2020-09-24
88
Кіріспе. Ходжкин емес лимфомалар - лимфоид тиіндерінен (ұлпаларынан) шыққан қатерлі ісік, синонимі гематосаркома. Бұл ауру лимфа клеткаларының құрылысымен, клиникалық көрінісімен, ағымымен, болжамымен ерекшеленеді. Ауру бір лимфа безінен басталып, лимфа және қан тамырлары арқылы тарап, басқа лимфа бездерін немесе кез келген мүшенің лимфоид ұлпасын (тінін) зақымдайды
Лимфома бірнеше лимфоциттерден, оны өндіретін клеткалардан пайда болып, ол лимфа бездерінде біркелкі орналаспайды. Осыларға байланысты аурудың ағымы, болжамы және емдік нәтижелері әртүрлі болады. Өкінішке орай осы күнге шейін лимфомдардың морфологиялық жіктелуі толығынан зерттелініп, шешілген емес, себебі дерттің молекулярлық, генетикалық өзгешеліктері айқындалған жоқ.
Ауруды қоздыратын себептерге вирустар жатады. Оңтүстік, Шығыс Африка да, Эпштейн-Барр деген вирус табылған, бұл вирус 5-7 жасар балаларда Беркит лимфомасын қоздырады. Беркит лимфомасы В-лимфоциттерден шыққан ісік. Мұнда жоғарғы, төменгі жақ, бас сүйек, бүйрек, орталық ми жүйе лимфа бездері зақымданады. Тек жас өспірімдер ауырады.
|
|
|
Эпидемиологиясы - а урушаңдық көрсеткіші Америка мен Канада да басым, ал ең төменгі деңгейі – Малиде, Қытайда, және. Еуропа елдерінде, Батыс Еуропада, Шығыс Еуропаға қарағанда ауру деңгейі сәл жоғарырақ.
2002 жылы Ресейде жалпы аурушаңдық көрсеткіші 3,9%ооо –ға тең болған. Барлық қатерлі ісіктер ішінде Ходжкин емес лимфомдар 19 орында тұр және олар барлық ісіктердің 1,2% құрайды. Ресейдің Орлов облысында, Санкт-Петерборда стандартты аурушаңдық көрсеткіштері сәл жоғарырақ.
Еркектерде, әйелдерге қарағанда аурушаңдық көрсеткіші 1-2 есе жиі.
Жастарда ауру деңгейі бір қалыпта болса, 40-тан асқандарда айырмашылық нақты көрініп, 60-тан кейінгілер де, 15 жастағыларға қарағанда ауру деңгейі 10 есе көбейеді.
Қазақстанда бұл ауру арнайы бөлініп, есеп-шотта тіркелмейді.
Өлім-жітім көрсеткіші. Барлық қатерлі ісіктен өлгендердің 1% құрайды.
Ходжкин емес лимфомалардың патологиялық анатомиясы және жіктелуі.
Лимфомдар лимфа бездерінде және лимфа клеткаларын (лимфоциттерді) өндіретін, сақтайтын мүшелерде пайда болады.
Олар:
1. Ауыз қуысында,
2. Пирогов-Вальдейер сақинасында,
3. Көк бауырда,
4. Тимуста.
|
|
|
Осы көрсетілген ағзаларда орналасқан лимфа бездерін - «түйінді» бездер, ал осылардан өнген ісіктерді «түйінді» ісік дейді;
Ал басқа жердегі лимфа бездерінен шыққан лимфомдарды «түйіннен тыс» (экстранодальный) орналасқан ісік деп аталады.
Экстранодальды лимфомдарға:
· бауырдағы,
· асқазан мен ішектегі,
· сүйек миындағылар, жатады.
MALT – лимфомдары - айрықша (ерекше)келеді. Ол - терідегі және ішкі мүшелердің шырышты қабатында орналасқан лимфомдар.
Жіктелуі. Аурулардың халықаралық жіктелуіне сәйкес Ходжкин емес лимфомдар, екіге бөлінеді:
1. Лимфосаркома,
2. Ретикулосаркома болып..
