2020-08-05
106
АОР үрдісінде азотты шығару төменірек. Сонда да ванна ұзақ уақыт қайнауынан және көп мөлшердегі көпіршіктердің экстрагирлік қызметінен (Аr+СО) үрлеу уақытында азоттың құрамы 0,01-0,02%-ға дейін төмендейді. Осы себептерге байланысты АОР үрдісін қолданған кезде болаттың құрамында электрболатқа қарағанда қорғасын және басқа түсті қоспалары аздау. Бұнын барлығы АОР үрдісін қолданып алынған тотықпайтын болатқа жоғары пластикалылықты қамтамасыз етеді.
Қымбат және қазіргі уақыттағы дефицитті аргонды ауыстыру үшін шет елдер зауытың қатарының 25-40% аргонды азотпен алмастырады, оны үрлеуде тотығу кезенінің ерте сатыларында қолданады. Жоғары азотты(0,35%) құрамды тотықпайтын болат керек болса, азоттың бұл мөлшері көп болуы мүмкін.
Жоғарыхромды қорытпа алу үшін доғалы электропеш қолдану және оны келесі АОР агрегатында рафинерлеу сұйық металға сомалы шығым 93% құрайды.
|
|
|
Аргон-оттекті рафинирлеу үрдісін дамыта келе, Krupp (ФРГ) жоғарыхромды тотықпайтын болаттын жаңа өндірісін өндеді, КСВ-5 (ағл.Krupp Combined Blowing-Stainless- Крупп комбинирленген үрлеу-тотықпайын) деп аталды. Үрдісті өндеген кезде: СО пайда бола көміртектің қышқылдануы кезінде жанудың химиялық жылуы аз қолданылатыны және температура аз төмендейтіні; ваннаның температурасы хромның тотықсыздануына әсер ететіндігі; Рсо хром және көміртек концентрацияларының тең қатынастарына әсер ететіндігі ескерілген.
2. VOD процесін жүргізу туралы айтыңыз
СО - ны инертті газбен араластыру, Рсо – ны 5...7 кПа дейін түсірүге мүмкіндік береді. Төмен парциалды қысым СО алу үшін, жүйедегі жалпы қысымды түсіреді яғни вакуум құрайды. Болатты пештен тыс вакууммен өңдеу барсында қысымды 0,1..0,5 кПа деиін түсіреді. СО парциалды қысымы мұнда да түсіріледі. Оттегімен үрлеуден караганда бұл құрамында көп мөлшерде хром бар болатта тереңдік көміртексіздендіруді жақсартады. Сондықтан вакуумды-оттекті вакуумдау құрамында төмен (<0,03%) және өте томен (<0,003%) көміртегі бар даттанбайтын болатта қолданылады.
Рафинадтау вакуумды-оттекті процестердін ішінде жеңілі. Бұл процес VOD (англ. Vacuum Охуgеn Decarburisation вакуумды-оттекті көміртексіздендіру) және АSV (франц. affinage sous vide – вакуумды рафинадтау).
VOD тәсілімен ДСП-да даттанбаитын болатты рафинадтау үшін құрамында хром бар жартылай продуктты белгілі маркасы мен құрамына сай балқытып алады. ДСП да балқыту кезінде алдын-ала тотықтыру жүргізеді көміртегінің мөлшерін 0,4...0,8% төмендету үшін. Металды шығарар алдында қышқылсыздандырады, бұл өз кезегінде ковшқа шлактың аз мөлшерде түскені болса да, рафинадтаудың жұмысын қиындатуына алып келеді. Сондықтан металды ковшқа құйар кезде шлактың ағып кетпеуін қадағалаиды. Қазіргі кезде доғалы пештерде металды құйып алудың көп таралған түрі эркерлі болып табылады. Ковшқа құйар кездегі металл темпиратурасы 1600 °С. Вакуумды ковштарда қосымша интенсивті көміртектендіру үшін металл бетінен 1,0... 1,5 м бос орын қалу керек.
|
|
|
Ковшты металмен бірге кран арқылы вакуум камераға салады. Камерада вакуум орнатып тоқтамастан аргонды түбінде орнатылған кеуекти пробкілер арқылы үрлейді сол арқл болатт өңдеуді бастайды.
