Жедел тыныс жетіспеушілігі

Жедел тыныс жетіспеушілігі дегеніміз газ алмасудың бұзылысы мен гипоксемия,гиперкапния әсерінің бірнеше минуттан бірнеше күнге дейін күшеюі болып табылады. Клиникалық көріністері: Тахипноэ дамуы,яғни ентікпе. Тыныс жетіспеушілігіне шағымданады. Цианоз дамуы-бұл симптом тек күш түскенде,кейін тыныш күйдеде болады. Науқас мәжбүрлі қалыпта болады,отырғанда қолын орындыққа тіреп отырады,осылай отыру арқылы науқас тыныс алу жүйесінің жұмысын жақсартады және истерикалық ұстамалардың алдын алады. Диагностика. Спирография арқылы тексергенде өкпенің минуттық желдетуінің және өкпенің жылдамдаған өмірлік сыйымдылығының айқын төмендеуімен қатар, өкпенің өмірлің сыйымдылығының төмендеуі жатады. 

· Эргоспирография

· Пневмотахометрия

· Пневмотахография

Тыныс алу көлемін өлшеу

5 Созылмалы холециститтің жіктемесі, клиникалық белгілері, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері.

. Созылмалы холециститтің жіктемесі (Ногаллер А.М., 1979, Дəулетбақова М.И., 1995): I. Клиникалық тип бойынша: калькулезды емес, калькулезды. II. Ағым бойынша: рецидивтік, жиі рецидивтік III. Фаза бойынша: асқыну, ремиссия. IV. Дискинезия, немесе асқынған калкулездық холециститтің болуы бойынша: - өт қабының дискинезиясымен (гипертониялық, гипотониялық); - перихолециститпен, холангитпен, реактивті гепатитпен, панкреатитпен жəне басқа аурулармен асқынған. V. Ауырлық дəрежесі бойынша: - жеңіл; - орташа ауыр; - ауыр. Созылмалы холециститтің ауырлық дəрежелері Жеңіл – асқынулар жылына 1-2 рет, клиникалық көріністер аздап айқын, аздап өттік шаншу ұстамалары мүмкін. Асқынудан тыс – айқын емес диспепсия, оң қабырға астындағы аздаған ауыру сезім. Жұмысқа қабілеттілік сақталған. Орташа ауырлық – асқынулар жылына 3-4 рет, кейде өттік шаншу ұстамаларымен, клиникалық көріністер айқын. Асқынудан тыс кезде диспепсия, оң қабырға астындағы айтарлықтай ауыру сезім мен өт шығарушы жолдардағы функционалдық бұзылыстар сақталады. Асқынулар мүмкін: холангит, реактивті панкреатит, өзіндік ерекшеліксіз реактивті гепатит, дуоденит, ішек дискинезиясы. Жұмысқа қабілеттілік сақталған немесе төмендеген. Ауыр – асқынулар жылына 5 рет жəне жиі, ай сайын өттік шаншу ұстамалары болуы мүмкін. Клиникалық белгілер бірден айқын. Асқынудан тыс кезде перихолециститпен, өт жолдарының моторикасы мен өт қабы концентрациялық функциялары бұзылыстарымен байланысты айтарлықтай көріністер сақталады. Орта дəреже үшін мінезді, сонымен қатар өт жолдарының қабынулық стриктуралары, екіншілік бауыр билиарлы циррозы, обструктивті панкреатит жəне басқа асқынулардың болуы заңды. Жұмысқа қабілеттілік төмендеген немесе жоғалған. Диагностика критерилері Шағымдар мен анамнез: абдоминалды ауыру сезімдік синдром (диеталық жүктемемен байланысты оң жақ қабырға асты, оң бұғанаға, иық буынына, жауырынға берілумен, диспепсиялық синдром (лоқсу, құсу, ащы кекіру), субфебрильді дене қызуы (сирек). Физикалық тексеру: кейбір науқастарда нұрлы қабат жəне терінің сарғаюы байқалады. Науқастардың басым көпшілігінде артық дене салмағы анықталады. Пальпация кезінде өт қабының орналасу айналасында ауырсыну байқалады – іштің оң түзу бұлшықетінің сыртқы шеті оң қабырғалық доғамен қиылысады (Кер симптомы), терең тыныс алу жəне құрсақтың ішке тартылуында өт қабының зонасында ауырсынулар (Мерфи симптомы). Инструменталдық зерттеулер: УДЗ, КТ (конкременттердің болуы, өт қабы көлемдерінің үлкеюі немесе кішіреюі, қабырғаларының қалыңдауы), рентгенологиялық (пероралды немесе көктамырішілік холецистографияны орындайды). Негізгі жəне қосымша диагностикалық шаралар тізімі Негізгі диагностикалық шаралар тізімі: 1. Қанның жалпы анализі (6 параметр). 2. Глюкозаны анықтау. 3. Сілтілік фосфатазаны анықтау. 4. Билирубин мен фракцияларды анықтау. 5. Холестеринді анықтау. 6. Құрсақ қуысы ағзаларын УДЗ. 7. Эзофагогастродуоденоскопия. 8. Зəрдің жалпы анализі. 9. Капрологияға нəжісті зерттеу. 10. АЛТ анықтау. 11. АСТ анықтау. 12. С-реактивті ақуызды анықтау. 13. Жалпы ақуызды анықтау. Қосымша диагностикалық шаралар тізімі: 1. Қан диастазасын анықтау. 2. Қандағы ақуыз фракцияларын анықтау. 3. Дуоденалдық заттарды зерттеу (зондтаусыз).

6- Cұрақ: Созылмалы панкреатит жіктемесі, клиникалық көрінісі, зерттеу әдістері. Созылмалы панкреатит (лат.: pancreatitis chronica) – ұйқы безі паренхимасының, түтіктерінің зақымдануымен дамитын және этиологиялық фактордың тоқтауына қарамастан өрістейтін, соңында бездің склерозына, экзогендік және эндогендік функцияларының жетіспеушілігіне әкелетін ұйқы безінің созылмалы қабыну-дистрофиялық ауруы Хаттама коды: Н-T-027 "Созылмалы панкреатит жəне ұйқыбездің өзге аурулары" Терапевтикалық саладағы стационарлар үшін АХЖ-10 бойынша коды (кодтары): K86 Ұйқыбездің өзге аурулары K86.0 Алкогольдік этиологиядағы созылмалы панкреатит K86.1 Созылмалы өзге панкреатиттер K86.2 Ұйқыбездің кистасы K86.3 Ұйқыбездің жалған кистасы K86.8 Ұйқыбездің өзге анықталған аурулары Жіктемесі Созылмалы панкреатиннің жіктемесі (Марсель-Рим, 1988 ж.): 1. Созылмалы кальцилейтін. 2. Созылмалы обструктивті. 3.Созылмалыпаренхиматозды-фиброзды. Созылмалы панкреатиттің клиникалық-морфологиялық жіктемесі(Кузнецов В.В., Голофеевский В.Ю. 2000 ж.) Этиология Клиникалық мінездемесі Морфологиялық варианты Басым морфологиялық өзгерістер Аяқталуы Алкогольді А. Клиникалық варианттар: ауысынулы; диспепсиялық; латентті; бірлескен. Б. Функцияның өзгеруі: экзокринді функцияның бұзылуы; инкреторлы функцияның бұзылуы. В. Ауырлық дəрежесі: жеңіл; орташа; ауыр.   Г. Ағым фазасы: өршу; ремиссия.   Д. Асқынулар: ерте, кеш. Паренхим атозды - Отек и воспаление; - Некроз; - Дистрофия; - Липоматоз. - Фиброз; - Кисталар; - Кальциноз; - Қатерлілену? Билиартəуелді Гастродуоденальді патология Фиброзды-склероздық - Паренхима фиброзы атрофиясы; - Паренхима дистрофиясы. Дəрілік Инфекциялық Жалғанту морозды (гиперпластиялық) - Паренхима гипертрофиясы; - Паренхима гиперплазиясы. Идиопатиялық Ишемиялық жəне басқа   Созылмалы панкреатиттің ауырлық дəрежесі Жеңіл дəреже, сыртқы жəне ішкі секреторлық жеткіліксіздік болмауымен мінезделеді. Клиникалық белгілер (ауыру, диспепсия) аздап айқан. Қан мен зəрдегі панкреаттық ферменттердің белсенділігі артуы мүмкін. Асқыну жылына 1-3 рет. Орташа ауырлық дəреже, анық клиникалық лабораторлық бұзылулармен, басқа ас қорыту ағзаларының зақымдалуымен, ұйқы безінің сыртқы жəне ішкі секреторлық функциясымен мінезделеді. Азу мүмкін. Жылына 4-5- рет асқынулар. Ауыр дəреже, анық клиникалық лабораторлық көріністермен, «панкреатикалық» жəне панкреатогендік іш өтулермен, ақуыздық жеткіліксіздікпен, полигиповитаминозбен, үдемелі жүдеумен, ағзалар мен жүйелердің заңды зақымдануымен мінезделеді. Жылына 6-7 рет жəне одан көп асқынулар.