Лимфомдардың клеткасына байланысты жұмыстық жіктеуде:
· В - клеткалы,
· Т - клеткалы,
· Гистиоцитарлы,
· Табиғи аналық клеткадан (киллерден) өнген лимфомдар болып бөлінеді.
Осылардың ішінде өте жиі кездесетіні В – клеткалы лимфомдар (80-90%).
Қатерлі лимфома болса, онда оның қандай дәрежеде қауіпті екендігін қарай былай бөлінеді:
1- төменгі дәрежедегі қауіптілік (лимфоцитті, лимфобласты) түйінді, түрлерін - «индолентті» дейді, оның болжамы жақсы лимфом, баяу өніп-өседі, емнен кейін ауру адамдар ұзақ өмір сүреді, бірақ ол өкінішке орай, химиялық ісікке қарсы дәрілерге сезімтал келмейді.
2- орта дәрежедегі қауіптілік (жайылмалы түрі), «озбырлы» (агрессивты) лимфом,
3- жоғары дәрежедегі қауіптілік (лимфобласты және иммунобласты түрлері), «тым озбырлы» лимфом дейді. Олар химиотерапиядан кейін кішірейіп, көлемі тартылады, бірақ жиі асқынады, науқасты тез арада өлімге әкеледі.
Жаңа жіктеудегі лимфомның түрлері тәжірибелік тұрғыда өте маңызды, себебі олардың әрқайсысын емдеудің өзіндік стратегиясы, тактикасы бар.
Лимфомдардың түрлері әртүрлі жиілікте болады, мына бесеуі барлық лимфомдардың 75% құрайды (№1-кесте)
Ходжкин емес лимфомалардың клиникалық анатомиясы
Лимфа бездері екі қабаттан тұрады: сыртқысы - қоңыр, негізгі қыртысты, ал ішкісі – ақшылдау, жұмсақ, ми тәріздес қабат. Без сыртынан жалпы жұқа сіңірлі қабықпен қапталып, одан ішке қарай сіңірлі талшық, ретикулярлы ұлпа тарайды. Негізгі қабатта - лимфоциттер түбірі, фолликул дер орналасқан, ол шеңберленіп, кейде бір-бірімен қосылып біркелкі емес зат құрайды.
Лимфомда – ісік фолликулярлы бөлікте орналасса, онда оны фолликулярлы лимфом, ал егер ісік бүкіл бездің ұлпасында орналасса, онда ауруды жайылмалы лимфом - деп атайды.
№1-кесте. Ходжкин емес лимфомдардың жиілігі.
| п/№ | Лимфомдардың түрі | Клетка түрі | % | Ағым бойынша болжамы |
| 1 | Жайылмалы ірі клеткалы | В | 31-32 | озбырлы |
| 2 | Фолликулярлы | В | 22 | қолайлы |
| 3 | MALT – маргинальды | В | 8 | қолайлы |
| 4 | Шеткі | Т | 7 | озбырлы |
| 5 | Майда лимфоциттерден өнген ісік | В | 7 | қолайлы |
| Барлығы | В+Т | 75 |
Лимфоциттер - пісіп-жетілген лимфоциттер дөңгелек тәрізді де, базофилді ядросы бар, цитоплазмасы сұрлау келеді. Шыққан тегіне және қызметіне сәйкес В, Т, О лимфоциттер болып бөлінеді.
В-лимфоциттер - барлық лимфоциттердің 15-20% құрайды. Гуморальды (клеткалы) иммунитетке жауап береді.
Т-лимфоциттер - айырша безге байланысты, ең көп (60-70%) лимфоциттер. Бұлар: Киллер, Хелпер, Супрессор және Эффекторлар болып бөлініп, жалпы клеткалы иммунитетті құрайды.