VOD процесін екі периодта орндайды: 1 – оттегіні үрлеу арқылы металды көміртексіздендіру; 2 – вакуумды көміртексіздендіру және керек мөлшерде легірлеуші элементтерді еңгізу. Периодтардан кейін аз уақыт ұстаи тұру қажет, бұл дегазация және темпиратураны теңестіру үшін қажет. (рис. 1).
Рис. 1 Изменение давления, температуры и содержания углерода в металле в процессе VOD
Бірінші периодта оттегімен үрлейді, хромның көп мөлшерде тотығуына алып келмеу үшін және вакуум-камерада 25 кПа тұрақтануы керек.
Оттектің үрлеуін бақылап тұрамыз, үздіксіз газдың құрамын тексеріп СО дан СO2 ге дейін толығымен жануын бақылаймыз. Кеуекті пробкі арқылы аргонның мөлшері 10...25 л/(т-мин) не тең. 140 мин ішінде оттегімен тотықтыру кезінде болат құрамында көміртегінің құрамы 0,015...0,020% дейін төмендеді. Период ішінде температура өседі. Период соңында металдың қызуы екінші период басталуына жетуі керек. Қысымды вакуум-камерада төмендетумен периодты аяқтайды.
Екінші периодта тек аргонмен үрлеиді (1,5...2,0 л/(т-мин). Давление в вакуум–камере поддерживается на уровне 0,2...0,5 кПа. Бұл периодта вакуумдық қышқылсыздану жүреді және де болат құрамына легірлеуші элементтерді енгіземіз. Десульфурация процесіне жағдай туғызу үшін ковшта түзілген шлакты СаО – 75%-й ҒеЗі - А1 мен тотықсздандырады, салыстырмалы түрде 50...100 кг/т. Периодтың соңына қарай болатты алюминимен қышқылсыздандырады. Содан соң вакуум-камерада қысымды түсіріп процесті аяқтайды.
VOD процесімен даттанбайтын болат алады, құрамында <0,015% С; 0,015...0,025% N2; 0,005...0,010% S; 0,020...0,025%.
Өте төмен (<0,003%) құрамдағы көміртек алу үшін вакуумдық көміртексіздендіру кезінде аргонның мөлшерін көтереді15...40 л/(т·мин). Бұл VOD процесі SS-VОD деп атайды SS жұрнағы (англ. Strong Stirring интенсивті араластыру) деген мағынаға ие.
Ковштағы жұмысшы қабаттың футеровкасын, VOD процесін жүргізу үшін хромдымагнезитті кірпіштен жасайды.
3. Металдағы оттегінің активтілігін белгілі мөлшерге дейін төмендетуге арналған технологиялық операцияны түсіндіріңіз
Болат сапасы, оның физика-химиялық және эксплуатациялық қасиеттері, металл емес кірінділердің, зиянды элементтердің және еріген газдардың мөлшерімен анықталады. Неғұрлым олар аз және кірінділердің өлшемі кіші болса, соғұрлым болаттың қасиеті жоғары.
|
|
|
Болаттағы оттегі активтілігін керекті мөлшерге дейін төмендету технологиялық операциясын оттегісіздендіру деп атайды. Оттегі активтілігін төмендету екі тәсілмен жүзеге асырылады:
1) оттегі мөлшерін төмендету;
2) оттегінің берік қосылысын түзу.
Болатты оттегісіздендірудің негізгі міндеттері:
1) оттегі активтілігін төмендету;
2) түзілген оксидті кірінділерден тазарту.
Балқыманы оттегісіздендірудің алдындағы оттегі мөлшері негізінен көміртегі мөлшеріне байланысты және оның мөлшері көміртегімен тепе-теңдіктегі мәнінен жоғары.