 

7 Сұрақ: Ревматоидты артрит, жіктемесі, клиникалық белгілері, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері

Жауап: Ревматоидты артрит жіктелуі

Функционалды класстар

І кәсіби және кәсіби емес еңбекке жарамдылық және өзін өзі күту сақталған.

ІІ кәсіби еңбекке жарамдылық және өзін өзі күту сақталған.

ІІІ кәсіби және кәсіби емес еңбекке жарамдылық шектелген және өзін өзі күту сақталған. IV кәсіби және кәсіби емес еңбекке жарамдылық және өзін өзі күтуі шектелген. Клиникалық көрінісінен ревматоидтық артрит екіге бөлінеді.

 Біріншісі – буындық түрі, ревматоидтық артритпен ауырғандардың 80%-да кездеседі. Оның басты белгісі – буындардың қабынуы мен деформациясы. Екіншісі – буын – висцеральды түрі. Бұл түрінде буынмен бірге түрлі ағзалар зақымданады.

Буындық белгілер: буында ісіну, ауырсыну, деформациясы, буын шығуы және анкилоздар. Таңертеңгілік құрысулар бір сағаттан артық болуы.

Буыннан тыс белгілер: ревматоидты түйіндер, жайылған амиотрофия, миопатия, анемия,терілік васкулит,нейропатия,плеврит,перикардит,жайылған лимфоаденопатия, гепатоспленомегалия,гломерулонефрит,құрғақ синдром,Рейно синдром.

Көбінесе ревматоидтық артрит баяу басталады. Бірақ, кейде оның бастамасы биік қызбадан, буындардың бірден қатаң сіресуінен, ісініп ауырсуынан жіті басталады. Ревматоидтық артрит басталған кезінде ең алдымен өзінің «сүйікті» буындарын зақымдайды: алақан-саусақ, проксимальды флангааралық, кейіндеу – табан-бақай және тілерсек буындарын. Бұл ауруға буындардың симметриялы зақымдануы тән.

Жүре бара патологиялық процесс меңдеп, көптеген буындарға таралады. Бірақ ревматоидтық артрит тиіспейтін буындар да бар: омыртқа жотасының бел және кеуде бөлігінің, дистальды саусақаралық. Бұл ерекшелік ревматоидтық артритті өзге артриттерден айыруға көмектеседі.

Диагноз осы ауруға тән клиникалық, рентгендік және лабораториялық белгілерге негізделеді. Ең негізгі клиникалық белгілері: алақан саусақтық, проксимальды фалангааралық және табан бақайлық буындардың симетриялы қабынуы, буындардың таңертенгілік сіресуі, жаңа буындардың біртіндеп зақымдануы, теріастылық ревматоидтық түйіндер.

Ерекше клиникалық формалары:

Фелти синдромы – нейтропения, спленомегалия, гепатомегалия және инфекциялық асқынулардың жоғарғы қаупімен көрінетін симптамокомплекс.

Ересектердің Стилл ауруы – қайталанатын фебрильді қызба, артритпен, макулопапулезді бөртпемен, жоғарғы лабораториялық белсенділікпен және серонегативтілікпен көрінетін ауру.

Диагнозды қоюға диагностикалық критерийлерді пайдаланады.

Ревматоидтық артриттің диагностикалық критерийлері:

1.әйелдердің жиілеу шалдығуы.

2.инфекцияға тікелей байланысының жоқтығы.

3.буындардың ауырсынуы, ісінуі, салицилаттардың әсер етпеуі.

4.қимылсыз жағдайдан кейін, ертеңгілікте буындардың ең болмағанда 1 сғат сіресуі.

5.бір» ұстаған» буындардан айырылмастан өрістеп дамуы және 3-6 айдың ішінде 1-2 буынды қосып зақымдауы.

6.басым ұсақ буындарды симметриялы зақымдауы.

7.буындардың қайтымсыз деформациялануы.

8.бір биіктеген ЭТЖ – ның оңайлықпен төмендемеуі.

9.буын маңындағы теріастылық түйіндер болуы.

10.РФ болуы.

11.рентгенограммадағы өзгерістер: остеопороз, шеміршектің бұзылып жойылуынан буын жегінің тарылуы, сүйекте – буын бетінің кетіктенуі.

РА диагнозы 4-7 критерийге сәйкес келсе диагноз нақты деп саналады,1-4 белгілер науқаста 6 апта бойы болуы керек.

Лабараторлы диагностикасы:

Жалпы қан анализі (Hb төмендейді,

Лейкоцитоз/тромбоцитоз/эозинофилия ЭТЖ жоғ.);

Жалпы зәр анализі; Биохимиялық қан анализі (гиперлипедемия, дислепидемия, СРБ); Иммунологиялық зерттеу: АЦЦП,РФ;

Инструментальді зерттеу: ЭКГ; Рентгенография; буындардың УДЗ; КТ;

Штейнброкер бойынша рентгендік кезеңдер: 1.буынның остеопарозы буын тарылуы; 2.кисталар пайда болуы; 3.көп эрозия; 4.анкилоз.

8 Жүйелі қызыл жегінің жіктемесі, клиникалық белгілері, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері

Жіктемесі

Барысының түрлері:

· жедел;

· жеделдеу;

· созылмалы: рецидивтеуші полиартрит, дискоидтық жегі синдромы, Рейно синдромы, Верльгоф синдромы, Шегрен синдромы. Соозылмалысында тері ғана емес, сонымен қатар ішкі органдар да зақымданады.

Процестің активтігінің фазасы және дәрежесі:

· активті фаза, активтілігінің дәрежелері:

· биік (III);

· орташа (II);

· минимальді (I);

· ремиссиялық фаза.

Диагноз қоюға дерматиттің болуы, дистрофия дамуы, дене қызуының себепсіз жоғарлауы, артропатия, лейкопения, анемия, ЭТЖ жоғарылауы, айқын гипергаммаглобулинемиямен көрінеді. Қосымша лимфоденопатия, серозиттер, нефрит, эндокардит, пневмонит даму тән. Сонымен қатар ең негізгі диагнозға көмектесетін ол өзіне тән критерийлер болып табылады. ЖҚЖ-ні дәрілік ЖҚЖ-ден ажырата білу керек. Ол үшін ең алдымен дұрыс анамнез жинау маңызды рөл атқарады.