О-лимфоциттер - В және Т лимфоциттер сияқты пісіп жетілмеген түрлері. Лимфоциттер көлемі жөнінен де ерекшелінеді. Кішкене лимфоциттердің диаметрі 10 мкм-ге шейін, ал үлкендерінікі - 10-13 мкм.
|
|
|
Өніп-өсу үрдісінде лимфоциттер бірнеше және бірінен соң бірі қайталанып отыратын митоздық (бөліну) циклда, лимфа бездерінің фолликуласында жүреді. Бұл кезде Т-лимфоциттердің көлемі, ал В-лимфоциттердің ядросы да, цитоплазмасы да, өзгереді де, ядро бөлінгенде одан бірнеше бөлшектер пайда болады. Осылардың бәрі қалыпты жағдайда қайталанып жүріп отырады, сөйтіп, бірнеше көлемдегі лимфоциттер мен қатар, бірнеше ядролары бар лимфоциттер бірге қалыптасады.
Қатерлі ісіктер осы лимфоциттердің кез келгенінен өніп-өсуі ықтимал. Осыларға сәйкес лимфомдар лимфоциттердің неше түрлі өзгерістеріне сәйкес келеді. Бұлардың әрқайсысы аурудың ағымына, жүрісіне, болжамына әсерін тигізеді.
Лимфоциттердің пісіп-жетілу кластерлері (деңгейлері)
Әр лимфоциттердің бетінде (лейкоциттерде де) айрықша молекулалық топ болады, оларды тек иммунологиялық әдіспен анықтауға болады. Лимфоциттер өсіп жетілгенде әрқайсысының тек өзіне тән молекулалық типтері бар, осыған қарап клетканың (лимфоциттің) қаншама өсу деңгейін анықтауға болады. Пісіп жетілу деңгейін CD деген әріппен белгілейді.
CD (Claster differentiation) – пісіп-жетілу кластеры. Бұны лимфомды анықтау үшін қолдануға болады және бұл оның қандай антигендік топта екенін көрсетеді. 90% В-клеткалы лимфомда CD 20 деген антиген қалыптасады, бұған қарсы моноклональді қарсы дене (антитела) құруға болады, оның аты – Мабтер. Дәрі өте шипалы келеді.
Ходжкин емес лимфомалардың клиникалық белгілері
Лимфомда клиникалық белгілері тікелей ағзаға тигізетін әсерлерінен тұрады және зақымдалған мүшеге, ұлпаға, тінге байланысты келеді.
Уыттану белгілері - болжам үшін өте пайдалы. Олар лимфомда кез келген түрінде болады да, ЛГМ-ге ұқсас келеді, бірақ сирек кездеседі.
|
|
|
Уыттану белгілері:
· 6 ай ішінде 10%-дан артық дене салмағын жоғалтуы,
· түнімен терлеп шығуы,
· қабыну үрдісі болмаса да, дене қызуының 380-ден асуы және бұл үш күндей қайталануы.
Шет лимфа бездері - 75% жағдайда зақымдалады, олар мойын және бұғана үстідегі бездерден басталады. Әуелі біреуі зақымданып, сонан соң екінші және үшіншісі ісікке шалдығады (осы аймақтағы немесе басқа аймақтағы). Ауру дәрігерге келгенде, көк ет астындағы лимфа бездері, немесе іш мүшелері зақымданады (ЛГМ-нен айырмашылығы).
Ең алғаш без жұмсақ болып, кейіннен тығыздығы өзгеріп, қатаяды, бір-бірімен қосылып, үлкен ісік түйініне айналады. Ісіктің шекарасы көмескі, беті адыр-бұдыр болып, көлемі ұлғаяды. Тері ісік үстінде өзгермейді, бірақ без көлемі ұлғайған сайын тері керіліп, созылады, жұқарады. Лимфа безі алғашқыда ауырмайды, кейіннен ұлғайғаннан кейін сезімтал келеді. Кез келген лимфа безі себепсіз 1,0 см-ге шейін ұлғайса, онда, оған пункция немесе биопсия жасау қажет.
Кеуде аралық және іш қуысындағы лимфа бездері ешқашан ауыртпай, белгісіз жүреді. Кейіннен ісік ұлғайып, қан тамырын, жүйкелерді, көрші мүшелерді қысады, сығады. Әсіресе, ең қауіптісі – жоғары қуысты көк қантамырдың қысылуы. Бұл кезде кеудеден және сол жердегі мүшелерден қан айналымы нашарлап, мойын, бет, жоғарғы мүшелер ісінеді; тері көгеріп, ауруда ентігу басталады, дем алыс әсіресе, адам жатқанда нашарлайды.