Оттегісіздендірілген болат құйылманың салқындау үрдісінде бетінде қатты қабыршақ пайда болып, тыныш кристалданса, мұндай болатты тынық деп атайды. Тынық болатқа ферромарганец, ферросилиций және алюминий салып, толымды оттегісіздендіріледі. 1.9 суреттен тынық болаттағы оттегі мөлшері көміртегімен тепе-теңдіктегі оттегі мәнінен төмен [5] екенін көреміз.
Қайнау болатын тек тек ферромарганецпен оттегісіздендіреді (қалдық марганец мөлшері 0,3-0,4%) немесе өте сирек ферросилиций (қалдық кремний 0,02-0,03%) мен алюминий қосады. Қайнау болатының оттегісі көміртегімен тепе-теңдіктегі мәннен жоғары (1.9 сурет). Оттегінің жоғарылығынан түзілген СО газы құйылманың бетін қатырмай, едәуір уақыт ұшқын атып, «қайнау» құбылысы орын алады.
Жартылай тынық болат құйылмасының кристалдану үрдісінде үстіңгі беті біраз уақыт қатаймайды, өйткені оттегі мен көміртегі әрекетінен СО газы түзіліп, атмосфераға шығады. Жартылай тынық болатын ферромарганец және ферросилициймен оттегісіздендіреді. Болатта 0,4-05% Mn; 0,08-0,12% Si болады.
Сонымен, қорытылған болат оттегісіздендіріліп, еріген оттегі активтілігі керекті деңгейге дейін төмендейді.
Болатты оттегісіздендіру тәсілі. Болаттағы кірінділердің мөлшері, оны оттегісіздендіру және құю тәсілдеріне байланысты.
|
|
|
Балқыманы оттегісіздендірудің негізгі тәсілдері:
1) тереңдік немесе тұнбалық;
2) диффузиялық;
3) жасанды қожбен өңдеу.
4) вакуумда өңдеу.
Тереңдік немесе тұнбалық тәсілінде сұйық балқымаға оттегісіздендіргіш элементті салғанда, мысалы, ферромарганец немесе ферросилицийді, кесек күйдегі ферроқорытпа металға батып (тәсілдің тереңдік аты осыдан), оттегісіздендіргіш элемент оттегімен әрекеттесіп, нәтижесінде металл фазасында ерімейтін, тығыздығы болат тығыздығынан төмен оксид түзіледі. Міне, осы «тұнба» (тәсілдің тұнбалық аты осыдан) енді қож фазасына қалқып шығуы керек.
Сонымен, болатты тереңдік немесе тұнбалық тәсілмен оттегісіздендіру төмендегі кезеңдерден тұратын күрделі физика–химиялық үрдіс:
1) оттегісіздендіргішті (ферроқорытпаны) металл (болат қорыту агрегаты, шөміш) фазасына салу;
2) оттегісіздендіргіштің еруі және металл көлемінде таралуы;
3) оттегісіздендіргіш элементтің еріген оттегімен әрекеттесуі;
4) оттегісіздену реакциялары өнімдерінің туындауы және қалқып шығуы;
5) кристалдану үрдісінде реакция өнімдерінің ортамен әрекеттесуі.
Болат қорыту агрегатына оттегісіздендіргішті салу операциясын алдын ала оттегісіздендіру деп атайды. Конвертерлік болат өндіруде оттегісіздендіргішті көбінесе балқыманы ағызу кезінде шөмішке салады. Түзілген оксидтер мен күрделі қосылыстардың көпшілік бөлігі қож фазасына өткенімен, енді бір бөлігі болатта қалады да. Тереңдік немесе тұнбалық тәсілдің басты кемшілігі осы.
Балқыманы диффузиялық оттегісіздендіру бөліну заңына негізделген, өйткені оттегі қож бен металл фазасында жақсы ериді. Балқыманың қайнауы орын алмайды деп есептесек, берілген тұрақты температурада қож бен метал фазалары оттегі активтілігінің қатынасы тұрақты шама
LO = a(FeO)/a[O] (1.91)
Осыдан a[O]=a(FeO)/LO немесе [O]=(FeO)/LO. Қожды оттегісіздендіру арқылы металл фазасының оттегі мөлшерін төмендетеді. Оттегісіздендіргіштер ретінде ұнтақталған кокс, ферросилиций, алюминий және т.б. қолданылады.
Оттегісіздендіру үрдісі қож фазасы арқылы орын алатындықтан, болат кірінділерден тазалау. Бірақ оттегі диффузиясы жылдамдығының төмендігінен, болат қорыту уақыты ұлғайып, агрегат өнімділігі төмендейді. Көптеген болат қорыту агрегатында тотықтану атмосферасы орын алатындықтан, оттегісіздендіргіштің шығыны артады. Сондықтан бұл тәсіл негізінен электрдоғалы пеш және балқыманы агрегаттан тыс өңдеуде қолданыс тапты.
Балқыманы оттегісіздендіру үшін, оны вакууммен өңдеу, көміртегінің оттегісіздендіргіштік қасиетіне негізделген. Көміртегінің тотықтану реакциясының (1.69) тепе-теңдік константасынан (1.72)
[О]=pCO/КС[С] (1.92)
Қысымның төмендеуінен, металдағы оттегі мөлшері төмендейді, сонымен қатар көміртегінің де концентрациясы азаяды. Сондықтан тәсілді вакуум-көміртегілік деп те атайды. Балқыманы вакуумда өңдеуде оттегімен қоса, сутегі, азот және металл емес кірінділер мөлшері төмендейді.
Балқыманы жасанды сұйық қожбен оттегісіздендіру үрдісін алғаш ұсынған А.С. Точинский (Россия) [12]. Ол 1914-1925 жылдары Пермь, Обухов, Тагонрог зауыттарында негізді мартендік және электрдоғалық қайнау балқымаларын шөміште жасанды қышқылды қожбен (басында бор қышқылы + бура, кейін сұйық шыны + сода) өңдеді. Қожбен өңделген болаттың оттегісіздену дәрежесі ойдағыдай болғанмен, қождың қымбаттылығынан өндірісте қолданыс таппады.
Балқыманы болат қорыту агрегатынан жасанды қож құйылған шөмішке биіктен ағызу үрдісінде, металл мен қож қарқынды араласып, олардың жанасу ауданы өте ұлғайып, содан кейін екі фаза қайтадан бөлініп, металл-қож жүйесі тепе-теңдік күйге жақындайды.
Металл мен қож ұсақ тамшыларға бөлініп, бір-бірімен араласып, екі фазаның жанасу ауданы ұлғайғанда, металл фазасындағы FeO және т.б. оксидті кірінділердің қожбен ассимиляциялану үрдісі үдеп, болат оттегісізденеді. Қождағы SiO2 металл компоненттерімен тотықсызданып, кремний болатты қосымша оттегісіздендіреді
Оттегісіздендіргіш элементтің негізгі қасиеті. Оттегісізден-діргіш элементтің маңызды қасиеттеріне, оның оттегісіздендірушілік қабілеті, сулфидтүзгіш, нитридтүзгіш және болат түйіршіктерін кішірейту бейімділіктері жатады. Берілген температурада оттегі мөлшерімен тепе-теңдік күйдегі оттегісіздендіруші элементтің концентрациясын, оның оттегісіздендірушілік қабілеті дейді. Элементтің оттегісіздендірушілік қабілеті температураға байланысты өзгереді. Сондықтан элементтердің оттегісіздендірушілік қабілетін салыстыру үшін 16000С-дағы шамасы алынады. Элементтің белгілі мөлшерімен тепе-теңдіктегі оттегінің қалдық концентрациясы неғұрлым төмен болса, соғұрлым элементтердің оттегісіздендірушілік қабілеті жоғары (1.10 сурет) [4].
Балқыманы оттегісіздендірудің жалпы реакциясын төмендегідей жазуға болады
m[R]+n[O]=(RmOn), (1.82)
мұндағы
R – оттегісіздендіруші элементтің шартты белгісі.
Реакцияның тепе-теңдік константасы
KR=a(RmOn)/am[R]·an[O] (1.83)
Балқыманы оттегісіздендіру үрдісіндегі оттегісіздендіруші элемент пен оттегінің мөлшері аз болғандықтан, a[R]≈[R], a[O]≈[O] десек, онда
KR≈a(RmOn)/[R]m[O]n (1.84)
Реакция нәтижесінде таза оксид RmOn түзілсе, a(RmOn)=1, сонда
KR≈1/[R]m[O]n (1.85)
Оттегісіздендіруші элементтер сульфидтүpгіш бейімділігі бойынша басқаша қатар құрады. Мысалы, әлсіз оттегісіздендіруші элемент болып есептелінетін Mn, сульфидтүзу бейімділігі бойынша алдыңғы орынның бірінде. Al, Ca, Mg әсіресе сирек жерлік металдар: La, Ce, Pr, Nd және т.б. күшті сульфидтүзгіш элементтер болып саналады.
Нитридтүзу бейімділігі бойынша оттегіздендіруші элементтерді мына ретпен орналастыруаға болады: Zr, Ti, Al, Si, V.
Болаттың ұсақ түйіршікті болуы, әсіресе термиялық өңделетін бұйым мен бөлшек үшін, аса маңызды. Болат түйіршігінің ұсақтылығымен қатар тұрақтылығы жоғары болуы керек. Осы қабілеттері бойынша элементтерді мына ретке орналастыруға болады: Ti, Al, V, Zr, Si.
Маңызды оттегісіздендіргіштер. Болат өндірісінде оттегісізден-діргіштердің көптеген түрі қолданыс тапқанымен, ең көбірек тарағандары: Mn, Si, Al және т.б.
Mn – ең көбірек қолданыс тапқан оттегіздендіргіштің бірі. Марганецтің оттегісіздендірушілік қабілеті қалыпты күйдегі қайнау болатының құйылмасын алуға жеткілікті. Оттегісіздендіру үрдісінде ферромарганецтің марганці еріген оттегімен әрекеттесіп, MnО тотығын түзеді
[Mn]+[О]=(MnО) (1.86)
Ферромарганец (75-85% Mn) – арзан ферроқорытпа. Болат құрамында 0,3-0,5% және одан жоғары марганец болуы, күкірттің зиянды әсерін төмендетуге, болаттың шынықтырылу тереңдігіне және беріктігіне оң әсер етеді.
| Реакция | K1=1/K | Қалдық [О] | Авторлар |
| 2[V]+3[O]=V2O3 |  14270/Т+5,70
| 5,6·10–2 | Чипман |
| [Si]+2[O]=SiO2 | 14575/Т+5,50
| 1,7·10–2 | Гоксен, Чипман |
| 2[B]+3[O]=B2O3 | 14897/Т+5,14
| 7,15·10–3 | Чино, Вада |
| [Ti]+2[O]=TiO2 | 15350/Т+5,17
| 3,16·10–3 | Ляудис, Самарин |
| 2[Al]+3O]=Al2O3 | 21630/Т+6,87
| 1,0·10–4 | Чино, Вада |
| 2[La]+3[O]=La2O3 | 20670/Т+4,67
| 2,0·10–6 | Кинне және т.б. |
| 2[Ce]+3[0]=Ce2O3 | 25330/Т+7,00
| 1,6·10–6 | Кинне және т.б. |
Болатты оттегісіздендіру үшін 45-75% Si бар ферросилиций қолданылады. Ферросилиций – арзандау ферроқорытпа.
Физика-химиялық қасиеттері бойынша жақсы оттегісізден-діргіштің бірі алюминий. Оның оттегісіздендірушілік қасиеті кремнийден жоғары (1.10 сурет). Түзілген кіріндіге металдың жұғушылығы аз болған соң, оның металдан бөліну үрдісі жеңілдеу. Алюминий металда еріген азотпен нитрид (AlN) түзе алады әрі күкіртпен әрекеттесуге бейімділігі бар. Сонымен қатар алюминий болаттың ұсақ түйіршікті болуына ықпал етеді. Сондықтан ол қымбаттылығына қарамай таза немесе қорытпа түрінде кеңінен қолданыс тапты.
Ванадий бағалы оттегісіздендіруші элементтің бірі. Болатқа (08 Фкп) ~0,1% V қосқанның өзінде, оның ескеруге бейімділігі жойылмайды. Бірақ феррованадий (35-40% V) – қымбат қорытпа.
Титан мен цирконий (1.10 сурет) – өте күшті оттегісізден-діргіштер, бірақ ферротитан мен ферроцирконийдің (10-15% Zr) қымбаттылығынан, олар негізінен арнайы болаттарды қорытуда қолданыс тапты.
Теңдеуден (1.84)
[O]n=a(RmOn)/KR[R]m (1.87)
яғни оттегі концентрациясын төмендету үшін оттегісіздендіргіштің шығынын ұлғайту, не реакция өнімінің активтілігін төмендету керек. Оттегісіздену реакциясы өнімінің активтілігін төмендету үшін, бірнеше оттегісіздендіргіш элементтен тұратын күрделі құрамды қорытпа қолданған жөн. Егер қорытпа компоненттері түзген оксидтер бір-бірімен әрекеттессе, онда реакция өнімінің активтілігі төмендейді. Түзілген күрделі қосылыстардың балқу температурасы төмендеп, олардың іріленуі және қалқып шығу үрдісі жақсарады.
Сонымен, кешенді оттегісіздендіргішті пайдаланғанда:
1) элементтердің оттегісіздендірушілік қасиеті артады;
2) оттегісіздену үрдісі тездейді;
3) болатты кірінділерден тазарту үрдісі тездейді әрі жақсарады.
Кешенді оттегісіздендіргіштер ретінде Si–Mn (силикомарганец), Al–Mn–Si (AMC қорытпасы), Si–Ca (силикокальций), Si–Mn–Са (КМК қорытпасы) қорытпалары және т.б. қолданыс тапты.
Болат қорыту технологиясында қолданыс тапқан сілті жерлік (Ca, Mg және т.б.) және сирек жерлік металдар (La, Ce және т.б.) өте берік оксидтер түзеді. Оксидтердің (SiO2, Al2O3, CaO) түзілу үрдісінде бос энергияның өзгеруі (1900 К) төмендегідей:
Si+O2→SiO2; ∆Gº= 540 Дж; (1.88)
4/3Al+O2→2/3Al2O2; ∆G= 721 кДж; (1.89)
2Ca+O2→2CaO; ∆G= 846 кДж (1.90)
Сондықтан кальций металдағы FeO, MnO, SiO2, Al2O3 сияқты окидтерді оттегісіздендіре алады.
Кальцийді қорытпа күйінде қолдану тиімді. Сондықтан кальций кремниймен (~30% Ca, ~60% Si), кремний және алюминиймен (~20% Ca, ~50% Si, ~20% Al) қорытпа әрі қосылыс (СаС2) түрінде қолданылады.
Балқыманы кальциймен оттегісіздендіргенде, калций көпіршіктері кірінділермен әрекеттесіп, нәтижесінде олар сұйық күйде шар тәріздес болып, қалқып шығу жылдамдығы артады. Металл фазасында қалған кірінділер шар тәріздес болғандықтан, металды қысумен өңдеуде (илемдеу, штамптау) пішіні өзгермей, болат қасиеттеріне зияны аздау.