Жүйелі қызыл жегінің диагностикалық критерийлері:

-Беттегі “көбелек” тәріздес эритема. Бекіген эритема (жалпақ, көтерілген), мұрын-ерін үшбұрышына тарауы мүмкін;

-Терідегі әр-түрлі өзгерістер (Эритематозды-кератозды дақтар);

-Фотосенсибилизация – күн сәулесінен болған терінің патологиялық қызарулары;

-Ауыздағы, мұрын ішіндегі ойық жаралар. Ауырсынусыз жаралар, кейде мұрын-жұтқыншақта болуы (дәрігер тіркеуі қажет);

-Артрит эрозиясыз – шеткі 1-2 буынның қабынуы (буын ішіндегі шеміршек зақымданбайды). Эрозиялық емес 2 не одан көп перифериялық буындар, ауырсынумен, ісінумен көрінеді;

-Серозит – плеврит немесе кардит.

-Плеврит: плевралдік ауырсынулар, плевра үйкеліс шуы не плеврада сұйық жиналуы; перикардит ЭХО КГ-да табылған;

-Бүйректегі өзгерістер – протеинурия, цилиндрурия т.б. Тұрақты протеинурия 0,5г/т не циллиндрлер (эритроцитарлық, каналдық, гранулярлық, аралас), гематурия;

-ОЖЖ – дегі өзгерістер. Тырысулы ес жоғалтулар не психоздар. Тырысулар – ешқандай дәрі қабылдамағанда не метаболизмдік өзгерістер болмағанда (уремия, кетоацидоз, электролитті дисбаланс); психоз;

-Қан өзгерістері – гемолитикалық анемия, лейкопения, тромбоцитопения. Лейкопения, лимфопения 2 рет тіркелген; тромбоцитопения, дәріге қатыссыз;

-Иммунологиялық өзгерістер – Вассерман реакциясы оң, анти-ДНК тесті оң. Анти-ДНК: нативті ДНК антиденелер титрі жоғарлауы; анти-Sm: антиядролық Sm-Ar; антифосфолипидті АД, сарысулық IgG не IgМ артуы, кардиолипинге АД артуы; жегілік коагулянт; 6 ай бойы мерезді толық теріс шығарған кездемес жалған оң Вассерман реакциясы;

-Антинуклеарлық антиденелер — иммунофлюорнсценция тестінде антиядролық антиденелер титрінің жоғарылауы.

9 Геморрагиялық диатездердің жіктемесі, клиникалық белгілері, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері.

 

10 Жедел және созылмалы пиелонефриттердің жіктемесі, клиникалық белгілері, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері.

 

11 Гипотиреоздің жіктемесі, клиникалық белгілері, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері.

Гипотиреоз — тиреоидты гормондардың тапшылығынан дамитын клиникалық синдром. 99 % жағдайда біріншілік жүре пайда болған гипотиреоз дамиды. Гипотиреоздың жалпы популяцияда таралуы 2 %-ды құрайды, ал жеке жасқа байланысты топтарда (егде жастағы әйелдер адамдарда) 6–8 %-ға жетеді.   Гипотиреоздың патогенезі бойынша жіктелуі:   Гипотиреоз Этиологиясы Біріншілік (қалқанша без аурулары) Аутоиммунды тиреоидит ҚБ хирургиялық алып тастау Радиобелсенді 131I-пен терапия Ауыр йод тапшылығы Қалқанша бездің даму ақаулары (дисгенезия және эктопия) Екіншілік (гипоталамус-гипофизарлы патология) Гипофизарлы жеткіліксіздік (Шиен-Симмондс синдромы) Гипоталамус-гипофизарлы аймақтың ірі ісіктері Гипофиздің сәулеленуі ТТГ шектелген тапшылығы   Клиникалық көріністері Гипотиреоздың клиникалық көрінісі оның этиологиясымен, науқастың жасымен, тиреоидты гормондар тапшылығының даму жылдамдығымен анықталады. Гипотиреоздың клиникалық диагностикасында кездесетін басты мәселелер: · Спецификалық симптомдардың болмауы; · Басқа созылмалы соматикалық және психикалық аурулармен байланысты жалпы популяцияда гипотиреозға жақын симптомдардың таралуы. · Тиреоидты гормондардың тапшылығы мен айқын клиникалық көріністердің арасында тура тәуелділіктің болмауы (бір жағдайда айқын гипотиреоз кезінде сиптомдар толығымен көрініс бермеуі мүмкін, ал басқа жағдайларда субклиникалық гипотиреоз кезінде клиникалық белгілер айқын болуы мүмкін).   Гипотиреоздың клиникалық көрінісі полижүйелікпен сипатталады, бірақ кей науқастарда бір жүйеге тән шағымдар мен симптомдар басым дамуы мүмкін, сондықтан науқастарда «бетперде» аурулары анықталады. Айқын және ұзаққа созылған гипотиреоз кезінде науқастарда жалпы және периорбитальды ісінумен сипатталатын «миксематозды» сырт келбет дамиды. Беті ісінген, бозғылт-сары түсті, көзқарасы немқұрайлы, бет мимикасы кедейленген (маска тәріздес бет). Сонымен қатар, науқас шашы сиреп, жылтыруы төмендеп және көп мөлшерде түседі. Жалпы науқастар апатиялы, баяу немесе тежелген. Ауыр гипотиреозға сөйлеудің тежелуі тән, тіпті кейде науқас аузында бірнәрсе бар секілді болады. Көмей шырышты қабығының ісінуі дауыс тембрінің төмендеп, қарлығуына әкеледі. Науқас кей сөздерді дұрыс айта алмай, кейін қайта нақты дұрыс айтуға тырысады. Гипотиреоздың дәстүрлі түрінде тілдің ісінуі, онда тістер ізінің қалуы суреттеледі. Евстахий түтігі шырышты қабығының ісінуі есту қабілетінің төмендеуімен сипатталады. Науқастар жиі терінің құрғауына шағымданады. Жүйке жүйесі жағынан науқаста есте сақтау қабілетінің және интеллектінің төмендеуі, ұйқышылдық, депрессия дамиды. 3 жастан жоғары жас балалар мен ересектерде дамитын жүйке жүйесі жағынан дамитын өзгерістер қайтымды және орынбасушы терапия көрінісінде оңай тосқауылданады. Гипотиреозбен сырқаттанған науқастарда негізгі алмасудың жалпы төмендеуі дене салмағының артуын дамытады, ал өз кезегінде гипотиреоз айқын семіздіктің дамуын тудырмайды. Тым ауыр гипотиреоз кезінде гипотермия дамуы мүмкін. Науқаста жиі тоңғыштыққа шағымданады. Осы белгінің генезінде негізгі алмасудың төмендеуімен қатар, гипотиреозге тән қан айналымның орталықтануы аса маңыздылыққа ие болады. Жүрек-қантамыржүйесі жағынан жиі дамитын өзгерістерге брадикардияға бейімділік, жеңіл диастолалық артериялық гипертензия және перикардта сұйықтықтың жиналуы жатады. Гипотиреозбен сырқаттанған науқастарда атерогенді дислипидемия көрініс береді. Асқорыту жүйесі жағынан іш қату симптомы жиі кездеседі. Сонымен қатар, өт жолдарының дискинезиясы, гепатомегалия, тәбеттің төмендеуі дамуы мүмкін. Айқын гипотиреозда гипохромды анемия анықталады. Жиі әйелдерде бірінші орынға жыныс жүйесі жағынан өзгерістердің дамуы шығады. Гипотиреоз кезінде түрлі менструальды циклдің бұызылыстары дамиды: аменореядан дисфункциональды жатырдан қан кетулерге дейін. Айқын гипотиреоз тәжірибеде барлық жағдайда бедеулікпен сипатталады. Қазіргі таңда сирек кездесетін гипотиреоз асқынуларының бірі – гипотиреоидты (микседематозды) кома. Гипотиреоидты кома ұзақ уақыт бойы диагностикаланбаған, ауыр сырқаттармен ұштасатын, әлеуметтік статусы төмен және күтімі нашар егде жастағы науқастарда дамиды. Гипотиреоидты команың дамуын интеркурентті аурулар (жиі инфекциялық), суық тию, жарақаттар, ОЖЖ тежейтін препараттарды тағайындау күшейтеді. Клиникалық гипотиреоидты кома гипотермиямен, гиперкапниямен сипатталатын гиповентиляция, гиперволемия, гипонатриемия, брадикардия, артериялық гипотензия, несептің ұсталуы, динамикалық ішек өтімсіздігімен, гипогликемиямен, жүрек жеткіліксіздігімен, үдемелі түрде ОЖЖ тежелуімен көрінеді. Микседематозды кома кезіндегі летальділік көрсеткіші 80 %-ға жетеді. Диагностикасы ТТГ және Т4 мөлшерін анықтауға негізделеді, бұл кезде ТТГ мөлшерінің шектелген жоғарылауы субклиникалық гипотиреозды білдіреді, ал ТТГ жоғарылап, қатар Т4 гормонының төмендегені — айқын немесе манифесті гипотиреозды көрсетеді. Аталған зерттеуге көрсеткіштерді анықтау үлкен мәселе болып табылады, себебі гипотиреоз клиникалық көрінісінің бейспецификалығы, яғни «айқын симптомдардың» өзі гормональды зерттеулерде расталмайды. Мұнымен қатар, ТТГ деңгейінің жоғарылап, Т4 мөлшерінің төмендеуімен сипатталатын гипотиреоз кейде симптомсыз өтуі мүмкін. Субклиникалық гипотиреоз көп жағдайда симптомсыз ағымда өтеді, сондықтан оны анықтау қиындықтар тудырады. Осыған орай, ҚБ қызметін анықтап, гипотиреозды даигностикалау мақсатында жүргізілетін, көптеген нұсқаулықтар ұсынатын скрининг тестін жүргізу жөнінде өзекті мәселе жатыр.

