5. Кл.көріністері: кенеттен әлсіздік, іштегі ауырсыну, әсіресе оң қабырға аймағында, жүрек айну, лоқсу, анорексия, диарея, қызба, салмақ жоғалту, мазасыздану, терілік қышыну. Сарғаю синдромы склера мен терінің сарғаюымен, нәжіс пен зәрдің боялуымен және терілік қышынумен көрініс береді.

Клиникасы: инкубациялық кезең-15-45 күн. Сарғаю алды кезең: астеновегетативті вариант, диспепсиялық вриант, гипптәрізді вариант, аралыс вариант. Сарғаю кезеңі. Сауығу кезеңі. Асқынулары: бауырлық энцефалопатия, ИТШ.

Зертханалық аспаптық зерттеу әдістері:

1. Қандағы вирустың маркерлерін анықтау

a. Анти-HAV IgM - активті инфекция көрсеткіші.

b. Анти-HAV IgG – өткізілген инфекцияны көрсетеді, осыдан кейін тұрақты иммунитет қалыптасады.

2. Қанды серологиялық тексеру кезінде оң немесе теріс нәтижелер болуы мүмкін екенін ескеру қажет.

13. Сұрақ: Дизентерияның жіктемесі, клиникалық белгілері, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері.

Жауап: Клиникалық ағымына байланысты дизентерияны жедел және созылмалы деп бөледі. Жедел дизентерия бірнеше күннен 3 айға дейін созылады, 3 айдан ұзаққа созылатын дизентерия деп есептелінеді. Ауру жиі жедел түрде өтеді. Клиникалық вариантары: колиттік, гастроэнтероколиттік, гастроэнтериттік. Типтік түріне колиттік вариант, атиптік түріне гастроэнтероколиттік, гастроэнтериттік варианттар жатады. Барлық варианттар кезінде міндетті түрде интоксикация синдромы қалыптасады. Ағымы бойынша жедел дизентерия жеңіл, орташа ауыр, ауыр дәрежеде болуы мүмкін. Созылмалы дизентерияның ағымы үздіксіз және рецидивті болуы мүмкін.+ Дизентерияның жедел түрі циклді процесс. Аурудың ағымында 4 кезеңді бөлу керек: жасырын, бастапқы, өршу және реконвалесценция (немесе аурудың нәтижелері). Аурудың жасырын кезеңі 1-7 күн (көбінесе 2-3 күн). Жедел дизентерияның колиттік варианты: Ауру әдетте кенеттен басталады. Науқаста іштің төменгі жағындағы ауру сезімі, дефекация актісіне сәйес келетін сигма тәрізді ішек аймағында, кейіннен тік ішек аймағында тартып тұратын ауру сезімді тенезмалар пайды болады. Нәжісте патологиялық қосындылар (шырыш, қан) болады. Дәреттің жиілігі аурудың ауырлық дәрежесіне байланыты, бірақ көбінесе өте жиі аз мөлшерлі болады. Аурудың жеңіл ағымы жеңіл интоксикациямен және әлсіз колиттік синдромымен сипатталады. Дәреттің жиілігі тәулігіне 3-5 реттен 10 ретке дейін, нәжістің сипаты шырыш қоспасы кейде қан араласқан болады. Дене кызуы субфебрильді. Ректороманоскопия жүргізгенде катаральды, сирек катаральды-эрозивті проктосигмоидит анықталады. Дизентерияның орташа ауырлықтағы колиттік түрінде анағұрлым айқын симптомдар байқалады. Бас ауруы, дене қызуы көбінесе -38-390С көтерілуі болады, ол осы деңгейде 2-3 күн сақталып тұруы мүмкін. Іштің төменгі жағында, сол жақ мықын аймағында орналасатын толғақ тәрізді ауру сезімі пайда болады. Ауру сезімімен қатар үлкен дәретке жиі шақырулар пайда болады. Үлкен дәрет алғашында нәжісті, шырыш пен қан араласқан, кейіннен ауру өршіген кезде үлкен дәрет нәжістік сипатын жоғалтып, «ректальді түкірік» түрінде болуы мүмкін. Нәжіске қан қосылу әлсіз болады — қан нүктесі түрінде. Үлкен дәреттің жиілігі тәулігіне 10-15 тен 25 ретке дейін өсуі мүмкін. Көптеген науқстар ұзақ уақыт бойы толғақ тәрізді іштің ауру сезіміне шағымданады. Кейде ауру сезімі жайылмалы сипатта болады, атипиялық локализация да кездеседі: эпигастральді, умбиликальді аймақтар. Кейде метеоризм байқалады. Пальпация кезінде тығыздалған ауру сезімді сигма тәрізді ішек анықталады. Оның ауру сезімі тығыздалуынан сирек байқалады. Тоқ ішектің қортуы, сіңіруі және моторлы функциялары бұзылады, кейбір ферменттердің активтілігі (лактаза, мальтаза) төмендейді. Диагностикасы: клиникалық-эпидемиологиялық мәліметтер лабораторлық диагностикасы Қазіргі дизентерияның симптоматикасының әр түрлілігіне байланысты ауруларды кешенді түрде тексереді. Аурудың колиттік түрінде негізгі симптомдарға сол жақ мықын аймағында толғақ тәрізді ауру сезімі, жиі іш өту, шырышпен қан аралас аз мөлшерлі нәжістің пайда болуы, дене қызуының 38-390С көтерілуі, тығыздалған ауру сезімді сигма тәрізді ішектің анықталуы жатады. Лабораторлық диагностикасы: копрологиялық зерттеу – ректороманоскопия: