2015-09-07
1068
1. Стылістыка – навука аб стылях мовы.
2. Стыль – разнавіднасць мовы, якая служыць сродкам моўных адносін паміж людзьмі ў той ці іншай сферы іх дзейнасці.
У сучаснай беларускай мове звычайна вылучаюцца пяць стыляў мовы:
3. Гутарковы – выкарыстоўваецца ў штодзеннай гутарцы паміж людзьмі на бытавыя і сямейныя тэмы. Функцыі: абмен думкамі і ўражаннямі паміж удзельнікамі гутаркі. Стылевыя адзінкі: натуральнасць і прастата ў выражэнні думак; свабодны выбар слоў і выразаў; эмацыянальнасць. Моўныя сродкі: гутарковыя словы; прастамоўныя словы з розным адценнем; жаргоны; выклічнікі; няпоўныя сказы; сказы са звароткамі; клічныя і пытальныя сказы
4. Навуковы -выкарыстоўваецца ў галіне навукі і тэхнікі; навуковых працах; лекцыях; Функцыі: паведамленне і тлумачэнне навуковых фактаў, вынікаў навуковых даследаванняў. Стылевыя адзінкі: аб’ектыўнасць і дакладнасць;
лагічнасць і доказнасць; завершанасць і паўната Моўныя сродкі: агульнанавуковыя словы; тэрміны; пабочныя словы; складаныя сказы
5. Афіцыйна-дзелавы -выкарыстоўваецца ў галіне справаводства і зака-надаўства. Функцыі: паведамленне; -рэгламентацыя правоў і правілаў. Стылевыя адзінкі: афіцыйнасць, канкрэтнасць; дакладнасць; адсутнасць эмацыянальнасці і экспрэсіўнасцІ. Моўныя сродкі: словы-назвы афіцыйных асоб і дакументаў; кніжныя афіцыйныя словы, канцылярызмы; словы-штампы; вялікая колькасць назоўнікаў і адносных прыметнікаў;
6. Публіцыстычны – выкарыстоўваецца ў галіне ідэалогіі і палітыкі.Функцыі: перадача інфармацыі. Стылевыя адзінкі: эмацыянальнасць і экспрэ-сіўнасць; выразна выражальныя ацэначныя адносіны; дзейнасць, пабуджальнасць. Моўныя сродкі: -грамадска-палітычныя словы; стандартныя выразы; дзеясловы загаднага ладу; клічныя сказы; звароткі; паўторы
7. Мастацкі - сфера выкартыстання - літаратурна-мастацкая творчасць. Функцыі - адлюстраван-не рэчаіснасці ў мастацкіх вобразах. Стылевыя адзінкі - канкрэтнасць; вобразнасць; эмацыянальнасць. Моўныя сродкі: словы з канкрэтным значэннем; словы з пераносным значэннем;эмацыянальна-экспрэсіўныя словы; вялікая колькасць дзеясловаў.
8. Падстылі навукова стыля:уласна навуковы, навукова-інфарма-цыйны, навукова-даведачны, навучальна-навуковы, навкукова-папулярны
9. Манаграфі я – навуковая права, у якой паглыблена вывучаецца адна ці некалькі тэм.
10. Нарыс – літаратурны жанр, у якім даецца мастацкае апісанне пераважна адзінкавых з’яў рэчаіснасці, асэнсаваных аўтарам у іх тыповасці.
11. Анатацыя (ад лац. аnnotatio – заўвага) – характарыстыка і ацэнка зместу, афармлення, прызначэння кнігі (твора).
12. Рэцэнзія (ад лац. recensio – разгляд) – аналіз і ацэнка навуковага або мастацкага твора, спектакля, кінафільма
13. Рэферат -(лац. Referre – дакладнасць, паведамляць) – сціслая перадача зместу навуковага артыкула (кнігі).
Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”
1. Признание брака недействительным - прызнанне шлюбу несапраўдным
2. Добровольное действие - дабраахвотнае (дабравольнае) дзеянне
3. Обстоятельства, препятствующие вступлению в брак - абставіны, якія перашкаджаюць уступленню ў шлюб
4. Признание судом недееспособным вследствие душевной болезни - прызнанне судом недзеяздольным з прычыны псіхічнай хваробы
5. Намерения создать семью - намер стварыць сям’ю
6. Фиктивный брак - фіктыўны шлюб
7. Исковое производство - іскавая вытворчасць
8. Органы опеки и попечительства - органы апекі і апякунства
9. Долевая собственность - долевая ўласнасць