12.Гипертиреоздың жіктемесі, клиникалық көрінісі, диагностикасы. Тиреотоксикоз синдромы I. ҚБ гормондарының артық өндіруімен байланысты тиреотоксикоз. 1. Грейвс ауруы 2. Көп түйінді уытты жемсау II. ҚБ тыс тиреоидты гормондардың артық өндіруімен байланысты тиреотоксикоз (хорионэпителиома, struma ovarii). III. ҚБ гормондарының гиперпродукциясымен байланысты емес тиреотоксикоз. 1. Медикаментозды тиреотоксикоз 2. Деструктивті тиреоидиттердің тиреотоксикалық фазасы (жеделдеу, босанудан кейінгі) Клиникалық көрінісі ГА салыстырмалы қысқа анамнез тән: бірінші белгілері әдетте дәрігерге қаралу мен диагнозы қойылудан 4–6 ай бұрын пайда болады. Басты шағымдар жүрек-қантамыр жүйесіне, катаболикалық синдром және эндокринді офтальмопатиялармен байланысты болады (3.5 бөлімді қараңыз). Жүрек-қантамыр жүйесіжағынан басты симптомдарға тахикардия және жүрек қағуының жиілегенін сезу жатады. Тиреотоксикоз резистивті артериолалардың дилатациясымен және қанайналымның децентрализациясымен сипатталады. Бұл науқастардың жүрек қағысын тек кеуде қуысында ғана емес, сондай-ақ баста, іште, қолда сезінуіне әкеледі. Бір жағынан, жүректің гиперкинетикалық жағдайының (ЖСЖ жоғары болуы) қанайналымның децентрализациялануымен бірге ұштасуы пульстік қысымның жоғарылауын дамытады (систолалық және диастолалық қан қысымы арасындағы айырмашылық). ЖСЖ тиреотоксикоз әсерінен дамыған синусты тахикардия кезінде тыныштықта минутына 120–130 соққыға дейін жету мүмкін. Ұзақ уақыт бойы дамыған тиреотоксикозда, әсіресе егде науқастарда, жиі суправентрикулярлы ырғақ өзгерістерімен, оның ішінде жүрекшелер фибрилляциясымен (жыпылығы) көрінетін миокардтағы айқын дистрофиялық өзгерістер анықталады. Тиреотоксикоздың бұл асқынуы 50 жасқа дейінгі науқастарда сирек дамиды. Миокардиодистрофияның әрі қарай үдемелі дамуы қарыншалар миокардының өзгеруіне және іркілісті жүрек жеткіліксіздігіне әкеледі. Катаболикалық синдром– әлсіздіктің үдеуі мен жоғарылаған тәбет көрінісінде дамитын үдемелі түрде арықтаумен сипатталады (кейде 10–15 кг-нан астам салмақ жоғалту, әсіресе артық дене салмағы бар науқастарда). Науқастардың терісі ыстық, кейде айқын гипергидроз байқалады. Кейде науқастар бөлме температурасының салқындығына қарамастан үнемі ыстықтап жүреді. Кейбір науқастарда (егда жастағы) кешкі уақыттарда субфебрилитет анықталуы мүмкін. Жүйке жүйесіжағынан өзгерістер психикалық тұрақсыздықпен сипатталады: агрессия эпизодтары, қозғыштық, хаотикалық продуктивті емес әрекеттері жылаумен, астениямен ауысады (қозғыштықтан кейінгі әлсіздік). Көптеген науқастар өздерінің күйлерін дұрыс бағаламай, ауыр соматикалық жағдайына қарамастан белсенді өмір салтын сақтауға тырысады. Ұзақ уақыт бойы дамыған тиреотоксикоз науқас психикасы мен тұлғалық қасиеттерінің тұрақты бұзылуына әкеледі. Тиреотоксикоздың жиі, бірақ спецификалық емес симптомына майда тремор жатады: науқастардың басым көпшілігінде қолды созған кезде қол ұшында майда діріл анықталады. Ауыр тиреотоксикозда тремор науқастың барлық денесінде анықталып, тіпті сөйлеуді қиындатуы мүмкін. Тиреотоксикозға бұлшықеттердегі әлсіздік пен бұлшықет көлемінің азаюы тән (әсіресе аяқ-қолдың проксимальды бұлшықеттері). Кейде айқын миопатияанықталады. Сирек кездесетін асқынулардың бірі (ГА көрінісі ретінде болуы мүмкін) тиреотоксикалық гипокалиемиялық кезеңді салдану болып табылады, бұл кенет кезеңді түрде дамитын бұлшықет әлсіздігінің ұстамаларымен көрінеді. Зертханалық зерттеу барысында гипокалиемия, КФК деңгейінің жоғарылауы анықталады. Жиі азиатты ұлт нәсілдерінде көрініс береді. Сүйек резорбциясының интенсификациясы остеопения синдромыныңдамуына әкеледі, ал тиреотоксикоздың өзі остеопороздың дамуына әкелетін қауіп факторы ретінде қарастырылады. Науқастар жиі шаштың түсуіне, тырнақтың сынғыштығына шағымданады. Асқазан-ішек жолы жүйесініңөзгерістері сиректеу дамиды. Егде науқастарда диарея дамуы мүмкін. Ұзақ уақыт дамыған ауыр тиреотоксикоз нәтижесінде бауырда дистрофиялық өзгерістер дамиды (тиреотоксикалық гепатоз). Менструальды циклдің бұзылыстары сирек кездеседі. Гипотиреоздан ерекшелігі, шамалы айқындылықтағы тиреотоксикоз кезінде фертильдіктөмендемей, жүктіліктің болуы да мүмкін. ТТГ рецепторларына қарсыденелер плацента арқылы өтуі мүмкін, сондықтан ГА сырқаттанған әйелдерден туылған мұндай балаларда (1%) (кейде радикалды емнен бірнеше жылдардан кейін) транзиторлы неонатальды тиреотоксикоздамуы мүмкін. Ер адамдарда тиреотоксикоз эректильды дисфункциямен сипатталады. Ауыр тиреотоксикозбен сырқаттанған науқастарда тиреогенді (салыстырмалы) бүйрек үсті безінің жеткіліксіздігісимптомдары дамуы мүмкін, сондықтан оны шынайы бүйрек үсті безінің жеткіліксіздігінен ажырата білген жөн. Бұл кезде жоғарыда айтылған симптомдарға дененің ашық жерлеріндегі терінің гиперпигментациясы (Еллинек симптомы), артериялық гипотензия қосылады. Көп жағдайларда ГА ҚБ жайылмалы түрде ұлғаяды, кейде оның көлемі едәуір үлкен болады. Бірқатар жағдайда ҚБ үстінен систолалық шуылды естуге болады. Дегенмен, жемсау ГА-ның міндетті түрде болатын белгісі емес, себебі жемсау науқастардың 25–30 %-да анықталмауы да мүмкін. Диагностикасы ГА-ның диагностикалық нышандарына (критерий) жатады: 1. Зертханалық дәлелденген тиреотоксикоз (); 2. Эндокринді офтальмопатия (60–80 % жағдайда); 3. ҚБ көлемінің диффузды ұлғаюы (60–70 %); 4. ҚБ сцинтиграфиясы бойынша 99mТс сіңірілуінің диффузды күшеюі; 5. ТТГ рецепторларына қарсыденелер.   ГА диагностикасының бірінші этапында, науқаста дамыған клиникалық симптоматика тиреотоксикоз синдромы әсерінен дамығанын дәлелдеу керек (тахикардия, тремор, арықтау). Бұл мақсатта гормональды зерттеу тағайындалады, зерттеу нәтижесі ТТГ төмендегенін немесе толық жоғалғанын, Т4 және/немесе Т3 жоғарылағанын көрсетеді. Клиникалық айқын ЭОП Грейвс ауруы диагнозына ешқандай күмән туғызбайды. ЭОП көріністері көрініс бермеген кездерде, оны аспаптық зерттеу әдістері арқылы зерттеу қажет (орбиталардың МРТ-сы мен УДЗ-уі). ГА кезінде жүргізілген УДЗ-да ҚБ-дің жайылып ұлғайғаны және барлық аутоиммунды ауруларға тән гипоэхогендік анықталады. Сонымен қатар ҚБ көлемін анықтау емдеу әдісін таңдауға ықпал етеді, себебі үлкен көлемдегі жемсау кезінде консервативті тиреостатикалық терапияның болжамы нашар. Көпшілік жағдайларда ҚБ-дің сцинтиграфиясын жүргізу міндетті емес (тиреотоксикоз, ЭОП, жайылмалы жемсау, науқастың жас болуы). Кей жағдайда бұл әдіс ГА-ын деструктивті тиреотоксикозбен (босанудан кейінгі, жеделдеу тиреоидит және т.б.) немесе ҚБ функционалдық автономияларымен («ыстық» түйіндермен көптүйінді уытты жемсау) дамитын аурулармен салыстыруға мүмкіндік береді. ГА-мен сырқаттанған науқастардың 70–80%-да тиреоидты пероксидазаға (ТПО-АД) және тиреоглобулинге (ТГ-АД) қарсыденелер анықталады, дегенмен, олар бұл сырқат үшін спецификалық емес және ҚБ барлық аутоиммунды ауруларында кездесе береді (аутоиммунды тиреоидит, босанудан кейінгі тиреоидит). ТПО-АД деңгейінің жоғарылауы тиреотоксикозбен дамитын (ҚБ функционалды автономиясы) аутоиммунды емес аурулармен ажырату диагностикасын жүргізгенде қосалқы диагностикалық белгі болып табылады. ГА-ның диагностикасы мен салыстырмалы диагностикасында басты патогенетикалық маңызы бар ТТГ рецепторларына қарсыденелердеңгейін анықтау спецификалық сынақ ретінде қолданылады. Бірақ, кейде айқын ГА дамыған науқастарда бұл аталған қарсыденелер анықталмауы мүмкін, ол жақында пайда болған тест-жүйелердің жетілмегенінің айғағы.

 

 

13 Сальмонеллездің жіктемесі, клиникалық белгілері, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері.

Жауап:Сальмонеллездің клиникасы Сальмонеллездің клиникалық классификациясы I. Гастроинтестинальды форма (99%): гастриттік вариант; гастроэнтериттік вариант; гастроэнтероколиттік вариант. II. Генерализденген форма: Сүзек тәрізді вариант (сирек); септикопиемиялық вариант (өте сирек); III. Бактериобөлушілік: жедел (3 айға дейін); созылмалы (3 айдан көп); транзиторлы. Гастроинтестинальді форма Инкубациялық кезең: 2-6 сағаттан 2-3 күн; ауруханаішілік инфекция кезінде 8-10 күн. Бастапқы кезең. Басталуы жедел интоксикация симптомдарынан (әлсіздік, бас ауыру, қалтырау, дене қызуының 38-39оС көтерілуі, денедегі ауырсыну). Өршу кезеңі. Аурудың 1,2,3 – күнінде ас қорыту жолдарының зақымдалу белгілері пайда болады (жүрек айну, құсу, іш өту, түрлі сипаттағы іштегі ауырсыну). Құсу көп ретті, нәжісі тәулігіне2-3 реттен 15-20 ретке дейін, көп мөлшерде, шырышпен араласқан, жасыл түсті (гастроэнтероколиттік вариант кезінде) немесе патологиялық қосылыстарсыз. Қызба 2-3-4 күн бойы, диарея – 5-7 күн, сирек 10 күн. Кейде түрлі дәрежедегі сусыздану синдромы даму мүмкін. Сүзек тәрізді форма lБастапқы кезең гастроинтестинальды форма түрінде немесе онсыз тек интоксикация синдромымен өту мүмкін (бас ауру, жоғары температура, қалтырау, әлсіздік). Өршу кезеңі: қызба (38-39оС) толқын тәрізді немесе дұрыс емес типті 10-14 күн; салыстырмалы брадикардия; адинамия, бас ауру, ұйқысыздық; Тері бозғылттығы; Кеуде, іш терісінде розеолезді бөртпе; Бауыр мен көкбауырдың ұлғаюы; Іш кебу. Септикопиемиялық вариант Бастапқы кезең: қысқа гастроэнтерит типі бойынша. Өршу кезеңі: Термен, қалтыраумен гектикалық қызба; Бас ауру, сандырақ даму мүмкін, миалгиялар; Терісі бозғылт немесе жасыл-сары түсті; геморрагиялық бөртпе (петехиялар); Бауыр мен көкбауырдың ұлғаюы; Екіншілік ошақтар (пневмония, плеврит, абсцесстер, эндокардит, пиелит, артрит, остеомиелит және т.б.). Сальмонеллез кезіндегі нейротоксикоз ЖІИ диагностикасы төмендегілердің негізінде жүргізіледі: Лабораторлы мәліметтер: спецификалық: Нәжіс, құсық массаларын, асқазанның жуынды суларын бактериологиялық зерттеу; Серологиялық зерттеу (ИФА, РА және РПГА). Бейспецификалық зерттеу тәсілдері: — Қанның жалпы анализі; — Зәрдің жалпы анализі; — копрограмма. Аспаптық зерттеу әдістері: — ректороманоскопия; — колоноскопия.