Сирек жерлік металдардың оттегімен әрекеттесуге бейімділігі өте жоғары, сондықтан металдағы оттегі активтілігі күрт төмендейді.
Сілті жерлік және сирек жерлік металдардың күкірт және азотпен әрекеттесуге бейімділігі жақсы.
Сирек жерлік металдарды да кешенді қорытпа түрінде пайдаланады. Мысалы, құрамы: ~40%Се+(45–50%)Si қорытпасы. Қымбаттылығынан сирек жерлік металдардың қолданылуы шектеулі.
№11 билет
1. Металды вакууммен өңдеу не үшін қолданылады?
Пештен тыс өңдеу — негізгі технологиялық тәсілдер. Пештен тыс өңдеуді пайдаланатын жаңа болат балқыту технологиялары келесі технологиялық тәсілдерді қолдануға негізделеді:
а) металды вакууммен өңдеу;
бметалды инертті газдармен үрлеу;
в) бір уақытта вакууммен және инертті газдармен өңдеу;
г) бір уақытта вакууммен өңдеу және оттегімен үрлеу;
д) бір уақытта инертті газдармен және оттегімен үрлеу;
е) қатты шлак қоспаларымен өңдеу;
ж) сұйық шлактармен өңдеу;
з) бір уақытта сұйық синтетикалық шлактар мен инертті газдармен өңдеу;
и) металды вакууммен, оттегімен, инертті газдармен және шлак қоспаларымен кешенді өңдеу;
к) металл тереңдігіне ұнтақ тәрізді реагенттерді енгізу;
л) металл тереңдігіне композитті блоктар, сым және т.б. түрінде реагенттерді енгізу;
1.10. Пештен тыс өңдеу әдісінің таралуы. Болат балқыту технологиялармен пештен тыс өңдеу әдістерін қолданудың жоғарыда аталған және басқа да артықшылықтарының болуы болат балқыту цехтердің жұмысы пештен тыс өңдеусіз мүмкін еместігіне әкелді; әлемде өндірілетін болаттың көбі осы тәсілдерді қолданумен өңдіріледі.
Сутекті кетіру. Вакуумдау кезінде болат балқыту ваннасында сутек мөлшерінің азаюы келесі процесстердің нәтижесінде болып табылады:
1) гидридты металл емес қосылыстардың қалқып шығуы (балқымада гидрид түзуші элементер болғанда);
2) ваннада, футеровка бетінде немесе металлдық емес қосындылар бетінде пайда болған сутек көпіршіктерінің бөлінуі;
3) газдар атомдары диффузия немесе конвекция нәтижесінде жылжитын, ваннаның ашық бетінінен газ десорбциясы;
4) СО көпіршіктер бетінен ішке қарай десорбциясы мен ваннадан СО көпіршіктерімен әкетілуі (вакуумдау кезінде СО түзілген жағдайда);
5) Аргонның көпіршіктер бетінен ішке қарай газ десорбциясы мен металлды аргонмен үрлеу жағдайында ваннадан көпіршіктерімен әкетілуі.
Темірдегі сутегі мөлшері басқа тепе-тең жағдайлардағы газ фазасындағы сутегі қысымымен анықталады[H] = 
p H2. Балқыма үстіндегі қысым төмендеген жағдайда 2[Н] = Н2(г) реакция тепе-теңдігі оңға қарай ығысады. Сұйық болаттағы сутегі жоғары қозғалғыштыққа ие; Вакуумдау нәтижесінде металл құрамындағы сутегінің едауір бөлігі тез уақытта кетіріледі. Вакууммен өңдеуден кейін сутегі мөлшері флокендер және бақа ақаулар түзілмеуі орын алмайтын концентрацияға дейін төмендейді деп есептеуге болады. Тәжірибеде көрсеткендей, вакууматорда 66,6 Па қысымға жеткенде сутегінің толықтай кетірілуі қамтамасыз етіледі.