Көк бауыр, бауыр және кейбір ұлпалы мүшелердің зақымдануы
Ісікке көк бауыр, бауыр өте жиі, ал өкпе, бүйрек, бүйрек үсті бездері сирек ұшырайды. Ауру белгісіз жүреді, ісік тез үлкейгенде, немесе бірнеше мүшелер бірден зақымданғанда барып, науқас шағымданады. Соның өзінде де, сәл ауырсыну сезімі білініп, зақымданған мүшеге байланысты белгілер пайда болады.
Қуысты мүшелердің ішінде асқазан мен ішектер өте жиі зақымданады да, лимфоманың озбырлы түрі байқалады, әсіресе, шырышты қабаттан өтетін MALT лимфомдары. Сол кезде іштің жоғарғы жағы ауырсынады, асқазанның зақымдану белгілері өрбиді және науқас жүдей бастайды.
MALT – mucosa associated lymphoid tissue – шырышты қабатта лимфоид элементтерінің жиынтығынан пайда болған ісік. Қалыпты жағдайда асқазан шырышты қабатында лимфоид жиынтығы болмайды, ол тек Helicobacter Pylori бактериясының әсерінен, лимфоидты пролиферация болғанда кездеседі.
Терінің зақымдануы лимфоманың алғашқы белгісі болып саналады. (бірінші лимфомдар) немесе ол ішкі мүшелерден тарайды (екінші лимфомдар). Тері лимфомасының түрі көп; соның ішінде ең жиі кездесетіні Т клеткадан пайда болатын ісіктер (65-70%), бұлар В лимфомдарға қарағанда ағымы өте ауыр, тез асқынады және тері арқылы өршиді.
Тері лимфомасы TNM жүйесі бойынша, тек Т клеткадан өнген лимфомаларда қалыптасқан.
Соған сәйкес:
Т1 – терінің зақымдану көлемі < 10%,
Т2 - терінің зақымдану көлемі >10%,
Т3V - теріде түйін, не ойық жара болса, қан және ішкі мүшелердегі лимфа бездерінде арнайы өзгерістер табылғанда.
Тері лимфомасы клиникалық тұрғыдан бірнеше түрлі келеді. Жәй, баяу жүрегін тері лимфомасында өмір сүру мерзімі 10 жылдан асады (кереңқұлақты микоз), ал жедел жүретін тері лимфомасында өмір сүру мерзімі 5 жылдан аспайды (Сезари синдромы).
Кереңқұлақты микоз – Т лимфоциттерінен өнген лимфома. Кереңқұлаққа тіпті ұқсамайды, тек ақырғы өсу дәрежесінде ғана сырт пішініне, түсіне сәйкес келеді. Клиникалық, гистологиялық сипаттамасын анықтау өте қиынға соғады, себебі сырт көрінісі тері ауруына ұқсас болғандықтан.
Сезари синдромы – В немесе Т лимфоциттерінен өнетін тері лимфомасы; кереңқұлақты микоздың бір түрі деп те қарауға болады, бірақ одан айырмашылығы теріде қызару, қышыну пайда болып, олар тез дамиды, өрбиді; ал кейде, керісінше; алғашқыда баяу жүріп, кейіннен қайта-қайта өрши түседі. Мұндайда атипті лимфоциттер көбейіп, лимфа бездері ұлғаяды, бұларға қосымша – тырнақ, шаш түсіп, қол-аяқ терілері өзгереді (кератоз).
Клиникасы. Сырт көрінісі тері лимфомасында сан алуан; ол қызарып немесе бозарып, ағарып, қышынатын таңба арқылы, түлейтін түйіндер, немесе ісіктер сияқты білінуі мүмкін.