 

14 АИТВ инфекциясының жіктемесі, клиникалық белгілері, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері

 

Жауап:Осы ауруға тән белгілер жоқ, бірақ жақсы, толық жиналған анамнез және объективті ұарап тексеру дәрігерге дұрыс алдын-ала диагноз қоюға көмектеседі. Инкубациялық кезең: 2-3 аптадан бастап 3 айға дейін, кейде 1 жылға дейін. Инкубациялық кезеңнен кейін науқастардың жартысында жедел АИВ инфекция белгілер пайда болады (50-90). Жедел қызбалы инфекция кезеңі клиникалық белгілердің көптігімен анықталады. Практика жүзінде жедел АИВ-инфекция диагнозы, әдетте, ретроспективті қойылады, (бірнеше ай немесе жал өткеннен кейін). Бұл сырқаттың ұзақтығы бірнеше күннен 1-2 айға дейін созылады, көбінесе, «сауығумен» аяқталады. Жиі, АИВ-ң жедел кезеңі мононуклеозға ұқсас синдром ретінде өтеді (15-30℅). Кейде жедел кезеңі ЖРВИ сияқты өтеді. Кейде жедел энтероколит белгілерімен, серозды менингит, энцефалопатиялар, инстерстицильды пневмониялармен өтеді (2-3℅) тромбоцитопениялық пурпура белгілері анықталды. Алғашқы көріністер кезеңі 2Б – (белгілерсіз) аурудың клиникалық белгілері анықталмайды. Белгілерсіз түрі өте жиі кездеседі. АИВ жұқтырылған адамдарда осы кезеңде тек қана қанда АИВ-қа қасы антиденелер табылуы арқылы анықталады. Белгілерсіз түрлерінің ұзақтығы бірнеше жылдар (25-10 және одан да көп жылдар). Алғашқы көріністер кезеңі 2В – жайылған прогрессирлеуші лимфоаденопатия жедел АИВ- инфекциядан кейін дамиды немесе белгілерсіз тасмалдаушы фонында дамиды. Жайылған прогрессирлеуші лимфоаденопатия (ПГЛ) белгілерсіз, кейде аздап дене қызуы көтерілуі мүмкн, қалтырау, түнде қатты тершеңдікпен сипатталады. Бауыр, көкбауыр ұлғаяды. ПГЛ-да ауру белгілерінің болуы қолайсыз болжам белгілері, ол аурдың өте тез өршіп жатқанын көрсетеді.

Екіншілік ауру кезеңі. Әртүрлі аурулардың, атап айтқанда оппортунистік аурулардың қосылуы ЖПИЖС басталғанын көрсетеді. Бастапқы кезеңі әлсіздікпен, жұмыс қабілетінің төмендеуімен, тершеңдікпен, тәбеттің төмендеуімен, диареямен, әртүрлі интеркурентті аурулардың қосылуымен сипатталады. Екіншілік аурулар кезеңінде А,Б,В формаларын анықтайды. Балаларда жіктелуіне байланысты клиникасына қарай 3 кезеңін ажыратады. Біріншілік көрінісітер кезеңінде (А кезеңі) – қызудың тұрақты жоғарылауы, лимфоаденопатия, гепатоспленомегалия, диарея, паротит болуы мүмкін.

В – кезеңі – аралық.

С – терминалды кезеңі.

Балаларда клиникалық белгілергі бойынша бірнеше түрде өтеді (жетекші синдром). Нәрестеде трансплацентарлы жолмен жұғуының көрсеткіші болуы мүмкін: дене салмағының жетіспеушілігі, мерзімінен ерте туылуы, микроцефалия, дискрания. Туа пайда болған АИВ инфекциясының клиникалық белгілері: мерзімінен ерте туу, дистрофия, бет-әлпетінің дисморфизмі (гипертейлоризм, гидроцефалия, мұрын белағашының түсіп тұруы, жоғарғы ерін науасының томпаюы) және де психомоторлы дамуының артта қалуы, рецидивті диарея, көз шелінің көгілдір, серологиялық зерттеудің оң және де психомоторлы дамуының артта қалуы, рецидивті диарея, көз шелінің көгілдір, серологиялық зерттеудің оң болуы. 6 айдан кейін неврологиялық белгілердің үдей түсуі байқлады – ақыл-ойының төмендеуі, жүріп-тұруының өзгерулері, патологиялық рефлекстердің пайда болуы, парездер анықталады. Бұл белшілер АИВ жұқтырған науқастардың 10-30℅ -да кездеседі. АИВ-инфекциясымен ауыратын балаларға тән: әртүрлі неврологиялық бұзылыстар, анықталады. Компьютерлік томограммада базальды ганглияларда кальцификаттар және ми аторфиясы анықталады. Алғашқы айлардан бастап-ақ В-клеткалық имммунитеттің жетіспеушілігі байқалады. Нейролия клеткаларының зақымдалуы салдарынан балаларда өте жиі үдеген энцефалопатия байқалады (50℅ аса жағдайда). Шеткі жүйке жүйелерінің де зақымдануы мүмкін – полирадикулоневриттер. ЖИТС ассоцирленген аурулар қатарында балалар да жатады – лимфоцитарлы интерстициальды пневмония, органдардың цитомегаловирусты зақымдануы, бауыр, көкбауыр және лимфа түйіндерден басқа. Тері мен ішкі органдардың герпетикалық зақымданулары, мидың токсоплазмозы. Бактериальды инфекциялардан балларда жиі стафилококкты, пневмококкты, гемофильді таяқшамен, салмонеллалармен шақырылатын аурулар жиі кездеседі. Өте сирек балаларда онкоЖИТС деп аталатын ауру кездеседі. Диагностикасы. Диагноз эпидемиологиялық, клиникалық және лабораториялық мәліметтерге сүйеніп қойылады. Лабораториялық тәсілдерден – ИФА-мен арнайы антиденелерді анықтау. Егер нәтижесі оң болса, оны дәлелдеу үшін басқа сериялы тест – системе қолданылады, егер екінші анализ теріс болса, онда анализді үшінші рет қайталайды. Үшінші рет анализ теріс болса, онда иммуноблогта дәлелдейді, ол тәсіл сенімді, себебі суммарлы антиденелерді емес, ол вирустың жеке белоктарына антиденелерді іздейді. Егер нәтиже күмәнді болса, онда ол адамдар қадағалауға алынады және анализ 3-6 айдан соң қайта жасалынады. Осындай жағдайларда АИВ антигендерін ПТР –диагностикасы арқылы анықтауға болады.

 

15Өкпенің миллиарлы туберкулезінің жіктемесі, клиникалық белгілері, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістері

 

1. 52 жастағы науқас, ер кiсi, II топ мүгедегi, келесi шағымдармен келдi: тыныш жағдайдағы ентiгу, жүрек жұмысының шалыстығын сезу, аяқ бастарының iсiнуi, оң қабырға астындағы ауырлық сезiмi.

 Екі жыл бұрын миокардтың инфарктiсiмен ауырғаннан берi болмашы физикалық күштенулерге жүрек қағып кетуi, жүрек тұсының ауыруы, инспирациялық ентiгу мазалайды. Жағдайы бiр ай бұрын төмендеген: ентiгуі күшейген, аяқ басы мен балтырларының iсiнуi, жүрек жұмысының шалыстығы, оң қабырға астының ауыр тартуы дамыған.

Об-тi: жалпы жағдайы орта ауырлықта, терi жамылғылары қуқыл, акроцианоз. Аяқтары балтырына дейiн iсiнген. Өкпесiнде везикулалық тыныс, төменгi аймақтарында тынысы әлсiреген, сол жерлерде үнсiз ылғалды сырылдар естiледi, тыныс жиiлiгi 26 әр минутта. Жүрек тондары әлсiз, ырғақсыз, ЖСС - 118 минутына, АҚ 110/70 мм сын. бағ. Пульсi 102 рет минутына, ырғақсыз, кернеуi мен толуы әртүрлi, пульс тапшылығы бір минутта – 16. Пальпацияда iшi жұмсақ, оң қабырға астының ауырсынуы бар, бауыры 4 см-ге шығыңқы, пальпацияда ауырады, қатты эластик консистенциялы.

ЭКГ-да: RR интервалы 0,50-0,68 сек, Р тiсшесi жоқ, III, aVF тiркемелерiнде кеңіген, терең Q тiсшесi.

1. Синдромдарды анықтаңыз.

2. Диагнозды құрастырыңыз.

3. Негізгі диагнозды дәлелдеу үшін ең қажетті қандай зерттеу әдістері.

4. Негізгі ауруды емдеу үшін ең қажетті дәрілерді жазу.

Жауап:

1.Жүрек жеткіліксіздігі синдромы. Ырғақ бұзылысы синдромы. Коронарлық синдром.

2.ЖИА. Постинфарктты кардиосклероз (2015). Жүрекшелер жыбыры, тұрақты түрі, тахиситолалық варианты. Жүрек жеткіліксіздігі ІV.

3. ЭКГ, ЭхоКГ, липидтік спектр, кеуде мүшелерінің рентгенографиясы.

4. 10 стол.

Бета-блокаторлар- бисопролол 2,5 мг/тәул немесе басқа препараттар.

АПФ ингибиторлары-периндоприл 4 мг/тәул немесе басқа препараттар.

Диуретиктер-верошпирон 50 мг/тәул немесе басқа препараттар.

Калий-магний препараттары.

 

2. 55 жастағы әйел ауруханаға түсті. Шағымдары: басының шүйде аймағы аурады, басы айналады, қулақтары шулайды, жүрек тұсы шаншып ауырады, жүрегі айниды, бір рет құсқан.

     Анамнезінде: 10 жыл бойы ауырады, АҚ жоғары екені бірінші рет медициналық қарау кезінде анықталған. Содан бастап диспансерлік бақылауда тұрады, кей кездерде бисопролол, кардиомагнил қабылдап тұрады. Үш рет стационарда емделген, бірақ кейін емді тұрақты қабылдамаған. Соңғы 2 жыл ішінде АҚ 175/100 мм.с.б. көтерілді, кейде 215/120 мм.с.б. жоғарылайды. Кеше жұмысындағы жағымсыз жағдайға байланысты, көңіл-күйі түсіп: басы қатты ауырып айналды, жүрегі шаншыды, жүрегі айнып бір рет құсты. Гипотензивті дәріні ішкеніне қарамастан жедел түрде ауруханаға жеткізілді.

  Қарау: жағдайы орташа ауырлықта, бет-қабақтары аздап ісінген, бозғылт. Сана сезімі айқын, патологиялық рефлекстері жоқ. Бетінің сол жағында тактильдік және ауырсыну сезімталдығы төмендеген. Перкуссияда жүректің шала тұйық шекарасы солға 2 см ығысқан, тыңдағанда қолқа үстінде ІІ тонның акценті естіледі. АҚ 215/115 мм.с.б. Пульсі 62 рет минутына, ырғақты. ЭКГ-да І, avL, V₅, V₆ тіркемелерінде R тісшелері биік екендігі анықталады.

1. Синдромдарды анықтаңыз

2. Диагнозды құрастырыңыз

3. Негізгі диагнозды дәлелдеу үшін ең қажетті қандай зерттеу әдістері

4. Негізгі ауруды емдеу үшін ең қажетті дәрілерді жазу

Жауап:

1.Артериялық гипертензия синдромы.

2.Артериялық гипертензия ІІІ дәрежелі, жоғары қауіп тобы. Гипертониялық криз ІІ тип.

3. ЭКГ, ЭхоКГ, липидтік спектр, коагулограмма. Невропатолог кеңесі. Көз түбін тексеру және т.б.

4. 10 стол.

Эналаприлат 1,5 мг венаға немесе каптоприл 25 мг тіл астына. АҚ бақылау.

Тұрақты түрде АПФ ингибиторлары-лизиноприл 20 мг/тәул немесе басқа препараттар тағайындау.

Диуретиктер- индапамид 2,5 мг/тәул немесе басқа препараттар.

АҚ үнемі бақылау, қажет жағдайда басқа топ препараттарын тағайындау.

Аспирин 100 мг/тәул немесе оның басқа түрлері.

 

3. 42 жастағы науқастың шағымдары: кілегейлі іріңді қақырықпен жөтел, кеуде сарайының сол бөлігінің ауырсынуы, дене қызуының 38°С-ге көтерілуі.Анамнезінен: бір күн бұрын қатты қалтырау мен дене қызуынын 39°С ке көтерілуі, кеуде сарайының шаншып ауруы пайда болған, қатты әлсіздік мазалаған. Науқас клиникаға ауруы басталғаннан 18-ші сағатта түсіп отыр.Об-ті: жалпы жағдайы орта ауырлықта, ауыз айналасында ұшықтар бар. Кеуде сарайының сол бөлігі тыныс актісінен қалыңқы. Салыстырмалы перкуссияда сол жауырыннан төменгі бөліктерде - өкпе дыбысы әлсіз везикулалық тыныс негізінде көптеген крепитациялар естіледі, тыныс жиілігі 26 рет минутына. Жүрек тондары анық, ырғақты, ж.с.ж. 91 рет минутына. АҚ 100/70 мм сын. бағ.

1. Синдромдарды анықтаңыз.

2. Диагнозды құрастырыңыз.

3. Негізгі диагнозды дәлелдеу үшін ең қажетті қандай зерттеу әдістері.

4. Негізгі ауруды емдеу үшін ең қажетті дәрілерді жазу.

Жауап: Жауап: 1. Интоксикациялық синдром, ауырсыну синдромы, астеновегетативті, өкпе тінінің инфильтрациясы, тыныс жеткіліксіздігі синдромы

2.Ауруханадан тыс сол өкпенің төменгі болігінің пневмониясы, орташа ауырлық дәрежесі, ТЖ 1.

3.ЖҚА, ЖЗА, оттегі және көмірқышқыл газының Па қысымын анықтау, ҚСР анықтау, ҚБА: билирубин, аминотрансфераза, альбумин, креатинин, мочевина анықтау, Коагулограмма, өкпенің жалпы шолу рентгенографиясы.

4.Емдік режим, емдік тамақтану, этиотропты ем, патогенетикалық терапия (муколитиктер, бронходилататорлар, иммуномодуляторлар, антиоксиданттар), интоксикацияны басу үшін (тұзды және коллоидты ерітінділер), симптоматикалық ем (жөтелге қарсы, қызбаны түсіретін, ауырсынуды басатын), асқынулардың алдын алу.

 

4. 40 жастағы ер кici, токарь, клиникаға жедел жәрдем көлігімен жеткізілді, шағымдары: кеуде сарайының сол бөлігінің өте күшті ауырсынуы, үдей түскен ентігу, құрғақ жөтел, жалпы әлсіздік.