Жиі кездесетін кереңқұлақты микозда үш түрлі өзгеріс деңгейі байқалады:
· біріншісінде - қызару немесе көкшіл түсті тері таңбалары болады, олар бір-бірімен қосылмайды, ара қашықтығы шамалы келеді. Уақыт жүре олардың көлемі де ұлғаяды,
· екіншісінде - таңбалар қатаяды да өсіндіге айналады,
· үшіншісінде - өсінді тері деңгейінен көтеріліп, қою қызыл түсті ісікке ұқсайды
Бұлардың әрқайсысы тек осы ауруда ғана болуы мүмкін, терідегі қызарған дақтар кейде суланып, жараланады. Сырт пішініне қарамастан тері лимфомасы белгісіз жүріп, тек қышымамен немесе сәл ауырсыну сезімімен білінуі ықтимал.
Ходжкин емес лимфомалардың диагностикасы
«Қауіп-қатерлі» белгілері ЛГМ-ға ұқсас келеді. Клиникалық ең аз тексерулерге жататындар:
· жалпы қанды сараптау,
· кеуде қуысын рентгенге түсіру,
· ультра-дыбыстық зерттеу,
· пункция, биопсия жасау.
Бұл тексерулер, тек тері лимфомасында қолданады, ал ішкі мүшелер зақымданса, онда сол мүшеге арнайы тексерулерді жүргізу қажет.
Қанды жалпы сараптағанда ешнәрсе білінбейді, тек кейде ЭТЖ реакциясы жылдамдайды.
Кеуде қуысын рентгенге -түсіргенде орталық кеуде аралығының көлеңкесіне көңіл бөліп, өкпедегі түйіндердің бар, жоғын анықтайды.
Әрине компьютерлік томография және ультра дыбыстық тексерулер өте құнды, осылардың арқасында аурудың өсу дәрежесін, емнің көмегін және аурудың қайта қозуын анықтаймыз.
Гистологиялық зерттеу – соңғы диагностикалық тәсіл. Биопсияның орындалу ережесі ЛГМ-нен айырмашылығы жоқ. Патоморфологиялық тексеруден соң, ол лимфоманың қандай түрі екенін ажыратуға болады.
Ходжкин емес лимфомдардың өсу дәрежесін анықтау
Ходжкин емес лимфомдар жамбас және іш қуысындағы мүшелердің, сүйек миының лимфа бездерін де жиі зақымдайды. Әсіресе, өте жиі -жұтқыншақ, ауыз қуысында, асқазан мен ішектерде орналасады. Осыған байланысты ісіктің өсу дәрежесін анықтау үшін арнайы тексерулер қажет болады. Бұл мақсатта компьютерлік томография, ларингоскопия, сүйек сцинтиграфиясы қажет. Бұрын диагностикалық лапаротомия жиі қолданыста болатын, бұл қазір қолданылмайды.
Ходжкин емес лимфомдарды е мдеу әдістері
Емдеу кезінде, болжамы жақсы лимфомдар ұзақ уақытқа созылғанымен толық жазылып кетпейді, ал бұған керісінше, болжамы өте жаман деген лимфомдар химиотерапиядан кейін толық жазылып, айығып кетеді.
Емдеу әдістері:
· ең негізгісі химиотерапия, ол өз бетінше жеке-дара ретінде, немесе сәулемен қосарласып қолданылады,
· І-ІІа - өсу сатысында сәуле шоқтары жеке қолданылмайды, ол химиотерапиямен қосарласып қолданылады
· асқазан мен ішек жолдарында ісік түйіні жалғыз болса, онда хирургиялық тәсіл қолдануы мүмкін. Бірақ, бәрібір бұл әдіс химиотерапиямен қосарласуы керек.
· Иммунды әдіс (α-интерферон) жеке, не химиотерапиямен қосарласып қолданылады
· В клеткадан өнген лимфомда, егер антиген СД20 болса, онда моноклональді қарсы дене (антитела) мабтер қолданылады.
· Гормон - преднизолон, химиотерапия кезінде міндетті түрде қолданылады.
Химиотерапияныңішінде хлорамбуцил және циклофосфан өте шипалы. Кейінгі кезде бұлардың қатарына флударабин деген дәрі қосылды.
Ф лударабин (флудара) – пурин ді анти метаболит, ДНК-ы тежейді; Апаптозды үдетеді (қоздырады). Лимфоциттердің өніп-өсу үрдісі жылдамдатылғанда және Ходжкин емес лимфомдардың ІІІ-ІV өсу кезеңдерінде (қолайлы жүргенде) шипалы келеді.
Тәжрибеде, бір ғана дәрі емес, тек олардың қоспалары мынадай үлгілер де, жиі қолданылады:
· СНОР (циклофосфан,адриабластин, винкристин, преднизолон),
· СОР (циклофосфан, винкристин,прокарбазин, преднизолон),
· LVPP (лейкоран, винбластин, прокарбазин, преднизолон),
· МЭФ (митоксантрон, этопозид, флудар).
Сәулелі ем - л имфомдардың І-ІІ өсу дәрежесінде және қолайлы ағымында қолданылады, ал көбінде, бұл әдіс химиотерапиямен қосарланып жүргізіледі.
Ісіктің асқынған түрлерінде немесе қолайсыз ағымы кездерінде және қайталағанда - сәуле (34-36 Гр), химиятерпиядан 2-3 курс жүргізгеннен кейін беріледі.
Хирургиялық әдіс - сирек қолданады, тек ісік көзі жеке дара болып асқазан мен ішектерде орналасса.
Иммунды әдіс – интерферон, х имиотерапиямен қосарланып беріледі. Генді емдеу әдісіне Мабтера (ритуксимаб) жатады. Бұл әлемдегі ең бірінші моноклональды, антигенге қарсы – антитела болып саналады. Ол СД20 антигені мен бірігіп, оны ерітеді, сөйтіп ісіктің кері қайтуына себеп жасайды. Оның уыттау қасиеті өте төмен. Емханалық жағдайда қолдануға болады. Науқастың жасына байланысты кедергілер болмайды.
Моноклональды антителалар радиоактивті изотоптармен қосылып берілуі мүмкін. Осындай дәрілерге зевалин, бексар, жатады. Осы дәрілер ісіктің төзімді түрлерінде тиімді келеді.
Ходжкин емес лимфомдарды е мдеу әдістерін таңдау
Шипалы емді таңдай білу көп нәрсені ескеруді қажет етеді. Сондықтан лимфомды емдеу арнайы онко-гематологиялық клиникада жүруі керек.
Стратегиялық ұғымда екі керекті мәселе қаралуы қажет:
· жоспарланған емдік іс-әрекет, бірінші кезеңнен кейін-ақ, ауруға өте шипалы келуі керек, егер бұл мақсат орындалмаса, онда екінші кезеңнен күдер үзуге болады.
· екінші мәселе, ол ісікте, қауіп-қатерлі белгілердің бар болуы.
Оларға жататындар:
· науқас жасының 60-тан асуы,
· фермент лактатдегидрогеназаның көлемі 2 еседен артық кемуі,
· аурудың хал-жағдайы нашарлап кетуі,
· ісік ІІІ-IV өсу сатысында анықталып, бұған қоса алыстан ең болмаса бір мүшенің қосымша зақымдануы,
· сүйек миында екінші бір ісік ошағының тіркелуі.
Осы аталғандардың екеуі немесе одан да артық болып кездесуі болжамды қиындатады және емді күрделендіреді.
Ходжкин емес лимфоманың өте озбырлы жүру кезінде, Еуропадағы медициналық онкология қоғамы өзінің шипалы келетін АСОР үлгісін ұсынды. Ол бойынша 6-8 цикл химиотерапия беріліп, ол 3 апта сайын өткізіледі. Толық ремиссияға жеткеннен кейін тағыда 2 цикл қосымша емдік нәтижені нақты қалыптастыру үшін беріледі. Әрине, химия әдісі сәулемен қосарланғаны дұрыс. Осылай емдегенде, науқастың уақытша оңалуы, олардың 90% тіркеледі. Емдік курсын бірінен соң бірін, үзбей, қайталап беру – тәжірибеде жиі қолданыс тауып отыр. Ал енді «Сэндвич ережесі» бойынша: 3 цикл полихимиотерапия, оған сәуле емі қосылып, тағыда 3 цикл полихимиотерапия ұсынылады. Әрине, химиотерапияның Мабтерамен қосындысы, өте тиімді әдіс болып саналады.