Бip сағат бұрын жұмысында ауыр зат көтеру кезінде кеуде сарайының сол жартысында қатаң ауырсыну кенет басталып, тұншығу, құрғақ жөтел, суық тер пайда болған. Жедел жәрдем дәрігерінің жасаған ауырсынуды басатын дәрмектері көмектеспеді. Өмірінде ауырмаған, өзінің денін сау санайды. Об-тi: жалпы жағдайы өте ауыр, мәжбүр қалыпта отыр.

Tepi жамылғылары қуқыл, суық тер жапқан. Мойын веналары томпайған, тыныс жиілігі 39 рет минутына, перкуссияда сол жартысының үстінен қорап дыбысы естіледі, дауыс дірілінің әлcipeуi анықталды, аускультацияда өкпесінде өте әлсіз везикулалық тыныс. Жүректің шала тұйық дыбыс шектері төс қырынан 5 см-ге оңға ығысқан, тондары әлсіреген, тахикардия, АҚҚ 90/60 мм сын.бағ. Асқорыту жүйесінде ауытқу жоқ.

1. Синдромдарды анықтаңыз.

2. Диагнозды құрастырыңыз.

3. Негізгі диагнозды дәлелдеу үшін ең қажетті қандай зерттеу әдістері.

4. Негізгі ауруды емдеу үшін ең қажетті дәрілерді жазу.

5. Науқас 52 жаста, аш қарында және түнгі уақыттағы төс артындағы тамақтанған сон басылатын ауырсынуға, кейде сыздаған ауыру сезіміне және тамақтанған соң оң жақ эпигастрий аймағындағы ауырсынуға шағымданды. Осы шағымдары жарты жылдан бері мазалайды. Эндоскопиялық зерттеу кезінде атрофиялық гастриттің белгілері анықталды. Созылмалы атрофиялық гастритке байланысты амбулаторлы ем қабылдаған, алайда жақсарулар болмаған. Ем қабылдаған соң 1 айдан соң шағымдары қайта мазалаған.

Қарап тексергенде: тамақтануы сақталған. Тілі таза,ылғалды. Іші жұмсақ, беткей пальпация кезінде кеуде қуысы бұлшық еттерінің жергілікті кернелуі байқалады. Терең пальпация кезінде оң жақ эпигастрий аймағында жеңіл жергілікті ауырсыну анықталды. Бауыр,көкбауыр, қуық, ұйқы безі, ішектердің ілмектерінде қандай да бір патологиялық симптомдар анықталады. Кіші дәреті қалыпты, үлкен дәреті іш қатуға бейім. Қан, зәр анализі және копрограмма қандай да бір патологиясыз. Бауыр сынамалары да қалыпты.

Жүргізілген зерттеу нәтижелерінде микроскопиялық асказанның антральды бөлігінің шырышты қабатының гистологиялық зертттеуге биоптат алуға арналған орынында аздаған гиперемиядан басқа макроскопиялық мүшелік өзгерістер анықталмады. Шырышты қабытының лимфоцитарлы және макроцитарлы инфильтрациясымен бірге гистологиялык зерттеуде. HP++ анықталды. Кеуде куысының УДЗ-де патология анықталмады.

1 Болевой синром, Желудоч диспепсия

2 Язва 12перст кишки

3 ОАК ОАМ БАК ГГТП, АЛТ АСТ билирубин, кал на я/г и скрытую кровь, ЭФГДС с приц биопсии, рН метрии, манометрия

4 Диета стол №1

Эррадикационнае лечение: трех компонентная и 4-х компонентная лечение: денол 120 мгх4 раз в сутки, клацид 0,5х2 раза, трихопол 250 мгх3 раза, амоксициллин0,5х3 раза, тетрациклин 200 мгх2 раза. 7 дней

БПП: омепразол 20 или 40 мг 2 раза в день 15 дней,

БН1 гимтамин рецепторов: фамо 20 или 40 мг, ранитидин 20 или 40 мг 2 раза в день, Прокинетики домперидон 10 мг 3 раза, метоклопромид 10, итомед 20 мг, церрукал 2,0

Антациды: ренни, маалокс, алмагель

Спазмалитики: платифиллин, папаверин 1,0 в/м, метацин

Репаранты: фолиевая кислота В6, рибоксин, ретаболил, кызыл май, облепиховое масло

 

6. Науқасты 2 күн шамасында түнгі уақыттағы жане аш карындық эпигастрий аймағындағы ауырсыну мазалайды. Соңғы 2-3 ішінде тәулік бойы сақталатын, арқаға берілетін,эпигастрий аймағындағы сыздап ауырсыну, метеоризм, ботқа тәрізді нәжіс, тәбетінің төмендеуі және салмақ жоғалтуы мазалайды.

Қарап тексергенде: тілі акшыл-сарғыш, қалың жабындымен жабылған, эпигастрий аймағындағы әлсіз бұлшық ет кернеуі және пальпация кезінде ауырсыну, іш желденуі.

Рентгенологиялық зерттеу кезінде он екі елі ішектің артқы қабырғасында ойық жара анықталды жане эндоскопиялық зерттеу кезінде де ойық жараның дефектісі анықталды.

1. Синдромдарды анықтаңыз.

2. Диагнозды құрастырыңыз.

3. Негізгі диагнозды дәлелдеу үшін ең қажетті қандай зерттеу әдістері.

4. Негізгі ауруды емдеу үшін ең қажетті дәрілерді жазу.

7. 18 жастағы жасөспірім емханада медициналық тексеруден өткенде күшейген, жайылған, төмен және солға ығысқан жүрек ұшы соққысы; жүрек ұшында қолтық астына берілетін голосистолалық шу, жүрек ұшында I тонның әлсіреуі анықталды. Ауру тарихынан: балалық шағында баспа ауруымен жиі ауырған. Рентгенография: жүректің митралды конфигурациясы тән патология:

1. Синдромдарды анықтаңыз.                        

2. Диагнозды құрастырыңыз.

3. Негізгі диагнозды дәлелдеу үшін ең қажетті қандай зерттеу әдістері.

4. Негізгі ауруды емдеу үшін ең қажетті дәрілерді жазу.

Жауап: 1. Жүрек қақпақтарының зақымдану синдромы.

2.Митральді қақпақшаның шамасыздығы.

3.Физикалық зерттеу(аускультация, пальпация, перкуссия); ЭКГ; ЭхоКГ; Чреспищеводная эхокардиография; Фонокардиография; Кеуде сарайының рентгенографиясы; Вентрикулография.

4. Негізгі ауруды емдеу. Антибиотикотерапия (пенициллин, бициллин-6, эритромицин); Стероидты емес кабынуға қарсы дәрмектер (индометацин (метиндол), вольтарен (ортофен)); Глюкокортикоидтар (преднизолон); Диуретиктер (верошпирон, фуросемид); Бета-блокаторлар (бисопролол); Жүрек гликозидтері (коргликон,строфантин); Ингибиторы АПФ (каптоприл); Антикоагулянт(гепарин); Антиагреганттар (аспирин, клопидогрел); Антиаритмиялық препараттар.

Митральді қақпақшаны протездеу.

8. Науқас 22 жаста, аздаған физикалық күштемедегі ентігуге, жүректің қатты қағу сезіміне, тез шаршауға шағынады. Объективті: жүрек ұшында «шапалақты» І тон, митральды қақпақшаның ашылу шертпесі, жүрек ұшында диастолалық шу анықталды.

1. Синдромдарды анықтаңыз.

2. Диагнозды құрастырыңыз.

3. Негізгі диагнозды дәлелдеу үшін ең қажетті қандай зерттеу әдістері.

4. Негізгі ауруды емдеу үшін ең қажетті дәріле