Ауру кезеңі қолайлы жүргенде ( ісік қайта қозбай кеш көрініп, баяу көрінгенде) нәтижелі ем таңдау оңай емес. Егер ауру І-ІІ өсу сатысында болса, онда сәуле шоқтары кең көлемде қолданылады, ал жалпы «Сэндвич» үлгісі өте шипалы келеді.
Ісіктің III-IV өсу сатысында ем сәуледен басталса, онда ол нәтижесіз жүреді, тек химиотерапия қосарланып қолданғаны жөн. Лимфа бездері онша көп үлкеймесе, онда тек жалғыз химиялық дәрі (монохимиотерапия) – флударабин, хлорамбуцил нәтижелі болады.
Ауру өршісе, асқынса онда полихимиотерапиядан емді бастаған жөн (СНОР, СОР, LVPP үлгілері). Емге қосымша интерферон және моноклональды антитела беріледі.
Лимфа безінен тыс жерде өспе болса (MALT лимфомдар), мысалы, қосымша асқазан зақымдалса, онда жазылу тек Helicobаcter Pyloryді емдегенде ғана болады. Кейде, мұндайда асқазан резекциясын жасайды, операциядан кейін лейкеран СОР үлгісі бойынша беріледі.
Терілимфомасында химиотерапиямен преднизолон ұсынылады. Егер ісік кішкене болса, онда рентген сәулесі немесе операция жасалуы да мүмкін (тері кесіндісі ісік шекарасынан 0,5-1,0 см дей қашықтықта орындалуы керек. Егер тері 20-30%-дан артық зақымдалса, онда ұзын толқынды ультракүлгін сәулесі мен фото сенсибилизатор пайдаланылады (ПУВА емі). Ал ауру одан да артық болса - химиотерапияны (СНОР, СОР үлгісімен) жүргізеді..
Емдік нәтижелері -бес жылдық өмір сүру көрсеткіші 70%. ал асқазан мен ішек, өкпе лимфомдарында - 10% төмен. Бұдан да төмен көрсеткіштер –ісік сүйек миында, сүйекте, сүт, аналық жыныс бездерінде болғанда кездеседі.
Аурудың қауіптілігі жоғарлағанда, емдік көрсеткіш 25-30%-дан аспайды, ал бұл қауіптілік төмен болғанда, керісінше емнің шипалы қасиеті 3 есеге дейін өседі.
Дәріс қорытындысы:
1.Ходжкин емес лимфомдар лимфоид клеткаларынан шыққан қатерлі ісіктер; ауруға қандай клетка негіз болса, соған байланысты оның ағымы, клиникалық көрінісі, болжамы өзгереді.
2.Лимфома кез келген жаста пайда болып, балаларда да сирек тіркелмейді.
3.Лимфогрануломатозға қарағанда лимфома жыл сайын өсуде,
4.Лимфомның пайда болуына - Эпштейн-Барр вирусы мен Helicobacter Pylori-дың қатысы бар.
5.Ісік иммунды жүйе төмендегенде жиі пайда болады,
6.Лимфомдар лимфа бездерінен де басқа ағзаларда: бауырда, асқазан мен ішекте, және теріде, тіпті ішкі мүшелердің кез келген шырышты қабатында кездеседі, оны MALT – лимфомы - деп атайды
7.Лимфомдарды әр клетка өсінділері туындайды және олар біркелкі болмайды. Көбінесе жайылмалы және түйінді түрге бөлінеді. Лимфомдар В-лимфоцитінен (90%) қалыптасып, көбінесе СD20 гені (антигені) қатысып отырады
8.Real – жіктеуі бойынша қолайлы, қолайсыз және өте қолайсыз жүретін лимфомдар бар
